Σε κρίσιμη καμπή φαίνεται πως βρίσκεται η οικονομία της Βόρειας Μακεδονίας, καθώς οι δημοσιονομικές (έλλειμμα, χρέος) αλλά και οι βασικές μακροοικονομικές εξελίξεις (ΑΕΠ, πληθωρισμός κλπ.) φαίνονται προβληματικές την ώρα που η χώρα γύρισε πολιτική σελίδα μετά τις πρόσφατες εθνικές εκλογές.
Αυτή την εικόνα για την οικονομεία της Βόρειας Μακεδονίας αποκομίζει κανείς διαβάζοντας το τελευταίο ενημερωτικό δελτίο του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας στην πρωτεύουσα της Βόρειας Μακεδονίας, τα Σκόπια, το οποίο εκδόθηκε την περασμένη εβδομάδα (09.05.24) και αφορούσε τον Απρίλιο του 2024.
Ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings, κατά την τελευταία έκθεσή του διατήρησε την πιστοληπτική ικανότητα της Βόρειας Μακεδονίας σε BB+ με σταθερή προοπτική.
Σύμφωνα με την σχετική έκθεση του οργανισμού, η ανάπτυξη αναμένεται να ενισχυθεί το 2024 στο 2,9%, με την ιδιωτική κατανάλωση να αποτελεί τον κύριο συντελεστή της ανάπτυξης λόγω κυρίως της βελτίωσης των πραγματικών μισθών.Οι εργασίες στους αυτοκινητοδρόμους 8/10D αναμένεται να ενισχύσουν τις επενδυτικές δαπάνες και οι συνεχιζόμενες καθαρές εισροές Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) θα αυξήσουν την εξαγωγική ικανότητα.
Η έκθεση προβλέπει ότι η ανάπτυξη θα επιταχυνθεί περαιτέρω το 2025 στο 3,6%. Κατά την έκθεση οι χρηματοδοτικές ροές από το Σχέδιο Ανάπτυξης των Δυτικών Βαλκανίων δυνητικά θα οδηγήσει σε αύξηση έως και 6% του ΑΕΠ έως το τέλος του 2027.
Ο οίκος αξιολόγησης εξάλλου αναμένει μείωση του ελλείμματος γενικής κυβέρνησης στο 3,8% εντός του τρέχοντος έτους, λόγω προσαρμογών στον προϋπολογισμό των δαπανών, αύξησης εσόδων καθώς και ανάκαμψης της οικονομικής δραστηριότητας.
Ο πληθωρισμός εξομαλύνεται και έπεσε στο 3% τον Φεβρουάριο ενώ αναμένεται κατά μέσο όρο στο 3,7% το 2024 και 2,8% το 2025.
Σημειώνεται τέλος ότι η Βόρεια Μακεδονία έχει διατηρήσει BB+ αξιολόγηση με σταθερή προοπτική από το 2019.του 2023, ήταν 116,8.
Οικονομικές εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας για την Βόρεια Μακεδονία
Σύμφωνα με την εαρινή έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για τα Δυτικά Βαλκάνια, η οποία παρουσιάστηκε στις 11 Απριλίου, ο πληθωρισμός στην Βόρεια Μακεδονία αναμένεται να διαμορφωθεί στο 3% το 2024 και να επιστρέψει τη διετία 2025-2026 στον μακροπρόθεσμο μέσο όρο της χώρας, δηλαδή στο 2%.
Οι πολιτικές κατευνασμού του πληθωρισμού κρίνονται από την Παγκόσμια Τράπεζα σε γενικές γραμμές επαρκείς, ωστόσο, οι συνεχόμενες αυξήσεις των μισθών που δεν ευθυγραμμίζονται με την εγχώρια παραγωγικότητα αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα μείωσής του.
Η δε αύξηση του ΑΕΠ, στην Βόρεια Μακεδονεία πέρυσι, ήταν η χαμηλότερη στην περιοχή, (μόλις 1%), κυρίως ως αποτέλεσμα των μειωμένων εξαγωγών σε τομείς αιχμής της εγχώριας οικονομίας.
