Ο συναγερμός στη Ρωσία φαίνεται ότι έληξε (τουλάχιστον προς ώρας), καθώς η ανταρσία της ομάδας Βάγκνερ σταμάτησε λίγο πριν οι μισθοφόροι της φτάσουν στο κατώφλι της Μόσχας.
Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασνέκο ήταν ο «άνθρωπος κλειδί» που συνέβαλε προκειμένου ο επικεφαλής της Βάγκνερ, Γεβγκένι Πριγκόζιν να πειστεί και να δεχθεί την εκεχειρία.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, το βράδυ του Σαββάτου ανακοίνωσε ότι η συμφωνία εκεχειρίας περιλαμβάνει το όρο ότι ο Πριγκόζιν «θα μεταβεί στη Λευκορωσία και πως η ποινική δίωξη εναντίον του θα αποσυρθεί». Σύμφωνα με τον ανταποκριτή του OPEN στη Ρωσία Θανάση Αυγερινό, αυτό μπορεί να μεταφραστεί ως «άσυλο» και ως αποπομπή του αρχηγού των μισθοφόρων από την ηγεσία της Βάγκνερ και από όλες του τις οικονομικές δραστηριότητες στην Ρωσία.
Ο Πεσκόφ πρόσθεσε μάλιστα ότι οι μαχητές της Βάγκνερ δεν θα διωχθούν από τη Ρωσία, καθώς η Μόσχα λαμβάνει υπόψη τις προσπάθειές τους στην πρώτη γραμμή της σύγκρουσης στην Ουκρανία.
Ο Πεσκόφ εξήγησε ότι η ομάδα του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν «πάντα σεβόταν τα κατορθώματά τους». Ωστόσο, έκανε σαφές ότι όσοι συμμετείχαν στην ένοπλη ανταρσία θα χάσουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας.
Τι δήλωσε ο Πριγκόζιν
«Κάνουμε αναστροφή στις φάλαγγες μας και επιστρέφουμε προς την άλλη κατεύθυνση, δηλαδή προς τα στρατόπεδά μας», ανέφερε νωρίτερα σε ηχητικό μήνυμα που ανήρτησε στο Telegram, ο ισχυρός άνδρας της Βάγκνερ και πρόσθεσε ότι ο λόγος που έλαβε αυτή την απόφαση ήταν «να μην χυθεί αίμα σε μία από τις δύο πλευρές».
Οι ειδικοί όμως δεν φαίνεται να έχουν πειστεί με την αιτιολογία του Πριγκόζιν και προσπαθούν να καταλάβουν ποια ήταν η πραγματική συμφωνία που έπεσε στο τραπέζι και φαίνεται να «πήρε» ο επικεφαλής της μισθοφορικής εταιρείας προκειμένου να σταματήσει τα στρατεύματά τους στην πορεία που είχαν χαράξει προς τη ρωσική πρωτεύουσα.
Ρωσικά ΜΜΕ: Ο Πούτιν «θυσίασε» Σοϊγκού και Γκερασίμοφ
Ήδη υπάρχουν αναφορές σε ρωσικά ΜΜΕ, σύμφωνα με τις οποίες ο Βλαντίμιρ Πούτιν «θυσίασε» από τις θέσεις τους τον υπουργό Άμυνας της χώρας Σεργκέι Σοϊγκού και τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βαλερί Γκερασίμοφ, προκειμένου να πείσει τον αρχηγό των μισθοφόρων να συμφωνήσει σε εκεχειρία.
Κρατικά μέσα ενημέρωσης, τονίζουν ότι έχουν συμφωνηθεί «σημαντικές αλλαγές» στην ηγεσία του ρωσικού υπουργείου Άμυνας και του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Υπήρξαν μάλιστα ανεπιβεβαίωτες φήμες σε κανάλια του ρωσικού Telegram πως ο Σοϊγκού έχει τεθεί υπό κράτηση από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας.
Την ίδια στιγμή υπάρχουν αναφορές, σύμφωνα με τις οποίες οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες αναζητούν αντικαθεστωτικούς, οι οποίοι στήριξαν την ανταρσία της Βάγκνερ μέσα από κινήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και μέσω τηλεφωνημάτων.
Πάντως, ο ανταποκριτής του OPEN στη Μόσχα, Θανάσης Αυγερινός, υποστήριξε πως ο Πούτιν δεν αναμένεται να προχωρήσεις σε μία τόσο βιαστική αλλαγή των στελεχών του. «Αν συμβεί αυτό θα είναι η πρώτη φορά που ο Πούτιν προχωρά σε αλλαγή στελέχους, συνεργάτη του, τον Σοϊγκού στην περίπτωση αυτή, υπό πίεση. Δεν το έχει κάνει ποτέ. Υπό μία έννοια όλα πρώτη φορά τα αντιμετωπίζει ο Πούτιν.
Αλλά οι αλλαγές που θα υπάρξουν δεν θα είναι τώρα ορατές και μπορεί να ανακοινωθούν μετά από κάποιο μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν θα ανακοινωθούν άμεσα σύμφωνα με την εκτίμηση μου. Ο Πούτιν δεν προχωρά σε αποφάσεις υπό πίεση ακριβώς γιατί και σε αυτή την περίπτωση δεν πρέπει να δείξει αδυναμία. Τότε θα ήταν αδύναμος αν ο καθένας του υπεδείκνυε ποιος θα έχει συνεργάτες», σημείωσε.
Τι θα μπορούσε να συμβεί στη συνέχεια;
Ο Τζον Χέρμπστ, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ουκρανία, λέει ότι είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι η κρίση στη Ρωσία θα τελειώσει άμεσα.
Μιλώντας στο BBC εξηγεί ότι δεν είναι ξεκάθαρο το τι θα συμβεί από εδώ και στο εξής, αλλά εκτιμά ο Πριγκόζιν δεν πρόκειται να υπαχθεί στον έλεγχο του υπουργείου Άμυνας της Ρωσίας.
Αυτή η στιγμή θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια παύση πριν από μια πραγματική «σύγκρουση», λέει ο Herbst. Ενδεχομένως, ο Πούτιν θα ήταν πρόθυμος να υποχωρήσει από τις δηλώσεις του και να πορευτεί κρατώντας προφυλάξεις, λέει.
Είτε έτσι είτε αλλιώς, η Δύση θα πρέπει να «παρακολουθεί προσεκτικά χωρίς να μιλάει», καταλήγει.
Τι σημαίνει η συμφωνία αποκλιμάκωσης για τον Πριγκόζιν
Ο Μάικλ Ο’ Χάνλον, ειδικός στο Ινστιτούτο Μπρούκινγκς, αναφέρει από την πλευρά του στο BBC ότι αυτή η συμφωνία «έχει νόημα» επειδή η κατάσταση στη Ρωσία είχε γίνει «εξαιρετικά επικίνδυνη» όσον αφορά στον Γιεβγκένι Πριγκόζιν.
«Η ιδέα ότι ο Πριγκόζιν θα μπορούσε με κάποιο τρόπο να προκαλέσει μια ευρεία μαζική εξέγερση εναντίον του Πούτιν αποτελεί πραγματικά ένα παραμύθι», εξηγεί ο O’Hanlon.
Ωστόσο, πρόκειται για μια «άκρως κρίσιμη και επικίνδυνη στιγμή» στη Ρωσία, σχολιάζει ο O’Hanlon.
Αρκετά ερωτήματα παραμένουν επίσης ανοιχτά, όπως το τι είδους όροι προσφέρθηκαν στον Πριγκόζιν και ποιες προοπτικές υπάρχουν για το μέλλον του, εξηγεί.