Όλα τα στοιχεία για τα πυρηνικά όπλα είναι εκτιμήσεις, αλλά, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων, η Ρωσία διαθέτει 5.977 πυρηνικές κεφαλές – τις συσκευές που πυροδοτούν μια πυρηνική έκρηξη – αν και σε αυτές περιλαμβάνονται περίπου 1.500 που έχουν αποσυρθεί και πρόκειται να διαλυθούν.
Από τις υπόλοιπες 4.500 περίπου, οι περισσότερες θεωρούνται στρατηγικά πυρηνικά όπλα – βαλλιστικοί πύραυλοι ή πύραυλοι, οι οποίοι μπορούν να πλήξουν σε μεγάλες αποστάσεις. Αυτά είναι τα όπλα που συνήθως συνδέονται με τον πυρηνικό πόλεμο.
Τα υπόλοιπα είναι μικρότερα, λιγότερο καταστροφικά πυρηνικά όπλα για χρήση μικρής εμβέλειας σε πεδία μάχης ή στη θάλασσα.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η Ρωσία δεν διαθέτει χιλιάδες πυρηνικά όπλα μεγάλου βεληνεκούς έτοιμα για χρήση.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι περίπου 1.500 ρωσικές πυρηνικές κεφαλές είναι σήμερα «αναπτυγμένες», δηλαδή τοποθετημένες σε βάσεις πυραύλων και βομβαρδιστικών ή σε υποβρύχια στη θάλασσα, τονίζει το BBC.
Η συνθήκη NPT
Η Κίνα, η Γαλλία, η Ρωσία, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι επίσης μεταξύ των 191 κρατών που έχουν υπογράψει τη Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων (NPT).
Βάσει της συμφωνίας, οφείλουν να μειώσουν το απόθεμα πυρηνικών κεφαλών τους και, θεωρητικά, δεσμεύονται για την πλήρη εξάλειψή τους.
Επίσης, έχει μειωθεί ο αριθμός των πυρηνικών κεφαλών που είναι αποθηκευμένες στις χώρες αυτές από τη δεκαετία του 1970 και του ’80.
Η Ινδία, το Ισραήλ και το Πακιστάν δεν προσχώρησαν ποτέ στην NPT – και η Βόρεια Κορέα αποχώρησε το 2003.
Το Ισραήλ είναι η μόνη χώρα από τις εννέα που δεν αναγνώρισε ποτέ επίσημα το πυρηνικό της πρόγραμμα, αλλά είναι ευρέως αποδεκτό ότι διαθέτει πυρηνικές κεφαλές.
Η Ουκρανία δεν διαθέτει πυρηνικά όπλα και, παρά τις κατηγορίες του προέδρου Πούτιν, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι προσπάθησε να τα αποκτήσει.
Πόσο καταστροφικά είναι τα πυρηνικά όπλα
Τα πυρηνικά όπλα έχουν σχεδιαστεί για να προκαλούν τη μέγιστη δυνατή καταστροφή.
Η έκταση της καταστροφής εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων, όπως:
- το μέγεθος της πολεμικής κεφαλής
- πόσο ψηλά πάνω από το έδαφος εκρήγνυνται
- το τοπικό περιβάλλον
Τρομακτικές οι συνέπειες
Ακόμη και η μικρότερη πολεμική κεφαλή θα μπορούσε να προκαλέσει τεράστιες απώλειες ζωών και μόνιμες συνέπειες.
Η βόμβα που σκότωσε έως και 146.000 ανθρώπους στη Χιροσίμα της Ιαπωνίας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου είχε ισχύ 15 κιλοτόνων.
Οι πυρηνικές κεφαλές σήμερα μπορεί να ξεπερνούν τα 1.000 κιλοτόνια.
Ελάχιστοι αναμένεται να επιβιώσουν στην άμεση ζώνη πρόσκρουσης μιας πυρηνικής έκρηξης.
Μετά από μια εκτυφλωτική λάμψη, υπάρχει μια τεράστια πύρινη σφαίρα και ένα ωστικό κύμα που μπορεί να καταστρέψει κτίρια και δομές για αρκετά χιλιόμετρα.
Τι είναι η «πυρηνική αποτροπή»
Το επιχείρημα για τη διατήρηση μεγάλου αριθμού πυρηνικών όπλων ήταν ότι η ικανότητα πλήρους καταστροφής του εχθρού μιας χώρας θα τον απέτρεπε από το να επιτεθεί.
Ο πιο διάσημος όρος γι’ αυτό έγινε η Αμοιβαία Εξασφαλισμένη Καταστροφή (Mutual Assured Destruction – Mad).
Αν και έχουν γίνει πολλές πυρηνικές δοκιμές και η τεχνική πολυπλοκότητα και η καταστροφική τους ισχύς αυξάνονται συνεχώς, πυρηνικά όπλα δεν έχουν χρησιμοποιηθεί σε ένοπλη αντιπαράθεση από το 1945.
Η ρωσική πολιτική αναγνωρίζει επίσης τα πυρηνικά όπλα αποκλειστικά ως αποτρεπτικό μέσο και απαριθμεί τέσσερις περιπτώσεις χρήσης τους:
- η εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων που στοχεύουν στο έδαφος της Ρωσικής Ομοσπονδίας ή των συμμάχων της
- η χρήση πυρηνικών όπλων ή άλλων τύπων όπλων μαζικής καταστροφής κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας ή των συμμάχων της
- επίθεση σε κρίσιμες κυβερνητικές ή στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας που απειλεί την πυρηνική της ικανότητα
- επίθεση κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας με τη χρήση συμβατικών όπλων όταν κινδυνεύει η ίδια η ύπαρξη του κράτους.