ΔΝΤ: Η Βόρεια Μακεδονία σημειώνει την χαμηλότερη ανάπτυξη στην περιοχή των Δ. Βαλκανίων
Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις του ΔΝΤ για την οικονομία της Βόρειας Μακεδονίας, φέτος η ανάπτυξη θα ανέλθει μόλις στο 2,5%, ο πληθωρισμός 3%, με κίνδυνο να είναι υψηλότερος, λόγω των αυξημένων μισθών στο Δημόσιο και του υψηλότερου κατώτατου μισθού.
Το έλλειμμα του δημόσιου τομέα ξεπέρασε το 5% και η υποχρέωση κατασκευής αυτοκινητοδρόμων και οι υψηλότεροι μισθοί των διοικητικών υπαλλήλων άσκησαν πρόσθετη πίεση στον προϋπολογισμό.
Οι νέες στρατηγικές επενδύσεις στην ενέργεια επέβαλαν νέο φόρους, που μπορεί να αυξήσουν τον δημοσιονομικό κίνδυνο, μαζί με τις εγγυημένες υποχρεώσεις αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Το δημόσιο χρέος παραβίασε τον καθιερωμένο κανόνα και ξεπέρασε το 62% του ΑΕΠ, ενώ υπάρχουν και εκκρεμείς απλήρωτες υποχρεώσεις που εξακολουθούν να είναι υψηλές, με κίνδυνο να αυξηθούν ακόμη περισσότερο.
Η νομισματική σύσφιξη συνέβαλε στη διατήρηση του επιπέδου του ακόμη υψηλού πληθωρισμού, με μειωμένες πιέσεις στις τιμές των εισαγωγών από τα τρόφιμα και την ενέργεια. Η αύξηση των επιτοκίων έχει επιβραδύνει τον ιδιωτικό τομέα, αναφέρει το ίδιο ενημερωτικό δελτίο.
Ευρωπαϊκή προοπτική
Η Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με τους Κανονισμούς για τη θέσπιση Μηχανισμού για τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάπτυξης Δυτικών Βαλκανίων ο οποίος αποτελεί κεντρικό μέσο οικονομικής στήριξης της περιοχής από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το σχέδιο εξασφαλίζει κονδύλια για την υποστήριξη της υλοποίησης μεταρρυθμίσεων, εκ των οποίων περίπου 800 εκατομμύρια ευρώ πρόκειται να διατεθούν στη Βόρεια Μακεδονία, με τη μορφή πρόσθετης ώθησης για το Πρόγραμμα IPA 3.
Οι Κανονισμοί πρόκειται το επόμενο χρονικό διάστημα να εγκριθούν από το Συμβούλιο της ΕΕ και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Σε συνεδρίασή της στις 16 Απριλίου, η Κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας ενέκρινε το επικαιροποιημένο Σχέδιο της Μεταρρυθμιστικής Ατζέντας 2024-2027, στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάπτυξης για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (Growth Plan).
Το Σχέδιο κοινοποιείται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να εναρμονιστεί ο κατάλογος των μεταρρυθμιστικών προτεραιοτήτων και μέτρων, με συγκεκριμένες προθεσμίες.
Η εν λόγω διαδικασία θα πρέπει να ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι τα μέσα Μαΐου 2024. Μετά τον καθορισμό της τελικής ατζέντας των μεταρρυθμίσεων θα ανοίξει η δυνατότητα υπογραφής των συμφωνιών και ως εκ τούτου η αποδέσμευση της πρώτης δόσης των κονδυλίων ήτοι 7% επί του συνόλου των 850 εκατ. ευρώ που προβλέπονται από το Growth Plan για την Βόρεια Μακεδονία. 5. Ειδήσεις γενικού ενδιαφέροντος
Η βιομηχανική παραγωγή στην Βόρεια Μακεδονία, τον Φεβρουάριο του 2024, αυξήθηκε κατά 0,3% .
Την περίοδο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2024, ωστόσο, σε σύγκριση με το πρώτο δίμηνο του 2023, η ανάπτυξη ήταν 1,5%, σύμφωνα με την Κρατική Στατιστική Υπηρεσία της Βόρειας Μακεδονίας.
