Έκρηξη στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος προκαλεί ένας συνδυασμός έκτακτων παραγόντων. Ενδεικτικό είναι ότι σήμερα (11.7.2024) η τιμή χονδρικής στην ελληνική αγορά έφτασε τα 184 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σημειώνοντας ημερήσια άνοδο 60%. Πρόκειται για μια τιμή που δεν έχουμε δει από την ενεργειακή κρίση των προηγουμένων ετών.
Βασική αιτία για την κατάσταση των τιμών είναι τα όσα συμβαίνουν στην Ουγγαρία και επηρεάζουν και τις υπόλοιπες χώρες της ευρύτερης περιοχής ως «ντόμινο». Η Ουγγαρία αναγκάζεται να εξάγει μεγάλες ποσότητες ηλεκτρικού ρεύματος στη γειτονική Ουκρανία, η οποία έχει χάσει μεγάλο μέρος των μονάδων παραγωγής της λόγω του πολέμου.
Παράλληλα, υπάρχει τεχνικό πρόβλημα στη διασύνδεση της Ουγγαρίας με τη Σερβία που δεν της επιτρέπει να καλύψει εύκολα τα όποια κενά, όπως και περιορισμένες δυνατότητες στην αντίστοιχη διασύνδεση με την Αυστρία.
Ένα επιπλέον πρόβλημα είναι το γεγονός ότι δεν λειτουργεί προσωρινά ο πυρηνικός σταθμός Κοζλοντούι στη Βουλγαρία που υπό κανονικές συνθήκες παρέχει σημαντική ποσότητα φθηνής ενέργειας.
Σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες ανά την Ευρώπη, τα παραπάνω φαινόμενα οδηγούν σε ιδιαίτερη άνοδο των τιμών. Εκτός της Ελλάδας, και η Βουλγαρία με τη Ρουμανία έχουν αυτές τις ημέρες αντίστοιχα υψηλές τιμές.
Στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι η κατάσταση δεν θα συνεχιστεί επί μακρόν και αναμένουν ομαλοποίηση εντός των επομένων ημερών.
Πάντως, η πρόβλεψη είναι ότι οι τιμές θα είναι «τσιμπημένες» για το υπόλοιπο του καλοκαιριού.
Στην ελληνική αγορά αυτό σημαίνει καταρχήν ότι θα επηρεαστούν σε ένα βαθμό τα τιμολόγια λιανικής για τον Αύγουστο. Υπό πιο φυσιολογικές συνθήκες αναμενόταν να διατηρηθούν σε αντίστοιχα επίπεδα με τον Ιούλιο. Τώρα όμως αυτή η σειρά ακριβών ημερών στη χονδρική ενδεχομένως να αλλάξει τα πράγματα.
Ήδη στη χονδρική ο μέσος όρος τον Ιούλιο είναι περίπου 15% υψηλότερος από τον προηγούμενο μήνα, ξεπερνώντας τα 113 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Απομένει να φανεί τι θα ισχύσει στο υπόλοιπο του Ιουλίου ώστε να σχηματιστεί η πλήρης εικόνα για τον Αύγουστο.
Τέλος, αξίζει να προσθέσουμε ότι αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που παρατηρείται «ντόμινο» τιμών στις ευρωπαϊκές αγορές. Στο παρελθόν και εκτός της ενεργειακής κρίσης, υπήρχαν αρκετές φορές που έκτακτα γεγονότα επηρέασαν το σύνολο των αγορών.
Παλαιότερα υπήρχαν τα προβλήματα της Γαλλίας με τους πυρηνικούς της αντιδραστήρες, ενώ πιο πρόσφατα είχαν σημειωθεί δυσλειτουργίες σε χώρες των Βαλκανίων. Πρόκειται για φυσιολογικά φαινόμενα σε μια ευρωπαϊκή αγορά ολοένα και πιο ενσωματωμένη, καθώς οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις αναπτύσσονται διαρκώς.