Δύσκολη θεωρείται πλέον η υλοποίηση του μεγάλου αγωγού φυσικού αερίου East Med, ο οποίος προορίζεται να συνδέσει τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου με την Ελλάδα και την Ιταλία.
Ο υπουργός ενέργειας της Κύπρου, Γιώργος Παπαναστασίου, έκανε την περασμένη εβδομάδα δηλώσεις στο Reuters, με τις οποίες μεταφέρει σαφώς ότι η Λευκωσία θα αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις μεταφοράς του φυσικού αερίου. Συγκεκριμένα, η Κύπρος εξετάζει μικρότερους αγωγούς μεταξύ Κύπρου, Αιγύπτου και Ισραήλ προκειμένου να διατηρηθεί χαμηλά το κόστος.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο East Med είναι ένα έργο ύψους τουλάχιστον 6 δισ. ευρώ, το οποίο μάλιστα χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό τεχνικής δυσκολίας λόγω της ανώμαλης γεωμορφίας του πυθμένα στη διαδρομή του.
Δύο είναι οι βασικοί παράγοντες που κρίνουν την εμπορική βιωσιμότητα του αγωγού: Ο ένας είναι τα διαθέσιμα κοιτάσματα και οι ποσότητες που είναι διαθέσιμες προς μεταφορά.
Ο γενικός γραμματέας του Φόρουμ Φυσικού Αερίου Αν. Μεσογείου (EMGF), Οσάμα Μομπάρεζ, τόνισε σχετικά ότι για να υλοποιηθεί ο East Med θα πρέπει να γίνουν πρόσθετες ανακαλύψεις κοιτασμάτων στην περιοχή. Αυτές, όμως, χρειάζονται χρόνο και δεν είναι βέβαιο ότι θα συμβούν.
Δεύτερος παράγοντας είναι το κόστος μεταφοράς ανά μονάδα αερίου και πως συγκρίνεται με ανταγωνιστικές λύσεις, όπως είναι οι εξαγωγές με πλοία υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Αν η τιμή είναι υπερβολικά υψηλή, τότε δεν έχει νόημα να γίνει η επένδυση.
Επίσης, υπάρχει και μια πιο μακροπρόθεσμη απειλή για τον αγωγό: Καθώς η Ευρώπη μειώνει διαρκώς την κατανάλωση αερίου στα πλαίσια της ενεργειακής της μετάβασης προς καθαρότερες πηγές, όσο καθυστερεί ένα τέτοιο έργο, τόσο επιδεινώνονται οι μακροπρόθεσμες προοπτικές του, καθώς μιλάμε για μια υποδομή με διάρκεια ζωής πολλών δεκαετιών.
Στα παραπάνω θα πρέπει να προσθέσουμε ότι και η Αθήνα τηρεί σιγή ιχθύος για τον East Med εδώ και χρόνια. Πέρα από περιστασιακές δηλώσεις στήριξής του από κυβερνητικά χείλη, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ώθηση για να υλοποιηθεί.
Άλλωστε, η Ελλάδα έχει βάλει μπροστά πληθώρα ενεργειακών διασυνδέσεων στον ηλεκτρισμό με χώρες όπως η Κύπρος, η Αίγυπτος και το Ισραήλ, οι οποίες αυτή τη στιγμή μονοπωλούν την προσοχή.
Κατ’ επέκταση, στην πράξη όλα δείχνουν ότι Αθήνα και Λευκωσία έχουν φτάσει στο συμπέρασμα πως το έργο δεν «βγαίνει» οικονομικά. Η ελληνική κυβέρνηση το διατηρεί στο προσκήνιο περισσότερο για γεωπολικούς και επικοινωνιακούς λόγους.
Ο χρόνος κυλάει λοιπόν εις βάρος του East Med και θα χρειαστεί μια γερή έκπληξη προκειμένου να κατασκευαστεί.