Οι κάλπες στην Τουρκία έχουν ανοίξει από το πρωί της Κυριακής στις 08:00 και περίπου 60 εκατομμύρια Τούρκοι καλούνται να διαλέξουν εάν θέλουν να δώσουν μία ακόμη θητεία στην 20χρονη καριέρα ηγεσίας του Ταγίπ Ερντογάν στη χώρα ή να αλλάξει ρότα η χώρα εμπιστευόμενοι τον Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου.
Με δεδομένο πως οι εκλογές στη γείτονα χαρακτηρίζονται ίσως οι σημαντικότερες όλων στον πλανήτη, όπως έχουν αναφέρει διεθνή ΜΜΕ, το Bloomberg έρχεται με ανάλυσή του να προδιαγράψει το αποτέλεσμα και να δώσει προβάδισμα νίκης στον Τούρκο πρόεδρο. Όπως γράφει σε άρθρο του με τίτλο «Ο Ερντογάν επιδιώκει να σφραγίσει τη νίκη στην εκλογική αναμέτρηση για την τουρκική προεδρία», ο μακροβιότερος ηγέτης της χώρας έχει ενισχύσει την εθνικιστική, συντηρητική ρητορική με τη βοήθεια μιας ισχυρής μηχανής μέσων ενημέρωσης.
Ο Ερντογάν, 69 ετών, αψήφησε τις δημοσκοπήσεις που προέβλεπαν ισχνή νίκη του αντιπάλου του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, 74 ετών, στην ψηφοφορία του πρώτου γύρου για την προεδρία πριν από δύο εβδομάδες, στέλνοντας το νόμισμα σε νέα βουτιά και τα εταιρικά ομόλογα και τις μετοχές σε πτώση.
Οι δύο τους αντιμετωπίζουν τώρα ο ένας τον άλλον στον επαναληπτικό γύρο της Κυριακής, με τη δυναμική να βρίσκεται πίσω από τον εν ενεργεία πρόεδρο,αφού η κυβερνητική συμμαχία υπό την ηγεσία του κόμματός του AKP διατήρησε την πλειοψηφία της στο κοινοβούλιο. Η ψηφοφορία ξεκίνησε στις 8 π.μ. τοπική ώρα και οι κάλπες κλείνουν στις 5 μ.μ., ενώ τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται λίγες ώρες αργότερα.
Η οικονομία
Ο Κιλιτσντάρογλου εστίασε την εκστρατεία του στην αποκατάσταση της αξιοπιστίας της Τουρκίας μεταξύ των διεθνών επενδυτών, στον τερματισμό του αυταρχικού στυλ ηγεσίας και στην εξάλειψη της διαφθοράς από τους κρατικούς θεσμούς. Μια νίκη του θα σημάνει το τέλος της ντιρεκτίβας του Ερντογάν ότι ο μόνος τρόπος για την καταπολέμηση του πληθωρισμού είναι η μείωση και όχι η αύξηση των επιτοκίων. Αυτό, ωστόσο, φαίνεται τώρα λιγότερο πιθανό και οι χρηματοπιστωτικές αγορές προετοιμάζονται για περισσότερο πόνο.
Η δύναμη του προέδρου φαίνεται να μην έχει μειωθεί από τη χειρότερη συμπίεση του κόστους ζωής εδώ και δεκαετίες και τις κατηγορίες για αμέλεια μετά τους καταστροφικούς σεισμούς που σκότωσαν περισσότερους από 50.000 ανθρώπους τον Φεβρουάριο. Κέρδισε επίσης τα εύσημα των ψηφοφόρων για την ηγετική του θέση στην εξασφάλιση των προμηθειών σιτηρών από την Ουκρανία και για το γεγονός ότι στάθηκε απέναντι σε συμμάχους του ΝΑΤΟ, όπως οι ΗΠΑ, σχετικά με την υποψηφιότητα της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Η μηχανή ενημέρωσης του Ερντογάν
Όπως αναφέρει το Bloomberg, με τη βοήθεια μιας κρατικής μηχανής μέσων ενημέρωσης, ο Ερντογάν έσπειρε τη διαίρεση μεταξύ της συμμαχίας της αντιπολίτευσης. Ο μακροβιότερος ηγέτης της Τουρκίας διπλασίασε την εθνικιστική, θρησκευτική ρητορική για να κινητοποιήσει τη βάση του και να φλερτάρει τους περιθωριακούς ισλαμιστές και τη δεξιά, ενώ κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι αποτυγχάνει να καταπολεμήσει την τρομοκρατία. Έπαιξε επίσης με την αποστροφή του εκλογικού σώματος προς τους ευρείς συνασπισμούς μετά την κατάρρευση των κυβερνήσεων τη δεκαετία του 1990.
Μια ανατροπή θα μπορούσε ακόμη να συμβεί, αλλά ο Ερντογάν έχει αναδειχθεί πιο πειστικός από τον Κιλιτσντάρογλου, σύμφωνα με τον Can Selcuki, διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας δημοσκοπήσεων Istanbul Economics Research. «Αυτό έχει να κάνει με την εμπιστοσύνη και ο Ερντογάν έχει καταφέρει να εδραιώσει την εμπιστοσύνη όντας στην εξουσία για 20 χρόνια», είπε.
Οι έμποροι προβλέπουν σαφή νίκη του Ερντογάν. Το κόστος προστασίας των επενδυτών από την αθέτηση πληρωμών στα τουρκικά ομόλογα εκτινάχθηκε μετά τον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας, όταν ο Ερντογάν κέρδισε με 49,5%. Η λίρα σημείωσε νέα χαμηλά ρεκόρ, κατρακυλώντας στο συμβολικό 20 ανά δολάριο.
Ο ηγέτης της Τουρκίας άσκησε μεγαλύτερο έλεγχο στο τοπίο των μέσων ενημέρωσης, με τα κύρια δίκτυα να αφιερώνουν χρόνο στον αέρα κυρίως σε συνεντεύξεις και συγκεντρώσεις του. Κυριάρχησε επίσης στις πόλεις με πανό και τις φωτογραφίες του συνοδευόμενες από τα σχόλια «Η σωστή στιγμή, ο σωστός άνθρωπος».
Καθ’ όλη τη διάρκεια των συγκεντρώσεών του και των δεκάδων τηλεοπτικών συνεντεύξεων, η αφήγηση που προωθεί ο Ερντογάν στους πιο συντηρητικούς ψηφοφόρους που χρειάζεται για να εξασφαλίσει τη νίκη είναι ότι ο Κιλιτσντάρογλου και οι σύμμαχοί του είναι κατευναστές των Κούρδων μαχητών και υπέρ των ΛΟΑΤΚΙ. Ο Ερντογάν δήλωσε ότι ελπίζει ότι ο «πατριωτικός, εθνικιστικός λαός θα δώσει ένα μάθημα στην αντιπολίτευση» στην κάλπη.
Ο Κιλιτσντάρογλου δήλωσε επανειλημμένα ότι καταδικάζει όλες τις μορφές τρομοκρατίας και αύξησε επίσης την εθνικιστική ρητορική του, υποσχόμενος την απέλαση των μεταναστών. Κατάφερε να λάβει την υποστήριξη του μικρού δεξιού κόμματος Zafer, αν και ο κίνδυνος είναι να αποξενώσει μέρος της κουρδικής υποστήριξης που συγκέντρωσε στον πρώτο γύρο και χρειάζεται για να εκδιώξει τον Ερντογάν, είναι υπαρκτός.
Έχει επίσης στοχεύσει στους φόβους ορισμένων ψηφοφόρων σχετικά με την εκλογική συμμαχία του Ερντογάν, η οποία περιλαμβάνει περιθωριακά ισλαμιστικά κόμματα. Για πολλούς φιλολαϊκούς Τούρκους, η ψηφοφορία ισοδυναμεί με δημοψήφισμα με συνέπειες από την καθημερινή ζωή υπό μια όλο και πιο αυταρχική φιλοϊσλαμική κυβέρνηση.
«Τι θα συμβεί όταν έρθει η νοοτροπία που κοιτάζει τις κόρες μας με κακό μάτι;» δήλωσε ο Κιλιτσντάρογλου. «Μην ξεχνάτε ότι ρίχνετε αυτή την ψήφο όχι για μένα, αλλά για την κόρη σας…», λέει.