Τον Απρίλιο του 2015, ο Κινέζος Πρόεδρος Xi Jinping και ο τότε πρωθυπουργός του Πακιστάν Nawaz Sharif υπέγραψαν ένα διμερές έργο με το όνομα China Pakistan Economic Corridor (CPEC) αξίας 46 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ονομάστηκε «Το έργο του αιώνα» από τον Πρόεδρο Jinping, για τον Nawaz Sharif το έργο CPEC ήταν να ωθήσει το Πακιστάν σε μια άνευ προηγουμένου εποχή ανάπτυξης και ανάπτυξης εκσυγχρονίζοντας τις βιομηχανίες, τις υποδομές, τα συστήματα μεταφορών και τους τομείς παραγωγής ενέργειας.
Επιπλέον, το Πακιστάν κέρδισε επίσης αναπτύσσοντας τα λιμάνια βαθέων υδάτων του Γκουαντάρ και του Καράτσι και συνδέοντάς το με την επαρχία Σιντζιάνγκ της Κίνας και πέραν αυτής με τη χερσαία οδό του.
Για την Κίνα, το CPEC ήταν ένα κρίσιμο στοιχείο του εμβληματικού έργου BELT and Road Initiative (BRI) του XI Jinping, το οποίο αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της παγκόσμιας οικονομικής πολιτικής της Κίνας, καθώς μέσω του CPEC η Κίνα κοιτάζει τις τεράστιες αγορές της Μέσης Ανατολής και της Ευρασίας.
Αρχικά είχε αξία 46 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τώρα είναι ένα έργο 70 δισεκατομμυρίων δολαρίων το οποίο έχει καταρρεύσει μεταξύ των δύο χωρών. Με επενδύσεις αξίας 28 δισεκατομμυρίων δολαρίων να δαγκώνουν ήδη τη σκόνη λόγω καθυστερήσεων στην εκτέλεση των έργων, η CPEC έχει τσαλακωθεί σε ένα βουνό μη εξυπηρετούμενων δανείων και έχει μετατραπεί σε ένα μη βιώσιμο έργο και για τις δύο χώρες.
Η Κίνα έχει επικρίνει αυστηρά το Πακιστάν για την απίστευτη αποτυχία του, καθώς το έργο έχει αντιμετωπίσει οικονομική πίεση, πολιτική αστάθεια, θεσμοθετημένη διαφθορά και εμφύλιες αναταραχές, ειδικά στο Μπαλουχιστάν και το Γκιλγκίτ-Μπαλτιστάν. Επιπλέον, η Κίνα είναι όλο και πιο απογοητευμένη από την αποτυχία του Πακιστάν να προστατεύσει τους Κινέζους πολίτες που εργάζονται στο έργο, καθώς οι επιθέσεις εναντίον τους από τους αντάρτες αυξάνονται σταθερά.
Οι νέες επενδύσεις στο πλαίσιο του BRI μειώθηκαν σημαντικά καθώς η κινεζική οικονομική ανάπτυξη επιβραδύνθηκε σε μόλις 0,4% το δεύτερο τρίμηνο του 2022, θέτοντας σε σοβαρό κίνδυνο τον ετήσιο στόχο για ανάπτυξη 5,5% για φέτος. Αυτό έκανε την Κίνα να επανεξετάσει το έργο BRI και να αναθεωρήσει τη χρηματοδότησή του.
Από την άλλη πλευρά, η οικονομική κατάρρευση του Πακιστάν οδήγησε σε αδυναμίες αποπληρωμής των δόσεων του χρέους προς τους Κινέζους πιστωτές του. Καθώς το Πακιστάν κοιτάζει προς την αναδιάρθρωση των αποπληρωμών του χρέους του και προσπαθεί να επαναδιαπραγματευτεί τα υψηλά επιτόκια με τους Κινέζους πιστωτές, οι χρεοκοπίες επιδεινώνουν τελικά τους κινδύνους χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της Κίνας.
