Η έκρυθμη κατάσταση στο Σουδάν και η ευκαιρία για την Κύπρο
Νικολέττα Κουρούσιη
Οι μάχες στο Σουδάν διανύουν πλέον την τρίτη τους εβδομάδα, με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, να προειδοποιεί ότι η χώρα βρίσκεται υπό κατάρρευση και την υπό εξέλιξη διαμάχη να επιφέρει φόβους για τις αλυσιδωτές επιπτώσεις της.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό, εντούτοις, παρουσιάστηκε η ευκαιρία για την ανάδειξη του ρόλου της Κύπρου ως ασφαλούς διαμετακομιστικού κόμβου και ως υποβοηθητή διατήρησης της ασφάλειας στην ταραχώδη περιοχή της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής, την ώρα που διανοίγονται προοπτικές και για προώθηση του αμυντικού ρόλου, που θα μπορούσε να διαδραματίσει η Κύπρος, ως αεροναυτική βάση στην περιοχή, στο πλαίσιο προώθησης της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ
Σε μια περίοδο, μάλιστα, όπου η Λευκωσία επιζητεί την ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ στο Κυπριακό, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί περαιτέρω η ανάδειξη της αξίας του γεωστρατηγικού ρόλου της Κύπρου ως κόμβου μεταξύ Ευρώπης, Ασίας, Αφρικής, γεγονός στο οποίο μπορεί να συμβάλει και η προώθηση των διμερών σχέσεών μας με τη Γαλλία, ως ένθερμης υποστηρίκτριας της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ, στο πλαίσιο και του σημερινού ταξιδιού του Προέδρου Χριστοδουλίδη στο Παρίσι.
Γιατί τα βλέμματα του πλανήτη είναι στραμμένα στο Σουδάν
Όσον αφορά στην κρίση στο Σουδάν, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα η προσοχή του πλανήτη έχει στραφεί στη χώρα της βορειοανατολικής Αφρικής, αφού πρόκειται για μια χώρα με πλούσιους φυσικούς πόρους και ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία, με τις εξελίξεις να έχουν αντίκτυπο στη γειτονική εύθραυστη περιοχή. Πρόκειται, άλλωστε, για την τρίτη μεγαλύτερη χώρα σε έκταση χώρα στην Αφρική και τη δεύτερη μεγαλύτερη αραβική, η οποία ενώνει τον αραβικό κόσμο με την Υποσαχάρια Αφρική, συνορεύει με επτά χώρες, μεταξύ των οποίων η Αίγυπτος και Αιθιοπία, η κάθε μια με προκλήσεις ασφαλείας, διασχίζεται από τον ποταμό Νείλο, ενώ αντικρίζει την Αραβική Χερσόνησο, μέσω της εξόδου στην Ερυθρά Θάλασσα, μια από τις σημαντικότερες παγκοσμίως θαλάσσιες οδούς.
Η μακρά σύγκρουση δημιουργεί εύλογα παγκόσμια ανησυχία, αφού ελλοχεύει ο κίνδυνος για μια νέα πηγή αστάθειας στην περιοχή της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής, η οποία ταλανίζεται από κρίσεις (Συρία, Λίβανος, Λιβύη, Ιράκ, Υεμένη). Αναπόφευκτες είναι και οι επιπτώσεις της ανθρωπιστικής καταστροφής, με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ να προειδοποιεί πως ο πόλεμος στη χώρα απειλεί να βυθίσει ολόκληρη την περιφέρεια της ανατολικής Αφρικής σε ανθρωπιστική κρίση και αξιωματούχους του διεθνούς οργανισμού να προειδοποιούν ότι περισσότεροι από 800.000 άνθρωποι ενδέχεται να διαφύγουν από το Σουδάν ως αποτέλεσμα των εμπόλεμων συρράξεων. Συνακόλουθα, λοιπόν, προκαλείται ανησυχία για ενδεχόμενες νέες μεταναστευτικές ροές.
Μετατρέποντας την κρίση σε ευκαιρία: Ο ρόλος της Κύπρου ως κόμβου μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής
Κάθε κρίση, ωστόσο, δημιουργεί ενίοτε και ευκαιρίες. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, παρουσιάστηκε το παράθυρο ευκαιρίας για την Κύπρο, η οποία, μέσω της ενεργοποίησης του Ειδικού Εθνικού Σχεδίου ΕΣΤΙΑ, επέδειξε γρήγορα αντανακλαστικά, παρέχοντας τη δυνατότητα για την υποδοχή και επαναπατρισμό χιλιάδων ξένων πολιτών, γεγονός που ανέδειξε τον ρόλο της ως ασφαλούς διαμετακομιστικού κόμβου και ως υποβοηθητή διατήρησης της ασφάλειας σε μια ταραχώδη περιοχή που εξάγει αστάθεια.
