G7: Τι είναι και πώς θα λειτουργήσει το πλαφόν στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου – Εμπόδια και συμβιβασμοί μεγάλων αγοραστών

Ποιος θα μπορούσε να είναι ο αντίκτυπος – Ποια τα εμπόδια και πώς θα προσαρμοστούν οι ρωσικοί κολοσσοί
Οι ηγέτες της Ομάδας των Επτά ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη πρόκειται να δώσουν εντολή στους αρμόδιους υπουργούς να διερευνήσουν την εφαρμογή ανώτατου ορίου τιμής στο ρωσικό φυσικό αέριο, μια κίνηση που στοχεύει να πλήξει το βασικό κορμό της ρωσικής οικονομίας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg εξετάζει τις συνέπειες και τα αποτελέσματα που θα έχει μια τέτοια κίνηση τόσο έναντι της Μόσχας, όσο και στις οικονομίες των συγκεκριμένων κρατών.

Σύμφωνα με το Bloomberg, από τη στιγμή που οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους αποφάσισαν να σταματήσουν να αγοράζουν πετρέλαιο από τη Ρωσία, υπάρχουν ελάχιστα σημάδια ότι το μέτρο προκαλεί τις συνέπειες που θα μπορούσαν να αναγκάσουν τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν να ξανασκεφτεί τον πόλεμο στην Ουκρανία. Πολλές άλλες χώρες εξακολουθούν να αγοράζουν ρωσικό αργό και η αύξηση των τιμών έχει αμβλύνει το πλήγμα από τις κυρώσεις, φέρνοντας στη Μόσχα αρκετά έσοδα ώστε να αποτραπεί η οικονομική κατάρρευση. Έτσι, οι αντίπαλοι του Πούτιν σταθμίζουν μια νέα ιδέα: να κάνουν τη Ρωσία να πουλάει το πετρέλαιο της τόσο φθηνά, ώστε να μην μπορεί πλέον να διεξάγει πόλεμο.

1. Ποια είναι η πρόταση που έχει κατατεθεί;

Οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς έχουν ανακοινώσει απαγορεύσεις στο ρωσικό πετρέλαιο, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει να απαγορεύσει τις δια θαλάσσης εισαγωγές ρωσικού αργού μέχρι τον Δεκέμβριο και τα ορυκτά καύσιμα μέχρι τις αρχές του επόμενου έτους. Σε ένα ακόμα βήμα, η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν πρότεινε να επιτραπεί στα κράτη που δεν επέβαλαν κυρώσεις να συνεχίσουν να αγοράζουν το πετρέλαιο, αλλά να μειώσουν τα κέρδη της Μόσχας από αυτές τις πωλήσεις.

2. Πώς μπορεί να λειτουργήσει αυτή η ιδέα;

Η G7 συζητούσε έναν μηχανισμό που θα επέτρεπε μόνο τη μεταφορά ρωσικού αργού και πετρελαϊκών προϊόντων που πωλούνται κάτω από ένα συμφωνημένο όριο τιμής, με την επιβολή περιορισμών στην ναυτιλία. Περίπου το 95% του παγκόσμιου στόλου πετρελαιοφόρων καλύπτεται από το International Group of Protection & Indemnity Clubs στο Λονδίνο και ορισμένες εταιρείες που εδρεύουν στην ηπειρωτική Ευρώπη. Οι δυτικές κυβερνήσεις θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να επιβάλουν ανώτατο όριο τιμής λέγοντας στους αγοραστές ότι μπορούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν αυτήν την ασφαλιστική, εφόσον συμφωνούν να μην πληρώνουν περισσότερο από μια συγκεκριμένη τιμή για το πετρέλαιο στο πλοίο.