Oι οικονομικές σχέσεις Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας
Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση του γραφείου οικονομικών και εμπορικών υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στα Σκόπια (Ιούνιος 2023), οι οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών έχουν ως εξής 1) στο εμπόριο, 2) στον τουρισμό και 3) στις άμεσες ξένες επενδύσεις:
1) Εμπόριο αγαθών
Οι διμερείς εμπορικές σχέσεις διαγράφουν ανοδική πορεία την τελευταία τετραετία (με εξαίρεση το έτος 2020). Σημειώνεται ότι, ειδικά το 2022 ο όγκος εμπορίου σημείωσε αύξηση 79,2% περίπου, σε σχέση με το 2021, ανερχόμενος σε περίπου 1,69 δισ. ευρώ (από 943,2 εκατ. ευρώ), με μερίδιο 8,2% επί του συνολικού όγκου εξωτερικού εμπορίου (από 5,7% το 2021). Το σύνολο των ελληνικών εξαγωγών στη Βόρεια Μακεδονία, την υπό εξέταση περίοδο, ήταν 1,36 δισ. ευρώ καταγράφοντας εντυπωσιακή αύξηση κατά 84,8%. Οι εξαγωγές προϊόντων της Βορείου Μακεδονίας στην Ελλάδα έφθασαν τα 327,8 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση σε σχέση με πέρυσι (59,2%). Το εμπορικό ισοζύγιο παρέμεινε πλεονασματικό και διευρύνθηκε υπέρ της Ελλάδας, με πλεόνασμα 1,03 δισ. ευρώ (αύξηση 93,8% σε σχέση με το 2021). Η Ελλάδα εξάγει στη Βόρεια Μακεδονία πετρελαϊκά προϊόντα, ηλεκτρική ενέργεια, προϊόντα σιδήρου και χάλυβα, υφάσματα, τρόφιμα (ελιές, πορτοκάλια κλπ) κ.α. Σημειώνεται δε ότι, κατά την υπό εξέταση περίοδο, τα ελληνικά προϊόντα κατέλαβαν το 16,3% της εδώ αγοράς (από 7,6% το 2021) επί του συνόλου των εισαγωγών στη Βόρεια Μακεδονία. Συγκρατείται, τέλος, ότι το 2022 η χώρα μας ανέβηκε στη δεύτερη θέση της ως εμπορικός εταίρος της Βορείου Μακεδονίας βάσει των κυριότερων χωρών – εισαγωγέων στη Βόρεια Μακεδονία.
Οι ελληνικές εισαγωγές από τη Βόρεια Μακεδονία αφορούν, κυρίως, ορυκτά καύσιμα, σίδηρο και χάλυβα και προϊόντα αυτών, καπνά και ενδύματα.
Σημειώνεται ότι, το μεγαλύτερο μέρος των εισαγωγών ενδυμάτων αφορά σε προϊόντα παθητικής τελειοποίησης κλωστοϋφαντουργικών επιχειρήσεων ελληνικών συμφερόντων στη Βόρεια Μακεδονία, τα οποία εξάγονται στην Ελλάδα για να τελειοποιηθούν και να επανεξαχθούν, εν συνεχεία, στις αγορές του εξωτερικού.
2) Τουρισμός
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Βόρειας Μακεδονίας, ο αριθμός των Ελλήνων τουριστών στη Βόρεια Μακεδονία, το 2022, ανήλθε σε 29.579, καταγράφοντας σημαντική αύξηση της τάξης του 86,3% σε σχέση με το 2021 (15.877), λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη ότι ο χαμηλός αριθμός των τελευταίων ετών οφείλεται κυρίως στους περιορισμούς μετακινήσεων εξαιτίας της πανδημίας.
Σημειώνεται, επίσης, ότι ο αριθμός των διανυκετρεύσεων Ελλήνων στη Βόρεια Μακεδονία ανήλθε σε 50.106 το 2022 από 30.237 το 2021. Από την άλλη, σύμφωνα πάντα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Κρατικής Στατιστικής Υπηρεσίας, η επιβατική κίνηση στις μεγάλες συνοριακές διαβάσεις το 2021 (από υπηκόους τρίτων χωρών) εξαιτίας της μερικής άρσης των περιορισμών της πανδημίας σημείωσε σημαντική αύξηση της τάξης του 75,2% σε σχέση με το 2020 (364.298 διελεύσεις).
