Τα περισσότερα από τα μέτρα δεν θα εφαρμοστούν άμεσα αλλά σταδιακά από τις αρχές του 2024.
Με στόχο να αποδείξει ότι όσα είπε προεκλογικά θα τα κάνει πράξη εντός της νέας κυβερνητικής τετραετίας του, ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δώσει κατευθύνσεις στο υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κωστή Χατζηδάκη να φέρει άμεσα στη Βουλή νομοσχέδιο το οποίο θα περιλαμβάνει τις βασικές προεκλογικές εξαγγελίες που αφορούν ελαφρύνσεις στο μέτωπο των φόρων αλλά και μέτρα κατά της ακρίβειας.
Ωστόσο, τα περισσότερα από τα μέτρα που θα περιληφθούν στο εν λόγω νομοσχέδιο δεν θα εφαρμοστούν άμεσα αλλά σταδιακά από τις αρχές του 2024 ενώ η μόνη προεκλογική εξαγγελία που αναμένεται να ισχύσει άμεσα είναι η παράταση έως το τέλος του έτους του Market Pass για 2.800.000 νοικοκυριά.
Μάλιστα, για το συγκεκριμένο μέτρο εξετάζεται να δοθεί η δυνατότητα σε όσους είχαν «κοπεί» λόγω εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων, να υποβάλλουν εκ νέου αίτηση αυτή τη φορά λαμβάνοντας υπόψη τα εισοδήματα του 2022 (φετινές φορολογικές δηλώσεις) και τον ΕΝΦΙΑ του 2023 αντί για τα εισοδήματα του 2021 και τον ΕΝΦΙΑ του 2022 όπως ίσχυε για τους τωρινούς δικαιούχους.
Με βάση τα ισχύοντα καλύπτει την περίοδο Φεβρουαρίου – Ιουλίου 2023. Στο νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή θα συνεχίσει η εφαρμογή του μέτρου έως τα τέλη του έτους. Αυτό σημαίνει ότι ανάλογα τον αριθμό των μελών της οικογένειας θα λαμβάνουν το μήνα από 22 έως 100 ευρώ (ανώτατο ποσός το 5μηνο 500 ευρώ).
Επίσης, στο ίδιο νομοσχέδιο αναμένεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο αναφορικά με τις αυξήσεις των μισθών των Δημοσίων υπαλλήλων από το 2024, αλλά και ζητήματα που είχαν βρεθεί στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου όπως είναι για παράδειγμα η επαναφορά της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ στον έλεγχο του Δημοσίου αντί του Υπερταμείου και η υποχρέωση τα προεκλογικά προγράμματα όλων των κομμάτων να κοστολογούνται από έναν ανεξάρτητο φορέα.
Πέραν της επέκτασης του Μarket Pass έως το τέλος του έτους σε περίπου 2.800.000 νοικοκυριά, θα αυξηθεί το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα σε 250.000 οικογένειες καθώς και το επίδομα μητρότητας σε ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, ενώ θα μονιμοποιηθεί η απαλλαγή των 600.000 πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη και θα καθιερωθεί voucher 150 ευρώ σε 200.000 νέους που ενηλικιώνονται.
Ήδη την περασμένη Παρασκευή δόθηκε παράταση έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 για το «Καλάθι του νοικοκυριού» και του μέγιστου περιθωρίου κέρδους για τις επιχειρήσεις που εμπορεύονται βασικά καταναλωτικά προϊόντα και καύσιμα, ανοίγοντας ουσιαστικά το δρόμο και για παράταση του Market Pass.
Αύξηση αφορολόγητου για παιδιά
Η αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ, για όλες τις οικογένειες που έχουν παιδιά, είναι ένα από τα βασικά μέτρα του προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας και θα περιληφθεί στο φορολογικό νομοσχέδιο που θα κατατεθεί άμεσα στη Βουλή.
Το κόστος υλοποίησης του μέτρου για τον κρατικό προϋπολογισμό είναι περίπου 77 εκατ. ευρώ ετησίως και η εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου θα αφορά τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν το 2024.
Σημειώνεται ότι με βάση τα ισχύοντα το αφορολόγητο για τους άγαμους ανέρχεται σήμερα σε 8.633 ευρώ, για τους έγγαμους με 1 παιδί σε 9.000 ευρώ, με 2 παιδιά σε 10.000 ευρώ, με τρία παιδιά σε 11.000 ευρώ, με τέσσερα παιδιά σε 12.000 ευρώ
κτλ. Με την αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες με παιδιά αυτό σημαίνει ότι ο έγγαμος με 1 παιδί δεν θα πληρώνει ούτε ένα ευρώ φόρο για ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ευρώ και κατά συνέπεια θα έχει ένα πρόσθετο όφελος 90 ευρώ ετησίως. Για οικογένεια με δύο παιδιά το αφορολόγητο ανεβαίνει στις 11.000 ευρώ άρα το ετήσιο όφελος θα είναι 220 ευρώ, όσο θα είναι και για τις οικογένειες με 3 ή 4 παιδιά όπου το αφορολόγητο ανεβαίνει στις 12.000 ευρώ και 13.000 ευρώ αντίστοιχα.
Σημαντικά ωφελημένοι όσοι γονείς είναι μισθωτοί ή συνταξιούχοι καθώς θα δουν να μειώνεται ο φόρος παρακράτησης από τον πρώτο κιόλας μήνα του επόμενου έτους που θα οδηγήσει σε αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματός τους. Οι αγρότες θα δουν το όφελος με την υποβολή της φορολογικής δήλωσης το 2025 καθώς θα αφορά τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν το 2024.
