Η Σαμοθράκη αποτελεί ένα από τα πιο ιδιαίτερα νησιά της χώρας μας με το άγριο και πετρώδες φυσικό τοπιό να «παντρεύεται» με το πεντακάθαρο μπλε της θάλασσας σε ένα νησί που μόνο συνηθισμένο δεν το λες.
Ναι, η Σαμοθράκη δεν είναι ένα νησί για όλους και για όλες, αφού δεν εντοπίζεται ο τυπικός ελληνικός τουρισμός. Θα μπορούσε κανείς να παρομοιάσει το συγκεκριμένο ελληνικό νησί με την Ικαρία και τα Κουφονήσια της Βόρειας Ελλάδας και δεν θα είχε άδικο. Και μπορεί η Σαμοθράκη να μην είναι για όλα τα γούστα, αν όμως έστω και μία πτυχή της σού αρέσει, τότε σίγουρα θα θέλεις να επιστρέφεις ξανά και ξανά.
Η χαλαρή Σαμοθράκη και οι παραλίες της
Η Σαμοθράκη αποτελούσε πάντα πόλο έλξης πιο χαλαρών ανθρώπων, οι οποίοι επέλεγαν είτε το ελεύθερο κάμπινγκ σε κάποια παραλία και τις ξακουστές βάθρες, είτε το παραδοσιακό κάμπινγκ. Γενικώς η Σαμοθράκη είναι ένα νησί που θα έλεγε κανείς ότι μπορείς να βρεις την ησυχία και να νιώσεις ελεύθερος και απλευθερωμένος από κάθε άγχος και στεναχώρια.
Η Σαμοθράκη έχει αρκετές παραλίες και λίγα beach bar. Μπορείς κυριολεκτικά να κάνεις μπάνιο όπου επιθυμείς ακόμη και χωρίς να φοράς ρούχα (κανείς και καμία δεν θα σε κοιτάξει περίεργα), αλλά είναι μερικές παραλίες που ξεχωρίζουν. Μία από αυτές είναι η Παχιά Άμμος, στην οποία υπάρχουν κάποια beach bar, ενώ όποιοι και όποιες δεν θέλουν να καθίσουν εκεί αράζουν κάτω από τη σκιά ενός δέντρου. Η Παχιά Άμμος είναι ίσως η πιο δημοφιλής παραλία της Σαμοθράκης, αφού είναι η μοναδική παραλία με… άμμο! Φυσικά, την παραλία αγκαλιάζει ο απόκρημνος και πράσινος βράχος στην κορυφή του οποίου βρίσκεται το ξωκλήσι της Παναγίας της Κρημνιώτισσας.
Ακόμη μία όμορφη παραλία, που ίσως δεν είναι και τόσο γνωστή, είναι η παραλία των Κήπων. Εκεί το σκούρο γκρι χαλίκι της παραλίας, με τις επιβλητικές μαύρες πέτρες που είναι βυθισμένες στα καταγάλανα νερά της παραλίας σε συνδυασμό με το βουνό που μοιάζει σα να «κάνει ελεύθερη πτώση» πάνω στους παραθεριστές που κάνουν το μπάνιο τους στην παραλία, δημιουργούν ένα τοπίο που «κόβει» την ανάσα. Στην παραλία υπάρχει ένα beach bar, αλλά σε γενικές γραμμές είναι πιο ήσυχη παραλία συγκριτικά μτην Παχιά Άμμο.
Τέλος μπορεί να μην είναι ακριβώς παραλία, αλλά δεν είναι δυνατόν να μην αναφέρουμε τις Βάθρες, που είναι το μεγαλύτερο must του νησιού. Στη Σαμοθράκη βρίσκεται το όρος Σάος, το οποίο μεταξύ άλλων φυσικών θησαυρών «κρύβει» τις πασίγνωστες Βάθρες. Τι είναι όμως οι Βάθρες; Πρόκειται για φυσικές πισίνες που μετά από πολύ περπάτημα, πεζοπορία και σκαρφάλωμα μπορεί να ανακαλύψει όποιος ή όποια νιώθει έτοιμος/-η για μια περιπέτεια.
