Σε μια επίδειξη ισχύος αλλά και του αναβαθμισμένου ρόλου του τόσο στην Ευρώπη όσο και στο ΝΑΤΟ, ο Τούρκος πρόεδρος, Recep Tayyip Erdogan,υποδέχθηκε τις αντιπροσωπείες της Ρωσίας και της Ουκρανίας, που συναντώνται σήμερα (29/3/2022) επί τουρκικού εδάφους, με στόχο την επίτευξη συμφωνίας για εκεχειρία.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία άρχισε πριν από ένα μήνα (στα τέλη Φεβρουαρίου) με ΕΕ, ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο να «απαντούν» με σκληρές κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Εξαίρεση έχει αποτελέσει η Τουρκία, που όχι μόνο δεν επέβαλε κυρώσεις (σε αντίθεση με την ελληνική κυβέρνηση που έσπευσε να στείλει και καλάσνικοφ στους Ουκρανούς) αλλά έχει αναλάβει και ρόλο διαμεσολαβητή. Ο Erdogan έχει -πολλές φορές- συνομιλήσει τόσο με τον Ρώσο πρόεδρο, Vladimir Putin, όσο και με τον Ουκρανό πρόεδρο, Volodymyr Zelensky. Στις 10 Μαρτίου, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Sergey Lavrov, αλλά και ο Ουκρανός ομόλογος του, Dmytro Kuleba, πραγματοποίησαν την πρώτη τους συνάντηση μετά την έναρξη του πολέμου, επίσης, σε τουρκικό έδαφος. Ειδικότερα, η συνάντηση των δύο υπουργών Εξωτερικών πραγματοποιήθηκε στην Αττάλεια παρόντος του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Mevlut Cavusoglu.
Το μήνυμα Erdogan στη συνάντηση Ρώσων και Ουκρανών διαπραγματευτών
Κατά την άφιξη του στο ανάκτορο Ντολμά Μπαχτσέ, όπου πραγματοποιείται η συνάντηση της ρωσικής και ουκρανικής αντιπροσωπεία, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι η Τουρκία βλέπει τόσο τον Vladimir Putin όσο και τον Volodymyr Zelensky ως «πολύτιμους φίλους» και ότι η πρόοδος στις συνομιλίες της Κωνσταντινούπολης μπορεί να ανοίξει το δρόμο για μια συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών, την οποία η Τουρκία είναι επίσης πρόθυμη να φιλοξενήσει.
Πρόσθεσε ότι και οι δύο πλευρές έχουν «εύλογες ανησυχίες», αλλά έχουμε φτάσει σε ένα σημείο, που οι συνομιλίες πρέπει να αποφέρουν «συγκεκριμένα αποτελέσματα».
Συνεχίζοντας το καλωσόρισμά του, ο Erdogan τόνισε ότι θεωρεί πολύ σημαντικές τις συνομιλίες επισημαίνοντας ότι μια από μια «δίκαιη ειρήνη» δεν θα βγει κανείς χαμένος και ότι η συνέχιση της σύγκρουσης δεν ωφελεί κανέναν.
«Σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας καλωσορίσουμε και να συμβάλουμε στις προσπάθειές σας για την εδραίωση της ειρήνης», υπογράμμισε και εξέφρασε την ευχή οι συνομιλίες να αποδειχθούν ευοίωνες «για τις χώρες σας, την περιοχή μας και όλη την ανθρωπότητα». Μάλιστα, απηύθυνε έκκληση για άμεση κατάπαυση του πυρός.
Tο «παρών» στις διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη δίνει και ο Ρώσος ολιγάρχης Roman Abramovich, o οποίος κάθεται δίπλα στο «δεξί χέρι» του Erdogan και εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, Ibrahim Kalin.
Τι σηματοδοτεί η εμφάνιση Erdogan στο ανάκτορο Ντολμά Μπαχτσέ
Είναι προφανές ότι η εμφάνιση Erdogan στη συνάντηση των Ρώσων και Ουκρανών διαπραγματευτών καταρρίπτει τον μύθο περί απομόνωσης και περιθωριοποίησης της Τουρκίας… το αφήγημα δηλαδή της ελληνικής κυβέρνησης, που πλέον έχει περάσει σε ρόλο του παρατηρητή των εξελίξεων. Κι αυτό σε αντίθεση με την Τουρκία και τον ίδιο τον Erdogan ο οποίος παίζει ρόλο ρυθμιστή, συνομιλώντας τόσο με τον ηγέτη της Ουκρανίας όσο και της Ρωσίας αλλά και δίνοντας δυναμικό παρών στις διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός. Επί του παρόντος ο πήχης των προσδοκιών για το αποτέλεσμα της σημερινής συνάντησης έχει τοποθετηθεί αρκετά χαμηλά. Ωστόσο, σε περίπτωση επίτευξης κάποιας συμφωνίας έστω και για κατάπαυση πυρός λίγων ημερών, είναι προφανές ότι ο Erdogan αλλά και η θέση της Τουρκίας αναβαθμίζεται ραγδαία. Κι αυτό όχι μόνο διότι η ενδεχόμενη συμφωνία θα έχει επιτευχθεί επί τουρκικού εδάφους, αλλά και διότι η συμφωνία θα έχει επιτευχθεί έπειτα από προσωπική παρέμβαση του Erdogan, ο οποίος κατά την έναρξη της συνάντησης απηύθυνε έκκληση για κατάπαυση του πυρός.
Ο Macron θέλει να «προχωρήσει» με τον Erdogan
Εξάλλου, το κλίμα για τον Erdogan έχει βελτιωθεί σημαντικά και στη Γαλλία. Οι πρόεδροι Γαλλίας και Τουρκίας, συναντήθηκαν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, με τον Emmanuel Macron, να εκφράζει την ελπίδα «να μπορέσει να προχωρήσει μαζί» με τον Τούρκο ομόλογό του.
Κατά τη διάρκεια συνάντησης Macron – Erdogan, οι δύο πρόεδροι τόνισαν την «προθυμία» τους να «συνεργαστούν» για να πιέσουν τον Ρώσο πρόεδρο, Vladimir Putin, να δεχτεί «κατάπαυση του πυρός» στην Ουκρανία, δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες. Όπως είπε ο Γάλλος πρόεδρος συμφωνήθηκε να πραγματοποιήσουν «κοινές ανθρωπιστικές επιχειρήσεις», ιδίως στη Μαριούπολη.
Σύμφωνα με τον Γάλλο πρόεδρο, η κατάσταση που δημιουργήθηκε από την ουκρανική κρίση είναι μια ευκαιρία για μια «στρατηγική αποσαφήνιση του ρόλου της Τουρκίας στη σχέση μας» εντός του ΝΑΤΟ και για τα ζητήματα «της Λιβύης ή της Εγγύς και Μέσης Ανατολής». Όπως είπε χαρακτηριστικά «να μπορούμε να προχωρήσουμε μαζί σε πολλά ζητήματα που μερικές φορές μας χώριζαν, κάτι που είναι ένα θετικό στοιχείο σε ένα δύσκολο πλαίσιο».