Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξετάζει μια σημαντική αλλαγή στη συμμετοχή των ΗΠΑ στον Οργανισμό Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ), σύμφωνα με τρεις νυν και πρώην ανώτερους αξιωματούχους των ΗΠΑ και έναν αξιωματούχο του Κογκρέσου.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που δημοσιεύει το NBC , ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει συζητήσει με βοηθούς του το ενδεχόμενο να βαθμονομηθεί η συμμετοχή της Αμερικής στο ΝΑΤΟ με τρόπο που να ευνοεί τα μέλη της συμμαχίας που δαπανούν ένα καθορισμένο ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος τους για την άμυνα.
Στο πλαίσιο της πιθανής αλλαγής πολιτικής, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να επιλέξουν μην υπερασπιστούν ένα συνάδελφο μέλος του ΝΑΤΟ που δέχεται επίθεση, εάν η χώρα δεν πληροί το όριο των αμυντικών δαπανών, είπαν οι αξιωματούχοι. Εάν και εφόσον ο Ντόναλντ Τραμπ προβεί σε αυτή την σημαντική αλλαγή, θα σηματοδοτήσει μια σημαντική μετατόπιση από ένα βασικό δόγμα της συμμαχίας, γνωστό ως άρθρο 5, το οποίο λέει ότι μια επίθεση σε οποιαδήποτε χώρα του ΝΑΤΟ είναι επίθεση σε όλες.
Ο πρόεδρος εξετάζει επίσης μια αλλαγή πολιτικής κατά την οποία οι ΗΠΑ μπορεί να επιλέξουν να δώσουν προτεραιότητα στις στρατιωτικές ασκήσεις με τα μέλη του ΝΑΤΟ που δαπανούν το καθορισμένο ποσοστό του ΑΕΠ τους για την άμυνα, είπαν οι ίδιοι αξιωματούχοι.
Η κυβέρνησή του έχει ήδη σηματοδοτήσει στους Ευρωπαίους συμμάχους της Αμερικής ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να μειώσουν τη στρατιωτική τους παρουσία στην Ευρώπη, και μια επιλογή που εξετάζεται τώρα είναι να επανατοποθετηθούν ορισμένα αμερικανικά στρατεύματα στην περιοχή, ώστε να επικεντρωθούν σε ή γύρω από χώρες του ΝΑΤΟ που έχουν κλιμακώσει τις αμυντικές τους δαπάνες ώστε να ανταποκρίνονται στο συγκεκριμένο ποσοστό του ΑΕΠ τους, είπαν οι αξιωματούχοι.
Ερωτηθείς σχετικά με το αν ο Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο να προβεί σε αυτές τις αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ εμπλέκονται με το ΝΑΤΟ, αξιωματούχος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας δήλωσε σε γραπτή δήλωση: “Ο πρόεδρος Τραμπ είναι δεσμευμένος στο ΝΑΤΟ και στο άρθρο 5”.
Ο γερουσιαστής Κρις Κουνς, από το Ντέλαγουερ, ο κορυφαίος Δημοκρατικός στην υποεπιτροπή πιστώσεων της Γερουσίας για την άμυνα και ανώτερος γερουσιαστής στην επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων, δήλωσε ότι ο υποψήφιος του Ντόναλντ Τραμπ για τη θέση του πρεσβευτή των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, Μάθιου Γουίτακερ, “έδωσε πολύ καθησυχαστικές απαντήσεις” σχετικά με τη δέσμευση της κυβέρνησης στο ΝΑΤΟ και το άρθρο 5.
Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα επικρίνει τις χώρες του ΝΑΤΟ επειδή δεν πληρούν τον τρέχοντα στόχο των μελών του ΝΑΤΟ να δαπανούν το 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα. Έχει υποστηρίξει ότι η διαφορά αυτή είναι άδικη και επιβαρύνει επιπλέον τις ΗΠΑ.
Οι χώρες του ΝΑΤΟ συμφώνησαν πριν από περισσότερο από μια δεκαετία να θέσουν τον στόχο των δαπανών για κάθε μία από αυτές στο 2% του ΑΕΠ. Αλλά ο Τραμπ έχει πιέσει να αυξηθεί αυτό το ποσοστό. Πιο πρόσφατα είπε ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ θα πρέπει να δαπανούν το 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα, αν και οι ΗΠΑ δεν το κάνουν επί του παρόντος.
«Το ΝΑΤΟ πρέπει να πληρώσει περισσότερα», δήλωνε ο Τραμπ τον Ιανουάριο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.«Είναι γελοίο γιατί τους επηρεάζει πολύ περισσότερο. Εμείς έχουμε έναν ωκεανό ανάμεσά μας».
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στατιστικά στοιχεία του ΝΑΤΟ, πέρυσι οι αμυντικές δαπάνες 23 μελών του ΝΑΤΟ ξεπέρασαν το 2% του ΑΕΠ τους. Πέντε από αυτά τα έθνη – η Εσθονία, η Ελλάδα, η Λετονία, η Πολωνία και οι ΗΠΑ – δαπάνησαν πάνω από 3% για την άμυνα. Η Πολωνία είχε το υψηλότερο ποσοστό, αφιερώνοντας το 4,12% του ΑΕΠ της στην άμυνα.
Η συζήτηση για αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ συμμετέχουν στο ΝΑΤΟ έρχεται καθώς ο Τραμπ πιέζει τους Ευρωπαίους συμμάχους να κάνουν περισσότερα για να βοηθήσουν την Ουκρανία στον πόλεμό της με τη Ρωσία και να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ειρήνης στη χώρα, εάν επιτευχθεί συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου.
«Επικοινώνησαν μαζί μου αρκετοί Ευρωπαίοι πρεσβευτές που ανησυχούσαν για τις φήμες ότι ο Τραμπ μπορεί να κάνει κάποια αρνητική ανακοίνωση για το ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Coons στο NBC News σε συνέντευξή του την Τετάρτη. Ο Τραμπ δεν ανακοίνωσε πάντως τίποτα σχετικό στην πρώτη ομιλία του στο Κογκρέσο το βράδυ της Τρίτης.