Παρ’ ότι η εντύπωση που επικρατεί, είναι ότι οι σχέσεις Ρωσίας – Τουρκίας είναι ιδιαίτερα θετικές, το τελευταίο διάστημα αυξάνονται τα μηνύματα δυσαρέσκειας της Μόσχας έναντι της Αγκυρας. Γεγονός που δημιουργεί ερωτηματικά ως προς την πορεία των σχέσεων των δύο χωρών. Τελευταίο «επεισόδιο» είναι οι αιχμές για την Τουρκία με αφορμή τις πρωτοβουλίες της Αγκυρας στην Κεντρική Ασία και τον Καύκασο για την «ενότητα» των τουρκογενών λαών.
Προ ημερών, σε συνέντευξή του στην τουρκική εφημερίδα, «Χουριέτ», ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέϊ Λαβρόφ, άφησε σαφείς αιχμές κατά της Αγκυρας, για τις πωλήσεις τουρκικών οπλικών συστημάτων προς την Ουκρανία. Ταυτόχρονα, στο Συριακό, υποστηρίζοντας τον Ασσαντ, επισήμανε ότι η Δαμασκός ζητάει από την Τουρκία την αποχώρηση των δυνάμεών της από το συριακό έδαφος, στο οποίο έχει εισβάλλει.
Τώρα, δεύτερη φορά μέσα σε μια εβδομάδα, αφορμή νέων αιχμών στάθηκε η Σύνοδος Κορυφής του Οργανισμού Τουρκογενών Κρατών, με επικεφαλής τον Ταγίπ Ερντογάν, στο Μπισκέκ, πρωτεύουσα της Κιργιζίας, στις 6 Νοεμβρίου. Αυτή τη φορά ήταν το επίσημο ρωσικό κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο, Ria Novosti (5-11-2024), που σε ένα αρκετά εκτενές δημοσίευμά του με τίτλο «ο Ερντογάν δημιουργεί μια ακόμη εστία ανησυχίας για τη Μόσχα», αναφέρεται ότι η Ρωσία δεν μπορεί να μείνει αδιάφορη στις διεργασίες που συντελούνται, με πρωτοβουλία της Τουρκίας, στην Κεντρική Ασία και στον Καύκασο, σε περιοχές της πρώην Σοβιετικής Ενωσης.
Εξάλλου, όπως αναφέρει το Ria Novosti, «η σχέση των δημοκρατιών της Κεντρικής Ασίας και της Ρωσίας είναι πολύ βαθύτερη και σοβαρότερη από ό,τι νομίζουν πολλοί και η διατήρησή της είναι εξίσου σημαντική τόσο για αυτά τα νέα κράτη όσο και για τη Ρωσία».
Πολύ περισσότερο, τονίζει ο συντάκτης του δημοσιεύματος, «οι φιλοδοξίες της Τουρκίας σε σχέση με αυτήν την περιοχή δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητες από τη Ρωσία, ούτε να είναι αδιάφορη, διότι για εμάς είναι θέμα ασφάλειας, οικονομίας και γεωπολιτικής. Μια ανεξάρτητη Τουρκία δεν αποτελεί εχθρό για τη Ρωσία, αν και υπάρχουν ερωτηματικά, όχι μόνο ως προς την προμήθεια της Ουκρανίας τουρκικά όπλα, αλλά και για τις επίμονες προσπάθειες να υποστηρίξει τους Ρώσους Τούρκους (σ.σ. τους τουρκογενείς εντός της Ρωσίας, όπως Τάταροι).
»Στην ιστορία μας, άλλωστε, πολλές φορές είδαμε σχέδια ενοποίησης σε εθνικό, θρησκευτικό ή γλωσσικό επίπεδα που χρησιμοποιήθηκαν εναντίον μας από τους αιώνιους αντιπάλους μας. Ναι, άπαντες οι Αγγλοσάξονες θέλουν, και δεν το κρύβουν μάλιστα ότι επιδιώκουν την διάλυση τόσο του μετασοβιετικού χώρου όσο και της ίδιας της Ρωσίας. Κατά συνέπεια, μας ενδιαφέρει η Κεντρική Ασία να παραμείνει ανεξάρτητη, χωρίς να μετατραπεί σε κομμάτι ενός σχεδίου που κάποια στιγμή στο μέλλον μπορεί να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους μη-φίλους μας».
