Μια νέα έρευνα έδειξε ότι δύο καροτενοειδή – η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη – θα μπορούσαν να είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για τη διατήρηση της υγείας των γυναικών σε βάθος χρόνου.
Με οφέλη για την υγεία των ματιών και του εγκεφάλου, τα τρόφιμα που περιέχουν καροτενοειδή θα μπορούσαν να είναι ένα νόστιμο «κλειδί» για την υγεία των γυναικών.
Σε μια ανασκόπηση, που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο στο περιοδικό Nutritional Neuroscience, οι ερευνητές προσπάθησαν να εμβαθύνουν στο λεγόμενο «παράδοξο θνησιμότητας-νοσηρότητας», το οποίο υπογραμμίζει το γεγονός ότι, αν και οι γυναίκες τείνουν να ζουν περισσότερο από τους άνδρες, συνήθως υποφέρουν από περισσότερα προβλήματα υγείας.
Δύο ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια ο Billy R. Hammond, PhD, καθηγητής στο πρόγραμμα συμπεριφορικών και εγκεφαλικών επιστημών του πανεπιστημίου και η Lisa Renzi-Hammond, PhD, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Γεροντολογικό Ινστιτούτο του πανεπιστημίου ξεκίνησαν να μελετούν το κατά πόσο οι διατροφικοί παράγοντες θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη βελτίωση των καταστάσεων που σχετίζονται με την ηλικία στις γυναίκες.
Αν και οι αντιοξειδωτικές ενώσεις μπορούν να ωφελήσουν όλους τους ανθρώπους, τα καροτενοειδή πρέπει να έχουν ιδιαίτερη θέση στη διατροφή των γυναικών.
Τα υψηλότερα επίπεδα καροτενοειδών στο αίμα είχαν συσχετιστεί στο παρελθόν με μειωμένο κίνδυνο γυναικείων προβλημάτων υγείας όπως ο καρκίνος του μαστού και των ωοθηκών, την απώλεια μυών που σχετίζεται με την ηλικία, τη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, τις ρυτίδες του δέρματος και τη σκλήρυνση κατά πλάκας.
Αυτή η μελέτη, ωστόσο, επικεντρώθηκε συγκεκριμένα στον τρόπο με τον οποίο δύο καροτενοειδή η λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, ή L και Z για συντομία συμβάλουν στην επίλυση οπτικών και νευροεκφυλιστικών προβλημάτων.
Δεδομένου ότι αυτές οι παθήσεις μπορεί να οφείλονται στο οξειδωτικό και φλεγμονώδες στρες, οι ερευνητές εξήγησαν ότι το L και το Z θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις γυναίκες να περιορίσουν τους κινδύνους που ελλοχεύουν για την υγεία τους καθώς τα αντιοξειδωτικά είναι γνωστά για την ικανότητά τους να «καθαρίζουν» τα κύτταρα από επιβλαβείς ελεύθερες ρίζες ή χημικές ουσίες που έχουν δυνατότητα να βλάψουν τα κύτταρα.
Η ανασκόπηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη βελτίωσαν άμεσα τη λειτουργία και απέτρεψαν τον εκφυλισμό τόσο στα μάτια όσο και στον εγκέφαλο. Τα οπτικά προβλήματα όπως ο καταρράκτης και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και τα νευρολογικά προβλήματα όπως η άνοια θα μπορούσαν όλα να επιβραδυνθούν με μια δίαιτα υψηλή σε L και Z.
Και, παραδόξως τα καροτενοειδή δεν βοηθούν μόνο τα μάτια και τον εγκέφαλο να λειτουργούν καλύτερα αλλά είναι στην πραγματικότητα ουσιαστικά μέρη των ίδιων των οργάνων.
