Πώς θα δοθούν τα 10.000 δάνεια. Προϋπόθεση η κατοικία να είναι έως 120 τ.μ. και αξίας έως 200.000 €
Το τοπίο γύρω από τη χορήγηση στεγαστικών δανείων σε νέα ζευγάρια επιχειρεί να ξεδιαλύνει το υπουργείο Εργασίας, εξειδικεύοντας τις δράσεις του προγράμματος «Σπίτι μου». Το πρόγραμμα αποτελεί τη στεγαστική πολιτική της κυβέρνησης για νέα ζευγάρια και περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο που παρουσίασε ο Κωστής Χατζηδάκης στο πρόσφατο υπουργικό συμβούλιο.
Σε πρώτη φάση το πρόγραμμα θα παρέχει δάνεια σε περίπου 10.000 νέους έως 39 ετών, προκειμένου να αποκτήσουν τη δική τους πρώτη κατοικία. Απαραίτητη προϋπόθεση η κατοικία να είναι έως 120 τ.μ. και αξίας έως 200.000 ευρώ. Όσοι ενταχθούν, θα πληρώνουν δόση στεγαστικού δανείου που θα είναι πολύ χαμηλότερη από το ενοίκιο που αντιστοιχεί στο σπίτι που επέλεξαν, καθώς το επιτόκιο θα αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο των εμπορικών επιτοκίων και θα είναι μηδενικό για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, ενώ με την αποπληρωμή του δανείου θα αποκτήσουν την ιδιοκτησία του σπιτιού.
Το δάνειο θα καλύπτει το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου αντί για το 80% των στεγαστικών δανείων των τραπεζών. Αυτό σημαίνει ότι η ιδιωτική συμμετοχή που πρέπει να συνεισφέρουν οι νέοι μειώνεται στο 10% της αξίας του σπιτιού αντί για 20% που προβλέπεται στις συμβάσεις των τραπεζικών στεγαστικών δανείων. Ενδεικτικά, ένα νέο ζευγάρι που αγοράζει ένα σπίτι αξίας 100.000 ευρώ θα πληρώνει μηνιαία δόση γύρω στα 290 ευρώ και θα πρέπει να καλύψει το 10% της τελικής τιμής του, δηλαδή να διαθέσει 10.000 ευρώ για λάβει δάνειο 90.000 ευρώ. Σημειώνεται πως το «Σπίτι μου» προβλέπει πλαφόν 150.000 ευρώ στο ύψος του δανείου.
Τα νέα στοιχεία στο πρόγραμμα
Σε σχέση με τις αρχικές κυβερνητικές ανακοινώσεις προστέθηκαν ορισμένα νέα στοιχεία, που, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, αποσκοπούν στην επιτάχυνση υλοποίησης της δράσης αλλά και στη θωράκιση από ενδεχόμενη απόπειρα κατάχρησης. Συγκεκριμένα:
– Τέθηκε ανώτατο όριο 200.000 ευρώ στην αξία της κατοικίας που μπορούν να αγοράσουν οι δικαιούχοι
– Απαγορεύεται η αγορά του ακινήτου από συγγενή πρώτου βαθμού του δανειολήπτη
– Διευκρινίζεται πως δεν θα υπάρχει εγγυητής του δανείου
– Τίθεται 8μηνη προθεσμία (6μηνη αρχικά, με δυνατότητα παράτασης δύο μηνών) από την προέγκριση του δανείου μέχρι την υπογραφή της δανειακής σύμβασης. Έτσι προλαμβάνονται καθυστερήσεις που θα δέσμευαν τα δανειακά κεφάλαια εις βάρος άλλων δικαιούχων που έχουν κλείσει τη συμφωνία αγοράς του ακινήτου
Κοινωνική αντιπαροχή
Όσον αφορά τη σύμπραξη Δημοσίου και τεχνικών εταιριών στην «κοινωνική αντιπαροχή», το υπουργείο Εργασίας υποστηρίζει πως η βασική φιλοσοφία θέλει τους φορείς του
Δημοσίου (ΔΥΠΑ και άλλοι) να εισφέρουν αδόμητες και αναξιοποίητες εκτάσεις στις οποίες οι τεχνικές εταιρίες κατόπιν διαγωνισμού θα αναλάβουν να κατασκευάσουν σπίτια και καταστήματα με βάση τις προδιαγραφές που θα ορίζονται στην προκήρυξη του διαγωνισμού.