Μείωση ΕΝΦΙΑ
Από την άλλη, στο παρά ένα των εκλογών της 21ης Μαΐου ο κ. Μητσοτάκης είχε δεσμευτεί ότι εφόσον σχηματίσει και πάλι κυβέρνηση θα προχωρήσει σε μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% σε όσους ιδιοκτήτες ασφαλίσουν το ακίνητό τους για φυσικές καταστροφές (φωτιά, πλημμύρες, σεισμούς κτλ.). Αυτή η δέσμευση θα περιληφθεί στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο και θα ισχύσει για τον ΕΝΦΙΑ του και θα ληφθούν υπόψη τα ασφαλιστήρια συμβόλαια του τρέχοντος έτους.
Οι ιδιοκτήτες που έχουν ασφαλίσει τις κατοικίες τους για ολόκληρο το 2023 θα δουν έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ του 2024, ενώ όσοι ασφαλίσουν τα σπίτια τους το 2024 θα κερδίσουν έκπτωση στον φόρο ακινήτων το 2025.
Σίγουρα ωφελημένοι θα είναι οι ιδιοκτήτες κατοικιών που τα έχουν αποκτήσει με στεγαστικό δάνειο και βρίσκεται σε ισχύ, καθώς η ασφάλιση του ακινήτου έναντι φυσικών καταστροφών είναι υποχρεωτική.
Όσο υψηλότερος είναι ο ΕΝΦΙΑ τόσο μεγαλύτερο θα είναι σε απόλυτα ποσά το όφελος του ιδιοκτήτη. Σε ποσό ΕΝΦΙΑ 500 ευρώ η έκπτωση λόγω ασφάλισης αντιστοιχεί σε 50 ευρώ, ενώ σε ΕΝΦΙΑ 1.500 ευρώ η έκπτωση είναι 150 ευρώ. Βέβαια όσο υψηλότερος είναι ο ΕΝΦΙΑ τόσο μεγαλύτερη θα είναι το ποσό της ασφάλισης καθώς θα είναι μεγαλύτερης αξίας το ακίνητο.
Σταδιακή κατάργηση τέλους επιτηδεύματος
Δύο σημαντικά μέτρα τα οποία θα περιληφθούν στο φορολογικό νομοσχέδιο είναι η πλήρης κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος σε βάθος τετραετίας, που επιβαρύνει πάνω από 1.000.000 ελεύθερους επαγγελματίες, μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά και η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης, που πλήττει όλους εκείνους που δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τη χρήση διαφόρων περιουσιακών στοιχείων (ακίνητα, αυτοκίνητα κτλ.) από τα εισοδήματα που δηλώνουν στην εφορία.
Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος θα γίνει σταδιακά με το 20% του εν λόγω φόρου να αποτελεί παρελθόν το 2025 (εισοδήματα 2024), το 30% το 2026 (εισοδήματα 2025) και το υπόλοιπο 50% στο τέλος της τετραετίας το 2027, δηλαδή θα αφορά τα εισοδήματα του 2026.
Μειώνονται αλλά δεν καταργούνται τεκμήρια
Οσον αφορά στα τεκμήρια, όπως είχε αποκαλύψει πρόσφατα ο Οικονομικός Ταχυδρόμος, όσο υπάρχει εκτεταμένη φοροδιαφυγή αυτά δεν πρόκειται να καταργηθούν. Ωστόσο η κυβέρνηση όπως έχει δεσμευτεί και προεκλογικά θα κάνει μία προσπάθεια να τα μειώσει όχι άμεσα ούτε καν από τον επόμενο χρόνο αλλά από το 2025 και βλέπουμε. Η μεσοσταθμική μείωση των τεκμηρίων κατά 30% θα
ξεκινήσει να εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2025 αρα θα φανεί στις τσέπες των φορολογουμένων με τη φορολογική δήλωση που θα υποβληθεί το 2026 καθώς θα αφορά τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν το 2025.
Αυξάνεται το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα
Από 1η Ιανουαρίου 2024 αναμένεται να αυξηθεί κατά 8% το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα που εισπράττουν σε μηνιαία βάση 250.000 φτωχά νοικοκυριά. Το ποσό από 200 ευρώ σήμερα για άγαμο χωρίς παιδιά θα ανέβει στα 216 ευρώ ενώ για ζευγάρι χωρία παιδία ανέρχεται σήμερα σε 300 ευρώ και θα διαμορφωθεί σε 324 ευρώ. Για κάθε παιδί το ελάχιστο εισόδημα αυξάνεται κατά 50 ευρώ σήμερα και από 1.1.2024 κατά 54 ευρώ. Ετσι, οικογένεια με δύο παιδιά λαμβάνει σήμερα μηνιαίος 400 ευρώ και από το νέο έτος 432 ευρώ.
Επίδομα 150 ευρώ σε 18άρηδες
Ένα ακόμη μέτρο που ανακοίνωσε προεκλογικά ο κ. Μητσοτάκης θα περιληφθεί στο νομοσχέδιο που ετοιμάζεται και δεν είναι άλλο από το voucher των 150 ευρώ που θα λαμβάνουν οι νέοι εφόσον ενηλικιώνονται. Το ετήσιο κόστος του μέτρου είναι 30 εκατ. ευρώ και υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο θα το λαμβάνουν περίπου 200.000 νέοι.
Στη πρώτη εφαρμογή του μέτρου που θα ισχύει από το 2024 θα το λάβουν όσοι έχουν κλείσει τα 18 ή 19 έτη και στη συνέχεια θα αφορά μόνο τους 18άρηδες.
Πηγή: ΟΤ