Η τέχνη του πολέμου μοιάζει να άλλαξε δραστικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον πρώτο πόλεμο όπου ένα ιπτάμενο παιχνίδι μπορεί να ανακόψει την πορεία μιας φάλαγγας τεθωρακισμένων.
Αυτοσχέδια drone που κοστίζουν το πολύ μερικές εκατοντάδες δολάρια δίνουν στους Ουκρανούς ένα ασύμμετρο πλεονέκτημα που η Ρωσία και άλλοι προσπαθούν τώρα να μιμηθούν.
«Αυτό το drone κοστίζει μέχρι 400 δολάρια και μπορεί να κατασκευαστεί οπουδήποτε. Φτιάξαμε τα δικά μας με μικροτσίπ που εισάγονται από την Κίνα και εξαρτήματα που αγοράσαμε από το AliExpress» λέει στο Politico ο Πάβλο Τσιμπένκο, διευθυντής της στρατιωτικής ακαδημίας Dronarium έξω από το Κίεβο.
«Και ναι, οι μπαταρίες είναι Tesla. Κάθε αυτοκίνητο έχει περίπου 1.100 μπαταρίες που μπορούν να τροφοδοτήσουν αυτά τα drone» αναφέρει.
Τα μικρά ελικοφόρα drone, τα οποία ελέγχει από μακριά ένας χειριστής παρακολουθώντας τη ζωντανή εικόνα από ενσωματωμένη κάμερα, ζυγίζουν γύρω στο ένα κιλό και μπορούν να μεταφέρουν έως και 2,5 κιλά εκρηκτικών. Είτε απελευθερώνουν το φορτίο από ψηλά είτε πέφτουν πάνω στον στόχο με ταχύτητα 150 χιλιομέτρων ανά ώρα, εξηγεί ο Τσιμπένκο.
Στόχος είναι συχνά ρωσικά τεθωρακισμένα που κοστίζουν πάνω από 2 εκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας τα drone εξαιρετικά αποδοτική λύση.
«Είναι σχεδόν αδύνατο να καταρριφθούν» λέει ο Τσιμπένκο. «Μόνο ένα δίχτυ μπορεί να βοηθήσει. Και προβλέπω ότι σύντομα θα έχουμε τέτοια δίχτυα πάνω από τις πόλεις μας, ή τουλάχιστον πάνω από κυβερνητικά κτήρια σε όλη την Ευρώπη.
Τα drone «είναι αποτελεσματικό εργαλείο για την εξουδετέρωση του εχθρού και την άμυνα της χώρας μας. Το υπουργείο Άμυνας κάνει ό,τι μπορεί για να αυξήσει τον αριθμό των drone» δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο ουκρανός υπουργός Άμυνας Ρουστάμ Ούμεροφ.
Ουκρανός χειριστής drone αναζητά στόχους στην περιοχή της Ζαπορίζια (Reuters)
Από το Αζερμπαϊτζάν στη Γάζα
Drone που πωλούνται ως παιχνίδια ή για παρατηρήσεις από αέρος χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά ως όπλο από το Αζερμπαϊτζάν προκειμένου να ανακαταλάβει την περιοχή του Ναγκόρνο Καραμπάχ από τους αρμένιους αυτονομιστές.
Η χρήση τους διευρύνθηκε σημαντικά στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας που συνεχίζεται για 20ό μήνα.
Το παράδειγμα ακολούθησε πρόσφατα η Χαμάς, η οποία χρησιμοποίησε drone εναντίον των ισραηλινών φυλακίων στην πρόσφατη αιφνιδιαστική επίθεση στην οποία σκοτώθηκαν περισσότεροι από 1.400 Ισραηλινοί και πάνω από 200 κρατήθηκαν όμηροι.
Ουκρανοί ειδικοί και αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών δηλώνουν τώρα πεπεισμένοι ότι οι μαχητές της Χαμάς εκπαιδεύτηκαν στα drone από τη Ρωσία, αν και η Μόσχα το διαψεύδει.
«Μόνο εμείς και οι Ρώσοι γνωρίζουν πώς το κάνουμε. Και σίγουρα δεν ήμασταν εμείς που τους εκπαιδεύσαμε» δηλώνει στο Politico o Αντρί Τσέρνιακ, εκπρόσωπος της ουκρανικής Διεύθυνσης Στρατιωτικών Πληροφοριών.
Το ίδιο λέει ο Ρουσλάν Μπελιάεφ, επικεφαλής της στρατιωτικής ακαδημίας Dronarium που εκπαιδεύει χειριστές. Σύντομα θα αρχίσουν να χρησιμοποιούν drone κι άλλες ένοπλες ομάδες, λέει.
«Κανείς δεν έχει ανοσία σε αυτές τις επιθέσεις» προειδοποιεί. «Θεωρητικά, ένας ειδικός με το δικό μου επίπεδο γνώσεων θα μπορούσε να σχεδιάσει και να εκτελέσει μια αποστολή για την εξουδετέρωση ανθρώπινων στόχων σε οποιοδήποτε ευρωπαϊκό κράτος».
»Το κουτί της Πανδώρας άνοιξε».
Ουκρανός πεζοναύτης εκπαιδεύεται στον χειρισμό drone στο Ντνιπροπετρόφσκ (Reuters)
Το ΝΑΤΟ παρακολουθεί
Δεν είναι όμως μόνο οι αντάρτες και οι ένοπλες ομάδες που ενδιαφέρονται για τη νέα τεχνολογία. Αρκετοί ουκρανοί ειδικοί που προτίμησαν να παραμείνουν ανώνυμοι δήλωσαν ότι οι ειδικές δυνάμεις και οι αντιτρομοκρατικές μονάδες δύο χωρών-μελών του ΝΑΤΟ που συνορεύουν με τη Ρωσία παρακολούθησαν μαθήματα χειρισμού drone από ουκρανούς εκπαιδευτές τους τελευταίους έξι μήνες.
Η εκπαίδευση διαρκεί μόλις 5-20 ημέρες, σύμφωνα με τον Τσιμπένκο.
Αυτό που διαφέρει όμως είναι η απροθυμία των χωρών του ΝΑΤΟ να χρησιμοποιήσουν κινεζικά drone ή εξαρτήματα, για τον φόβο ότι η Κίνα θα μπορούσε να συλλέξει και να παραδώσει στη Μόσχα ευαίσθητα στρατιωτικά δεδομένα.
Φέτος το Πεκίνο επέβαλε περιορισμούς στις εξαγωγές drone προς την Ουκρανία και τη Ρωσία, όμως τα κινεζικά εξαρτήματα παραμένουν διαθέσιμα μέσω τρίτων χωρών.
«Κάθε κλειδαριά έχει το κλειδί της. Τα εμπορικά drone που αγοράζουμε σε καταστήματα πράγματι συγχρονίζουν τα δεδομένα τους με έναν διακομιστή. Μάθαμε όμως να δημιουργούμε λογαριασμούς που είναι τελείως ανώνυμοι. Ακόμα και το ίδιο το drone μπορεί να νομίζει ότι πετά κάπου στον Καναδά αντί στο Ντονμπάς» λέει ο Τσιμπένκο.
«Όταν μιλήσαμε στους Ευρωπαίους έμειναν έκπληκτοι από το πόσο εύκολα είναι να χακαριστούν και να ανωνυμοποιηθούν τα κινεζικά drone. Η χρήση τους είναι ασφαλής και προσπαθήσαμε να πείσουμε τους εταίρους μας για αυτό».