Ενενήντα έξι ώρες προθεσμία έδωσε τελικά η γαλλική Nexans στον ΑΔΜΗΕ και τις κυπριακές αρχές προκειμένου να αρθούν τα εμπόδια που θέτουν σε κίνδυνο την ολοκλήρωση του Great Sea Interconnector.
Έπειτα από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις που διήρκησαν όλες τις προηγούμενες μέρες και συνεχίστηκαν και χθες, αργά το βράδυ έγινε γνωστό ότι επήλθε μία καταρχήν συμφωνία μεταξύ των εμπλεκόμενων πλευρών (ΑΔΜΗΕ, Κομισιόν, υπουργείων Ενέργειας των δύο χωρών και των ρυθμιστικών αρχών) εξέλιξη που φανερώνει την προσπάθεια και της ελληνικής κυβέρνησης να εκμεταλλευτεί κάθε πρόσφορο μέσο για να άρει τις αβεβαιότητες που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σκιές και στο κυβερνητικό έργο ενόψει της ΔΕΘ.
Αυτή η εξέλιξη εξασφαλίζει μία σημαντική νίκη στον Έλληνα Διαχειριστή στο ακανθώδες θέμα της ανάκτησης του κόστους της ηλεκτρικής διασύνδεσης καθώς θα μπορεί να εισπράττει σε ετήσια βάση 25 εκατομμύρια ευρώ και συνολικά 125 εκ. για την πρώτη πενταετία της κατασκευής. Το υπόλοιπο θα ανακτήσει κατά το στάδιο λειτουργίας του έργου. Τα ποσά δεν θα αντληθούν απευθείας από τους καταναλωτές που ήταν το αγκάθι για την ΡΑΕΚ αλλά θα προκύψουν από έσοδα που θα συγκεντρωθούν από την εμπορία των δικαιωμάτων ρύπων.
Στο θέμα είχε αναφερθεί εκτενώς το newmoney την περασμένη εβδομάδα, σε σχετικό ρεπορτάζ για τα όσα συζητήθηκαν στην τηλεδιάσκεψη της 23ης Αυγούστου και στην πίεση που είχε ασκηθεί τότε από την ελληνική πλευρά στους Κύπριους ώστε να συναινέσουν στην αξιοποίηση των εσόδων από τα CO2 που φάνταζε ως η μοναδική διέξοδος στο τέλμα που είχε περιέλθει το έργο.
Η καταρχήν συμφωνία για το θέμα της ανάκτησης του κόστους κατά την περίοδο κατασκευής το 2025 έως την λειτουργία το 2030, εξουδετέρωσε προσωρινά την «βόμβα» για πάγωμα του έργου έως χθες 2 Σεπτεμβρίου που είχε εξαπολύσει την περασμένη εβδομάδα η Nexans ασκώντας ισχυρή πίεση από την πλευρά της προς την ελληνική αλλά και την κυπριακή κυβέρνηση.
Με την συμφωνία που επήλθε χθες μεταξύ των δύο χωρών δόθηκε πίστωση χρόνου μέχρι την Παρασκευή καθώς μέχρι τότε θα πρέπει η Κύπρος να έχει εγκρίνει το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο ώστε να υπάρχει η βεβαιότητα ότι απομακρύνονται τα γκρίζα σύννεφα από το έργο. Στο αντίποδα και ο ΑΔΜΗΕ βάζει νερό στο κρασί του στην επιμονή των Κυπρίων να μην αναλάβουν το γεωπολιτικό ρίσκο, θέμα το οποίο μεταφέρεται αόριστα προς επίλυση στην Κυπριακή κυβέρνηση.
Το επιτρεπόμενο έσοδο
Η διαδρομή μέχρι την 6η Σεπτεμβρίου δεν είναι μεγάλη και σε αυτή θα πρέπει να υπερπηδηθούν και άλλα ζητήματα γιατί την ολοκλήρωση της συμφωνίας. Το πρώτο και πλέον άμεσο είναι ο καθορισμός του WACC, που είναι το μεσοσταθμικό κόστος κεφαλαίου που μπαίνει ως βασική προϋπόθεση στην ελληνοκυπριακή εξίσωση και πρέπει να οριστικοποιηθεί έως την προσεχή Παρασκευή.
Ο ΑΔΜΗΕ διεκδικεί από τη ΡΑΕΚ 8,3% για 17 χρόνια και αντίστοιχα 9% από την ΡΑΑΕΥ. Με βάση την μεθοδολογία της ΡΑΕΚ το WACC του έργου από την περίοδο του Euroasia Interconnector (της προηγούμενης διοίκησης του έργου) έχει οριστεί σε 8,3% για 12 έτη και στην συνέχεια με 4,6% που είναι πολύ χαμηλό. Αντίστοιχα το επιτρεπόμενο έσοδο που θα πρέπει να εγκρίνει η Ελληνική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας πληροφορίες αναφέρουν ότι διαμορφώνεται λίγο πάνω από 7% αρκετά χαμηλότερο από το προσδοκώμενο WACC 9% που επιθυμεί ο ΑΔΜΗΕ. Επομένως για να ικανοποιηθούν τα αιτήματα του ΑΔΜΗΕ και να γεφυρωθούν οι διαφορές εκτιμάται ότι θα χρειαστεί ένας νέος κύκλος διαβουλεύσεων με πολύ αυστηρό πλαίσιο.
Οι ανατροπές
Οι εξελίξεις άλλωστε γύρω από το καλώδιο τις τελευταίες ώρες υπήρξαν ανατρεπτικές. Χθες το απόγευμα αναβλήθηκε η προγραμματισμένη τηλεδιάσκεψη μεταξύ όλων των πλευρών με πρωτοβουλία της ΡΑΕΚ. Ωστόσο οι διεργασίες μεταξύ των δύο χωρών φαίνεται ότι συνεχίστηκαν και αμέσως μετά έγινε γνωστό το νέο πλαίσιο, στην δομή του οποίου είχαν καταλήξει οι εμπλεκόμενοι από την περασμένη εβδομάδα.
Πάντως χθες κυβερνητικοί αξιωματούχοι, με τους οποίους συνομίλησε το newmoney, κρατούσαν συγκρατημένη αισιοδοξία για την έκβαση του έργου, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι το ποτήρι είναι «μισογεμάτο» και επισήμαιναν την δυσκολία των Κυπρίων να συμφωνήσουν σε ουσιώδη ζητήματα του πρότζεκτ.
Ενδεικτικές του κλίματος είναι και οι χθεσινές δηλώσεις του Κύπριου Προέδρου κ. Νίκου Χριστοδουλίδη. Όπως είπε, η απόφαση για να προχωρήσουμε αρχικά με την ηλεκτρική διασύνδεση ήταν για να μειωθεί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, προειδοποιώντας ότι αν οι επενδυτές δεν δώσουν ικανοποιητικές διευκρινίσεις στο κράτος, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα επιβαρυνθούν επιπρόσθετα οι καταναλωτές ρεύματος, η κυπριακή πλευρά δεν θα είναι θετική σε όσα ζητά ο φορέας υλοποίησης.
Εφόσον καμφθούν όλες οι αντιρρήσεις και εγκριθεί το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο που πασχίζει εδώ και μήνες ο ΑΔΜΗΕ, με ρήξεις, διαφωνίες και υπαναχωρήσεις τότε εκτιμάται ότι θα έχει διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του έργου ώστε να περάσει στο επόμενο στάδιο που είναι η προσέλκυση επενδυτικού ενδιαφέροντος.