3. Ποιος θα μπορούσε να είναι ο αντίκτυπος;

Ο Πούτιν υποστηρίζει ότι τα δυτικά έθνη υποφέρουν περισσότερο από τη Ρωσία από τις οικονομικές κυρώσεις που επέβαλαν για την εισβολή του στην Ουκρανία. Οι αυξανόμενες τιμές των εξαγωγών ρωσικών εμπορευμάτων έχουν φέρει τεράστια έσοδα που βοήθησαν την κυβέρνησή του να αντιμετωπίσει τις κυρώσεις. Το ανώτατο όριο των τιμών σε επίπεδο που είναι πιο κοντά στο κόστος παραγωγής θα έφερνε πλήγμα στην οικονομία της Ρωσίας, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η ενέργεια ρέει εκεί που χρειάζεται. Καθώς η Ρωσία είναι ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές πετρελαίου στον κόσμο, ένα ανώτατο όριο τιμών θα μπορούσε επίσης να ανακουφίσει την πληθωριστική πίεση που προκαλεί οικονομικές δυσκολίες σε όλο τον κόσμο.

4. Ποια είναι τα εμπόδια;

Ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ήταν επιφυλακτικοί με την ιδέα, καθώς πιθανότατα θα απαιτούσε από την ΕΕ να ανοίξει ξανά το νομικό κείμενο του τελευταίου πακέτου κυρώσεων, το οποίο χρειάστηκε εβδομάδες για να εγκριθεί και έπρεπε να ξεπεράσει σημαντικά εμπόδια, καθώς οι κυρώσεις απαιτούν ομοφωνία μεταξύ των 27 κρατών – μελών της ΕΕ. Εάν οι σύμμαχοι συμφωνήσουν σε ένα ανώτατο όριο τιμής, αλλά αυτό αποτύχει, θα έδινε μια συμβολική νίκη στον Πούτιν. Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορεί να αποτύχει: Δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι η Ρωσία θα συμφωνούσε να αποστέλλει πετρέλαιο σε ανώτατες τιμές, ιδιαίτερα εάν το ανώτατο όριο είναι κοντά στο κόστος παραγωγής. Έχει ήδη δείξει ότι είναι πρόθυμη να σταματήσει την παροχή φυσικού αερίου σε ορισμένες χώρες της ΕΕ που αρνήθηκαν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις πληρωμών της. Το Κρεμλίνο μπορεί να πιστεύει ότι η διατήρηση του πετρελαίου του εκτός αγοράς για λίγο θα προκαλούσε μεγαλύτερη ζημιά στις οικονομίες της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής παρά στις δικές του.

5. Θα συμβιβάζονταν οι μεγάλοι αγοραστές ρωσικού πετρελαίου;

Ένα ανώτατο όριο τιμών μπορεί να είναι απίστευτα κερδοφόρο για τις κινεζικές και ινδικές επιχειρήσεις και καλό εργαλείο για την μείωση του πληθωρισμού. Αλλά υπάρχουν ευρύτερες σκέψεις για το Πεκίνο και το Νέο Δελχί, όπως η μακροχρόνια σχέση τους με τη Μόσχα. Μπορεί να δεχτούν να λάβουν κατώτερες τιμές από τη ρωσία αντί να δεχθούν το πλαφόν για ένα βασικό εμπόρευμα, ακόμα κι αν είναι σε ελκυστικά χαμηλή τιμή.

6. Θα μπορούσε να λειτουργήσει το πλαφόν και για το φυσικό αέριο της Ρωσίας;

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις συζητούσαν επίσης μια ιταλική πρόταση για περιορισμό των τιμών των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου ως τρόπο περιορισμού του πληθωρισμού στην ΕΕ. Ο Ιταλός υπουργός Ενέργειας Ρομπέρτο Τσινγκολάνι είπε ότι η ιδέα κερδίζει έδαφος καθώς οι χώρες τη βλέπουν όλο και περισσότερο ως τη «μοναδική λύση» για την καταπολέμηση της αύξηση του κόστους ζωής. Οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί σχεδόν κατά 80% φέτος. Ωστόσο, η Γερμανία και άλλα κράτη – μέλη της ΕΕ είναι διστακτική.