Εμφανής είναι η επίδραση που έχει ο πληθωρισμός στην κατανάλωση των προϊόντων στα ελληνικά σούπερ μάρκετ, όπως αυτή αποτυπώνεται στα στοιχεία της εταιρείας μέτρησης αγοράς, IRI.
Είναι χαρακτηριστικό το ότι συγκεκριμένα βασικά καταναλωτικά αγαθά τίθενται εκτός καλαθιού αρκετών από τους καταναλωτές, λόγω των πληθωριστικών πιέσεων που καταγράφονται στην αγορά. Κάτι τέτοιο είναι εμφανές και στις τρεις μεγάλες κατηγορίες ταχυκίνητων καταναλωτικών αγαθών που είναι τα τρόφιμα, τα προϊόντα περιποίησης σπιτιού και τα προϊόντα ατομικής υγιεινής.
Ειδικότερα για τα προϊόντα περιποίησης σπιτιού και σε όρους τεμαχίων η πτώση των πωλήσεων στο οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου ήταν στο -6,3%. Μάλιστα αυτή είναι και η γενική κατηγορία που επλήγη περισσότερο κατά την περίοδο αναφοράς. Ακολούθησαν τα προϊόντα ατομικής υγιεινής με -4,9% και αμέσως μετά τα τρόφιμα με -0,9% με τη μικρότερο συρρίκνωση των πωλήσεων σε τεμάχια. Η πτώση των πωλήσεων σε τεμάχια εμφανίζει αυτή την εικόνα παρά το γεγονός ότι στη μέτρηση συμπεριλαμβάνεται και η χρονική περίοδος του καλοκαιρινού τριμήνου Ιουνίου-Αυγούστου, όπου η ζήτηση στα σούπερ μάρκετ εμφάνισε σημάδια ανάκαμψης σε σύγκριση με το πρώτο πεντάμηνο του 2022, όπου η εικόνα ήταν έντονα πτωτική.
Μείωση της κατανάλωσης σε βασικές υποκατηγορίες τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης
Την ίδια στιγμή όμως είναι χαρακτηριστικό της επικρατούσας κατάστασης το γεγονός ότι εάν κανείς εξετάσει και επιμέρους υποκατηγορίες προϊόντων όπως τα γαλακτοκομικά ή τα κατεψυγμένα, θα διαπιστώσει ότι η πτώση σε πωλήσεις τεμαχίων γίνεται πιο σαφής.
Συγκεκριμένα για την περίοδο του Ιανουαρίου-Αυγούστου του 2022, οι πωλήσεις τεμαχίων στα γαλακτοκομικά προϊόντα άγγιξαν πτώση της τάξεως του -4,8% και τα κατεψυγμένα κινήθηκαν στο -5%. Τα αλκοολούχα επίσης έχασαν ποσοστό 6,9% των πωλήσεών τους σε τεμάχια σε σύγκριση με το οκτάμηνο του 2021, ενώ και τα μαγειρικά συμπληρώματα και οι σάλτσες έχασαν πωλήσεις σε τεμάχια στα επίπεδα του 1,1%. Την ευρύτερη κατηγορία των τροφίμων δείχνουν να συγκρατούν οι ανοδικές πωλήσεις τεμαχίων στα συσκευασμένα τρόφιμα αλλά και στα σνακ με 1,9% και 1% αντίστοιχα, ενώ οριακά ανοδικά κινήθηκαν τα συμπληρώματα διατροφής με 0,2%.
Σε ό,τι αφορά τις επιμέρους υποκατηγορίες που δεν εντάσσονται στα τρόφιμα όπως τα καθαριστικά σπιτιού, είχαν πτώση κατά -6,5%, ενώ τα λοιπά προϊόντα σπιτιού κινήθηκαν επίσης πτωτικά κατά -6,1%. Σε ό,τι αφορά τα προϊόντα ατομικής περιποίησης και ομορφιάς έχασαν πωλήσεις σε τεμάχια της τάξεως του -5,2% και τα προϊόντα ατομικής υγιεινής κινήθηκαν με -4,6%.
Μεγαλύτερη αύξηση τιμής για τα μαγειρικά συμπληρώματα, τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής και τα γαλακτοκομικά
Από τις προαναφερόμενες υποκατηγορίες ταχυκίνητων καταναλωτικών αγαθών, τη μεγαλύτερη αύξηση τιμής συγκρίνοντας το φετινό οκτάμηνο με αυτό του 2021, παρουσιάζουν τα μαγειρικά συμπληρώματα και οι σάλτσες με 10,2%, τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής με 9,8%, τα γαλακτοκομικά με 7,8%, τα κατεψυγμένα με 6,3%, τα προϊόντα καθαρισμού σπιτιού και τα απορρυπαντικά με 6,2%. Τη μικρότερη αύξηση τιμής στο διάστημα Ιανουαρίου-Αυγούστου σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο παρουσίασαν τα αλκοολούχα με 2,6%, τα μη αλκοολούχα και τα σνακ με 3,4%, τα συσκευασμένα τρόφιμα με 4,2%.
Η αύξηση του τζίρου επακόλουθο των ανατιμήσεων
Ενδεικτικό της εικόνας που παρουσιάζει η αγορά, είναι η περαιτέρω αύξηση του τζίρου φέτος στα σούπερ μάρκετ παρά την μείωση της ζήτησης στα ράφια και τον περιορισμό των αγορών σε τεμάχια.
Πιο συγκεκριμένα ο συνολικός τζίρος για τα ταχυκίνητα καταναλωτικά αγαθά στην εξεταζόμενη περίοδο του οκταμήνου 2022 ανήλθε στα 5,41 δισεκατομμύρια ευρώ κινούμενος ανοδικά με 3,5%, σε σύγκριση με τα 5,23 δισεκατομμύρια ευρώ που ήταν οι πωλήσεις οκταμήνου του 2021. Η συγκεκριμένη αύξηση του τζίρου έχει ξεκάθαρα πληθωριστικά χαρακτηριστικά, δεδομένου ότι το κυριότερο μέρος της οφείλεται στις ανατιμήσεις των πωλούμενων προϊόντων.
ΕΛΣΤΑΤ: Το 6% από το 12% του πληθωρισμού από τις αυξήσεις στα τρόφιμα
Τα παραπάνω δεδομένα προκύπτουν, με τον πληθωρισμό του Αυγούστου να έχει φτάσει στο 11,4%, ενώ τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα μόλις χθες η ΕΛΣΤΑΤ έδειξαν τον πληθωρισμό να κινείται στο 12%. Στην πράξη μάλιστα, η εικόνα της IRI για τον Οκτάμηνο αναμένεται να αποτυπωθεί με μεγαλύτερη ένταση στα στοιχεία εννεαμήνου που θα δώσει προσεχώς στην δημοσιότητα η εταιρεία μετρήσεων.
Κι αυτό διότι τον Σεπτέμβριο εκτός από την αύξηση του πληθωρισμού στο 12%, αυτό που κατέγραψε η ΕΛΣΤΑΤ είναι ότι το 6% από το συγκεκριμένο ποσοστό προήλθε από τις αυξήσεις βασικών τροφίμων αλλά και υπηρεσιών που σχετίζονται άμεσα και έμμεσα με τις τιμές των καυσίμων. Σε ό,τι αφορά υπόλοιπο 6% από το συνολικά 12% του πληθωρισμού Σεπτεμβρίου προήλθε από τις αυξήσεις των τιμών ενέργειας.