Στην παγκόσμια απόσυρση του εμβολίου της κατά του κορονοϊού προχωρά η AstraZeneca, επικαλούμενη το «πλεόνασμα διαθέσιμων ενημερωμένων εμβολίων» που στοχεύουν σε νέες παραλλαγές του ιού.
Ειδικότερα, σε δήλωσή της, η αγγλοσουηδική φαρμακοβιομηχανία ανέφερε ότι η απόφαση ελήφθη επειδή υπάρχει τώρα μια ποικιλία από νεότερα εμβόλια διαθέσιμα που έχουν προσαρμοστεί για να στοχεύουν παραλλαγές του Covid-19. Αυτό είχε οδηγήσει σε μείωση της ζήτησης για το εμβόλιο AstraZeneca, το οποίο δεν κατασκευάζεται πλέον ούτε παρέχεται.
«Σύμφωνα με ανεξάρτητους υπολογισμούς, πάνω από 6,5 εκατομμύρια ζωές σώθηκαν μόνο τον πρώτο χρόνο χρήσης και πάνω από 3 δισεκατομμύρια δόσεις παρασχέθηκαν παγκοσμίως», σημείωσε η AstraZeneca και πρόσθεσε:
«Οι προσπάθειές μας έχουν αναγνωριστεί από τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο και θεωρούνται ευρέως ως κρίσιμο συστατικό για τον τερματισμό της παγκόσμιας πανδημίας. Τώρα θα συνεργαστούμε με τις ρυθμιστικές αρχές και τους εταίρους μας για να ευθυγραμμιστούμε σε μια σαφή πορεία προς τα εμπρός για να ολοκληρώσουμε αυτό το κεφάλαιο και να συνεισφέρουμε σημαντικά στην πανδημία του Covid-19».
Η AstraZeneca άλλαξε το όνομα του εμβολίου της για τον Covid σε Vaxzevria το 2021. Αν και το εμβόλιο βρέθηκε να είναι ασφαλές και αποτελεσματικό συνολικά, ενέχει τον κίνδυνο μιας σπάνιας αλλά σοβαρής παρενέργειας, γνωστής ως θρόμβωση με θρομβοπενία ή TTS. Το σπάνιο σύνδρομο εμφανίστηκε σε περίπου δύο έως τρία άτομα ανά 100.000 που εμβολιάστηκαν με το εμβόλιο Vaxzevria.
Η παραδοχή της AstraZeneca για επικίνδυνες θρομβώσεις
Τις προηγούμενες ημέρες έγινε γνωστό πως η AstraZeneca παραδέχτηκε σε δικαστικά έγγραφα πως το εμβόλιο της για τον κορονοϊό μπορεί να προκαλέσει – αν και σπάνια – μια εξαιρετικά επικίνδυνη έως και θανατηφόρα παρενέργεια. Υπενθυμίζεται πως το συγκεκριμένο εμβόλιο είχε προκαλέσει μεγάλη διαμάχη για την ασφάλειά του – με φόντο και τη σύγκρουση των οικονομικών συμφερόντων στην Ευρώπη – και μάλιστα σταδιακά αποσύρθηκε από τα εμβολιαστικά προγράμματα των ευρωπαϊκών κρατών.
Η παραδοχή της Astrazeneca θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο σε πλήθος αγωγών, οι οποίες με τη σειρά τους ενδεχομένως να οδηγήσουν σε αποζημιώσεις πολλών εκατομμυρίων. Ήδη, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της Telegraph, ο φαρμακευτικός κολοσσός βρίσκεται αντιμέτωπος με μια ομαδική αγωγή με την κατηγορία πως το εμβόλιο του προκάλεσε θάνατο και σοβαρές επιπλοκές σε δεκάδες περιπτώσεις.
Η ιστορία του Τζέιμι Σκοτ και ακόμη 50 υποθέσεις
Μεταξύ των εναγόντων είναι ο Τζέιμι Σκοτ, πατέρας δύο παιδιών, ο οποίος ισχυρίζεται πως το εμβόλιο, το οποίο έλαβε τον Απρίλιο του 2021, του προκάλεσε μόνο εγκεφαλικό τραύμα και σοβαρά προβλήματα, στη γραφή, την ανάγνωση, την ομιλία αλλά και την όραση, εξαιτίας θρόμβου και αιμορραγίας. Μάλιστα οι θεράποντες ιατροί φέρονται να είχαν ενημερώσει τη σύζυγό του πως δεν θα μπορέσει να επιβιώσει.
Η AstraZeneca, της οποίας η χρηματιστηριακή αξία ξεπερνάει τα 170 δισεκατομμύρια λίρες, έχει αμφισβητήσει τις εις βάρος της κατηγορίες, ωστόσο, όπως αναφέρει η Telegraph, σε νομικό έγγραφο που υποβλήθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο τον Φεβρουάριο, παραδέχεται πως το εμβόλιό της «θα μπορούσε σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις να προκαλέσει TTS (θρόμβωση με σύνδρομο θρομβοκυτταροπενίας)».
