Πάρα πολύ δύσκολο να ανασταλεί η χρήση του όρου «Turkaegean» από την στιγμή που υπάρχει απόφαση από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) εκτιμά ότι είναι ο Γιάννης Μπράχος, πρώην Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών και τέως υπεύθυνος του μηχανισμού παρακολούθησης των εμπορικών σημάτων μετά και την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Τα νομικά και πολιτικά όπλα
«Τεχνοκρατικά, νομικά, δηλαδή, το θεωρώ αδύνατο. Σκεφτείται ότι σε κάθε χώρα που γίνεται παρουσίαση του «Turkaegean», πρέπει η Αθήνα να προσφεύγει στο αντίστοιχο εθνικό δικαστήριο. Η ελληνική πλευρά θα προσπαθήσει και καλώς θα προσπαθήσει να ανατρέψει την κατάσταση αλλά την αποτελεσματικότα αυτής της ενέργειας την βλέπω πάρα πολύ δύσκολη. Δεν ξέρω αν μπορεί ο Έλληνας Επίτροπος, ατύπως, να παρέμβει προκειμένου να αντιμετωπιστεί και να υπάρξει σε επίπεδο ευρωπαϊκό ένα αίτημα ακύρωσης ή επανεξέτασης της απόφασης του εμπορικού σήματος. Αλλά αυτό δεν είναι νομικό όπλο, είναι πολιτικό. Οπότε πολιτικά αν υπάρξουν ορισμένες παρεμβάσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής-σε υψηλό επίπεδο και όχι σε επίπεδο τεχνοκρατών-μπορεί να επανεξετάσει τη θέση του το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανάλογα με την πίεση που θα ασκήσει η ελληνική κυβέρνηση» δηλώνει στο ethnos.gr o Έλληνας διπλωμάτης που χειρίστηκε το καυτό θέμα των εμπορικών ονομασιών ανάμεσα σε Αθήνα και Σκόπια.
Στάθης Κουτσοχήνας: Yπάρχουν πιθανότητες εξουδετέρωσης του «Turkaegean» αλλά θα πάρει μεγάλο χρονικό διάστηματα και ιστορία!
Σύμφωνα με τον Γιάννη Μπράχο όσο και με τον Στάθη Κουτσοχήνα, πρώην πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης και άνθρωπο που χειρίστηκε νομικά την κατοχύρωση του σήματος του ΣΕΒΕ «Macedonia the Great» στο EUIPO στο Αλικάντε, η ελληνική πλευρά μπορεί να χρησιμοποιήσει δύο νομικά όπλα: να καταθέσει αίτηση ακύρωσης και αίτηση έκπτωσης στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Εκτιμώ ότι υπάρχουν πιθανότητες να εξουδετερωθεί η χρήση του όρου «Turkaegean» αλλά θα πάρει μεγάλο χρονικό διάστημα. Απαιτούνται συντονισμένες κινήσεις, υπάρχουν νομικά μέσα να γίνουν και από την Πολιτεία και από εταιρίες» τονίζει από την πλευρά του ο Στάθης Κουτσοχήνας.
Μπορεί να δούμε και άλλες… Turkaegean
O Γιάννης Μπράχος κάνει ένα βήμα παραπάνω και τονίζει ότι «μπορεί να υπάρξουν και άλλες εκπλήξεις για άλλα σήματα που θα υπονομεύουν τις ελληνικές θέσεις και κεκτημένα στο μέλλον. Κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει. Είναι στο χέρι της κυβέρνησης και υποχρέωσή της να ελέγξει αν υπάρχουν ή όχι. Υπάρχουν σήματα σε σχέση με τη Θράκη, την Δυτική Μακεδονία, ή συγκεκριμένα προϊόντα». Σύμφωνα με τον ίδιο, το «Turkaegean» σηματοδοτεί κάτι άλλο. «Σηματοδοτεί την επεκτατικότητα της Τουρκίας και για αυτό είναι επικίνδυνο. Προσπαθούν να υποβαθμίσουν το θέμα στην κυβέρνηση. Είναι, όμως, κάτι πολύ σοβαρό».
