Μετά τον κλείσιμο του κύκλου των Μνημονίων, αλλά και την αποχώρηση της Άνγκελα Μέρκελ από τη γερμανική Καγκελαρία μετά από 16 χρόνια, η σημερινή πρώτη επίσημη επίσκεψη του Γερμανού καγκελαρίου Όλαφ Σολτς στην Αθήνα αποτελεί για την Αθήνα, αλλά και για το Βερολίνο, την επισφράγιση της προσπάθειας για μια νέα σελίδα στις ελληνογερμανικές σχέσεις. Και η Ελλάδα, άλλωστε, είναι σε μια νέα φάση μετά το τέλος και της ενισχυμένης εποπτείας, αλλά και το Βερολίνο επιδιώκει να γεφυρώσει χάσματα του παρελθόντος.
Η εν λόγω επίσκεψη είχε προγραμματιστεί ήδη από τον περασμένο Ιούλιο, σύμφωνα με πληροφορίες, και είναι η δεύτερη στη χώρα μας για τον κ. Σολτς, ο οποίος τον Ιούνιο είχε βρεθεί στη Θεσσαλονίκη και είχε δώσει το παρών στο δείπνο της Διαβαλκανικής Συνόδου που είχε φιλοξενήσει η Ελλάδα. Ο κ. Μητσοτάκης είχε το πρώτο του τετ-α-τετ με τον κ. Σολτς στο τέλος Μαΐου στις Βρυξέλλες, ενώ οι δύο ηγέτες φαίνεται ότι έχουν καλή χημεία, καθώς συνομιλούν με άνεση κατ’ ίδιαν σε αρκετές Συνόδους Κορυφής. Μάλιστα, σε λίγες μέρες, την ερχόμενη Πέμπτη ο κ. Μητσοτάκης θα μεταβεί στη γερμανική πρωτεύουσα για να μετάσχει στη «Διαδικασία του Βερολίνου», μια γερμανική πρωτοβουλία στην οποία μετέχουν οι ηγέτες των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και ευρωπαίοι ηγέτες.
Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Σολτς που έφτασε χθες στην Αθήνα απευθείας από το Παρίσι και μετά τη συνάντησή του με τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν έρχεται στη χώρα μας σε μια κρίσιμη γεωπολιτική συγκυρία, κατά την οποία συντελούνται τεκτονικές αλλαγές στην Ευρώπη συνυπεία της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Η ατζέντα της κατ’ ίδιαν συνάντησης των δύο ηγετών που θα ξεκινήσει στις 11:00 στο Μέγαρο Μαξίμου θα περιλαμβάνει διμερείς σχέσεις και οικονομική συνεργασία, αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης που πλήττει όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, τις εξελίξεις στην Ουκρανία και τη συνεχιζόμενη στήριξη εταίρων και συμμάχων. Νωρίτερα, ο κ. Σολτς και ο κ. Μητσοτάκης θα έχουν ξεναγηθεί στον ιερό βράχο της Ακρόπολης από τον καθηγητή Μανώλη Κορρέ.
Τουρκία και άμυνα
Ξεχωριστή ενότητα της συζήτησης, βεβαίως, θα αποτελέσουν η τουρκική προκλητικότητα και η ευθεία αμφισβήτηση ελληνικής κυριαρχίας από μέρους της γείτονος. Στην Αθήνα παρατηρούν με ενδιαφέρον ότι η γερμανική ρητορική επί του θέμα έχει αλλάξει τους τελευταίους μήνες, με καθαρές θέσεις και για την αμφισβήτηση των ελληνικών νησιών, αλλά και για το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο. Η αλλαγή γερμανικού τόνου, άλλωστε, έχει χτυπήσει καμπανάκια και στην Άγκυρα, ενώ με ενδιαφέρον θα πρέπει να αναμένεται και τι θα επιλέξει να πει ο κ. Σολτς στις κοινές δηλώσεις μετά τη συνάντηση επί του θέματος.
Παράλληλα, μένει να φανεί αν οι κ. Μητσοτάκης και Σολτς θα συζητήσουν και την πιθανότητα σύσφιγξης των ελληνογερμανικών σχέσεων και στον αμυντικό τομέα και ειδικά με έμφαση τον Στρατό Ξηράς. Σκέψεις υπάρχουν στο τραπέζι, αλλά και συζητήσεις, όπως το ενδεχόμενο για μια επένδυση στη Βόρεια Ελλάδα για την κατασκευή και συντήρηση αρμάτων μάχης και λοιπών τεθωρακισμένων.
Η αρχή της νέας φάσης στη συνεργασία Αθήνας-Βερολίνου, πάντως, έγινε με τη συμφωνία «κυκλικής ανταλλαγής», προκειμένου να στηριχτεί η άμυνα της Ουκρανίας, που προβλέπει την παραχώρηση τεθωρακισμένων οχημάτων BMP-1 στην Ουκρανία από την Ελλάδα, η οποία σε αντάλλαγμα θα τα αντικαταστήσει με αντίστοιχα τεθωρακισμένα οχήματα Marder που παραχωρούνται από τη Γερμανία στην Ελλάδα. Στη συνάντηση που είχε γίνει στις Βρυξέλλες, ο κ. Σολτς είχε θέσει στον κ. Μητσοτάκη και ο κ. Μητσοτάκης του απάντησε αμέσως να το θεωρεί «τελειωμένο». Έκτοτε, τις τεχνικές λεπτομέρειες ανέλαβαν οι υπουργοί Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος και Κριστίνε Λάμπρεχτ, με τα Marder να κάνουν «πρεμιέρα» στην παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια να παίρνουν το δρόμο για μονάδες της Θράκης.
Αντιθέσεις για τα ενεργειακά
Στα της ενεργειακής κρίσης, Κυριάκος Μητσοτάκης και Όλαφ Σολτς θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν μια μάλλον όχι και τόσο εύκολη συζήτηση, με δεδομένες τις αντιθέσεις Αθήνας-Βερολίνου. Πριν από λίγες ημέρες, σημειωτέον, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε εκτενή ανταλλαγή απόψεων με τον Γερμανό καγκελάριο στην πολύωρη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Όπως παρατηρούν κυβερνητικές πηγές, σε αυτή τη Σύνοδο γεφυρώθηκαν οι απόψεις και υπήρξαν συγκλίσεις στις προτάσεις της Κομισιόν για όλες τις πτυχές της ενεργειακής κρίσης, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης να συγκρατηθούν οι τιμές της ενέργειας, κάτι που επέτρεψε στους 27 της Ε.Ε. να καταλήξουν σε συμφωνία.
Το ζήτημα, βεβαίως, είναι ότι ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες και οι Γερμανοί ακόμα δεν έχουν υπερβεί πλήρως τις επιφυλάξεις τους ότι μια παρέμβαση στις τιμές με ένα ανώτατο όριο δεν θα δημιουργήσει πρόβλημα στην ασφάλεια εφοδιασμού της Ε.Ε. και, κατά συνέπεια, της χώρας τους. Υπό αυτό το πρίσμα, θα είναι ενδιαφέρουσα η τοποθέτηση Σολτς για τα ενεργειακά, με δεδομένο ότι οι Ευρωπαίοι δεν πρόκειται να πάρουν απόφαση πριν τις 24 Νοεμβρίου και το έκτακτο Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας.