Η αντίστροφη μέτρηση για πτώση τιμών στα τρόφιμα, πλέον άρχισε. Μετά το «ξεφούσκωμα» των τιμών φυσικού, αερίου, καυσίμων και Ενέργειας, για πρώτη φορά υπάρχουν ενδείξεις «στον ορίζοντα» ότι μπορεί να περάσει η ελάφρυνση στα τρόφιμα και στα καθημερινά είδη διαβίωσης.
Πότε θα συμβεί αυτό; «Όταν δείτε να διαφημίζονται όχι μόνο “μεγάλες προσφορές”, αλλά “μόνιμα χαμηλές” τιμές στα βασικά είδη πρώτης ανάγκης» απαντούσε πριν περίπου ένα μήνα πολύπειρο στέλεχος της αγοράς και της Οικονομίας.
Τι εννοούσε; Ότι πέρα από δείκτες και τεχνικές αναλύσεις, όταν οι μεγάλοι όμιλοι σούπερ μάρκετ κλείσουν καλές συμφωνίες και νοιώσουν σχετική σιγουριά για την πορεία των τιμών των παραγωγών και προμηθευτών τους, τότε θα περάσουν στο στάδιο «μηδενικών αυξήσεων», δηλαδή διατήρησης των τιμών στα τρέχοντα επίπεδα, με τάσεις περαιτέρω μείωσης. μέσω προσφορών αλλά όχι μόνον.
Η λέξη-“κλειδί” στην περίπτωση αυτή είναι ο Ανταγωνισμός που, μετά «το σύννεφο και την αντάρα» που προκάλεσαν ο πόλεμος και η διεθνής κρίση, αρχίζει να παίρνει ξανά τη θέση του στην εγχώρια αγορά. Και καθώς ήδη άρχισαν οι πρώτες διαφημίσεις για «μόνιμες τιμές», καμία επιχείρηση λιανεμπορίου δεν θα μπορεί να αυξάνει παράλογα πια τις τιμές. Αντιθέτως μπορεί και να τις μειώνει, για να μη βρεθεί «εκτός αγοράς» και χάσει μερίδια και πελάτες στην «μετά ακρίβεια» εποχή.
“Ανάσα” το Μάιο
Το «γύρισμα» αυτό έχει φανεί προς το παρόν στην αγορά Ενέργειας, όπου η πτώση των τιμών μαζί με του φυσικού αερίου και των καυσίμων γενικότερα, ωθούν σύμφωνα με τις ως τώρα ενδείξεις τον πληθωρισμό τον Μάιο όλο και πιο χαμηλά, κάτω και από 3% που είχε κλείσει τον Απρίλιο.
Και με μόλις 3% αύξηση ο πληθωρισμός όμως, αντί…. 11%-12% όπως πέρυσι, δεν ήταν ιδιαίτερα καθησυχαστικός και ανακουφιστικός, αφού:
· ο πληθωρισμός τροφίμων τον Απρίλιο ήταν σχεδόν τετραπλάσιος (καθώς «πετούσε» στο 11,4%) ενώ
· διπλάσιος ήταν και ο «δομικός» πληθωρισμός, δηλαδή το «καλάθι» της νοικοκυράς χωρίς να υπολογίζονται τα νωπά τρόφιμα και τα καύσιμα όπου οι τιμές ανεβοκατεβαίνουν σαν «ασανσέρ» λόγω εποχικότητας. Αυτός θεωρείται το «σκληρό κουκούτσι» της ακρίβειας, που μάλιστα ως τώρα συνεχώς ανεβαίνει (στο 6,1% τον Απρίλιο από 5,9% τον Μάρτιο) παρότι η Ενέργεια και γενικός δείκτης πέφτουν.
«Διαφορά φάσης» 4-5 μηνών μεταξύ τιμών Ενέργειας και λοιπών ειδών, είχε παρατηρηθεί όταν οι τιμές ανέβαιναν μετά το ξέσπασμα της κρίσης ακρίβειας λόγω του πολέμου:
· το μεγάλο άλμα στην Ενέργεια έγινε Σεπτέμβριο του 2021, ενώ των τροφίμων ξέσπασε τον Φεβρουάριο του 2022
· οι τιμές στην Ενέργεια «πέταγαν» κυριολεκτικά μέχρι Σεπτέμβριο του 2022
· από Οκτώβριο υποχώρησαν κάπως. αλλά σταθεροποιήθηκαν υψηλά ως τον Ιανουάριο του 2023
· ενώ στη συνέχεια υποχώρησαν αισθητά, στο τελευταίο 4μηνο κυρίως.
Αντιθέτως, στο διάστημα αυτό, μόνο τον Απρίλιο φάνηκε μια πρώτη αλλά πολύ ελαφρά συγκράτηση ή πτώση τιμών σε κάποια βασικά τρόφιμα, όπως γάλα, ψάρια και νωπά λαχανικά.
Ραντεβού… τον Σεπτέμβρη
Η πτώση τιμών των τροφίμων μπορεί και να συνεχιζόταν στους επόμενους μήνες, ακολουθώντας την πτωτική πορεία των παραγόντων που συνέβαλαν στην εκτόξευσή τους. Ωστόσο παράγοντες της ελληνικής αγοράς εκτιμούν ότι αυτό «δεν μπορεί να συμβεί εύκολα μέσα στο καλοκαίρι, όπου στα 10 εκατομμύρια των ντόπιων καταναλωτών, έρχονται να προστεθούν και 30 εκατομμύρια τουρίστες-καταναλωτές από το εξωτερικό». Η «φουσκωμένη» ζήτηση αυτή μπορεί να καθυστερήσει την διόρθωση τιμών που αναμένουν οι πολίτες, αλλά θα φανεί αμέσως μετά «αν δεν συμβεί κάποιο άλλο εξαιρετικό απρόβλεπτο γεγονός», εκτιμούν οι ίδιες πηγές.