Γεωπολιτικά συμφέροντα
Κατά το Ria Novosti, «η στροφή της Ρωσίας προς Ανατολάς (που συχνά αποκαλείται Παγκόσμιος Νότος) οφείλεται, όχι μόνο στη σύγκρουση με τη Δύση, αλλά και στα αντικειμενικά γεωπολιτικά συμφέροντά της και στο ίδιο το πνεύμα των καιρών, δηλαδή, την σαφή μετατόπιση του κέντρου βάρους της παγκόσμιας τάξης από τη Δύση προς την Ανατολή. Επομένως, όλες οι διεργασίες που εκτυλίσσονται στην Ανατολή σήμερα είναι ακόμη πιο πολύ σημαντικές για εμάς. Ιδιαίτερα οι γειτονικές περιοχές μας, που ήταν μέρος της Ρωσίας και συνδέονταν μαζί μας με μια κοινή ιστορία».
Ο Ερντογάν, μιλώντας στο «τουρκικό Πανεπιστήμιο» (!) της Κιργιζίας (φώτο τουρκική προεδρία)
Αναφερόμενος στον Οργανισμό Τουρκογενών Κρατών, ο συντάκτης του δημοσιεύματος σημειώνει ότι «επισήμως, η Αγκυρα δηλώνει δημοσίως ότι θέλει να προωθήσει μόνο την προσέγγιση των τουρκικών λαών, να τους βοηθήσει να διατηρήσουν τη γλώσσα και τον πολιτισμό τους, να αναπτύξουν την οικονομία, να δημιουργήσουν δρόμους μεταφορών, κ.ο.κ., γενικότερα να διαμορφώσει έναν “ενιαίο τουρκικό χώρο”». Διερωτάται, όμως: «Αραγε, στο γεγονός ότι στον Οργανισμό εντάσσονται πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, δεν υπάρχει τίποτα αντιρωσικό;» Για να προσθέσει στη συνέχεια ότι, ναι μεν η Τουρκία δεν είναι εχθρική προς τη Ρωσία, αλλά και η Αγκυρα κοιτάζει να εξυπηρετήσει τα δικά της γεωπολιτικά συμφέροντα.
Εντατικές διεργασίες υπό την Αγκυρα
Για την Σύνοδο Κορυφής στο Μπισκέκ, τονίζει πως «στην πραγματικότητα αυτή είναι η 2η Σύνοδος φέτος. Η προηγούμενη έγινε μόλις πριν από τέσσερις μήνες στη Σούσα, στο Αζερμπαϊτζάν, αλλά είχε ανεπίσημη μορφή. Κάτι που δείχνει ότι η συνεργασία και ο συντονισμός του τουρκικού κόσμου εντατικοποιούνται. Αμέσως μετά, ο Ερντογάν θα μεταβεί στη Βουδαπέστη και μετά θα πάει στο Φόρουμ του Μπακού (Αζερμπαϊτζάν). Δηλαδή, θα επισκεφθεί τις πρωτεύουσες δύο χωρών που μετέχουν στον Οργανισμό Τουρκογενών Κρατών».
