Επιμέλεια
Ναταλία Δανδόλου – Γιάννης Αγουρίδης
«Καμπανάκι» κινδύνου για την ευρωζώνη αποτελεί το γεγονός ότι εισήλθε σε τεχνική ύφεση κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023. Μάλιστα, το συγκεκριμένο στοιχείο δημιουργεί επιπρόσθετες δυσκολίες στην ΕΚΤ, εν όψει και της απόφασή της για τα επιτόκια, η οποία αναμένεται να ληφθεί μέσα στην επόμενη εβδομάδα.
Ουσιαστικά, δημιουργεί δυσκολίες για νέα άνοδο του βασικού επιτοκίου του ευρώ. Τις τελευταίες ημέρες τα γεράκια της ΕΚΤ, ανέβασαν τους τόνους και την επιθετική τους ρητορική, μιλώντας ανοικτά για την ανάγκη να συνεχιστεί η αυστηρή νομισματική πολιτική, προκειμένου ο πληθωρισμός να φτάσει κοντά στον στόχο του 2%.
Ειδικότερα, οριακή συρρίκνωση 0,1% κατέγραψε η οικονομία της ευρωζώνης το πρώτο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για ανάπτυξη 0,1%, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat. Μάλιστα, το τελευταίο τρίμηνο του 2022, το ΑΕΠ είχε μειωθεί κατά 0,1% στην ευρωζώνη, γεγονός που σημαίνει ότι η ευρωπαϊκή οικονομία εισήλθε σε τεχνική ύφεση (δύο συνεχόμενα τρίμηνα πτώσης του ΑΕΠ).
Πού οφείλεται
Αξίζει να σημειωθεί πως ο αδύναμος ρυθμός της οικονομίας της ευρωζώνης το πρώτο τρίμηνο αποδίδεται στη μείωση των κρατικών δαπανών και των δαπανών των νοικοκυριών, σύμφωνα με τη Eurostat. Η Eurostat σημειώνει ότι η οικονομία της ευρωζώνης παρασύρθηκε από την πτώση της κατανάλωσης των νοικοκυριών κατά 0,3% το πρώτο τρίμηνο, ενώ οι κρατικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 1,6%. Αυτό αντιστάθμισε την αύξηση των επενδύσεων κατά 0,6% και τη θετική συμβολή του εμπορίου, αφού η πτώση των εξαγωγών κατά 0,1% αντισταθμίστηκε από την πτώση των εισαγωγών κατά 1,3%. Είχε προηγηθεί επίσης η διολίσθηση της Γερμανίας σε ύφεση. Μαζί με τη Γερμανία, το ΑΕΠ μειώθηκε επίσης σε τριμηνιαία βάση στην Ελλάδα, την Ιρλανδία, τη Λιθουανία, τη Μάλτα και την Ολλανδία.
Ευρωζώνη: Επιφυλακτικοί οι επενδυτές λόγω της ύφεσης στη Γερμανία
Τη μεγαλύτερη ανάπτυξη από τρίμηνο σε τρίμηνο κατέγραψε η Πολωνία με 3,8% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο και ακολούθησαν το Λουξεμβούργο με 2,% και η Πορτογαλία με 1,6%. Αντίθετα, οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν στην Ιρλανδία με -4,6%), την Λιθουανία με -2,1% και την Ολλανδία με -0,7%. Σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, το εποχικά προσαρμοσμένο ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1%.
Σύμφωνα με τους FT, τα συγκεκριμένα στοιχεία «αφαιρούν λίγη από τη λάμψη» από τις πρόσφατες επιδόσεις της οικονομίας της ευρωζώνης, η οποία τα πήγε καλύτερα από ό,τι φοβόντουσαν πολλοί οικονομολόγοι όταν το επλήγη από την ενεργειακή κρίση και την κρίση του κόστους ζωής.
Τι θα κάνει τώρα η ΕΚΤ;
Οι αναλυτές δήλωσαν ότι η κίνηση αυτή θα μπορούσε να μειώσει την εμπιστοσύνη στην ανθεκτικότητα της οικονομίας της ευρωζώνης και να κάνει τους υπεύθυνους για τη διαμόρφωση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας πιο διστακτικούς στο να συνεχίσουν να αυξάνουν το κόστος δανεισμού.
Πάντως, πριν από αυτό, οι επενδυτές και οι οικονομολόγοι προέβλεπαν ότι στις 15 Ιουνίου η ΕΚΤ θα αυξήσει τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης και εκτιμούσαν ότι θα υπάρξει πιθανώς άλλη μία για να ολοκληρωθεί ο κύκλος, ο οποίος έχει ήδη οδηγήσει το επιτόκιο καταθέσεων στο 3,25% από κάτω από το μηδέν τον περασμένο Ιούλιο. Άλλωστε, υπενθυμίζεται ότι ο πληθωρισμός τον Μάιο κατέγραψε νέα επιβράδυνση στην ευρωζώνη (μένοντας όμως στο 6,1%) και στην Ελλάδα (4,1%), αλλά παραμένει τριπλάσιος από τον στόχο του 2% που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Ο αντίκτυπος
“Η λέξη “τεχνική ύφεση” μπορεί να έχει έναν μικρό αντίκτυπο στον τόνο της συζήτησης”, δήλωσε ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της γερμανικής τράπεζας Berenberg, συμπληρώνοντας πως “Μειώνει την πιθανότητα η ΕΚΤ να αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια μετά τις καλοκαιρινές διακοπές”. “Είναι ύφεση τελικά”, έγραψε στο Twitter την Πέμπτη ο Κάρστεν Μπρζέσκι, επικεφαλής μακροοικονομικής έρευνας της ολλανδικής τράπεζας ING. “Πάει η ισχυρή ανθεκτικότητα και έρχεται η στασιμότητα”, ανέφερε ο Brzeski, αναφερόμενος στον αισιόδοξο τόνο των πρόσφατων δηλώσεων των αξιωματούχων της ΕΚΤ.
Επιπλέον, οι αναλυτές της Deutche Bank βλέπουν οριακή ανάπτυξη 0,5% για την ευρωζώνη φέτος, υποβαθμίζοντας στο μισό τις προβλέψεις τους για τους ρυθμούς του 2024, στο 0,5% από 1% προηγουμένως. «Περιμένουμε διατηρήσιμη ανάπτυξη μόνο από τα μέσα του 2024. Έως τότε, οι συνθήκες στασιμότητας που εμφανίστηκαν ευρέως στην Ευρωζώνη το τελευταίο διάστημα, θα συνεχιστούν», σημειώνουν.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