Στην υλοποίηση μίας ακόμη δέσμευσης προχωρά η κυβέρνηση με την δρομολόγηση δημιουργίας δύο νέων εθνικών θαλάσσιων πάρκων, στο Ιόνιο και στις νότιες Κυκλάδες, στο Αιγαίο. Δεκατέσσερις μήνες μετά την εξαγγελία των δύο θαλάσσιων πάρκων που είχε γίνει από τον κ. Μητσοτάκη από το βήμα της 9ης Διάσκεψης για τους Ωκεανούς που είχε φιλοξενήσει η χώρα μας τον Απρίλιο του 2024, ο πρωθυπουργός γνωστοποίησε κατά την χθεσινή παρέμβασή του στην Ολομέλεια της 3ης Διεθνούς Διάσκεψης του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς, ότι πριν το τέλος του μήνα θα ξεκινήσει η νομική διαδικασία για τη δημιουργία τους.
Με την απόφαση αυτή η Ελλάδα κάνει ένα ακόμη βήμα στην κατεύθυνση της διευθέτησης εκκρεμοτήτων, σε συνέχεια και της πρόσφατης κατάθεσης του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, ο οποίος αποτυπώνει με τον πιο επίσημο τρόπο και έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον θαλάσσιο χώρο και τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και είχε προκαλέσει την αντίδραση της Άγκυρας.
Η περσινή εξαγγελία της δημιουργίας των θαλάσσιων πάρκων, αν και «αμιγώς περιβαλλοντικού χαρακτήρα», όπως είχε τονίσει ο πρωθυπουργός, είχε επίσης προκαλέσει την αντίδραση της Τουρκίας.
Ερωτηθείς μάλιστα γι’ αυτήν, ο κ. Μητσοτάκης είχε διαμηνύσει τότε σε συνέντευξή του πως η επέκταση της ζώνης θαλάσσιας προστασίας εντός χώρου ελληνικής κυριαρχίας είναι κάτι το οποίο δεν αφορά καθόλου την Τουρκία.
Είχε σχολιάσει επίσης με αφορμή το θαλάσσιο πάρκο της Αλονήσου ότι ” δεν θυμάμαι να πήραμε την άδεια κανενός για να το δημιουργήσουμε”, ενώ είχε ξεκαθαρίσει ότι “ως προς την άσκηση εθνικής κυριαρχίας η Ελλάδα προφανώς και δεν ζητά τη γνώμη κανενός”.
Ο κ. Μητσοτάκης είχε ερωτηθεί και προ διμήνου, στο πλαίσιο συνέντευξης στο “protothema.gr”, για τα θαλάσσια πάρκα και είχε διαβεβαιώσει ότι θα γίνουν.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μία συγκυρία όπου ο ελληνοτουρκικός διάλογος παραμένει ενεργός αλλά βρίσκεται σε κατάσταση πολύμηνης στασιμότητας, με την ημερομηνία διεξαγωγής του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας -Τουρκίας να παραμένει και αυτή σε εκκρεμότητα.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει, με αφορμή τον πρόσφατο θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, πως το γεγονός ότι λύνουμε εκκρεμότητες του παρελθόντος «δεν σημαίνει ότι δεν επιδιώκουμε τον ελληνοτουρκικό διάλογο». Και διαμηνύει σταθερά πως το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε, ενώ το ότι συζητάμε δεν σημαίνει ότι κάνουμε εκπτώσεις από τις θέσεις μας και αυτό αποδεικνύεται στην πράξη.
Από την Νίκαια ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέπεμψε όμως και σαφές μήνυμα, με φόντο και πάλι τις τουρκικές αντιδράσεις που έχουν οδηγήσει επί της ουσίας σε πάγωμα του καλωδίου για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, πως η ελευθερία της συνδεσιμότητας ηλεκτρικής ενέργειας και δεδομένων μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων είναι αδιαπραγμάτευτη.
Το μήνυμα εστάλη στο πλαίσιο της Διάσκεψης για τα έργα και τις επενδύσεις Συνδεσιμότητας στη Μεσόγειο που οργάνωσε ο Εμμανουέλ Μακρόν, όπου ο κ. Μητσοτάκης έκανε ιδιαίτερη αναφορά σε δύο έργα: Στην ηλεκτρική διασύνδεση ανάμεσα στην Αίγυπτο και την Ευρώπη μέσω Ελλάδας και στον Great Sea Interconnector (GSI), τον οποίο χαρακτήρισε ζωτικό κρίκο στην αλυσίδα της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας.