Ο Οργανισμός, συνεχίζει το Ria Novosti, «περιλαμβάνει μόνο πέντε χώρες (και άλλες τρεις, συμπεριλαμβανομένης μιας μη αναγνωρισμένης, έχουν καθεστώς παρατηρητή), αλλά είναι μια από τις πιο ενεργές και αναπτυσσόμενες διακρατικές ενώσεις. Η ενότητα του τουρκικού κόσμου δεν έχει ακόμη τεθεί ως πολιτικός στόχος, αλλά η διαδικασία, όπως λένε, έχει ξεκινήσει. Η Τουρκία είναι ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της Ενωσης, η οποία περιλαμβάνει το Καζακστάν, το Ουζμπεκιστάν, το Κιργιστάν και το Αζερμπαϊτζάν, τέσσερις μετασοβιετικές δημοκρατίες, τρεις από τις οποίες στην Κεντρική Ασία. Ένα ακόμη κράτος της Κεντρικής Ασίας, το Τουρκμενιστάν, έχει καθεστώς παρατηρητή, όπως και η Ουγγαρία, καθώς και η Βόρεια Κύπρος (σ.σ. κατεχόμενα), που αναγνωρίζεται μόνο από την Τουρκία. Έτσι, η Τουρκία έχει συγκεντρώσει κάτω από τη σημαία της το ένα τρίτο των μετασοβιετικών δημοκρατιών. Δηλαδή, σχεδόν όσες επιδιώκει να ενσωματώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση (τρεις από τις Βαλτικές είναι ήδη μέλη της – η Μολδαβία, η Γεωργία και η Ουκρανία είναι στη λίστα των υποψηφίων)».
Η Εμινέ Ερντογάν, εν μέσω μαθητών με τουρκικά σημαιάκια, στην Κιργιζία (φώτο, τουρκική προεδρία)
Κατόπιν τούτου, διερωτάται ο συντάκτης του δημοσιεύματος: «Αραγε, η Τουρκία και η ΕΕ Ευρώπη αποσπούν τμήματα του μετασοβιετικού χώρου; Η Ευρώπη που θέλει να προσαρτήσει την Ουκρανία, δεν είναι σε θέση να την απομακρύνει από τη Ρωσία, είτε με στρατιωτικά είτε με ειρηνικά μέσα. Επιπλέον, η κρίση που αντιμετωπίζει το σχέδιο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης θα βαθύνει, λόγω τόσο της αυξανόμενης τριβής με τις ΗΠΑ, δηλαδή μιας πιθανής διάσπασης στην ενωμένη Δύση, όσο και εσωτερικών αντιφάσεων, που επιδεινώνονται, μεταξύ άλλων, από την αντιπαράθεση με τη Ρωσία. Αλλά και η διείσδυση της ΕΕ στην Υπερκαυκασία δεν φαίνεται ρεαλιστική. Η Γεωργία, για παράδειγμα, εξαρτάται από τη Ρωσία και την Τουρκία όχι μόνο οικονομικά, αλλά και γεωπολιτικά. Η γεωγραφία, εξάλλου, είναι το πεπρωμένο και στην ιστορία δύσκολα βρίσκει κανείς περιπτώσεις που κάποιος κατάφερε να το αλλάξει».
Τα κατεχόμενα στην Κύπρο
Το ψευδοκράτος των κατεχομένων κυπριακών εδαφών έχει στάτους παρατηρητή στον Οργανισμό Τουρκογενών Κρατών. Παρών στο Μπισκέκ ήταν και ο επικεφαλής των κατεχομένων, Ερσίν Τατάρ, τη συμμετοχή του οποίου χαιρέτισε ο Τ. Ερντογάν, λέγοντας πως «ο τουρκικός κόσμος εμδιαφέρεται ιδιαίτερα για μια δίκαιη και μόνιμη λύση του κυπριακού ζητήματος στη βάση των πραγματικοτήτων στο νησί».
Ο Τατάρ (δεξιά του Ερντογάν) στο επίσημο άνοιγμα του «τουρκικού Πανεπιστημίου» στην Κιργιζία (φώτο τουρκική προεδρία)
Κάλεσε, δε, τους μετέχοντες να δείξουν αλληλεγγύη στα κατεχόμενα και εξέφρασε την άποψη να γίνουν τα κατεχόμενα «το συντομότερο δυνατόν» μέλη του Οργανισμού. Μίλησε για «δίκαιο αγώνα του τουρκοκυπριακού λαού» και ανέφερε ότι «η συμμετοχή της TΔΒΚ (σ.σ. κατεχόμενα) ως επίτιμου προσκεκλημένου και μέλους – παρατηρητή στη Σύνοδο Κορυφής του Οργανισμού μας αποτελεί ένδειξη της βούλησής του τουρκικού κόσμου για αλληλεγγύη προς τον τουρκοκυπριακό λαό».
ΠΗΓΗ: Neostrategy.gr