Παράλληλα, σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (INSETE), ο αριθμός των επισκεπτών από τη Βόρεια Μακεδονία στην Ελλάδα το 2022 ανήλθε περίπου στις 770 χιλ. από περίπου 948 χιλ. το 2019 καταγράφοντας μείωση της τάξης του 19,8%. Η Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται στην 12η θέση (από 11η το 2019) κατάταξης των χωρών, με βάση τον αριθμό των επισκέψεων το 2022. Όσον αφορά στη συνολική εικόνα του ελληνικού τουρισμού το 2022, ο αριθμός των ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 27,8 εκ. άτομα (-11,2% σε σχέση με το 2019).
Γενικά, οι πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας επισκέπτονται τη χώρα μας τόσο τα σαββατοκύριακα ή τα εορταστικά τριήμερα, όσο και το καλοκαίρι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ο κύριος προορισμός τους είναι οι ακτές της Βόρειας Ελλάδος (Χαλκιδική και Πιερία). Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του INSETE, το 2022, οι 758 χιλ. περίπου πολίτες (από 770 χιλ. συνολικά) της Βόρειας Μακεδονίας επισκέφθηκαν την περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας. Σημαντικά, κυρίως για την αγορά της Θεσσαλονίκης, είναι τα μονοήμερα ή ολιγοήμερα ταξίδια των κατοίκων της Βόρειας Μακεδονίας για ψώνια. Οι αγορές αυτές αποτελούν έμμεσες εξαγωγές για τη χώρα μας και ασφαλώς συντελούν στην τόνωση της εγχώριας οικονομίας.
3) Επενδύσεις της Ελλάδας στη Βόρεια Μακεδονία
Το 2021 τα ελληνικά Αποθέματα Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) στη Βόρεια Μακεδονία διευρύνθηκαν περαιτέρω και διαμορφώθηκαν στα 612,1 εκ. ευρώ (από 548,8 εκ. ευρώ το 2020 (μεταβολή 10,3%). Τα ελληνικά Αποθέματα το 2021 αντιπροσώπευαν το 9,7% του συνόλου των ΑΞΕ στη γειτονική χώρα και η Ελλάδα παραμένει σταθερά στην τρίτη θέση μεταξύ των χωρών που διαθέτουν τα μεγαλύτερα αποθέματα ΑΞΕ στη Βόρεια Μακεδονία.
Υπενθυμίζεται ότι, οι ελληνικές επενδύσεις αφορούν κατά κύριο λόγο τους τομείς ενέργειας, υποδομών – κατασκευών, κλάδους λιανεμπορίου και δη των τροφίμων, καθώς και τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Όσον αφορά στις ροές ΑΞΕ στη Βόρεια Μακεδονία, το 2021, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 5η θέση (στοιχεία ροών Κεντρικής Τ ράπεζας Βορείου Μακεδονίας, Δεκέμβριος 2022), με 69,1 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, οι δραστηριοποιούμενες στη Βόρεια Μακεδονία επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων υπολογίζονται σε περίπου 300.
Οι κύριοι τομείς οικονομικής δραστηριότητας, στους οποίους συγκεντρώνονται οι ελληνικές ΑΞΕ, είναι ο τραπεζικός (έχει απομείνει μόνον η Stopanska Banka του Ομίλου ЕТЕ, καθώς η Alpha Bank εξαγοράσθηκε το 2016), τα πετρελαιοειδή, η ηλεκτρική ενέργεια, η μεταποίηση και η κλωστοϋφαντουργία, η εξόρυξη και τα λατομεία, το εμπόριο τροφίμων/ποτών, οι συμβουλευτικές, λογιστικές και δικηγορικές εταιρείες, και επιχειρήσεις που ασχολούνται με τον καπνό.
Σημειώνεται, επίσης, ότι στα τέλη του 2016 ανακοινώθηκε το κλείσιμο του εργοστασίου μίας από τις 200 μεγαλύτερες εταιρείες της Βόρειας Μακεδονίας, της ‘Stumica Tabak’, συμφερόντων Μιχαηλίδη.
