Καίτοι «προδιαγεγραμμένη» από τον πρώτο γύρο, η χθεσινή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία στις εθνικές εκλογές, άνοιξε μοιραία το «κουτί της Πανδώρας», καθώς το κλίμα στους κόλπους της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι εξαιρετικά βαρύ με φόντο τα τελικά εκλογικά αποτελέσματα, αλλά και την ανταπόκριση της κοινωνίας από εδώ και στο εξής απέναντι σε μια σειρά θέσεων και πρωτοβουλιών του κόμματος.
Όπως παρατήρησε ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας κατά τη δήλωσή του μετά την οριστικοποίηση του εκλογικού αποτελέσματος, «για τον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ έκλεισε ένας μεγάλος και δημιουργικός ιστορικός κύκλος», χωρίς, ωστόσο, να μπορεί να προδικάσει κανείς αν η αξιωματική αντιπολίτευση θα μπορέσει να αναταχθεί «σύντομα» κατά την επιθυμία του κ. Τσίπρα, δεδομένου ότι απώλεσε σχεδόν τον 1 στους 2 ψηφοφόρους της, κατρακυλώντας από το 31,53% του 2019 στο 17, 84% των χθεσινών εθνικών εκλογών.
Στην πρώτη αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος, στα «καλά νέα» για τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ αθροίζεται το γεγονός ότι «ο κίνδυνος της κατάρρευσης, που διαφάνηκε από την κάλπη της απλής αναλογικής, αποφεύχθηκε, όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ παραμένει αξιωματική αντιπολίτευση», παρότι, όπως παραδέχτηκε ο ίδιος «έχουμε υποστεί μια σοβαρή εκλογική ήττα». Το βάρος της ήττας είναι και αυτό που επιταχύνει ως θρυαλλίδα τις όποιες εσωκομματικές διεργασίες, με τον επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ να ιχνηλατεί τα επόμενα εικοσιτετράωρα τα επόμενα βήματα, κάνοντας λόγο για διαδικασίες «συντεταγμένες και συλλογικές».
Οι διαδικασίες
Στο πλαίσιο αυτό, τις επόμενες ώρες αναμένεται να συνεδριάσει το Εκτελεστικό Γραφείο του κόμματος και ακολούθως η Πολιτική Γραμματεία, για να ακολουθήσει η σύγκληση της Κεντρικής Επιτροπής (του ανώτατου καθοδηγητικού κομματικού οργάνου), ώστε να οριστικοποιηθεί το χρονοδιάγραμμα διεξαγωγής έκτακτου συνεδρίου του κόμματος, αλλά και διαδικασίας εκλογής από την κομματική βάση, τόσο για τον Πρόεδρο, όσο και για την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ. «Ο χρόνος, προκειμένου να δουλέψουμε μεθοδικά με στόχο την ανασυγκρότησή μας, δεν είναι απεριόριστος. Ο χρονικός ορίζοντας για την επιστροφή μας, είναι οι ευρωπαϊκές εκλογές σε ένα περίπου χρόνο από σήμερα» εξήγησε από πλευράς του χθες ο κ. Τσίπρας, στέλνοντας σήμα ειλημμένων αποφάσεων προς τα υπόλοιπα, πρωτοκλασάτα κομματικά στελέχη.
Με αυτά τα δεδομένα, τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ καλούνται να επιλέξουν αρχής γενομένης από αύριο το χρόνο διεξαγωγής των εσωκομματικών διαδικασιών, που η ηγεσία του κόμματος φέρεται αποφασισμένη να «τρέξουν» σύντομα, ενόψει και των αυτοδιοικητικών εκλογών. Καθώς, όμως, μεσολαβούν οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού και η θλίψη της εκλογικής συντριβής, καταγράφονται δεύτερες σκέψεις στο εσωτερικό του κόμματος τις τελευταίες ώρες για τυχόν μετάθεση των διεργασιών το φθινόπωρο, ώστε να μην παρουσιαστούν φαινόμενα αποσυσπείρωσης και αποχής από πλευράς των περίπου 170.000 εγγεγραμμένων μελών.
Τα ψιλά γράμματα
Και αυτό, γιατί ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ επισήμανε μεν χθες πως «με διεργασίες θα λάβουμε όπως αρμόζει σε ένα δημοκρατικό συμμετοχικό κόμμα τις αποφάσεις μας», αλλά αυτές δείχνουν σε μεγάλο βαθμό την κατεύθυνση των κινήσεων που αναμένεται να ακολουθήσει σε προσωπικό επίπεδο, ο Αλέξης Τσίπρας.
Αιφνιδιάζοντας αρκετά στελέχη, ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε χθες την αναβάπτιση της συλλογικής ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ από την κομματική βάση, δηλαδή τόσο του Προέδρου, όσο και μιας Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος, ξεκινώντας τις αλλαγές σε επίπεδο κορυφής. Στελέχη με βαθιά γνώση των διεργασιών, ωστόσο, ανέφεραν χθες πως οι «σαρωτικές αλλαγές» που σχεδιάζει ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ θα είναι ουσιαστικές και πολυεπίπεδες συμπαρασύροντας με αυτόν τον τρόπο και τα πρόσωπα, ενώ παράλληλα ο ίδιος έστειλε ισχυρά μηνύματα στα ενδότερα του κόμματός του.
Τούτων δοθέντων, τα δεδομένα που προέκυψαν από τη χθεσινή δήλωση του κ. Τσίπρα έχουν ως εξής:
Έκτακτο Συνέδριο: Το έκτακτο συνέδριο αναμένεται να απασχολήσουν ζητήματα στρατηγικής, εκφοράς του αντιπολιτευτικού λόγου και δράσης, όπως και η επικαιροποίηση των ταυτοτικών στοιχείων του κόμματος, μαζί με νέους ρόλους σε φρέσκα πρόσωπα. Μόνο που στο έκτακτο συνέδριο αναμένεται να μετάσχουν ως σύνεδροι, όλοι όσοι υπήρξαν σύνεδροι στο 3ο Συνέδριο του κόμματος τον Απρίλιο του 2022 και μόνο, δηλαδή με τον συσχετισμό να είναι σαρωτικός υπέρ του κ. Τσίπρα.
Εκλογή Προέδρου και Κεντρικής Επιτροπής: Αν και η διαδικασία θα θυμίζει την αναβάπτιση του κ. Τσίπρα από την κομματική βάση, όπως ακριβώς συνέβη τον Μάιο του 2022, εντούτοις ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ προανήγγειλε ότι «τα μέλη του κόμματος θα κληθούν να μας κρίνουν όλους και να χαράξουν τη στρατηγική που ανταποκρίνεται στις δύσκολες συνθήκες», Σημειωτέον ότι σε επίπεδο συσχετισμών, τα περίπου 170.000 μέλη του κόμματος, τα οποία θα κληθούν να τοποθετηθούν απέναντι στις νέες συνθήκες, στη συντριπτική πλειοψηφία έγιναν μέλη του κόμματος και επίσημα πέρυσι με ορίζοντα τον Μάιο του 2022, προκειμένου να υποστηρίξουν τον Αλέξη Τσίπρα για την Προεδρία, με την πλάστιγγα να γέρνει ως εκ τούτου υπέρ του σημερινού Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ. «Είναι αυτονόητο, πως σε αυτή τη δημιουργική συλλογική διεργασία ανασυγκρότησης, πρώτος εγώ θα θέσω τον εαυτό μου στη κρίση των μελών του κόμματος» τόνισε ο κ. Τσίπρας γνωστοποιώντας την επιθυμία του να αναβαπτιστεί από την κομματική κάλπη. Ο ίδιος, άλλωστε, εξελέγη ένα χρόνο πριν με συντριπτικό ποσοστό από τα εγγεγραμμένα κομματικά μέλη, καθώς στην κάλπη για τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ προσήλθαν στις 15 Μάϊου 2022 συνολικά 152.193 ψηφοφόροι, εκ των οποίων υπέρ της Προεδρίας του ψήφισαν 150.853, ενώ υπήρξαν 989 λευκά και 351 άκυρα.
Ζητούμενο, βέβαια, για την αξιωματική αντιπολίτευση είναι αν το επόμενο διάστημα θα κατατεθεί και εναλλακτική υποψηφιότητα για την Προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, με δεδομένο ότι ο κ. Τσίπρας προανήγγειλε την εκ νέου υποψηφιότητά του, καταλήγοντας στη χθεσινή δήλωσή του πως «αυτονόητο, πως σε αυτή τη δημιουργική συλλογική διεργασία ανασυγκρότησης, πρώτος εγώ θα θέσω τον εαυτό μου στη κρίση των μελών του κόμματος». Το βέβαιο, πάντως, είναι ότι το τέλος της διπλής εκλογικής αναμέτρησης έχει απελευθερώσει σειρά στελεχών, ακόμη και πρωτοκλασάτων, που είχαν προτάξει τον προεκλογικό αγώνα απέναντι στην εσωκομματική κριτική, έχοντας πλέον απαλλαγεί από την ηθική υποχρέωση της αυτολογοκρισίας. Ακόμη και αν σειρά κορυφαίων στελεχών έσπευσαν χθες να δηλώσουν πως δεν τίθεται θέμα ηγεσίας στον ΣΥΡΙΖΑ, όπως για παράδειγμα η Έφη Αχτσιόγλου ή ο Χρήστος Σπίρτζης, εντούτοις για «αιτίες τετραετίας» αναφορικά με την ήττα έκανε λόγο ο Νάσος Ηλιόπουλος, ενώ «σοβαρές αλλαγές» ζήτησε και ο Παύλος Πολάκης, σε μια συζήτηση που εκτιμάται ότι θα εξελιχθεί με αρκετή ένταση και αιχμές από σήμερα και στο εξής.
Κρίσιμη παράμετρος, σε κάθε περίπτωση, για μια εναλλακτική υποψηφιότητα σε μια «κλειστή» διαδικασία, όπως αυτή της προσφυγής στην κομματικής βάση, θα αποτελέσει και η δυναμική των τάσεων εντός του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, καθώς οι πλέον ισχυρές εσωκομματικές ομάδες έχουν αποδεκατιστεί μετά τη διπλή κάλπη. Συγκεκριμένα:
«Προεδρικοί»: Η «προεδρική» πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ μετρά σχεδόν δραματικές απώλειες με ό,τι αυτό σημαίνει για τις εσωκομματικές διεργασίες, καθώς εκτός Βουλής έμειναν οι: Χρήστος Σπίρτζης, Κώστας Ζαχαριάδης, Θάνος Μωραϊτης, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Γιώργος Τσίπρας, Γιάννης Ραγκούσης, Γιάννης Αμανατίδης, Δώρα Αυγέρη, Θανάσης Θεοχαρόπουλος, Πόπη Τσαπανίδου, Γιάννης Μαντζουράνης, Στέφανος Τζουμάκας, Γιώργος Τσίπρας, Γρηγόρης Θεοδωράκης, Παναγιώτης Κουρουμπλής, Τάνια Ελευθεριάδου.
«Ομπρέλα»: Ελάχιστα στελέχη εντός Κοινοβουλευτικής Ομάδας έχουν απομείνει και στην Ομπρέλα, η οποία έχασε από Βουλευτές τους: Νίκο Φίλη, Πάνο Σκουρλέτη, Γιάννη Μουζάλα, Ανδρέα Ξανθό, Θοδωρή Δρίτσα, Γιάννη Στέφο, Δημήτρης Βίτσας.
Τέλος στην πολυετή τους πολιτική σταδιοδρομία γράφηκε χθες και για ιστορικά στελέχη του κόμματος, όπως οι Νίκος Βούτσης και Γιάννης Δραγασάκης, ενώ ανάλογη τύχη είχαν από τον πρώτο γύρο και οι Νίκος Μανιός και Γιάννης Μπαλάφας.