Περισσότερες από 4.600 εγκρίσεις και 21.000 προεγκρίσεις έλαβαν χώρα για στεγαστικά δάνεια νέων μέσω του προγράμματος «Σπίτι μου» της ΔΥΠΑ.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, από τις 3 Απριλίου μέχρι τις 19 Ιουλίου υποβλήθηκαν συνολικά 38.558 αιτήσεις εκ των οποίων έχουν ήδη αξιολογηθεί 30.756, δηλαδή 8 στις 10 (80%). Αξίζει να σημειωθεί πως από τις 30.756 αξιολογημένες αιτήσεις έλαβαν προέγκριση 21.132, δηλαδή σχεδόν 7 στις 10 (69%), ενώ οι υπόλοιπες απορρίφθηκαν καθώς δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις.
Από τις 21.132 προεγκρίσεις έχουν ήδη εγκριθεί 4.644 δάνεια, δηλαδή πάνω από 1 στις 5 (22%), καθώς έχει βρεθεί ακίνητο και έχει ξεκινήσει ο νομικός και τεχνικός έλεγχος, με μέσο όρο ποσού έγκρισης 104.900 € περίπου. Συνεπώς, αναδεικνύεται το βασικό ζήτημα που δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι δεν υπάρχουν πολλά κατάλληλα ακίνητα, κάτι το οποίο κάνει χιλιάδες πολίτες να βρίσκονται σε αναμονή.
Υπενθυμίζεται ότι ο διπλασιασμός των κονδυλίων για το πρόγραμμα «Σπίτι μου» περιλαμβάνετται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που κατατέθηκε χθες στη Βουλή. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «Διπλασιάζεται το ύψος της χρηματοδότησης της ΔΥΠΑ για το πρόγραμμα «Σπίτι μου» και διαμορφώνεται σε 375 εκατ. ευρώ, με τη δέσμευση του αρχικού ποσού χρηματοδότησης». Το παραπάνω συνεπάγεται ότι θα αυξηθεί και ο αριθμός των δικαιούχων. Ωστόσο το νομοσχέδιο δε φαίνεται να αντιμετωπίζει τον πυρήνα των προβλημάτων που υπάρχουν σε σχέση με το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Ακίνητα: Ο πιο πιεσμένος κλάδος στην Ευρώπη – Τι δείχνει μελέτη
Τα «αγκάθια» που παραμένουν
Ένα από τα βασικά ζητήματα είναι ότι αν και οι τράπεζες έχουν προεγκρίνει τις αιτήσεις στεγαστικών δανείων, οι δικαιούχοι θα καταφέρουν να βρουν σε διάστημα 60 ημερών κατοικία που να καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες τους, ώστε να ενταχθούν στο πρόγραμμα. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε νέους, ηλικίας από 25-39 ετών, οι οποίοι ενδιαφέρονται για την απόκτηση κατοικίας, με έτος κατασκευής έως το 2007 (όχι μεταγενέστερη), επιφανείας έως 150 τ.μ. και κόστους έως 200.000 ευρώ.
Το πρόβλημα δεν είναι η ζήτηση για το πρόγραμμα αλλά σύμφωνα με τους μεσίτες η έλλειψη ακινήτων. Η προσφορά διαθέσιμων κατοικιών είναι περιορισμένη, καθώς μεσολάβησε μια μακρά περίοδος ανύπαρκτης οικοδομικής δραστηριότητας.
Το δάνειο προεγκρίνεται και στη συνέχεια ο ενδιαφερόμενος έχει δύο μήνες για να βρει ακίνητο και να γίνει η εκταμίευση του δανείου. Ένα άλλο πρόβλημα που σχετίζεται με την ηλικία των ακινήτων είναι ότι οι παλαιές κατοικίες έχουν συνήθως πολεοδομικές και άλλες εκκρεμότητες, με αποτέλεσμα να απαιτούνται πάνω από έξι μήνες μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες.
Επίσης, αρκετοί ιδιοκτήτες δεν ενδιαφέρονται να υπαχθούν στο πρόγραμμα καθώς τα χρήματα που θα τους δοθούν από την τράπεζα ξεπερνούν τους 4 μήνες. Επιπλέον και σε μία εποχή που υπάρχει κινητικότητα στην αγορά, που υπάρχει ζήτηση, οι πωλητές δεν έχουν λόγο να δεσμεύουν τα ακίνητά τους για τέτοια διαστήματα, εκτός και αν πρόκειται για κατοικίες που προηγούμενα έμεναν, για πολύ καιρό και για διάφορους λόγους, στα αζήτητα. Ακριβώς επειδή ούτως ή άλλως υπάρχει κινητικότητα στην αγορά, πολλοί μεσίτες δεν ασχολούνται καν με το «Σπίτι μου».
Ποιους αφορά
Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να έχουν ετήσιο εισόδημα τουλάχιστον 10.000 ευρώ, ενώ το μέγιστο είναι εκείνο που ισχύει για την καταβολή του επιδόματος θέρμανσης (για το 2023 ισχύουν τα εξής: 16.000 ευρώ για άγαμο, 24.000 ευρώ για ζευγάρι, συν 3.000 ευρώ για κάθε παιδί και 27.000 ευρώ για μονογονεϊκές οικογένειες, συν 3.000 ευρώ για κάθε παιδί πέραν του πρώτου).
Το κύριο όφελος για τους νέους που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα είναι ότι εξασφαλίζουν χαμηλότερη δόση για την αποπληρωμή του δανείου, καθώς το 75% του ποσού χορηγείται άτοκα από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) και το τραπεζικό επιτόκιο εφαρμόζεται στο υπόλοιπο 25% του ποσού. Σε τρίτεκνους και πολύτεκνους τα δάνεια χορηγούνται άτοκα, με 100% επιδότηση του επιτοκίου από τη ΔΥΠΑ.
Έτσι, το επιτόκιο του δανείου διαμορφώνεται στο 1/4 του αντίστοιχου επιτοκίου που χρεώνουν κανονικά οι τράπεζες ή είναι μηδενικό για τρίτεκνους και πολύτεκνους.
Το ύψος του δανείου δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ και η διάρκεια τα 30 έτη, ενώ μπορεί να καλύπτει έως και το 90% της αξίας του ακινήτου.
Το πρόγραμμα υποστηρίζει τη δανειοδότηση για ακίνητα που θα χρησιμοποιηθούν ως κύρια κατοικία, έχουν εμπορική αξία έως 200.000 ευρώ, όπως αυτή αποτυπώνεται στο συμβόλαιο αγοράς, έχουν μέγεθος έως 150 τ.μ., έχουν παλαιότητα τουλάχιστον 15 έτη κατά τον χρόνο της αγοράς, όπως προκύπτει από την άδεια κατασκευής και βρίσκονται εντός οικιστικής περιοχής.