Η κακοκαιρία Elias έχει προκαλέσει συναγερμό σε πολλές περιοχές της χώρας, μια και οι καταστροφές από τον Daniel δεν έχουν ακόμα αποκατασταθεί και οι εικόνες με τα πλημμυρισμένα χωριά στη Θεσσαλία στοιχειώνουν τους κατοίκους…
Τι θα γινόταν, όμως, αν αυτές οι τεράστιες ποσότητες νερού είχαν πέσει στην Αττική; Θα άντεχε σε μια κακοκαιρία τύπου Daniel όπως αυτή που έπληξε τη Θεσσαλία; Πόσο προετοιμασμένοι είναι η Περιφέρεια και οι Δήμοι για ένα τέτοιο ακραίο φαινόμενο;
Σε έρευνα που πραγματοποίησε ο ΣΚΑΪ, ειδικοί συμφωνούν ότι οι συνέπειες θα ήταν εξίσου ή περισσότερο καταστροφικές.
“Σας διαβεβαιώ ότι σίγουρα θα πλημμυρίσουν οικοδομικά τετράγωνα κατά μήκος του ρέματος σε όλους τους δήμους”, δηλώνει ο Διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο, Χάρης Κοντοές.
“Δυστυχώς υπάρχουν περιοχές όπου η δόμηση είναι τραγική”, αναφέρει ο Διευθυντής Τεχνικών Έργων στην Περιφέρεια Αττικής, Αλέξανδρος Καλογερόπουλος.
“Εκ των πραγμάτων τα έργα από μόνα τους δεν θα μπορούσαν να ανταποκριθούν σε τέτοιου επιπέδου ακραία φαινόμενα”, σημειώνει ο Διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο.
Σενάρια Καταστροφικών Πλημμυρών
Υπάρχουν τρία διαφορετικά σενάρια με τον Κηφισό και τους παραποτάμους του να πλημμυρίζουν και να προκαλούν καταστροφές. Στο πρώτο σενάριο πλήττονται περιοχές έως το ύψος της Λεωφόρου Αθηνών, στο δεύτερο σενάριο οι καταστροφές φτάνουν έως και περιοχές της Νίκαιας της Καλλιθέας και του Ταύρου.
Το τρίτο και χειρότερο σενάριο θέλει τον Κηφισό να πλημμυρίζει τα πάντα έως το παραλιακό μέτωπο.
Σύμφωνα με τα προγνωστικά μοντέλα, έαν ένα φαινόμενο όπως αυτό που εκδηλώθηκε στη Θεσσαλία πλήξει την Αττική, η κοίτη του Κηφισού θα υπερχειλίσει και θα πνίξει τις γύρω περιοχές.
“Η Αττική σαν μια έντονα αστικοποιημένη περιοχή όπου ζει ο μισός πληθυσμός της Ελλάδας σε κάθε περίπτωση αντιμετωπίζει μεγάλο κίνδυνο“, δηλώνει ο Διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο.
Σύμφωνα με τα σενάρια κινδύνου, πάνω από 35 τετραγωνικά χιλιόμετρα σε 18 Δήμους θα καλυφθούν με νερό από τον Κηφισό επηρεάζοντας τη ζωή και τη δραστηριότητα σχεδόν μισού εκατομμυρίου ανθρώπων αν στην Αττική εκδηλωθεί φαινόμενο χιλιετίας τύπου Daniel.
“Μπορεί ο Κηφισός να έχει σχεδιαστεί για πλημμύρα 50 ή ακόμα και 100 ετών σε κάποια σημεία, όμως τα όμβρια, τα δίκτυα όμβριων σε όλες τις πόλεις είναι σχεδιασμένα για πλημμύρες 10 ή 15 ετών, άρα όταν έχεις τέτοια φαινόμενα πριν πλημμυρίσει το ποτάμι θα πλημμυρίσει ο δρόμος”, υπογραμμίζει ο Γενικός Γραμματέας Υδάτων στο υπουργείο Περιβάλλοντος, Πέτρος Βαρελίδης.
“Υπάρχουν συγκεκριμένα τμήματα κατά μήκος του Κηφισού τα οποία πλήττονται και υπάρχει και μια ζώνη στα πεδινά που επίσης κινδυνεύει από πλημμυρικά φαινόμενα στην περιοχή του Ιλισού”, αναφέρει η Δρ. υδρολογίας στο ΕΜΠ, Ελισάβετ Φελώνη.
“Ο κύριος αποδέκτης είναι ο Κηφισός. Και με τα έργα που γίνονται τα αντιπλημμυρικά επί της ουσίας τι κάνουμε, παίρνουμε τα νερά από την επιφάνεια και τα διοχετεύουμε μέσα από σωλήνες και φρεάτια πολύ πιο γρήγορα στον τελικό αποδέκτη που είναι ο Κηφισός. Αυτό έχει το πρόβλημα ότι φτάνουν ταυτόχρονα από παντού πολύ μεγαλύτερες ποσότητες νερού”, σημειώνει ο Διευθυντής Τεχνικών Έργων, Περιφέρεια Αττικής, Αλέξανδρος Καλογερόπουλος.
Ωρολογιακή βόμβα ο Κηφισός
Η άναρχη δόμηση και το μπάζωμα ρεμάτων αποτελούν για το Λεκανοπέδιο της Αττικής ωρολογιακή βόμβα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο ο Κηφισός μπορεί να προκαλέσει πλημμυρικά φαινόμενα σε μια περιοχή από το Καματερό και τη Φυλή, ως το Μαρούσι και το Χαλάνδρι, αλλά και σε γειτονιές της Αθήνας και του Μοσχάτου ή στον Πειραιά και το Παλαιό Φάληρο.
“Έχουμε δει σπίτι που για να εκμεταλλευθεί και το τελευταίο εκατοστό του οικοπέδου του, έχει βάλει τη μάνδρα του πάνω στο όριο του ρέματος και ο ίδιος άνθρωπος για να περάσει στο σπίτι του από το ρέμα έχει φτιάξει ένα μικρό γεφυράκι ίσα ίσα για να μη βρέχει τα πόδια του όταν απλά έχει λίγο νεράκι το ρέμα αλλά όταν θα κατέβει το ποτάμι θα του πάρει και το σπίτι”, δηλώνει ο κ. Κοντοές.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του ρέματος της Πικροδάφνης, που διατρέχει 8 δήμους. Ο αντιπλημμυρικός σχεδιασμός άρχισε να εκπονείται το 2004 και ολοκληρώθηκε το 2022, δηλαδή 18 χρόνια αργότερα. Σήμερα στις όχθες του βρίσκονται κτισμένα σπίτια όπως αποκάλυψε επιτόπια έρευνα του ΣΚΑΙ.
“Υπάρχουν ρέματα που έχουν εξαφανιστεί στον αστικό ιστό και έχουν αντικατασταθεί τυπικά με ένα ή δύο σωλήνες διατομής κατά το δοκούν”, υπογραμμίζει ο κ. Καλογερόπουλος.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι, λόγω της κλιματικής κρίσης, οι αυθαιρεσίες του παρελθόντος μπορεί να αποδειχθούν μοιραίες.