Γιατί οι γυναίκες χρειάζονται περισσότερα καροτενοειδή από τους άνδρες;
Σίγουρα δεν είναι επιβλαβές για όλους τους ανθρώπους να προσθέτουν περισσότερο χρώμα στα πιάτα τους, αλλά ίσως αναρωτιέστε γιατί οι γυναίκες τείνουν να επωφελούνται από περισσότερα καροτενοειδή, σε σύγκριση με τους άνδρες.
Υπάρχουν μερικοί λόγοι», είπε ο Hammond. «Το πρώτο είναι απλώς ότι οι γυναίκες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για τον τύπο των εκφυλιστικών ασθενειών, όπως η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και η νόσος Αλτσχάιμερ, που τα καροτενοειδή φαίνεται να συμβάλουν στην πρόληψή τους».
Ο Hammond θεωρεί επίσης ότι το σώμα των γυναικών μπορεί να χρησιμοποιεί αυτές τις αντιοξειδωτικές ενώσεις με διαφορετικό τρόπο από αυτό των ανδρών λόγω της αναπαραγωγικής τους βιολογίας, του μεγέθους και της κατανομής του σωματικού λίπους.
Μια άλλη πιθανότητα θα μπορούσε να είναι ότι ορισμένα στοιχεία του τρόπου ζωής των γυναικών δημιουργούν την ανάγκη για περισσότερα καροτενοειδή.
«Δεν υπάρχουν ακόμη πολλά δεδομένα σχετικά με τον ρόλο της ταυτότητας φύλου ως παράγοντα κινδύνου για εκφυλιστική νόσο», είπε ο Hammond.
«Γνωρίζουμε, ωστόσο, ότι ο τρόπος ζωής παίζει κυρίαρχο ρόλο και ότι η ταυτότητα φύλου επηρεάζει τη συμπεριφορά υγείας».
Μελλοντική έρευνα μπορεί να ρίξει περισσότερο φως στους καθημερινούς παράγοντες που θα μπορούσαν να τροποποιηθούν για να μειωθεί η συχνότητα εμφάνισης προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με την ηλικία στις γυναίκες.
Πώς να προσθέσετε περισσότερα καροτενοειδή στη διατροφή σας
Η λήψη περισσότερων καροτενοειδών στη διατροφή σας—ειδικά λουτεΐνης και ζεαξανθίνης—δεν είναι περίπλοκη.
«Πηγές καροτενοειδών, ιδιαίτερα λουτεΐνης και ζεαξανθίνης, είναι το κατσαρό λάχανο, ο μαϊντανός, το σπανάκι, το μπρόκολο και ο αρακάς», είπε η διαιτολόγος Katherine Brooking, MS, RD, LD, στο Health.
«Το λάχανο είναι μια από τις καλύτερες πηγές λουτεΐνης, με 48–115 μικρογραμμάρια ανά γραμμάριο προϊόντος».
Μπορείτε να δοκιμάστε να ρίξετε μερικά φυλλώδη λαχανικά σε ένα smoothie ή να ετοιμάσετε μπρόκολο στον ατμό ως συνοδευτικό του δείπνου σας.
Ο χυμός πορτοκαλιού, το πεπόνι, τα ακτινίδια, οι κόκκινες πιπεριές, η κολοκύθα, οι κρόκοι αυγών και τα σταφύλια περιέχουν όλα αρκετή ποσότητα.
Εκτός από την ενίσχυση της υγείας των ματιών και του εγκεφάλου, η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη μπορεί να αποφέρουν και άλλα οφέλη.
«Πρόσφατα, η έρευνα έδειξε ότι μπορεί να αποτρέψουν τη βλάβη από την υπεριώδη ακτινοβολία στο δέρμα», λέει η Brooking.
«Και μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη μπορεί να προστατεύουν τα κύτταρα του δέρματός σας από την πρόωρη γήρανση και τους όγκους που προκαλούνται από την UVB».
Όσο για το πόσο L και Z πρέπει να προσπαθήσουμε για κάθε μέρα, η Brooking λέει ότι δεν υπάρχει προς το παρόν συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη.