Μια ματιά στις φωτογραφίες από το χθεσινό υπουργικό συμβούλιο αρκεί για να καταλάβει κανείς το βαρύ κλίμα στο οποίο έγινε, λίγες μέρες μετά την τραγωδία στα Τέμπη. Σε μια περίοδο που η κυβέρνηση άνοιγε βηματισμό, το πλήγμα που υπέστη ήταν μεγάλο, με αποτέλεσμα να “παγώσουν” τα πάντα, να αλλάξει άρδην ο εκλογικός προγραμματισμός, αλλά, παράλληλα, να υποστούν ένα μεγάλο σοκ ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί και σε ανθρώπινο επίπεδο.
Υπό αυτό το πρίσμα, ο κ. Μητσοτάκης έδωσε τον τόνο του κυβερνητικού ύφους, επιλέγοντας χαμηλούς τόνους, αυτοκριτική για όσα δεν έγιναν, αλλά και ένα μήνυμα αποφασιστικότητας να αλλάξουν τα κακώς κείμενα. Αναλαμβάνω την ευθύνη. Και δεν μπορούμε, δεν θέλουμε, δεν πρέπει να κρυφτούμε πίσω από μία σειρά ανθρώπινων σφαλμάτων”, υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση. “Είναι το προβληματικό κράτος το οποίο σας ζητώ να ανατρέψουμε και θα το ανατρέψουμε, σε όποιον τομέα και αυτό εκδηλώνεται, όσα εμπόδια και αν συναντήσουμε”, δεσμεύτηκε σε άλλο σημείο ο κ. Μητσοτάκης, αναδεικνύοντας την πρόκληση που έχει μπροστά της η κυβέρνηση. Αλλά και την πρόκληση να πείσει τους πολίτες ότι είναι αυτή που μπορεί να το πετύχει, όπως παραδέχονται κυβερνητικά στελέχη.
Ο πρωθυπουργός, παράλληλα, προανήγγειλε ανακουφιστικές παρεμβάσεις για τις οικογένειες των θυμάτων και τους τραυματίες της μοιραίας αμαξοστοιχίας, επιβεβαιώνοντας το χθεσινό ρεπορτάζ του protothema.gr. Το πακέτο της κυβέρνησης θα περιλαμβάνει χρηματικές αποζημιώσεις, ανεξάρτητες από αυτές που είναι υποχρεωμένη να δώσει η Hellenic Train, και ευκαιρίες για μετεγγραφές φοιτητών και τοποθετήσεις στο δημόσιο. Κατά πληροφορίες, οι ανακοινώσεις θα γίνουν την άλλη εβδομάδα γραπτώς από τα συναρμόδια υπουργεία, χωρίς τυμπανοκρουσίες.
Εκλογές τον Μάιο
Σε αυτό το κλίμα, βεβαίως, κατέστη σαφές και στους υπουργούς δια στόματος του κ. Μητσοτάκη ότι δεν μπορούν να γίνουν εκλογές στις 9 Απριλίου, όπως προγραμματιζόταν. Ο κ. Μητσοτάκης δεν το είπε άμεσα, αλλά έμμεσα, ανακοινώνοντας στους υπουργούς ότι ο νομοθετικός προγραμματισμός θα συνεχιστεί κανονικά με ακόμα περίπου 10 νομοσχέδια, ενώ η Βουλή, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης μέσα στο υπουργικό, θα κλείσει στις 7 Απριλίου για το Πάσχα. Με αυτό το δεδομένο, κάλεσε τους υπουργούς να συνεννοηθούν με τη γενική γραμματεία Νομοθετικών Υποθέσεων για τα νομοσχέδια στους τομείς ευθύνης τους, ώστε να γίνει προτεραιοποίηση. Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης θα επισκεφθεί το μεσημέρι την πρόεδρο της Δημοκρατίας, χωρίς καμία αναφορά σε κάλπες.
Η ημερομηνία που έχει σημειωθεί στο «καλαντάρι» όλων είναι πλέον η 21η Μαϊου. Η 14η Μαϊου απορρίπτεται από πολλούς ως μάλλον πρώιμη, καθώς η προκήρυξη των εκλογών θα πρέπει να γίνει αμέσως μετά το Πάσχα και η προεκλογική περίοδος να είναι εξαιρετικά σύντομη. Επίσης, εκλογές στις 21 Μαϊου σημαίνει ότι θα υπάρχει το απαραίτητο δεκαήμερο για τις διερευνητικές εντολές, τη σύγκληση και τη διάλυση της Βουλής, αλλά και την επαναπροκήρυξη των εκλογών, εφόσον δεν σχηματίζεται κυβέρνηση από τις πρώτες εκλογές, ώστε να υπάρξει υπηρεσιακή κυβέρνηση. Γιατί είναι κρίσιμο να γίνει άμεσα; Ένας καίριος λόγος είναι η έναρξη των Πανελλαδικών Εξετάσεων στις 2 Ιουνίου, κατά την οποία πρέπει να υπάρχει υπηρεσιακός υπουργός επικεφαλής. Με αυτό το δεδομένο, οι επαναληπτικές εκλογές θα μπορούσαν να γίνουν στις 2 Ιουλίου. Ο κ. Μητσοτάκης πάντως δεν μπήκε σε… ημερομηνιολογία ούτε χθες. Ο κατώτατος μισθός, πάντως, θα ανακοινωθεί από τον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη την επόμενη εβδομάδα, χωρίς πιθανότατα να συνεδριάσει εκ νέου το υπουργικό, καθώς η υπουργική απόφαση δύναται να υπογραφεί δια περιφοράς.
Οδηγίες προς υπουργούς
Ο κ. Μητσοτάκης, παράλληλα, έδωσε οδηγίες στους υπουργούς του για τη δημόσια παρουσία τους αυτές τις μέρες. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, αο Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε να τοποθετούνται “με ενσυναισθηση, χωρίς κανένα συμψηφισμό ευθυνών, με ειλικρίνεια και αλήθεια, με στόχο την πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης”. Αυτό ήταν αναπόδραστα αιχμή για υπουργούς που προκάλεσαν αναταράξεις τις προηγούμενες μέρες, κάτι που δεν ήθελε ο κ. Μητσοτάκης. Από την άλλη, ο κ. Μητσοτάκης ενθάρρυνε όλους τους υπουργούς να βγουν μπροστά σε μια δύσκολη φάση για την κυβέρνηση, ενώ, κατά πληροφορίες, τόνισε ότι γνωρίζει πολύ καλά και παρακολουθεί και ο ίδιος “ποιοι βγαίνουν και ποιοι δεν βγαίνουν στα ΜΜΕ”, με ορισμένους υπουργούς να παίρνουν το μήνυμα.
Πρώτα «καμπανάκια» για τη ΝΔ
Την ίδια ώρα, χθες το απόγευμα έκανε και την εμφάνισή της η πρώτη δημοσκόπηση της εταιρίας MARC για τον ΑΝΤ1 που αποτυπώνει τις τάσεις που διαμορφώνονται μετά την τραγωδία, έστω και με δεδομένη τη συναισθηματική φόρτιση των ερωτώμενων. Η ΝΔ διατηρεί προβάδισμα 4,6 μονάδων έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος εμφανίζεται να μην έχει κέρδη από την τραγωδία, αν και τα ποσοστά του κυβερνώντος κόμματος είναι σημαντικά ψαλιδισμένα.
Πιο συγκεκριμένα, το κυβερνών κόμμα παραμένει πρώτο με 29,6% και ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθεί με 25%. Στην τρίτη θέση είναι το ΠΑΣΟΚ με 9,7%, και ακολουθούν το ΚΚΕ με 6,6%, η Ελληνική Λύση με 3,9% και το ΜέΡΑ25 με 3,5%. Στο όριο του 3% για την είσοδο στη Βουλή βρίσκεται το «Εθνικό Κόμμα Έλληνες». Πρακτικά, τα δείγματα της έρευνας αποτυπώνουν σημαντική πτώση, στασιμότητα ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ και τάση ενίσχυσης μικρότερων κομμάτων. Στην έρευνα της Marc, παράλληλα, αναδεικνύονται και μετακινήσεις ψηφοφόρων της ΝΔ προς τη λεγόμενη “γκρίζα ζώνη” των αναποφάσιστων, προς το άκυρο/λευκό, αλλά και της κατηγορίας των “άλλων κομμάτων”.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξακολουθεί να διατηρεί προβάδισμα στην καταλληλότητα για πρωθυπουργός καθώς το 38,9% έχει θετική γνώμη γι΄αυτόν έναντι 28,5% που εξασφαλίζει ο Αλέξης Τσίπρας. Στις αρνητικές γνώμες ο πρωθυπουργός είναι στο 60,3% έναντι 70,9% που έχει ο Αλέξης Τσίπρας, με τάση ενίσχυσης τις τελευταίες μέρες. Η ΝΔ διατηρεί προβάδισμα και στην προτίμηση ως προς την κυβερνησιμότητα (αυτοδύναμη ως βασικός πυλώνας κυβέρνησης συνεργασίας) με 43,9% έναντι 37,5% της αντίστοιχης επιλογής για τον ΣΥΡΙΖΑ, με την ψαλίδα να έχει κλείσει σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα.
Τις επόμενες μέρες, πάντως, θα ακολουθήσουν κι άλλες έρευνες, καθώς αρκετές εταιρίες δημοσκοπήσεων έχουν ξεκινήσει τις πρώτες μετρήσεις.