Πάνω από 2000 ξένοι υπήκοοι επαναπατριστήκαν μέσω Κύπρου, η οποία, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο Τύπου του ΥΠΕΞ, Θεόδωρου Γκότση, «είναι η μόνη χώρα στην περιοχή που προσφέρει τη δυνατότητα, μέσω του Ειδικού Εθνικού Σχεδίου ΕΣΤΙΑ, το οποίο αφορά την υποδοχή και επαναπατρισμό ξένων πολιτών από περιοχή που βρίσκεται σε κρίση, μέσω της επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας». Χθες, μάλιστα, έφθασε στην Κύπρο και το πρώτο στρατιωτικό αεροσκάφος που μετέφερε Αυστραλούς υπηκόους, ενώ, όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, μόνη προϋπόθεση που τέθηκε από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας είναι η τήρηση των κατάλληλων μεταναστευτικών κριτηρίων που ισχύουν στις χώρες προορισμού.
Στο πλαίσιο αυτό, αξίζει να σημειωθεί ότι σημαντικός ήταν και ο αποτελεσματικός συντονισμός που επιδείχθηκε από πλευράς αρμοδίων υπηρεσιών
και εθελοντών (Πολιτική Άμυνα, Ερυθρός Σταυρός), κατά την υποδοχή των ξένων υπηκόων στην Κύπρο, υποβοηθώντας με τη δράση τους στην ασφαλή άφιξη των ξένων πολιτών στον τελικό τους προορισμό.
Χαρακτηριστικές για το ζήτημα είναι και οι δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών, Κωνσταντίνου Κόμπου, ο οποίος υπογράμμισε ότι «η Κύπρος, λόγω της θέσης και των υποδομών της, αποτελεί ασφαλή λιμένα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και μια ζωντανή γέφυρα και ένας ασφαλής σταθμός διαμετακόμισης αμάχων».
Την ίδια ώρα, η κρίση στο Σουδάν και η αδυναμία της ΕΕ να δράσει συντονισμένα κι αυτόνομα, ακόμη και στο θέμα του απεγκλωβισμού των πολιτών της, κατόπιν απουσίας σχετικού μηχανισμού, επαναφέρει το θέμα της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ, το οποίο πρόσφατα έθιξε εκ νέου, μέσω της συνέντευξης του στην εφημερίδα Les Echos, ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν.
«Η Ευρώπη πρέπει να δώσει μάχη για την στρατηγική αυτονομία», υποστήριξε τον περασμένο μήνα στη συνέντευξή του ο πρόεδρος της Γαλλίας, ο οποίος προέτρεψε για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής και την επιτάχυνση της μάχης για την πυρηνική και την ανανεώσιμη ενέργεια στην Ευρώπη.
Σε μια περίοδο, μάλιστα, όπου η Λευκωσία επιζητεί την ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ στο Κυπριακό, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί περαιτέρω η ανάδειξη του γεωστρατηγικού ρόλου της Κύπρου μεταξύ Ευρώπης, Ασίας, Αφρικής και στον αμυντικό τομέα, ως αεροναυτική βάση στην περιοχή. Στις συζητήσεις που διεξάγονται για τη νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας, στο πλαίσιο της Στρατηγικής Πυξίδας, αναμφίβολα πρέπει να είναι παρούσα και η Κύπρος, αναδεικνύοντας τον περιφερειακό ρόλο, που θα μπορούσε να διαδραματίσει στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Στο πλαίσιο αυτό, είναι αναγκαίο να αποκτήσει αεροναυτικά μέσα και η ίδια, τα οποία, σε ανάλογες περιπτώσεις κρίσης στην περιοχή, θα μπορούσαν να συμβάλουν στον απεγκλωβισμό αμάχων πολιτών.
Το ταξίδι του Προέδρου Χριστοδουλίδη στο Παρίσι και η προώθηση των διμερών σχέσεων μας με τη Γαλλία αποτελεί αναμφίβολα μια σημαντική ευκαιρία προς την εν λόγω κατεύθυνση, η οποία πρέπει να τύχει της δέουσας αξιοποίησης.
Φιλελεύθερος