Σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Sovereign Borrowing Outlook 2023), ο δανεισμός των χωρών του ΟΟΣΑ θα αυξηθεί φέτος λόγω του αντίκτυπου από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και των μέτρων που παίρνουν για την προστασία νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τις αυξήσεις των τιμών,
Ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι οι ακαθάριστες δανειακές ανάγκες θα αυξηθούν κατά περίπου 6% το 2023 στα 12,9 τρις. δολάρια από 12,2 τρις. δολάρια το 2022.
Οι καθαρές δανειακές ανάγκες αναμένεται επίσης να αυξηθούν φέτος στα 10,6 τρις. δολάρια από 10,2 τρις. δολάρια πέρυσι.
Το δημόσιο χρέος των χωρών του ΟΟΣΑ ως ποσοστό στο ΑΕΠ μειώθηκε από 88% του ΑΕΠ το 2020 στο 83% το 2022 και προβλέπεται να παραμείνει σταθερό το 2023 αλλά σε επίπεδο 10 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο σε σχέση με αυτό πριν την πανδημία.
Στο 3,3% το μέσο κόστος δανεισμού
Το μέσο κόστος δανεισμού υπερδιπλασιάστηκε πέρυσι, λόγω των αυξήσεων των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες, στο 3,3% από 1,4% το 2021, ενώ αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω βραχυπρόθεσμα.
Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι σχεδόν τα μισά ομόλογα που έχουν εκδώσει οι χώρες – περίπου 23 τρις. δολάρια – λήγουν την επόμενη τριετία, θα αυξήσει τον κίνδυνο αναχρηματοδότησης των χωρών και πολλές κυβερνήσεις θα διαθέσουν υψηλότερο ποσοστό του προϋπολογισμού τους για την εξυπηρέτηση του χρέους, ενώ μπορεί να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερους δημοσιονομικούς περιορισμούς τα επόμενα χρόνια.
Εκτός από το υψηλότερο κόστος δανεισμού, οι χώρες αντιμετωπίζουν και άλλα προβλήματα, όπως το γεγονός ότι οι εκδόσεις ομολόγων τους θα πρέπει να απορροφούνται σε μεγαλύτερο βαθμό από τον ιδιωτικό τομέα μετά την διακοπή των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης από τις κεντρικές τράπεζες.
Η επιδείνωση της ρευστότητας στις αγορές αυξάνει επίσης πιθανόν περαιτέρω το κόστος δανεισμού και μειώνει την ευελιξία των διαχειριστών χρέους.
Τα βιώσιμα ομόλογα
Ο ΟΟΣΑ σημειώνει ότι το συνολικό απόθεμα των βιώσιμων κρατικών ομολόγων υπερβαίνει τα 325 δις. δολάρια, το 75% των οποίων εστιάζουν σε επενδύσεις για την κλιματική αλλαγή και την προστασία του περιβάλλοντος.
Αν και η συνολική αξία των ομολόγων αυτών μειώθηκε το 2022, ο αριθμός των χωρών που εκδίδουν τέτοιους τίτλους αυξάνεται με δέκα επιπλέον χώρες το 2022 και επιπλέον πέντε στο πρώτο τετράμηνο του 2023. Η επενδυτική ζήτηση είναι ισχυρή και η δυναμική αυτή αναμένεται να συνεχισθεί τα επόμενα χρόνια.