«Απονευρώθηκε η υπηρεσία του υπουργείου Εξωτερικών που παρακολουθούσε την κατοχύρωση των εμπορικών σημάτων»
Όπως αποδεικνύεται από την περίπτωση του σήματος «Turkaegean», λέει ο κ. Μπράχος, η κυβέρνηση και η ελληνική διοίκηση δεν έκανε κανέναν έλεγχο και καμία παρακολούθηση επί του συνόλου των σημάτων τόσο στον ευρωπαϊκό (EUIPO) όσο και στον διεθνή οργανισμό (WIPO).
Υπενθυμίζει ότι στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Πρεσπών είχε δημιουργηθεί στο ΥΠΕΞ ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης όπου ήλεγχε καθημερινά ένας διπλωματικός υπάλληλος αν υπήρχαν νέες καταθέσεις αιτήσεων τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο για να αποφεύγεται η κατάθεση οποιουδήποτε σήματος το οποίο θα ζημίωνε τις ελληνικές θέσεις. Στην συνέχεια ενημερώνονταν αυτοί που είχαν έννομο συμφέρον και μπορούσαν να προσφύγουν ενώ η κυβέρνηση τους υποστήριζε. «Αν δεν δώσεις την πολιτική οδηγία να παρακολουθεί κάποιος τις καταχωήσεις, δεν τις παρακολουθεί κανένας. Ούτε από το υπουργείο Ανάπτυξης, ούτε από το ΥΠΕΞ. Η κυβέρνηση δεν θέλει να προχωρήσει τη συζήτηση για τα εμπορικά σήματα για δικούς της εσωτερικούς πολιτικούς λόγους και να διατηρήσει πολιτικές ισορροπίες. Αλλά οι εσωτερικές ισορροπίες δεν μπορεί να παραλύουν τις ενέργειες του κράτους.Τρία χρόνια μετά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών δεν έχουν κάνει εντελώς τίποτα. Κατά συνέπεια θεωρήσαν ότι είναι άχρηστος αυτός ο μηχανισμός και τον απονεύρωσαν».
Έληξε η τρίχρονη προθεσμία που είχαν Σκόπια και Αθήνα για να βρουν λύση για τα εμπορικά σήματα
Στο μεταξύ, εδώ και ένα μήνα έληξε και η τρίχρονη προθεσμία που είχαν Σκόπια και Αθήνα -όπως αυτή προβλέπονταν από την Συμφωνία των Πρεσπών- να βρουν αμοιβαίως αποδεκτές λύσεις στα θέματα που πηγάζουν από τις εμπορικές ονομασίες, τα εμπορικά σήματα και τις επωνυμίες και όλα τα σχετικά ζητήματα σε διμερές και διεθνές επίπεδο, παραμένοντας, έτσι μια σοβαρή εκκρεμότητα. Η διεθνής ομάδα που αποτελείται από εμπειρογνώμονες συγκροτήθηκε μετά την υπογραφή της Συμφωνίας με στόχο να βρει κοινά αποδεκτή λύση σε σχέση με τις παλιές ονομασίες που υπάρχει σύγκρουση μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας αλλά και να καθορίσει πως θα ονομάζονται οι καινούργιες.
Απροστάτευτα τα μακεδονικά προϊόντα στις διεθνείς αγορές
«Αυτό σημαίνει ότι η Βόρεια Μακεδονία δεν δεσμεύεται πλέον να τηρήσει ένα μορατόριουμ στα εμπορικά σήματα. Τα ελληνικά προϊόντα όπως τα Μακεδονικά κρασιά μπορεί έχουν ένα δίχτυ προστασίας εντός ΕΕ λόγω της Συμφωνίας των Πρεσπών, αυτό όμως δεν ισχύει σε χώρες εκτός ΕΕ όπως στις ΗΠΑ, την Κίνα την Λατινική Αμερική κ.α.». Σε χώρες εκτός ΕΕ όπου η ελληνική πλευρά δεν έχει συνάψει διμερείς συμφωνίες, μπορούν εταιρίες από την Βόρεια Μακεδονία να χρησιμοποιούν ανενόχλητα τον όρο «Μακεδονικός». Παρελκυστική τακτική ακολουθεί όλα αυτά τα χρόνια ο οινοποιητικός συνεταιρισμός των γειτόνων «Tikves», επιμένοντας να ονοματίζει τα κρασιά «Μακεδονικά».