Όπως επισήμανε, τα έργα αυτά, είναι σημαντικά για τη συνδεσιμότητα, είναι όμως και στρατηγικής σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση για έναν επιπλέον λόγο, όπως ανέφερε: ότι εμπλέκονται ευρωπαϊκές εταιρείες στην ανάπτυξή τους.
Ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε τη στήριξη της Ελλάδας και στον Οικονομικό Διάδρομο IMEC, που θα συνδέει την Ινδία και τη Μέση Ανατολή με την Ευρώπη, προβάλλοντας την επιδίωξη της Ελλάδας να συνεργαστεί με τις χώρες που συμμετέχουν στο εμβληματικό αυτό εγχείρημα, ως φυσική πύλη προς την Ευρώπη.
Στην παρέμβασή του στην Ολομέλεια της 3ης Διεθνούς Διάσκεψης, ο κ. Μητσοτάκης ανέδειξε την περιβαλλοντική διάσταση των νέων θαλάσσιων πάρκων που θα δημιουργήσει η χώρα μας σημειώνοντας ότι με αυτά “θα αυξήσουμε σημαντικά τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές στα χωρικά μας ύδατα, καθώς όταν ολοκληρωθούν θα υπερβούμε σημαντικά το όριο του 30% πολύ πριν από τον στόχο 30×30 του 2030”.
Προανήγγειλε μάλιστα παρακολούθηση και εποπτεία τελευταίας τεχνολογίας και αποτελεσματική διακυβέρνηση σε συνεργασία με ΜΚΟ προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές προστατεύονται αποτελεσματικά και δεν είναι απλώς «πάρκα στα χαρτιά».
Όπως ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης, η Ελλάδα θα απαγορεύσει την αλιεία με μηχανότρατες σε όλα τα θαλάσσια πάρκα, ενώ έθεσε ως στόχο να κηρύξουμε το 10% των χωρικών υδάτων μας ως ζώνες χωρίς αλιευτική δραστηριότητα, στο πλαίσιο μιας πολιτικής για την αποκατάσταση, την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα των θαλάσσιων ειδών μας και της βιοποικιλότητας.
Έκανε μάλιστα και ιδιαίτερη αναφορά, εκφράζοντας την υποστήριξή του, σε πρωτοβουλίες τοπικών αλιευτικών κοινοτήτων, όπως αυτή στην Αμοργό, η οποία θεσπίζει συγκεκριμένες ζώνες απαγόρευσης αλιείας γύρω από το νησί ως ασφαλή καταφύγια για τη θαλάσσια ζωή.
Στη διάρκεια της Διάσκεψης η χώρα μας κατέθεσε και το έγγραφο κύρωσης από την Ελλάδα της Συμφωνίας για τη βιοποικιλότητα σε περιοχές πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας (BBNJ Agreement), η οποία είχε υιοθετηθεί στη Νέα Υόρκη το 2023 και για να τεθεί σε ισχύ απαιτούνται 60 επικυρώσεις.
Ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε εκ νέου την Συμφωνία ως ένα ιστορικό βήμα για τη διατήρηση και τη βιολογική ποικιλομορφία και τόνισε την ανάγκη η διεθνής κοινότητα να ασκήσει πιέσεις για την εφαρμογή της το συντομότερο δυνατό.
Η Ελλάδα έχει επισημάνει εξάλλου και πως η Συμφωνία αυτή είναι εφαρμοστική της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, επιβεβαιώνοντας τον ρόλο της τελευταίας ως το διεθνές συμβατικό πλαίσιο, εντός του οποίου πρέπει να διενεργούνται όλες οι δραστηριότητες που σχετίζονται με τις θάλασσες παγκοσμίως.
Ο πρωθυπουργός έχει προγραμματίσει για τις επόμενες ημέρες σειρά άλλων ταξιδιών, αρχής γενομένης από το αυριανό στην Οδησσό για την Σύνοδο Κορυφής Ουκρανίας- Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ενώ θα ακολουθήσουν η Μολδαβία και η Σουηδία.