Στον τομέα του καπνού δραστηριοποιούνται πλέον από ελληνικής πλευράς οι εταιρείες ΣΕΚΕ και Μισσιριάν.
Το 2017 η Mermeren Kombinat (εξόρυξη και επεξεργασία λευκού μαρμάρου από το λατομείο Sivec) εξαγοράστηκε από την Παυλίδης Μάρμαρα – Γρανίτες, ωστόσο εξαγοράστηκε προσφάτως από τηνDolit Investments Α.Ε. έναντι τιμήματος 73 εκατ. ευρώ.
Επίσης, σημειώνεται η εξαγορά της βιομηχανίας σιδηρονικελίου FENI από την εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίου ‘Global Special Opportunities Ltd (GSOL/Euro-nickel), έναντι περίπου 80 εκατ. ευρώ, η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα παραγωγής και εξαγωγής σιδηρονικελίου.
Κατά την τελευταία πενταετία, οι ελληνικές ΑΞΕ στη Βόρεια Μακεδονία παραμένουν σταθερά στην τρίτη θέση με σχετικά μικρές αυξομειώσεις στην αξία τους, κυμαινόμενες μεταξύ 463 και 612 εκατ. ευρώ (σε αντίθεση με άλλες χώρες προέλευσης ΑΞΕ που σημειώνουν μεγάλες διακυμάνσεις). Το γεγονός αυτό συνιστά ασφαλή ένδειξη ότι οι ελληνικές ΑΞΕ συνδέονται με την πραγματική οικονομία και έχουν διάρκεια, σε αντίθεση με ΑΞΕ προερχόμενες από άλλες χώρες, οι οποίες ενδεχομένως αφορούν σε καταγραφές που εξυπηρετούν φορολογικούς κυρίως σκοπούς. Δεν μπορεί να παραβλεφθεί, βέβαια, ότι η συνεχής ανοδική πορεία που κατέγραφαν οι ελληνικές ΑΞΕ πριν το 2010, έχει ανακοπεί και ότι κάποιες χρονιές η αξία τους κινείται πτωτικά.
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται πρώτον στη δυσμενή οικονομική συγκυρία και δεύτερον στο αντικειμενικό γεγονός ότι έχει κλείσει ο κύκλος των ιδιωτικοποιήσεων μεγάλων κρατικών εταιρειών, όπως η ΟΚΤΑ του Ομίλου ΕΛ.ΠΕ. ή η Stopanska Banka της Ε.Τ.Ε. Παρά ταύτα, οι ήδη εγκατεστημένες στη χώρα επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων (όπως η ΟΚΤΑ, η USJE-Titan και η VERO) συνεχίζουν να επενδύουν σημαντικά ποσά σε εγκαταστάσεις, τεχνολογικό εξοπλισμό και υπηρεσίες.
Περαιτέρω, καταγράφονται νέες επενδύσεις της εταιρείας Βερόπουλος με νέες υπεραγορές VERO (οι οποίες περιλαμβάνουν και κατάστημα παιχνιδιών JUMBO) σε Τέτοβο και Κουμάνοβο. Σημαντική είναι και η παρουσία μεγάλων ελληνικών κατασκευαστικών επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν αναλάβει κατά καιρούς έργα κατασκευής υποδομών, κατόπιν διεθνών διαγωνισμών (π.χ. ΑΚΤΩΡ σε Διάδρομο Χ, INTRAΚAT σε κατασκευή νοσοκομείου Štip).
Τέλος, η Coral Fuels DOOEL Skopje, ως θυγατρική της ελληνικής Coral A.Ε (πρώην Shell Hellas AE), ξεκίνησε το παρελθόν έτος τη λειτουργία των δυο πρώτων πρατηρίων καυσίμων στη Βόρεια Μακεδονία με το εμπορικό σήμα της «Shell». Τα πρατήρια βρίσκονται στον αυτοκινητόδρομο που ενώνει τη Βόρεια Μακεδονία με την Ελλάδα, στην περιοχή Smokvica, εντός των ορίων του Δήμου Γευγελής και σε απόσταση περίπου 10 χλμ. από τα σύνορα με την Ελλάδα. Η εταιρεία εξασφάλισε μακροχρόνια αδειοδότηση για την προώθηση του εμπορικού σήματος «Shell» στο χώρο των καυσίμων στη Βόρεια Μακεδονία.
