Το τελευταίο, ενδεχομένως, μήνυμα του απερχόμενου επιτελάρχη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, είναι μια προειδοποίηση για «ενδεχόμενο επικίνδυνων καταστάσεων στη νεκρή ζώνη», αν δεν υπάρξει, όπως σημειώνει, σύντομα αποκλιμάκωση.
Πρώτη φορά, εξ όσων θυμούμαι, επιτελάρχης της ΟΥΝΦΙΚΥΠ προβαίνει- προ της αποχώρησής του- σε δηλώσεις για να περιγράψει την κατάσταση. Και μάλιστα με δραματικό τρόπο.
Ο απερχόμενος Αρχηγός Στρατιωτικού Επιτελείου της δύναμης, συνταγματάρχης Μπεν Ράμσεϊ, Βρετανός στην καταγωγή, μιλώντας στο Associated Press, ανέδειξε εν πολλοίς τα όσα περιγράφονται και στην έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την Ειρηνευτική Δύναμη στην Κύπρο.
Στην έκθεση Γκουτέρες, στη σύνταξη της οποίας προφανώς συμμετείχε ο ίδιος όπως και ο εκπρόσωπος του Διεθνούς Οργανισμού στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ, επιχειρείται κατά συστηματικό τρόπο μια προσπάθεια εξίσωσης.
Αναφέρθηκε στην έκθεση ότι και οι δυο πλευρές προχώρησαν «σε αποσταθεροποιητικές ενέργειες που δείχνουν ότι η ανάπτυξη στρατιωτικών δυνατοτήτων στο νησί προχωρά με γρήγορους ρυθμούς, με κάθε πλευρά να επιδιώκει να αποκτήσει πλεονέκτημα στη νεκρή ζώνη».
Αυτή είναι η θέση των Ηνωμένων Εθνών. Αυτή εκφράζει και ο επιτελάρχης, ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω, είχε χειριστεί την κρίση στην Πύλα τον περσινό Αύγουστο, με βάση τις εντολές που διέπει τη λειτουργία της Ειρηνευτικής Δύναμης στην Κύπρο.
Τα όσα αναφέρει για τη νεκρή ζώνη συνιστούν μια προσέγγιση, που αφορά τη γνωστή τακτική των ίσων αποστάσεων και μάλιστα κατά υπερβολικό τρόπο. Βρίσκονται, ανέφερε, αμφότερες οι πλευρές σε επιθετική διάταξη!
Και ο κατοχικός στρατός και η Εθνική Φρουρά. Και προειδοποίησε ότι «καμία πλευρά δεν ακούει και αν δεν σταματήσουν τις επιθετικές κινήσεις, η ειρήνη θα μετατραπεί σε βία». Έκανε δε λόγο για… σιωπηρό πεδίο μάχης.
Αυτή θα ήταν μια εκ του μακρόθεν «αντικειμενική» καταγραφή, μια «φωτογραφική» παρουσίαση των δεδομένων από ένα τρίτο, που δεν ζει στο νησί. Ακόμη και να ισχύουν τα όσα αναφέρει, περί επιθετικής Εθνικής Φρουράς, αυτά λέγονται χωρίς να λαμβάνονται υπόψη κάποιες πραγματικότητες, που έκπαλαι βρίσκονται στα αζήτητα.
Στην Κύπρο- φευ- τα αυτονόητα σκοπίμως αγνοούνται. Επί του εδάφους υπάρχει μια πραγματικότητα: Στην μια «όχθη» είναι ο κατοχικός στρατός, μονίμως σε επιθετική διάταξη και με κινήσεις προέλασης εντός της νεκρής ζώνης.
Στην άλλη «όχθη», είναι η αμυνόμενη πλευρά, η Εθνική Φρουρά, η οποία έχει εικόνα για το τι διαδραματίζεται εντός της νεκρής ζώνης και λαμβάνει μέτρα. Λαμβάνει και μέτρα για αποτροπή της επεκτατικής δύναμης.
Ο τουρκικός στρατός είναι κατοχικός και η Εθνική Φρουρά οι νόμιμες δυνάμεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, αυτό είναι μια λεπτομέρεια, που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη. Μια… λεπτομέρεια που πρέπει να καθορίζει και τη στάση και συμπεριφορά του Διεθνούς Οργανισμού.
Εάν ο απερχόμενος επιτελάρχης υπηρετούσε στην Ουκρανία, θα έκρινε τις εκατέρωθεν δυνάμεις, με ένα «ισορροπημένο» τρόπο και με γενικές αναφορές απόδοσης ευθυνών σε αμφότερες τις πλευρές;
Χωρίς, δηλαδή, να λαμβάνει υπόψη ποιος είναι ο επιτιθέμενος και ποια η κατοχική δύναμη; Γιατί στην περίπτωση της Κύπρου αυτό πράττει. Και το θέμα δεν είναι προσωπικό, αλλά αποτελεί προσέγγιση και πολιτική των Ηνωμένων Εθνών.
Την ίδια ώρα, θα μπορούσε κανείς να προσπεράσει την αναφορά σε τουρκοκυπριακές δυνάμεις, αλλά αυτό θα ήταν λάθος, γιατί αλλάζει αμέσως το αφήγημα. Απέναντι είναι ο κατοχικός στρατός. Οι λεγόμενες τουρκοκυπριακές δυνάμεις ασφαλείας λειτουργούν συμπληρωματικά, εκεί και όπου χρειάζεται. Η Εθνική Φρουρά έχει απέναντι της τον κατοχικό στρατό.
Πενήντα χρόνια μετά, δυστυχώς, πρέπει να αναφερόμαστε στα αυτονόητα. Πρέπει να «συστηνόμαστε» κάθε φορά.
Ποιος είναι το θύμα και ποιος ο θύτης. Ποια η κατοχική δύναμη και ποια η αμυνόμενη πλευρά. Γιατί πρέπει να συνεχώς να εξηγούμε αυτά που έπρεπε να ήταν δεδομένα. Κι για αυτό υπάρχουν ευθύνες και στη δική μας πλευρά.
Η Εθνική Φρουρά, ειπώθηκε, είναι σε επιθετική διάταξη. Είναι; Εάν ναι, η διάταξή της έχει προφανώς σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσει τον κατοχικό στρατό, που δεν έχει καμία θέση στο νησί. Έτσι δεν είναι κ. Ράμσεϊ.