Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις γύρω από την υπόθεση του ηλεκτρικού καλωδίου Κρήτης-Κύπρου-Ισραήλ καθώς για πρώτη φορά μετά από αρκετές εβδομάδες φαίνεται να υπάρχει θετικό κλίμα μεταξύ των δύο πλευρών χωρίς να αποκλείεται η οριστικοποίηση της συμφωνίας εντός των επόμενων ωρών.
Την αλλαγή σκηνικού επιβεβαιώνουν οι δηλώσεις που έκανε αργά χθες το απόγευμα ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, λέγοντας ότι υπάρχει πρόοδος στην συζητήσεις και διαδοχικές επικοινωνίες με τον ‘Ελληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη με τον οποίο μάλιστα ο κ. Χριστοδουλίδης πρόκειται να συναντηθεί την προσεχή Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα. Ο κ. Χριστοδουλίδης είναι προσκεκλημένους του μορφωτικού ιδρύματος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών και της Κυπριακής Πρεσβείας οι οποίοι συνδιοργανώνουν εκδήλωση μνήμης προς τιμήν του αείμνηστου Γιάννου Κρανιδιώτη με αφορμή τη συμπλήρωση 25 χρονών από την πτώση του Φάλκον το Σεπτέμβριο του 1999 στην οποία θα παραστεί και ο υπουργός Εξωτερικών κ. Γιώργος Γεραπετρίτης.
Σύμφωνα με την Καθημερινή της Κύπρου εάν όλα κυλήσουν ομαλά είναι πιθανό το θέμα να κλείσει ακόμα και σήμερα Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου καθώς έχει προγραμματιστεί Υπουργικό Συμβούλιο στις 4 η ώρα το απόγευμα.
Ο Kύπριος πρόεδρος δήλωσε χθες σε δημοσιογράφους ότι οι συζητήσεις για τον GSI προχωρούν θετικά και ότι υπάρχει πρόοδος στις διαβουλεύσεις, επιβεβαιώνοντας επίσης ότι υπάρχει ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο έργο και από την πλευρά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στα οποία βρέθηκε προχθές.
Το γεγονός ότι ανοίγουν «στόματα» και γίνονται δηλώσεις για το ηλεκτρικό καλώδιο έπειτα από μία αμήχανη σιωπή την περασμένη Τρίτη, που πραγματοποιήθηκε η κρίσιμη σύσκεψη στη Λευκωσία παρουσία του Έλληνα υπουργού Ενέργειας κ. Θεόδωρου Σκυλακάκη, αποτελεί άλλο είναι θετικό δείγμα ότι οι αγεφύρωτες διαφωνίες μεταξύ των δύο χωρών εξομαλύνονται με στόχο μια κοινή γραμμή πλεύσης, με αμοιβαίες υποχωρήσεις που μπορεί να οδηγήσει στην υλοποίηση του έργου.
Τα σημεία κλειδιά
Ποια είναι όμως τα σημεία, τα οποία φαίνεται να οδηγούν στην αλλαγή στάσης της κυπριακής πλευράς; Σύμφωνα με πληροφορίες σε αυτή την εξέλιξη των τελευταίων 24ωρων φαίνεται να συνέβαλε και η τροποποίηση των όρων της συμφωνίας καθώς η Αθήνα έκανε ένα βήμα πίσω και δέχτηκε να κατανεμηθεί ισότιμα μεταξύ των δύο χωρών το γεωπολιτικό ρίσκο του έργου. Ο αρχικός επιμερισμός του κόστους σε σχέση με την ηλεκτρική διασύνδεση ήταν 63% για τους κύπριους καταναλωτές και κατά 37% για τους Έλληνες και πλέον κατανέμεται κατά 50%-50%. Αυτή η αλλαγή δείχνει καθοριστικής σημασίας ως προς την ανάληψη κινδύνου έναντι του έργου σε περίπτωση τουρκικής εμπλοκής ή άλλων συμβάντων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην ακύρωσή του.
Σε ό,τι αφορά τις άλλες πτυχές της συμφωνίας, η κυπριακή πλευρά εμφανίζεται διατεθειμένη να συνεισφέρει το ποσό των 125 εκατομμυρίων ευρώ σε βάθος πενταετίας για την ανάκτηση του κόστους του έργου μέσω του Ταμείου των Ρύπων όπως επίσης και να συμμετάσχει με 100 εκατομμύρια στο μετοχικό κεφάλαιο του GSI όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός.
Το καλό κλίμα που διαμορφώνεται ενισχύει και το μπαράζ θετικών δηλώσεων άλλων χωρών που δείχνουν την γεωστρατηγική σημασία του έργου. Χθες για πρώτη φορά μήνυμα στήριξης του μεγάλου project έστειλε η κυβέρνηση του Ισραήλ καθησυχάζοντας τις ανησυχίες της Κύπρου για τον γεωπολιτικό παράγοντα δια του Ισραηλινού υπουργού ενέργειας, ο οποίος δήλωσε ότι ηλεκτρική διασύνδεση αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για τη χώρα του καθώς ενισχύει την περιφερική ασφάλεια, παρέχει πρόσβαση σε διαφοροποιημένες ενεργειακές αγορές και ενσωματώνει την είσοδο του Ισραήλ στο ευρωπαϊκό ενεργειακό δίκτυο.
Το έργο συνεχίζουν να στηρίζουν ανοιχτά και Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής με διαδοχικές δηλώσεις τις Αμερικανίδας πρέσβειρας στην Κύπρο Τζούλι Φίσερ όσο και του Αμερικανού διπλωμάτη Τζέφρι Πάιατ στην Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης το προηγούμενο Σαββατοκύριακο.