Ανάστατοι είναι εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι καθώς πληθαίνουν οι πληροφορίες ότι έρχονται περικοπές στις συντάξεις.
Συγκεκριμένα η κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας εξετάζουν την εφαρμογή του νόμου του 2016 που ψηφίστηκε επί ΣΥΡΙΖΑ και προέβλεπε την περικοπή των συντάξεων χηρείας κατά 50% μετά την έλευση τριετίας από τον θάνατο του αρχικού δικαιούχου, ρύθμιση που θα επηρεάσει σχεδόν 400.000 συνταξιούχους, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων – πάνω από 90% – είναι γυναίκες.
Σήμερα, η σύνταξη λαμβάνεται ολόκληρη κατά την πρώτη τριετία και στη συνέχεια ο δικαιούχος λαμβάνει το 70% του ποσού, με τη ρύθμιση όμως το ποσό αυτό προβλέπεται να μειωθεί κατά 50%, δηλαδή ο δικαιούχος της σύνταξης χηρείας να λαμβάνει τελικά μετά την έλευση της τριετίας το 35% της αρχικής σύνταξης.
Η ρύθμιση έχει ήδη εφαρμοστεί από το 2020 στους δικαιούχους σύνταξης χηρείας από το Δημόσιο και τον ΟΓΑ, άφηνε όμως απέξω τις συντάξεις του ιδιωτικού τομέα. Το 2020 επιχειρήθηκε από τον ΕΦΚΑ η επέκταση του μέτρου σε 5.500 συνταξιούχους ιδιωτικού τομέα, ωστόσο το κύμα αντιδράσεων ήταν τεράστιο και ανάγκασε το υπουργείο και τον ΕΦΚΑ σε υπαναχώρηση. Πλέον όμως το κυβερνητικό επιτελείο εξετάζει την καθολική εφαρμογή της νομοθετικής ρύθμισης, για όλες ανεξαιρέτως τις συντάξεις χηρείας, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων του ιδιωτικού τομέα.
Κίνδυνος να λάβει αναδρομική ισχύ το μέτρο
Το Newsbomb.gr επικοινώνησε με τον εργατολόγο Δημήτρη Μπούρλο ζητώντας του να προσδιορίσει τους όρους της νομοθετικής ρύθμισης και πώς θα ισχύσει.
«Το μέτρο αφορά στους δικαιούχους σύνταξης χηρείας που εργάζονται ή είναι και οι ίδιοι συνταξιούχοι και πρόκειται για ρύθμιση που θεσπίστηκε το 2016 ωστόσο δεν εφαρμόστηκε στον ιδιωτικό τομέα, ενώ η περικοπή αφορά όλες τις συντάξεις χηρείας και όχι μόνο όσες δόθηκαν από το 2020 και μετά, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να κινδυνεύουν αρκετοί συνταξιούχοι να τους ζητηθούν αναδρομικά τα χρήματα τα οποία θα έπρεπε να έχουν περικοπεί από τις απολαβές τους. Το υπουργείο και ο ΕΦΚΑ μπορούν να ζητήσουν πίσω όσα χρήματα δεν είχαν περικόψει ασχέτως του πότε εκδόθηκε η σύνταξη χηρείας».
Το κατά πόσο θα έχει αναδρομική ισχύ ή όχι η περικοπή των συντάξεων χηρείας είναι ένα ζήτημα που προκαλεί πονοκέφαλο στο υπουργειο Εργασίας, με τον εργατολόγο να επισημαίνει ότι «οι συνταξιούχοι μπορούν να κινηθούν νομικά και να προχωρήσουν σε ένσταση εφόσον το επιθυμούν, στην περίπτωση που ζητηθούν αναδρομικά, ωστόσο όπως σημειώνει «ο νόμος προέβλεπε την περικοπή αυτή σε όλες τις συντάξεις απλά δεν εφαρμόστηκε από την αρχή της ψήφισής του».
Τα σενάρια που εξετάζει το υπουργείο Εργασίας
Το υπουργείο εξετάζει ακόμα εάν θα δώσει την επιλογή στον δικαιούχο της σύνταξης θανάτου, ο οποίος είναι και ο ίδιος συνταξιούχος, ποια σύνταξη από τις δύο που λαμβάνει θα περικοπεί, επαναφέροντας το προηγούμενο καθεστώς δηλαδή, όπως εξηγεί ο κύριος Μπούρλος.
Στο ερώτημα για ποιο λόγο δεν είχε εφαρμοστεί μέχρι τώρα η νομοθετική ρύθμιση και στον ιδιωτικό τομέα, πέραν των αντιδράσεων που προκλήθηκαν στην πρώτη απόπειρα, σύμφωνα με πληροφορίες του newsbomb.gr δεν ήταν έτοιμο το ανάλογο λογισμικό, το οποίο ωστόσο πλέον είναι έτοιμο από το υπουργείο και ειναι θέμα χρόνου να εφαρμοστεί το μέτρο.
Το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων πάντως, με σχετική ανακοίνωσή του ζητά από την κυβέρνηση να μην προχωρήσει στην επέκταση της ρύθμισης και να επιστρέψει αναδρομικά τα χρήματα που έχουν περικοπεί από τις συντάξεις Δημοσιού και ΟΓΑ.
Κάπου εδώ να σημειώσουμε πως η ρύθμιση αυτή αφορά περίπου 370.000 συνταξιούχους με τον κίνδυνο να είναι μεγάλος και για τον ΕΦΚΑ να βρεθεί αντιμέτωπος με μία μεγάλη «δικαστική πληγή» στην περίπτωση που οι συνταξιούχοι αντιδράσουν για τις περικοπές.
Αυτό που δεν έχει προσδιοριστεί είναι τι θα ισχύσει στην περίπτωση της εθνικής σύνταξης, καθώς σύμφωνα με σχετική απόφαση, που ωστόσο δεν εφαρμόζεται, σε περίπτωση δύο συντάξεων, η εθνική σύνταξη χορηγείται μόνο μία φορά.
Αναλυτικά η ανακοίνωση:
«Το Δίκτυο ζητάει από την Κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας να νομοθετήσουν σχετικά, ώστε να παραμείνει η καταβολή των συντάξεων χηρείας στο 70% των αρχικών ποσών, εφ’ όρου ζωής του κάθε δικαιούχου, όπως είχαμε ζητήσει εξ αρχής με την ψήφιση του νόμου. Έως τώρα, το μέτρο εφαρμόζεται βάσει νομοθεσίας, μόνο για την πρώτη τριετία καταβολής της εν λόγω παροχής. Εν συνεχεία, επιβάλλεται περικοπή στο ήμισυ του αρχικού καταβληθέντος ποσού. Πρόκειται για ένα άδικο μέτρο που κακώς εφαρμόστηκε σε χιλιάδες συνταξιούχους στο δημόσιο και στον ΟΓΑ. Στους δικαιούχους αυτούς η Κυβέρνηση οφείλει να επιστρέψει τα χρήματα πίσω και το μέτρο δεν πρέπει να το επεκτείνει και στον ιδιωτικό τομέα.
Υπάρχει ο κίνδυνος να είναι δεκάδες χιλιάδες οι δικαιούχοι που θα τύχουν νέων περικοπών στις συντάξεις χηρείας που λαμβάνουν, ενώ θα κληθούν να επιστρέψουν και αναδρομικά ποσά προς τα Δημόσια Ταμεία, καθώς το μέτρο θα έπρεπε να είχε εφαρμοστεί από τον Οκτώβριο του 2020!
Έστω και την ύστατη ώρα, καλείται η Κυβέρνηση να επιδείξει κοινωνική ευαισθησία. Πρόκειται για δικαιούχους που έχουν χάσει το έτερον ήμισυ και η σύνταξη λαμβάνεται επειδή οι εκλιπόντες είχαν καταβάλλει κανονικά και απρόσκοπτα τις ασφαλιστικές εισφορές που τους αναλογούσαν. Δεν μπορεί τώρα να γίνεται περικοπή της παροχής, στο όνομα κάποιας δημοσιονομικής εξισορρόπησης.
Το ΕΝΔΙΣΥ υπενθυμίζει ότι το συγκεκριμένο μέτρο, θεσμοθετήθηκε το 2016, εν μέσω Μνημονίων και βαθιάς οικονομικής κρίσης. Βρισκόμαστε στο 2024, με την Ελλάδα να καταγράφει ρυθμούς ανάπτυξης της Οικονομίας. Επιτέλους, ας αναλογιστεί η Κυβέρνηση από ποιους συνταξιούχους επιδιώκει να υφαρπάξει ένα μέρος του εισοδήματός τους. Από εκείνους που διαβιούν μόνοι και έχουν απόλυτη ανάγκη την οικονομική ενίσχυση.
Το Δίκτυο θα συνεχίσει να διεκδικεί το αυτονόητο για το σύνολο των συνταξιούχων της χώρας και όχι μόνο για τα μέλη του: Ανθρώπινες και αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης για όλους, με ικανοποιητικές συντάξεις, μακριά από τις σφαγιαστικές περικοπές του παρελθόντος».