Mε το κουμπιουτεράκι στα χέρια βρίσκονται οι καταναλωτές με την αγωνία στα νοικοκυριά να χτυπάει «κόκκινο», αφού ο δύσκολος χειμώνας βρίσκεται μπροστά και ο ενεργειακός «πόλεμος» έχει συμπαρασύρει τις τιμές όχι μόνο στα καύσιμα, αλλά και στα περισσότερα αγαθά που βρίσκονται στη γραμμή πρώτης ανάγκης για κάθε σπίτι. Ετσι για παράδειγμα η ακρίβεια στα ράφια του σούπερ μάρκετ δεν επιτρέπει στους πολίτες να κάνουν τις αγορές άλλων χρόνων, ή ακόμη και των περασμένων μηνών, αφού το φαινόμενο της εκτόξευσης των τιμών έχει χτυπήσει λίγο μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Οι καταναλωτές δηλώνουν αδυναμία να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες και πηγαίνουν στα σούπερ μάρκετ για στοχευμένες αγορές σε προϊόντα που βρίσκονται σε έκπτωση και προσφορές που όμως όλο και εκλείπουν. Οπως λένε στην κάμερα του Open, οι τιμές έχουν πάρει «φωτιά» και συνεχίζουν να τους βάζουν δύσκολα με μόνο πλέον τρόπο αντίδρασης, τη μείωση της κατανάλωσης. Εξάλλου, σύμφωνα με έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, όσο περνούν οι μήνες, η κατανάλωση παρουσιάζει πτωτική πορεία, ενώ η ακρίβεια συνεχίζει να καλπάζει στα τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης.
«Πηγαίνω σε 5 διαφορετικά σούπερ μάρκετ για για να βρω τις προσφορές που βλέπω στην τηλεόραση. Δεν έχω άλλο τρόπο να καλύψω το κόστος. Ολα τα προϊόντα έχουν ανέβει πάρα πολύ και δεν φτάνουν τα λεφτά για να αγοράσουμε τις ίδιες ποιότητες ή τις ίδιες ποσότητες» αναφέρει καταναλωτής την ώρα που κρατάει το καλάθι του στο σούπερ μάρκετ. Σε άλλο σούπερ μάρκετ μία νοικοκυρά δεν κρύβει ότι οι αγορές της πια γίνονται μέρα με τη μέρα, ώστε να μπορεί να ελέγχει καθημερινά τον οικογενειακό της προϋπολογισμό και να μην ξεφεύγει, αφού δεν μπορεί να γνωρίζει πια εάν στο τέλος του μήνα θα της έχουν μείνει χρήματα: «Αγοράζουμε μόνο για την ίδια μέρα και τη στιγμή, γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε μεγάλες αγορές για όλη την εβδομάδα ή τον μήνα. Δεν ξέρουμε εάν θα έχουμε να πληρώσουμε τις υπόλοιπες ανάγκες μας και αν θα μείνουν χρήματα για να βγάλουμε το μήνα» λέει χαρακτηριστικά. Κάτι που επιβεβαιώνει στο ρεπορτάζ και ο ειδικός αναλυτής Βαγγέλης Φώσκολος: «Ο κόσμος δεν έχει πια χρήματα όχι για τα έξτρα προϊόντα που αγόραζε τους προηγούμενους μήνες, αλλά ούτε καν για τα βασικά ήδη διατροφής. Και αυτό είναι το πιο ανησυχητικό στην όλη κατάσταση».
Τεράστια πτώση στην καρδιά του καλοκαιριού
Οπως αναφέρει το ρεπορτάζ, ο μήνας Ιούλιος που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην τουριστική δύναμη και την κατανάλωση, τα ελληνικά σούπερ μάρκετ είδαν μείωση σε βασικές κατηγορίες προϊόντων τους και μάλιστα σε σχέση με τον αντίστοιχο Ιούλιο του 2021, υπάρχει τεράστια πτώση! Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα:
Ιούλιος 2022 – Ιούλιος 2021
- 4,9 στα γαλακτοκομικά
- 5,2 στα κατεψυγμένα
- 7,2 στα αλκοολούχα
- 5,2 στα είδη προσωπικής περιποίησης
- 6,5 στα είδη καθαρισμού σπιτιού
Οι καταναλωτές στην προσπάθειά τους να μειώσουν το κόστος για τα ψώνια τους κάνουν έρευνα αγοράς ακόμη και λαϊκές! Η ακρίβεια αύξησε κατά 26,6% το κόστος της παραγωγής με αποτέλεσμα οι αγρότες να μετακυλήσουν τα έξοδά τους στην τιμή πώλησης και το καλάθι της νοικοκυράς να μένει όλο και συχνά άδειο.
