Το 50ετές καθεστώς των Άσαντ έπεσε τελικά αστραπιαία και αναίμακτα. Η Ρωσία, ο βασικός υποστηρικτής του έκπτωτου ηγεμόνα, βρίσκεται στον «αέρα» επιδιώκοντας συνεργασία με τη νέα ηγεσία της Συρίας ώστε να διατηρήσει την – κρίσιμη για τα συμφέροντά της – παρουσία στη χώρα. Ως μεγάλος κερδισμένος από τις εξελίξεις εμφανίζεται σε αυτή τη φάση ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Στη Δαμασκό ταξίδεψε την Πέμπτη ο επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Ιμπραήμ Καλίν, στην πρώτη επίσημη επίσκεψη αξιωματούχου μετά την πτώση του Άσαντ. Σύγχυση προκλήθηκε με αρχικές πληροφορίες που ανέφεραν πως μαζί του τη συριακή πρωτεύουσα θα επισκεφτεί και ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ωστόσο αυτές οι πληροφορίες δεν επιβεβαιώθηκαν επίσημα.
Το Reuters επικαλούμενο δύο πηγές ανέφερε πως «ο Καλίν επισκέφθηκε το Τέμενος Ομαγιάντ στη Δαμασκό». «Δημοσιογράφος του Reuters είδε τουλάχιστον ένα αυτοκίνητο, με αυξημένα μέτρα ασφαλείας, να κατευθύνεται προς το τζαμί, ενώ γύρω του υπήρχε μεγάλο πλήθος κόσμου, χωρίς ωστόσο να μπορέσει να προσδιορίσει ποιος βρισκόταν μέσα σε αυτό». Ενδεικτικό της σύγχυσης που προκλήθηκε είναι πως ενώ βίντεο δείχνει τον Καλίν να βγαίνει από το Τέμενος Ομαγιάντ, τουρκικά μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενα μάλιστα πηγές του υπουργείου Εξωτερικών της χώρας, διέψευδαν ότι τόσο ο Φιντάν όσο και ο Καλίν βρίσκονταν στη Συρία, υποστηρίζοντας πως και οι δυο παρέμεναν στην Άγκυρα.
Οι «αδελφικές σχέσεις» Γκολάνι και Άγκυρας
Η Άγκυρα συνδέεται στενά με τον Μοχάμεντ αλ Γκολάνι, επικεφαλής της HTS, της ισλαμιστικής οργάνωσης που ηγήθηκε των ανταρτών οι οποίοι ανέτρεψαν τον Μπασάρ Αλ Άσαντ. Ο Γκολάνι, σύμφωνα με τουρκικά ΜΜΕ, έχει αδελφικές σχέσεις με τον Ερντογάν και το κόμμα του AKP. Μάλιστα η Τουρκία παρείχε την αναγκαία υποστήριξη, σε χρήμα και όπλα, για την προέλαση προς τη Δαμασκό, η οποία και κατελήφθη μέσα σε μόλις μια εβδομάδα.
Ως συνδετικός κρίκος εμφανίζεται ο Χακάν Φιντάν, υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας.Όπως σημείωνε σε ανάλυσή του στο iEidiseis.gr ο Δήμος Βερύκιος, για την τουρκική και τη νέα συριακή ηγεσία το διακύβευμα είναι πλέον η εγκαθίδρυση ενός νέου καθεστώτος με στέρεες βάσεις, με σύνθημα την «ανοικοδόμηση» και παρασύνθημα 400 δισεκατομμύρια.
Ο Ερντογάν ρίσκαρε και τώρα μετρά οφέλη
Όταν τα πάντα φαίνονταν να είχαν τελειώσει στη Συρία, η Τουρκία του Ερντογάν έκανε περισσότερα από κάθε άλλη εμπλεκόμενη δύναμη στο συριακό, για να διατηρήσει την αυτονομία της η Ιντλίμπ, από την οποία ξεπήδησε η HTS και ανέτρεψε τον Άσαντ.
Ήρθε σε διαμάχη ακόμη και με τις ΗΠΑ, οι οποίες υποστήριζαν τις κουρδικές δυνάμεις στη Βόρεια Συρία (YPG), στα σύνορα με την Τουρκία. Η Άγκυρα τις αναγνωρίζει ως «τρομοκρατική οργάνωση», συνεργαζόμενη με το PKK, και έχει διαμηνύσει πως δεν πρόκειται να επιτρέψει τη δημιουργία μιας αυτόνομης κουρδικής περιφέρειας στα σύνορά του, που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα αυτόνομο κουρδικό κρατίδιο.
Μάλιστα την ώρα που o μεγάλος όγκος των αντικαθεστωτικών έμπαινε στη Δαμασκό, σε εκείνα τα μέρη ομάδα Σύρων ανταρτών με την υποστήριξη της Τουρκίας διέλυαν θέσεις Κούρδων. Πηγή των τουρκικών υπηρεσιών ασφαλείας διατυμπάνιζε πως «η μάχη κατά του YPG/PKK είναι πολύ κοντά στη νίκη».
Ο Ερντογάν, με γεωπολιτικούς ελιγμούς αλλά πάντα αμετακίνητος σε ό,τι αφορά στους Κούρδους, ρίσκαρε και τώρα μπορεί να δρέψει τους καρπούς της υποστήριξης του στην HTS και να δει την επιρροή του να επεκτείνεται μέχρι και τα σύνορα του Ισραήλ.
ΕΕ: «Αναβαθμισμένος ο ρόλος της Τουρκίας. Να γίνουν σεβαστές οι ανησυχίες της»
Τον αναβαθμισμένο ρόλο της Τουρκίας στη Συρία αναγνωρίζει πλέον και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν να προετοιμάζει συνάντηση την ερχόμενη εβδομάδα με τον Τούρκο Πρόεδρο στην Άγκυρα. «Η Τουρκία είναι ένας από τους παράγοντες – κλειδί στην περιοχή», δήλωσε και η εκπρόσωπος της Κομισιόν, Πάολα Πίνιο, όταν ρωτήθηκε για το ταξίδι της Φον Ντερ Λάιεν στην Τουρκία.
Μάλιστα η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε εκτάκτως μετά από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε η πρόεδρος της Κομισιόν με τον Ερντογάν. «Αποφάσισαν να συναντηθούν δια ζώσης για να έχουν μια πιο εις βάθος συζήτηση» για τις εξελίξεις στη Συρία και τη Μέση Ανατολή, είπε η Πίνιο.
Υπενθυμίζεται ότι και πριν από δύο ημέρες, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Αλ Ανουάρ, είχε υπογραμμίσει ότι «η Τουρκία θα είναι βασικός παράγοντας για να διασφαλίσει τη σταθερότητα στη Συρία και μια πολιτική μετάβαση χωρίς αποκλεισμούς».
Σημείωσε δε ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι «νόμιμες ανησυχίες» της Τουρκίας για την ασφάλεια στην περιοχή, επιτρέποντας παράλληλα σε όλους τους Σύρους σε όλες τις περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων, να απολαύσουν την ασφάλεια.