Οι εταιρίες θα αποπληρώνονται από την εκμετάλλευση των ακινήτων, αλλά θα έχουν την υποχρέωση να διαθέτουν ένα ποσοστό των κατοικιών με χαμηλά ενοίκια στους δικαιούχους του προγράμματος κοινωνικής αντιπαροχής. Επίσης, ο φορέας του Δημοσίου θα διατηρεί την κυριότητα των ακινήτων. Η διάρκεια της παραχώρησης θα ορίζεται στην προκήρυξη του διαγωνισμού, καθώς δεν μπορεί να είναι ενιαία για όλες τις περιοχές και τις αξίες της γης. Στόχος είναι η στέγαση των δικαιούχων σε ποιοτικά ακίνητα, αλλά και η διασφάλιση ότι το πρόγραμμα θα προσελκύσει το ενδιαφέρον του ιδιωτικού τομέα.
Πώς διαμορφώνονται τα εισοδηματικά κριτήρια
Για τα φθηνά στεγαστικά δάνεια της ΔΥΠΑ τα εισοδηματικά κριτήρια διαμορφώνονται ως εξής: 1) Άγαμος: Ετήσιο καθαρό εισόδημα 10.000 ευρώ έως 16.000 ευρώ, 2) Έγγαμος: Ετήσιο καθαρό εισόδημα 10.000 ευρώ έως 24.000 ευρώ (το ζευγάρι), 3) Έγγαμος με ένα εξαρτώμενο τέκνο: Ετήσιο καθαρό εισόδημα 10.000 ευρώ έως 27.000 ευρώ, 4) Έγγαμος με δύο εξαρτώμενα τέκνα: Ετήσιο καθαρό εισόδημα 10.000 ευρώ έως 30.000 ευρώ και 5) Έγγαμος με τρία εξαρτώμενα τέκνα: Ετήσιο καθαρό εισόδημα 10.000 ευρώ έως 33.000 ευρώ.
Κενά σπίτια στο «Κάλυψη» και «Ανακαινίζω
Το πρόγραμμα «Κάλυψη» βασίζεται στα κενά σπίτια που θα απελευθερωθούν από το πρόγραμμα «Εστία», μέσω του οποίου νοικιάστηκαν από το Δημόσιο περισσότερες από 1.000 ιδιωτικές κατοικίες και διατέθηκαν για μεταβατικό διάστημα σε μετανάστες. Το πρόγραμμα «Εστία» λήγει στις 31 Δεκεμβρίου. Αμέσως μετά οι κατοικίες αυτές (εφόσον, φυσικά, οι ιδιοκτήτες τους συμφωνούν) θα επισκευαστούν, αν χρειάζεται, με δαπάνες του Δημοσίου και θα διατεθούν δωρεάν ή με πολύ χαμηλό ενοίκιο σε ευάλωτους νέους ηλικίας 25-39 ετών, δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.
Προτεραιότητα θα δοθεί σε πολύτεκνους, τρίτεκνους και μονογονεϊκές οικογένειες με αντικειμενικά κριτήρια (μοριοδότηση). Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί από τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Από την άλλη, το «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω» παρέχει επιδοτήσεις για ανακαίνιση κλειστών κατοικιών προκειμένου να διατεθούν για μίσθωση, αυξάνοντας έτσι την προσφορά κατοικίας. Μέσω του προγράμματος παρέχονται επιδοτήσεις έως 40% (με όριο τα 10.000 ευρώ) για ανακαίνιση κατοικιών (εργασίες και υλικά) εμβαδού έως 100 τ.μ. σε αστικά κέντρα, προκειμένου αυτές να διατεθούν για μίσθωση. Ο ιδιοκτήτης του σπιτιού πρέπει να έχει οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ, ενώ το σπίτι πρέπει να είναι δηλωμένο ως κενό στο έντυπο Ε2.