Ενδεικτική της αμηχανίας αλλά και της δυσκολίας που παρατηρείται εδώ και τρία χρόνια από τις δύο πλευρές είναι και η έλλειψη διαλόγου µεταξύ των επιµελητηρίων. Αν και τα εµπορικά επιµελητήρια των δύο χωρών είχαν ανταλλάξει επιστολές προθέσεων για να συνεργαστούν για µια κοινή λύση στο πνεύµα της καλής επιχειρηµατικής πρακτικής και της Συµφωνίας των Πρεσπών, δεν έχουν καταγραφεί µέχρι στιγµής επίσηµες συναντήσεις των δύο πλευρών. Η τελευταία συνάντηση ήταν προγραµµατισµένη πριν περίπου δυόμιση χρόνια στην Αθήνα. ωστόσο, αυτή αναβλήθηκε καθώς η ελληνική πλευρά αντέδρασε όταν το επιµελητήριο των Σκοπίων παρουσιάστηκε ως «Μακεδονικό Επιµελητήριο», ζητώντας να αλλάξει την ονομασία του και να εναρμονιστεί με την Συμφωνία. Με παρέμβαση Ζάεφ το Επιμηλητήριο της γειτονικής χώρας άλλαξε το όνομα του, ωστόσο, οι δύο πλευρές δεν έχουν συναντηθεί επίσημα ακόμη.
Περίπου 4.000 εταιρείες περιέχουν τον όρο «Μακεδονία»
Συνολικά στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 4.000 εταιρείες που περιέχουν τον όρο «Μακεδονία» για να περιγράψουν ένα ή περισσότερα προϊόντα τους και ο όρος «Macedonia» περιλαµβάνεται σε 182 εµπορικά σήµατα. Το ζήτημα αφορά τα εμπορικά ονόματα κυρίως αγροτοδιατροφικών προϊόντων, αλλά και επωνυμίες εταιρειών που χρησιμοποιούν τον όρο «Μακεδονία», «Μακεδονικός» και έχουν παρουσία στο εξωτερικό. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), προϊόντα όπως οι πιπεριές Φλωρίνης, γνωστές ως «μακεδονικές πιπεριές», το πράσινο μακεδονικό πιπεράκι, η φέτα, ο μακεδονικός χαλβάς, τα φασόλια Πρεσπών αλλά και αρκετά κρασιά έχουν καθιερωθεί χάρη στους Έλληνες παραγωγούς και εμπόρους ως μακεδονικά προϊόντα.
79 περιέχουν τον όρο «Makedonija», 77 τον όρο «Macedonia»
Αντίστοιχα, στη Βόρεια Μακεδονία, σε σύνολο 14.556 εµπορικών σηµάτων, 79 περιέχουν τον όρο «Makedonija», 77 τον όρο «Macedonia», 12 τον επιθετικό προσδιορισµό «Macedonian» και 128 τα αρχικά «ΜΚ» ή «ΜΑΚ». Επιπλέον, από τα 344 διεθνώς καταχωρισµένα εµπορικά σήµατα εταιρειών της Βόρειας Μακεδονίας, µόνο πέντε περιέχουν τον όρο «Macedonia». Οσον αφορά στις Προστατευόµενες Ονοµασίες Προέλευσης και Γεωγραφικές Ενδείξεις (ΠΟΠ/ΠΓΕ), σε σύνολο 53 προϊόντων ΠΟΠ/ΠΓΕ της Βόρειας Μακεδονίας, µόνον ένα φέρει τον προσδιορισµό «Makedonski». Πρόκειται για το τρόφιµο «άιβαρ (ajvar)», ένα είδος σάλτσας/σαλάτας από κόκκινη πιπεριά.