Κορβέτες. Το τελευταίο κεφάλαιο σε ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο εξοπλιστικό πρόγραμμα της παρούσας κυβέρνησης έχει ήδη ξεκινήσει να γράφεται. Και η μάχη για την απόκτηση του συμβολαίου έχει ξεκινήσει μεταξύ Γαλλίας και Ιταλίας. Κυβερνητικές πηγές αναφέρονται στην απόκτηση των κορβετών εδώ και αρκετό καιρό, σημειώνοντας την προτεραιότητα που κρίθηκε αναγκαία να δοθεί στο Πολεμικό Ναυτικό. Ενα συμβόλαιο που μπορεί να φέρει μια νέα συμμαχία ή να επηρεάσει μια προηγούμενη και τα εξοπλιστικά να αναδεικνύονται μέρος της διπλωματίας που ίσως γίνει ο διάβολος που θα κρίνει τις λεπτομέρειες και τις αποφάσεις.
«Γιατί κορβέτες»
Στο ερώτημα «γιατί κορβέτες» όσοι γνωρίζουν τις συζητήσεις που γίνονται τονίζουν ότι το Πολεμικό Ναυτικό μελετά και επιδιώκει την αγορά τους για πάνω από μία δεκαετία. Με τα σχέδια να αναβάλλονται λόγω της οικονομικής κρίσης. Σύμφωνα δε με την αξιολόγηση του Πολεμικού Ναυτικού η σύγχρονη τεχνολογία επιτρέπει οι κορβέτες να είναι σε θέση να υπερτερούν πλέον σε επιχειρησιακές επιδόσεις από τις φρεγάτες που διαθέτει αυτή τη στιγμή ο ελληνικός Στόλος καθώς και να ανταγωνίζονται και νέους σχεδιασμούς φρεγατών πολλαπλών ρόλων. Ενώ την ίδια στιγμή το κόστος λειτουργίας τους είναι σαφώς μικρότερο από μιας φρεγάτας, αν λάβει υπόψη κανείς σειρά παραγόντων, όπως τον αριθμό πληρώματος, το μέγεθος του πλοίου, τα καύσιμα κ.λπ.
Ενα πλοίο το οποίο, όπως υπογραμμίζουν οι ειδικοί, ενδείκνυται για επιχειρήσεις χαμηλής ή υψηλής έντασης σε «κλειστές θάλασσες», όπως είναι το Αιγαίο. Πηγές του Πολεμικού Ναυτικού που στηρίζουν την επιλογή να ενταχθεί στον Στόλο ο συγκεκριμένος τύπος πλοίου σημειώνουν ότι αυτή είναι προϊόν επιτελικής επεξεργασίας και βασίστηκε στην αξιολόγηση των σύγχρονων τάσεων καθώς και τεχνολογικών, επιχειρησιακών και οικονομικών δεδομένων. Επισημαίνουν δε ότι την τελική τιμή καθορίζει πάντα το επίπεδο εξοπλισμού ή του συνδυασμού των οπλικών συστημάτων που θα φέρουν τα πλοία.
Η απόφαση για την ενεργοποίηση του προγράμματος τριών κορβετών από το Πολεμικό Ναυτικό με την προαίρεση για μία ακόμα (3+1) ελήφθη και πρόθεση του ΥΠΕΘΑ είναι οι εξελίξεις να προχωρήσουν πολύ γρήγορα.
Οι προτάσεις
Οι αρχικές προτάσεις που εξέταζε το Πολεμικό Ναυτικό αφορούσαν τρεις τύπους κορβετών: της FCx30 (Doha) της ιταλικής Fincantieri, των Gowind 2500 της γαλλικής Naval Group και των Sigma 10514 της ολλανδικής Damen. Επικρατέστερες κρίθηκαν οι προτάσεις της Γαλλίας και της Ιταλίας, με τους αρμόδιους να καλούνται να δώσουν τις τελικές τους προσφορές. Εκπρόσωποι της Fincantieri και της Naval Group πέρασαν σχεδόν ταυτόχρονα τις πύλες του Πενταγώνου στη Μεσογείων, περίπου 10 ημέρες πριν, και είχαν σειρά επαφών με τον αρχηγό ΓΕΝ, Στυλιανό Πετράκη, εκπροσώπους της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων, αλλά και με τον ΥΕΘΑ, Νίκο Παναγιωτόπουλο, στους οποίους παρουσίασαν τις οριστικές τους προτάσεις. Προτάσεις οι οποίες βρίσκονται υπό μελέτη και αναμένεται να «κριθούν στα σημεία», της χρηματοδότησης και των ναυπηγείων. Με την απόφαση να χαρακτηρίζεται πολιτική. Αφού τα δύο πλοία, τόσο το γαλλικό όσο και το ιταλικό, είναι πολύ κοντά τεχνολογικά και ανταποκρίνονται πλήρως στις προδιαγραφές που έχει θέσει το Πολεμικό Ναυτικό.