Ετσι εκτινάσσονται οι τιμές
Απορρυπαντικά, χαρτικά, τρόφιμα όπως οι μαργαρίνες, τα μακαρόνια και οι κονσέρβες, πωλούνται πλέον σε μικρότερες συσκευασίες έχοντας όμως την ίδια τιμή πριν προχωρήσουν σε μείωση. «Το θέμα δεν είναι αν αυτό είναι νόμιμο, αλλά ηθικό. Πας να αγοράσεις ένα προϊόν για παράδειγμα απορρυπαντικό που έκαναν 13 ευρώ οι 90 μεζούρες. Σήμερα στην ίδια ίδια συσκευασία και πάλι με τιμή στα 13 ευρώ, υπάρχουν 70 μεζούρες. Αντίστοιχα και στα συσκευασμένα τρόφιμα, στα παξιμάδια, στα κρουασάν, στα πατατάκια. Ακόμα και στα σφουγγάρια για την κουζίνα έχουν μειώσει το μέγεθός τους» λέει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΙΝΚΑ, Γιώργος Λεχουρίτης στην ΕΡΤ. Μάλιστα χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη τακτική ως «παραπλάνηση, νόμιμη μεν, του καταναλωτή». Επί της ουσίας πρόκειται για ακρίβεια που δεν φαίνεται στο ράφι, με αποτέλεσμα να συγκρατείται μεν ο πληθωρισμός, αλλά στην πραγματικότητα να είναι μεγαλύτερος.
Σταματούν τις προσφορές
Την ίδια στιγμή έρχεται και στην Ελλάδα η διάθεση να σταματήσουν οι προσφορές. Προϊόντα που υπήρχαν μέχρι τώρα σε πακέτα του 1+1 ή του 2+1 τείνουν να εξαφανιστούν από τα ράφια, αλλά ακόμη χειρότερα πολλές φορές αποδεικνύεται πως δεν είναι καν προσφορά, καθώς μπορεί ένα μεμονωμένο προϊόν να «βγαίνει» σε χαμηλότερη τιμή σε σχέση με εκείνο που περιλαμβάνεται σε ένα πακέτο προσφοράς. Ο κ. Λεχουρίτης, μάλιστα ανέφερε μία καταγγελία που έγινε και δείχνει την ακρίβεια που υπάρχει πλέον στην αγορά. Οπως ανέφερε καταναλωτής κατήγγειλε αύξηση σε βρεφικό ειδικό γάλα, της τάξης του 150% μέσα σε λίγες ημέρες. Από τα 14 ευρώ που πωλούνταν έφτασε στα 29 με 34 ευρώ. «Αδιανόητη η αύξηση της τιμής» σχολίασε.
Μεγάλες οι αυξήσεις και στα κρεοπωλεία
Χαρακτηριστικές είναι επίσης οι αυξήσεις που παρατηρούνται στα κρέατα και συνολικά στα είδη κρεοπωλείου. Σύμφωνα μα τα στοιχεία που παρουσίασε το MEGA to μοσχαράκι από τα 8.50 – 9€ φτάνει τα 13 – 15€, το κοτόπουλο από τα 2 – 2,5€ φτάνει τα 3,50 – 4 και το χοιρινό από τα 3,50 – 5 φτάνει τα 5 – 7€ το κιλό. Η επιβάρυνση στο μέσο οικογενειακό τραπέζι που θα αγόραζε από 2 κιλά κρέας από το κάθε είδος είναι αδιανόητα ψηλή. Μία οικογένεια που έδινε για κρέας 27€ την εβδομάδα τώρα δίνει έως και 52€, μία αύξηση πάνω από 90%. Τον μήνα η επιβάρυνση μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 100 ευρώ και αυτό χωρίς να υπολογίζονται και τα αυξημένα κόστη για να πάει και να γυρίσει κανείς από τα ψώνια αλλά και από το αυξημένο κόστος ενέργειας για να μαγειρέψει κανείς στο σπίτι.
Αναμένοντας τις επιδοτήσεις στο ρεύμα
Μεγάλη αγωνία όμως επικρατεί στην ελληνική οικογένεια και για την ενεργειακή κρίση. Είναι χαρακτηριστικό πως μία 4μελής οικογένεια καταναλώνει περίπου 600 κιλοβατώρες το μήνα με αποτέλεσμα πολλοί καταναλωτές να μην γνωρίζουν εάν θα καταφέρουν να «πιάσουν» το μπόνους της επιδότησης για μείωση κατανάλωσης ενέργειας στην πολιτική της εξοικονόμησης ρεύματος.
Επίσης, οι επιδοτήσεις στο ρεύμα θα είναι κατά πολύ χαμηλότερες τον μήνα Οκτώβρη σε σχέση με τον Σεπτέμβριο που διανύουμε. Χαρακτηριστικά, η κρατική συμμετοχή για τον τρέχοντα μήνα είχε προϋπολογισμό 800 εκατ. ευρώ, ενώ ο επόμενος (Οκτώβριος) αναμένεται να κυμανθεί από 200 έως και 300 εκατ. ευρώ που πολύ απλά σημαίνει ότι όσοι δεν πετύχουν το μπόνους εξοικονόμησης του 15% θα δυσκολευτούν ακόμη περισσότερο για την πληρωμή του ενεργειακού λογαριασμού τους.