Η άδεια περιλαμβάνει την υποστήριξη και μεταβίβαση τεχνογνωσίας στον τομέα των καυσίμων, την εφαρμογή νέων τεχνολογιών και την παροχή υπηρεσιών και μάρκετινγκ υψηλών προδιαγραφών. Τα πρατήρια θα διαθέτουν στην τοπική αγορά βενζίνη Shell Fuelsave Unleaded 95, βενζίνη V-Power 98 οκτανίων και Shell Fuelsave Diesel. Η Coral Fuels στοχεύει να αναπτυχθεί ως περιφερειακός παίκτης στα Βαλκάνια, παρέχοντας καύσιμα και υπηρεσίες με τη επωνυμία «Shell», ενώ προτίθεται να επενδύσει περαιτέρω στην αγορά της Βόρειας Μακεδονίας, την επόμενη περίοδο, με τη λειτουργία νέων πρατηρίων καυσίμων σε διάφορα κεντρικά σημεία της χώρας. Στις 25 Ιουνίου 2020 ιδρύθηκε στα Σκόπια η πρώτη Ένωση Ελληνικών Επιχειρήσεων (ΕΕΕ) στη Βόρεια Μακεδονία. Η έδρα της ΕΕΕ είναι στην πόλη των Σκοπίων και τα ιδρυτικά μέλη της ήταν 17 μεγάλες επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων στη χώρα.
Επενδύσεις της Βόρειας Μακεδονίας στην Ελλάδα
Η Βόρεια Μακεδονία είναι κατ’ εξοχήν χώρα υποδοχής ΑΞΕ, καθώς η εξαγωγή κεφαλαίων με σκοπό τις επενδύσεις σε τρίτες χώρες είναι πολύ περιορισμένη. Οι μέχρι στιγμής επενδύσεις επιχειρηματιών της Βόρειας Μακεδονίας στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά περιορισμένες, όπως προκύπτει και από τον σχετικό πίνακα κατωτέρω. Για πολλά χρόνια λειτουργεί στον λιμένα της Θεσσαλονίκης γραφείο της εταιρείας εκτελωνισμού και μεταφορών της Βόρειας Μακεδονίας (Fersped), η οποία αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους πελάτες του λιμένα. Αρκετοί επιχειρηματίες της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας προσανατολίζονται επίσης, τελευταία, στην αγορά εξοχικών κατοικιών, κυρίως, στη Θεσσαλονίκη και στη Χαλκιδική. Η Makpetrol, μεγαλύτερη εταιρεία της χώρας στη διανομή πετρελαίου, προέβη το 2011 στην ίδρυση θυγατρικής εταιρείας, με κεφάλαιο ύψους 350.000 ευρώ και μοναδικό μέτοχο την ίδια την μητρική εταιρεία, με την επωνυμία ‘Petrolmak’ και έδρα της τη Θεσσαλονίκη (Σίνδος). Κύριο αντικείμενο της δραστηριότητάς της είναι η εισαγωγή και εμπορία των λιπαντικών Repsol.
Το διμερές οικονομικό και εμπορικό θεσμικό πλαίσιο μεταξύ Ελλάδος και Βόρειας Μακεδονίας ήταν ελλειμματικό, εξ αιτίας του ονοματολογικού ζητήματος. Η υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών στις 17 Ιουνίου 2018, η οποία ετέθη σε ισχύ στις 12 Φεβρουαρίου 2019 (τερματίζοντας την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995), δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την περαιτέρω διεύρυνση του διμερούς συμβατικού πλαισίου, μεταξύ άλλων, στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, της τελωνειακής και φορολογικής συνεργασίας, σύμφωνα με την έκθεση του γραφείου οικονομικών και εμπορικών υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στα Σκόπια.