Gowind 2500 vs FCx30
ΙΤΑΛΙΚΕΣ (FCx30)
Εκτόπισμα: 3.200 τόνοι.
Πλήρωμα: περίπου 100 άτομα.
Χαρακτηριστικά σκάφους: stealth.
Ταχύτητα: μέγιστη περίπου 26 κόμβοι.
Πλεονέκτημα: το μεγαλύτερο εκτόπισμα δίνει δυνατότητα μελλοντικής τοποθέτησης επιπλέον συστημάτων/αναβαθμίσεων.
ΓΑΛΛΙΚΕΣ (Gowind)
Εκτόπισμα: 2.800 τόνοι.
Πλήρωμα: 85 άτομα περίπου.
Χαρακτηριστικά σκάφους: stealth.
Ταχύτητα: μέγιστη περίπου 25 κόμβοι.
Πλεονέκτημα: η ομοιομορφία συστημάτων και διαλειτουργικότητας με τις φρεγάτες FDI.
Κόστος 2 δισ. ευρώ
Ο προϋπολογισμός που έχει εξασφαλιστεί για την ενίσχυση του Πολεμικού Ναυτικού κυμαίνεται περί τα 2 δισ. ευρώ. Ως εκ τούτου το εύρος της χρηματοδότησης, δηλαδή ο χρόνος αποπληρωμής, θα έχει σημαντικό ρόλο στην απόφαση και η τέταρτη κορβέτα θα εξαρτηθεί επίσης από αυτό.
Στο ίδιο πλαίσιο η Αθήνα επιδιώκει να εξασφαλίσει και μια νέα συμφωνία αμυντικής συνεργασίας, αυτή τη φορά με την Ιταλία. Η πολιτική ηγεσία θα μπορούσε να δώσει κατεύθυνση για Ρώμη αντί για Παρίσι, εάν οι Ιταλοί ήταν πρόθυμοι για μια διατύπωση ανάλογη της ρήτρας αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής στη συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας. Και με την Αθήνα να θεωρεί ότι το Παρίσι θα δείξει κατανόηση, δεδομένου ότι έχει πάρει ένα σημαντικό μερίδιο του ελληνικού εξοπλιστικού προγράμματος. Με τις συμμαχίες να συνδέονται και με ακριβές συμβάσεις.
Ναυπήγηση στην Ελλάδα
Κρίσιμη για την Αθήνα είναι η ναυπήγηση των κορβετών σε ελληνικά ναυπηγεία. Η γαλλική Naval Group έχει έρθει σε συμφωνία με τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και προσφέρει ναυπήγηση των τριών κορβετών στην Ελλάδα από τη δεύτερη και μετά, ενώ αντίστοιχη είναι η ιταλική πρόταση της Fincantieri, που έχει έρθει σε συμφωνία με τα Ναυπηγεία Ελευσίνας, δίνοντας σύμφωνα με πληροφορίες κάποια πλεονεκτήματα όσον αφορά τη ναυπήγηση στην Ελλάδα. Στα Ναυπηγεία Ελευσίνας αξίζει να σημειωθεί ότι εκτός από τη Fincantieri μπαίνει και ο κρατικός αμερικανικός χρηματοδοτικός φορέας DFC, δίνοντας σε πρώτη φάση χρηματοδότησης 102 εκατ. ευρώ, όπως δήλωσε ο ίδιος ο διευθύνων σύμβουλος της ΟΝΝΕΧ, Πάνος Ξενοκώστας.