Η πιο δημοφιλής και εύκολα προσβάσιμη βάθρα είναι η «Γριά Βάθρα», για την οποία υπάρχει μονοπάτι που μπορείτε να βρείτε και να ακολουθήσετε λίγο μετά το χωριό Θερμά. Μετά από λίγη ώρα θα μπορείτε να κάνετε μία βουτιά στα -αρκετά κρύα- νερά της βάθρας, ενώ αν επιθυμείτε να συνεχίσετε, αυτό γίνεται με δική σας ευθύνη. Μάλιστα αυτό είναι κάτι που οι ντόπιοι δε συνιστούν ή τουλάχιστον δε συνιστούν να γίνεται χωρίς τη συνοδεία κάποιου που γνωρίζει τα μέρη.
Τι να φάω στη Σαμοθράκη;
Η Σαμοθράκη με την απλότητα και τη χαλαρότητά της, σίγουρα θα σε εκπλήξει με το φαγητό της. Αυτό που σίγουρα πρέπει να δοκιμάσεις είναι το κατσικάκι. Πρόκειται για το πιο δημοφιλές φαγητό που προσφέρει το νησί με το μυστικό να είναι εμφανές σε κάθε σου βόλτα. Το μυστικό του φαγητού λοιπόν είναι το γεγονός πως στη Σαμοθράκη τα κατσίκια είναι 24/7 ελεύθερα και μπορείς να τα δεις παντού και πουθενά «ασυνόδευτα».
Αν και παντού μπορείς να βρεις λίγο κατσίκι, το πιο δημοφιλές εστιατόριο που έχουν επισκεφτεί και πολλοί διάσημοι, όπως ο Ηλίας Μαμαλάκης και η Ελένη Μενεγάκη, είναι ο «Βράχος» στο χωριό του Προφήτη Ηλία. Στην ίδια ταβέρνα μπορείτε να βρείτε και σπιτικό γλυκό του κουταλιού που σίγουρα είναι worthy. Μάλιστα μπορείτε να αγοράσετε για το σπίτι σας με εμάς να προτείνουμε σταφύλι, σύκο και πραούστι, που είναι ένα φρούτο που στην Ελλάδα εντοπίζεται μόνο στη Σαμοθράκη.
Φυσικά, δεν πρέπει να φύγετε από το νησί χωρίς να φάτε ψάρι. Θα βρείτε πολλά χαριτωμένα ταβερνάκια στην Καμαριώτισσα, τα οποία προσφέρουν φρέσκο ψάρι και φρέσκα θαλασσινά.
Επιπλέον, κάτι που ίσως να μην γνωρίζετε είναι πως μία ταβέρνα στη Σαμοθράκη, η ταβέρνα «Καρυδιές» που βρίσκεται στην Άνω Μεριά, συμπεριλήφθηκε στα 65 «Βραβεία Ελληνικής Κουζίνας 2019». Συγκεκριμένα, αν και στην αρχή οι «Καρυδιές» μοιάζουν με μία συνηθισμένη, παραδοσιακή ταβέρνα τοποθετημένη στη μέση του πουθενά, στην πραγματικότητα φημίζονται για την τσιγαριστή φασολάδα και τους γίγαντες. Φυσικά, εκτός από αυτά τα δύο ξακουστά πιάτα εκεί μπορείτε να βρείτε και κατσικάκι και όχι μόνο.
Τέλος, όταν βρεθείτε στη Χώρα μην ξεχάσετε να παραλείψετε τον Παραδοσιακό Φούρνο, που ακόμη και μία απλή τυρόπιτα να φάτε θα είναι πραγματικά διαφορετική. Ωστόσο, αν θέλετε να δοκιμάσετε κάτι άλλο, σε αυτόν τον φούρνο που λειτουργεί από το 1853 μπορείτε να βρείτε παραδοσιακά παξιμάδια αλλά και το παραδοσιακό σαμοθρακίτικο γουργί.
Η ιστορία του νησιού
Η Σαμοθράκη έχει «ρίζες» από την αρχαιότητα με τον Ηρόδοτο να αναφέρεται στο νησί του Θρακικού πελάγους και με το όνομα Σαμοθράκη, το οποίο προέρχεται από το αρχαιοελληνικό Σάμος, που σημαίνει «ύψος κοντά στο γιαλό». Στην αρχαιότητα το νησί είχε μεγάλο ενδιαφέρον λόγω των Καβείριων μυστηρίων. Μάλιστα η μυστηριακή θρησκεία των Καβείρων που καθιέρωσε το νησί ως ένα από τα μεγαλύτερα θρησκευτικά κέντρα της αρχαιότητας δημιουργήθηκε κατά τα προϊστορικά χρόνια, όταν και πρωτοκατοικήθηκε.