Συνολικά, στο Ανώτατο Δικαστήριο έχουν προσφύγει θύματα και συγγενείς θυμάτων 51 περιστατικών, που ζητούν αποζημιώσεις, οι οποίες ανέρχεται σε πάνω από 110 εκατομμύρια ευρώ. Επίσημα στοιχεία από τη Ρυθμιστική Υπηρεσία Φαρμάκων και Προϊόντων Υγείας (MHRA), τα οποία επικαλείται το βρετανικό μέσο, δείχνουν ότι τουλάχιστον 81 θάνατοι στο Ηνωμένο Βασίλειο πιθανολογείται ότι συνδέονται με την πιθανή παρενέργεια των θρομβώσεων σε άτομα που είχαν επίσης χαμηλά αιμοπετάλια. Συνολικά, σχεδόν ένας στους πέντε ανθρώπους που υπέφεραν από την TTS πέθανε ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με τα στοιχεία της MHRA.
Ανοίγει ο δρόμος για νέες αγωγές
Η παραδοχή της AstraZeneca, που έγινε στο πλαίσιο της νομικής υπεράσπισης της εταιρείας στο Ανώτατο Δικαστήριο, έχει πυροδοτήσει νέες νομικές διαμάχες και θα μπορούσε να φέρει στη δικαιοσύνη ακόμη περισσότερες υποθέσεις.
Η Telegraph υπενθυμίζει πως η βρετανική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να αναλάβει τις αποζημιώσεις που πιθανόν να επιβληθούν στην AstraZeneca. Ωστόσο μέχρι σήμερα έχει αποφύγει να παρέμβει στις δικαστικές υποθέσεις του φαρμακευτικού κολοσσού και ακολουθεί ένα δικό της πρόγραμμα αποζημιώσεων με εφάπαξη πληρωμή 120.000 λιρών, η οποία κρίνεται από τα θύματα και τις οικογένειές τους ως ανεπαρκής. Τα στοιχεία δείχνουν ότι από τις 163 πληρωμές που πραγματοποίησε η κυβέρνηση μέχρι τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους για αποζημιώσεις θυμάτων ή συγγενών ανθρώπων που έχουν πεθάνει, οι 158 αφορούσαν υποθέσεις της AstraZeneca. Μόλις πέντε υποθέσεις σχετίζονταν με άλλα εμβόλια.
Αν και σε προηγούμενη επιστολή που είχε σταλεί τον Μάιο του 2023 προς τους δικηγόρους του Τζέιμι Σκοτ η AstraZeneca είχε απορρίψει κάθε ενδεχόμενο το εμβόλιό της να προκαλεί TTS, στο νομικό έγγραφο που αποκαλύπτει το βρετανικό μέσο αναφέρει πως «είναι παραδεκτό ότι μπορεί, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, να προκαλέσει TTS». «Ο αιτιολογικός μηχανισμός δεν είναι γνωστός», αναφέρεται και επισημαίνεται πως «η αιτιώδης συνάφεια σε κάθε μεμονωμένη περίπτωση είναι ζήτημα πραγματογνωμοσύνης».
Υπενθυμίζεται πως οι επιστήμονες είχαν εντοπίσει για πρώτη φορά μια σύνδεση μεταξύ του εμβολίου και της ανοσοθρομβοπενία και των θρομβώσεων (σύνδρομο VITT) από τον Μάρτιο του 2021. Δηλαδή λίγο μετά την κυκλοφορία του εμβολίου. «Ο ιατρικός κόσμος έχει αναγνωρίσει εδώ και πολύ καιρό ότι το εμβόλιο προκαλεί VITT. Μόνο η AstraZeneca αμφισβητεί ότι η κατάσταση του Τζέιμι προκλήθηκε από αυτό», δήλωσε στην Telegraph η σύζυγος του Τζέιμι Σκοτ και πρόσθεσε:
«Χρειάστηκαν τρία χρόνια για να έρθει αυτή η παραδοχή. Είναι πρόοδος, αλλά θα θέλαμε να δούμε περισσότερα την εταιρεία και την κυβέρνηση. Ήρθε η ώρα να προχωρήσουν τα πράγματα πιο γρήγορα. Ελπίζω ότι η παραδοχή τους να σημαίνει ότι θα μπορέσουμε να διευθετήσουμε νωρίτερα την υπόθεση και όχι ότι θα καθυστερήσουμε. Χρειαζόμαστε μια συγγνώμη και μια δίκαιη αποζημίωση για την οικογένειά μας και όλες τις άλλες οικογένειες που έχουν πληγεί. Έχουμε την αλήθεια με το μέρος μας και δεν πρόκειται να τα παρατήσουμε».
Η Σάρα Μουρ, συνεργάτης της δικηγορικής εταιρείας Leigh Day, η οποία υποβάλλει τις νομικές αξιώσεις, δήλωσε: «Η AstraZeneca χρειάστηκε ένα χρόνο για να παραδεχτεί επισήμως ότι το εμβόλιο της μπορεί να προκαλέσει καταστροφικούς θρόμβους αίματος, όταν αυτό το γεγονός έχει γίνει ευρέως αποδεκτό από την κλινική κοινότητα από τα τέλη του 2021. Σε αυτό το πλαίσιο, δυστυχώς φαίνεται ότι η AstraZeneca, η κυβέρνηση και οι δικηγόροι τους είναι πιο πρόθυμοι να παίξουν στρατηγικά παιχνίδια και να επιβάλουν νομικά τέλη παρά να ασχοληθούν σοβαρά με τον καταστροφικό αντίκτυπο που είχε το εμβόλιο στη ζωή των πελατών μας».