Σημαντικό για τις αποφάσεις είναι η συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ του Δεκεμβρίου, με τις πληροφορίες να υπογραμμίζουν ότι οι αποφάσεις θα ληφθούν στην Ηρώδου Αττικού, θα είναι πολιτικές και θα μπουν σαφώς στο ζύγι των γεωπολιτικών ισορροπιών. Ανώτατες πηγές του ΥΠΕΘΑ διαβεβαιώνουν πάντως ότι οι εξελίξεις – θα μπορούσε να πει κανείς – είναι θέμα ημερών και εφόσον δεν υπάρξουν εκπλήξεις αναμένονται ανακοινώσεις.
Ξεκλειδώνει και η αγορά πυραύλων ακριβείας
Από το Ισραήλ χωρίς μεσάζοντες
Μία ακόμα σύμβαση στο ελληνικό εξοπλιστικό πρόγραμμα διεκδικεί το Ισραήλ με αντικείμενο τους πυραύλους ακριβείας SPIKE NLOS. Με την απόφαση να έχει εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής τον Νοέμβρη του 2021 και να έχει κολλήσει πάνω από έξι μήνες στη γραφειοκρατία, η απόκτησή τους δείχνει να ξεκλειδώνει και η υπογραφή να «παίρνει ημερομηνία». Την Πέμπτη άλλωστε έγινε και η σχετική παρουσίαση στον Πρωθυπουργό, με τον ΥΕΘΑ Νίκο Παναγιωτόπουλο συνοδευόμενο από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνο Φλώρο και τον Αρχηγό ΓΕΣ Χαράλαμπο Λαλούση να περνάνε την πόρτα του Μεγάρου Μαξίμου, περί τις 4 μ.μ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε ερωτήματα και πήρε απαντήσεις σε σχέση με την αρχιτεκτονική της σύμβασης, σύμφωνα με πληροφορίες, πείστηκε από τα επιχειρήματα που του παρουσιάστηκαν και έδωσε το πράσινο φως για το επόμενο βήμα, απαιτώντας να μην υπάρξουν μεσάζοντες. Ενα πρόγραμμα το οποίο αμφισβητήθηκε ιδιαίτερα το προηγούμενο διάστημα, με το υπουργικό γραφείο να ανεβάζει τους τόνους απέναντι στις υπηρεσίες. Η εν λόγω σύμβαση βρέθηκε στην ατζέντα και της επίσκεψης του απερχόμενου ισραηλινού ΥΠΑΜ Μπέντζαμιν Γκαντζ στην Αθήνα το προηγούμενο διάστημα, ο οποίος προειδοποίησε τον ομόλογό του πως αν η Ελλάδα δεν υπογράψει υπάρχουν άλλοι ενδιαφερόμενοι σε αναμονή. Κάτι που θα σήμαινε ότι η Αθήνα θα έχανε την τιμή και τη σειρά της και θα καλούνταν να επαναδιαπραγματευθεί.
Το Τελ Αβίβ επανήλθε με την αποστολή στην Αθήνα του γενικού διευθυντή του υπουργείου Αμυνας του Ισραήλ στην Αθήνα, Αμίρ Εσελ, την τελευταία μέρα του Νοέμβρη.
Η σύμβαση όπως αναφέρουν πηγές του ΥΠΕΘΑ θα είναι ενιαία και θα αφορά 17 συστήματα των πυραύλων ακριβείας SPIKE NLOS για τον στρατό ξηράς, εννέα για την αεροπορία στρατού, για τα ελικόπτερα Apache και οκτώ για το Πολεμικό Ναυτικό, προκειμένου να τοποθετηθούν σε κανονιοφόρους.
Οι προδιαγραφές των Spike NLOS αναμένεται να αξιοποιηθούν όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές για τον εξοπλισμό μονάδων σε ένα τόξο που θα εκτείνεται από τον Εβρο μέχρι τα νησιά. Ενα σύστημα που όπως λένε οι ειδικοί είναι ικανό να δημιουργήσει μία ασπίδα ασφαλείας, αφού σφραγίζει την περιοχή στην οποία τοποθετείται αμυντικά από αέρα, θάλασσα και στόχους εδάφους, καθιστώντας την απροσπέλαστη. Ενα όπλο ακριβείας το οποίο ο χειριστής ελέγχει το ίδιο μέρα και νύχτα, να χτυπά μακρινούς ή κρυμμένους στόχους ακόμα και χωρίς οπτική επαφή.