Αυτό δεν αποτελεί καλό οιωνό και για τα δύο έθνη, καθώς το οικονομικά μη βιώσιμο μοντέλο της CPEC ανάγκασε την Κίνα να μειώσει τη χρηματοδότηση κατά 56%. Το Πακιστάν δεν διαθέτει τα κεφάλαια για να πληρώσει ακόμη και Κινέζους εργάτες για τη λειτουργία και τη συντήρηση του CPEC. Δεν έχει καν τα απαιτούμενα κεφάλαια για να αγοράσει άνθρακα για τα έργα ηλεκτρικής ενέργειας υπό την ηγεσία της CPEC.
Το ανεξόφλητο χρέος της προς τις κινεζικές εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας ανέρχεται σε 300 δισεκατομμύρια PKR, ωθώντας τις κινεζικές εταιρείες να κλείσουν τα έργα ηλεκτρικής ενέργειας. Ως αποτέλεσμα, το 37 τοις εκατό της εγκατεστημένης ισχύος των έργων ηλεκτρικής ενέργειας CPEC, που είναι περίπου 1980 MW, έχει κλείσει, ωθώντας το Πακιστάν βαθιά σε ενεργειακή κρίση.
Η κινεζική βοήθεια προς το Πακιστάν υπερβαίνει τόσο την Παγκόσμια Τράπεζα όσο και την Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης μαζί και είναι τρεις φορές υψηλότερη από τη βοήθεια του ΔΝΤ. Το Πακιστάν έχει ανεξόφλητα δάνεια άνω των 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς την Κίνα που αντιστοιχούν σχεδόν στο 30 τοις εκατό του συνολικού εξερχόμενου χρέους του, σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ.
Επιπλέον, το Πακιστάν αναγκάστηκε να αγοράσει εξοπλισμό από την Κίνα για την εκτέλεση έργων CPEC, επιβαρύνοντας έτσι το χρέος του. Τα βραχυπρόθεσμα δάνεια ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων με υψηλά επιτόκια μεταξύ 4 τοις εκατό και 6,5 τοις εκατό έχουν προσθέσει σημαντικά τα οικονομικά δεινά του Πακιστάν.
Αν και το Πακιστάν πρόσφατα εξασφάλισε μια άλλη διάσωση από το ΔΝΤ ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η οποία έχει στόχο να διατηρήσει κάπως όρθια την οικονομία του που βυθίζεται, είναι η κινεζική διπλωματία στην παγίδα του χρέους στην οποία βυθίζεται γρήγορα το Πακιστάν.
Οι πρόσφατες πλημμύρες έχουν ρημάξει την οικονομία και οι ζημιές που προκύπτουν λόγω των πλημμυρών ανέρχονται σε 5 δισεκατομμύρια δολάρια. Το μεγαλύτερο μέρος της απώλειας υποδομής που προκλήθηκε στο συνεχιζόμενο έργο CPEC λόγω πλημμυρών έχει κλιμακώσει περαιτέρω το κόστος ανοικοδόμησης.
Παραδόξως, το πολύ σημαντικό λιμάνι του Γκουαντάρ, που υπάγεται στην επαρχία Μπαλουχιστάν, δεν έχει δει ούτε μια ολοκλήρωση του έργου. Είναι ακόμη και χωρίς βασικές εγκαταστάσεις όπως πόσιμο νερό και ηλεκτρικό ρεύμα.
Η υπόσχεση παροχής θέσεων εργασίας στους ντόπιους έχει πέσει στο έδαφος, καθώς οι κινεζικές εταιρείες ακινήτων χτίζουν τεράστιους δήμους για να στεγάσουν περισσότερες από μισό εκατομμύριο κινεζικές οικογένειες. Αυτό έχει εξοργίσει σημαντικά τον τοπικό πληθυσμό των Μπαλούτσι, οι οποίοι κατηγορούν το Πακιστάν ότι παρέδωσε παράνομα τη γη τους στους Κινέζους και προκάλεσε δημογραφική αλλαγή.
Είναι σκόπιμο να αναφέρουμε ότι οι Μπαλούτσι ισχυρίζονται ότι είναι αυτόχθονες και πολεμούν το Πακιστάν για την παράνομη κατοχή του Μπαλουχιστάν. Αυτό έχει δημιουργήσει περαιτέρω ανησυχίες για την ασφάλεια για τους Κινέζους, καθώς ο Απελευθερωτικός Στρατός του Μπαλουχιστάν (BLA) επιτέθηκε σε Κινέζους πολίτες στο Πακιστάν.