Αργότερα, κατά τον 7ο αιώνα, ήρθαν στο νησί οι πρώτοι Έλληνες, αιολικής καταγωγής με τη σημερινή Παλαιάπολη να αποτελεί τότε το σημαντικότερο κέντρο του νησιού. Σήμερα εκεί βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο Σαμοθράκης και το Ιερό των Μεγάλων Θεών, ο σπουδαιότερος αρχαιολογικός χώρος του νησιού. Εκεί μάλιστα βρέθηκε και η πασίγνωστη «Νίκη της Σαμοθράκης» για την οποία θα μιλήσουμε λίγο παρακάτω.
Η Σαμοθράκη του 7ου αιώνα κυβερνιόταν από «βασιλέα», λάτρευε ως προστάτιδα την Αθηνά και έκοβε δικό της αργυρό νόμισμα. Στη συνέχεια τον έλεγχο του νησιού απέκτησαν οι Μακεδόνες κι έπειτα οι Ρωμαίοι.
Στα Μεσαιωνικά χρόνια η Σαμοθράκη ανήκε στη Βυζαντινή αυτοκρατορία αποτελώντας συχνά όχι μόνο τόπο εξορίας, αλλά και «θύμα» ξένων επιδρομών. Έτσι προκειμένου οι Σαμοθρακίτες να προστατεθούν από τις επιθέσεις χτίστηκε το κάστρο της Χώρας, καθώς και οι πύργοι-βίγλες στην Παλαιάπολη και το Φονιά.
Η Σαμοθράκη έγινε ευρέως γνωστή στο κοινό, επειδή ένα από τα πιο δημοφιλή αγάλματα που υπάρχουν στο Μουσείο του Λούβρου είναι αυτό της πτερωτής Νίκης (Νίκη της Σαμοθράκης) και εκτίθεται εκεί από το 1884. Πρόκειται για μία από τις τρεις φτερωτές Νίκες που βρέθηκαν στον Ναό της Σαμοθράκης. Οι άλλες δύο εκτίθενται η μεν πρώτη, που αποτελεί ρωμαϊκό αντίγραφο και το βρήκαν Αυστριακοί αρχαιολόγοι, στο Μουσείο Kunsthistorisches Museum της Βιέννης και η δεύτερη, που βρέθηκε από την αμερικανική αποστολή του Karl Lehmann και της Phyllis Williams-Lehmann το 1949, στο αρχαιολογικό Μουσείο της Σαμοθράκης.
Το 1950 ο Lehmann και η σύζυγός του βρήκαν το 1950 σε ανασκαφές και τμήματα του δεξιού χεριού του αγάλματος, ενώ λίγους μήνες αργότερα και μέσα στο ίδιο έτος το ίδιο ζευγάρι αρχαιολόγων εντόπισε και δάχτυλα του δεξιού χεριού της ίδιας Νίκης στο προαναφερόμενο αυστριακό μουσείο, που τα είχε ακαταχώρητα και δεν γνώριζε ότι ανήκαν σε εκείνην. Η δεξιά παλάμη της ανασυστάθηκε αποκαλύπτοντας ότι δεν κρατούσε σάλπιγγα, όπως πολλοί πίστευαν μέχρι τότε. Το συγκεκριμένο εύρημα «ενώθηκε» με το αρχικό άγαλμα και εκτίθεται επίσης στο Λούβρο, σε χωριστή βιτρίνα κοντά στη Νίκη της Σαμοθράκης.
Η «Νίκη της Σαμοθράκης» εικάζεται ότι επρόκειτο για ανάθημα των Ροδίων στους Μεγάλους Θεούς για κάποια θαλάσσια νίκη και ανακαλύφθηκε τεμαχισμένο σε 118 κομμάτια. Ο Γάλλος αρχαιολόγος Charles Champoiseau τα ανακάλυψε το 1863 διάσπαρτα στην περιοχή του ιερού τους.