Μια ανερχόμενη Κίνα δεν είναι μόνο επιζήμια για την παγκόσμια οικονομία, αλλά είναι ένας επικίνδυνος δρόμος που πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω μιας συλλογικής προσπάθειας. Η Αφρική σε συγκεκριμένες ανάγκες πρέπει να αντισταθεί στην κινεζική στρατηγική παροχής δυσμενών δανείων με συνθήκες που σκοπεύουν να ακρωτηριάσουν τις οικονομίες κατ’ εντολή της Κίνας.
Τα αυξανόμενα κινεζικά χρέη της Κένυας προκαλούν ορισμένες σοβαρές συνέπειες στο αφρικανικό έθνος. Συγκεκριμένα, η Κίνα αντιστοιχεί περίπου στο ένα τρίτο του χρέους της Κένυας, με αποτέλεσμα πολλοί να πιστεύουν ότι οι διαδοχικές κυβερνήσεις της Κένυας υπερδανείστηκαν για υπερτιμημένα έργα. Αυτό όχι μόνο άφησε το έθνος της Ανατολικής Αφρικής σε υπερβολικό χρέος, αλλά έχει επιβαρύνει υπερβολικά και την εθνική οικονομία, οδηγώντας το ευρύ κοινό να ζητήσει μια διαφανή και υπεύθυνη επαναξιολόγηση των κινεζικών επενδύσεων στη χώρα.
Αυτές οι διαμαρτυρίες είχαν κάποια μορφή επιτυχίας όταν έγγραφα που κυκλοφόρησε η κυβέρνηση της Κένυας μετά από χρόνια βεβήλωσης απέδειξαν ότι η κινεζική πλευρά είχε δυσμενείς αλλά και εχθρικούς όρους και προϋποθέσεις σε έργα υποδομής σε ολόκληρη τη χώρα. Αυτό έκτοτε όχι μόνο τονίζει την οικονομία της Κένυας, αλλά έχει δημιουργήσει επίσης σημαντική εχθρότητα με το ευρύ κοινό κατά των κινεζικών επενδύσεων. Το συμβόλαιο που κυκλοφόρησε από τον Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου Μεταφορών και Υποδομών της Κένυας, Kipchumba Murkomen, περιελάμβανε λεπτομέρειες που αφορούσαν σε μεγάλο βαθμό ένα από τα πιο φιλόδοξα έργα που είχε αναλάβει ποτέ η Κένυα στην ιστορία της με εντολή της Κίνας – την πρωτοβουλία Standard Guage Railway.
Το έργο αρχικά δηλώθηκε ως μια επένδυση που αλλάζει το παιχνίδι για την Κένυα στην αναπτυξιακή της τροχιά. Ωστόσο, η φρικτή τεχνική της Κίνας για τη χορήγηση δανείων με υψηλά επιτόκια στον αναπτυσσόμενο κόσμο είχε για άλλη μια φορά πρωταρχική θέση όταν συμφωνήθηκε το έργο. Το έργο κατά την έναρξή του συμφωνήθηκε να πληρωθεί από την Exim Bank της Κίνας, πάνω και πέρα από τα δάνεια που χορηγήθηκαν από την Exim Bank, η κυβέρνηση της Κένυας δήλωσε το 2020, ότι είχε οικονομικές οφειλές που ανέρχονται σε πάνω από 38 δισεκατομμύρια σελίνια στην Afristar. Κινεζική εταιρεία. Αυτό οδήγησε τον συνολικό δανεισμό μόνο για το έργο SGR σε 420 δισεκατομμύρια σελίνια από την Κίνα. Αυτά τα υπερβολικά δάνεια έχουν τώρα σοβαρές συνέπειες για την οικονομία της Κένυας.
Ο Πρόεδρος William Ruto (R) ορκίζεται κατά την τελετή ορκωμοσίας στο Ναϊρόμπι της Κένυας. (Φωτογραφία Fred Mutune/Xinhua/IANS)
Στην αποκάλυψη της σύμβασης, αποκαλύφθηκε ότι η Κένυα δεσμευόταν να κρατήσει μυστικές τις λεπτομέρειες, ενώ στη συνέχεια είχαν συμφωνηθεί και δυσμενείς όροι. Μέχρι να δημοσιοποιηθούν οι λεπτομέρειες, οι παρατηρητές σημείωσαν ότι οι κινεζικές συμβάσεις με τις αναπτυσσόμενες χώρες συνήθως περιλάμβαναν ρήτρες στις οποίες οι δανειολήπτες είχαν εντολή να δώσουν προτεραιότητα στις αποπληρωμές σε κινεζικές κρατικές επιχειρήσεις έναντι των άλλων δανείων τους. Το συμβόλαιο ανέφερε ότι η συμφωνία SGR ήταν ένα δάνειο είκοσι ετών με επταετή περίοδο χάριτος, κατά την οποία η Κένυα έπρεπε να αποπληρώσει εντός 13 ετών. Στο πλαίσιο αυτό, τουλάχιστον το 42% των εσόδων από το έργο θα χρησιμοποιηθεί για την αποπληρωμή των δανείων. Μόνο η διαδρομή Ναϊρόμπι – Ναϊβάσα ανήλθε σε περίπου 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια για μια εικοσαετία ως δάνειο προς τους Κενυάτες φορολογούμενους.
Το έγγραφο σημείωνε επίσης τη συμφωνία στην οποία η Κίνα επρόκειτο να δανείσει στην Κένυα 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια με επιτόκιο 2 τοις εκατό ετησίως με προμήθεια δέσμευσης 0,25 τοις εκατό, επίσης, αφού καταβλήθηκε διαχειριστική αμοιβή 4 εκατομμυρίων δολαρίων 30 ημέρες μετά την υπογραφή της συμφωνία. Η αποκάλυψη ανέφερε επίσης τις λεπτομέρειες του μηχανισμού επίλυσης διαφορών. Σε περίπτωση διαφωνίας σχετικά με τους όρους της σύμβασης στο μέλλον που επρόκειτο να προκύψει, η υπόθεση θα διευθετηθεί στο έδαφος της Κίνας και όχι σε διεθνές φόρουμ. Αυτό, ωστόσο, μπορεί απλώς να προκαλέσει σοβαρές συνέπειες για την εσωτερική σταθερότητα της Κένυας, καθώς η αυξανόμενη πίεση από το κοινό για την αναδιάρθρωση του έργου θα οδηγήσει πάντα σε μια διαφωνία που μπορεί να επιλυθεί μόνο στην Κίνα σύμφωνα με τη σύμβαση. Η συμφωνία υποδηλώνει επίσης ότι η Κένυα επρόκειτο να προσεγγίσει πρώτα την Κίνα για οποιαδήποτε αγαθά θα απαιτούσε στην κατασκευή των έργων για αγορά πριν προσεγγίσει τη διεθνή αγορά.
Αν και δεν δημοσιοποιήθηκαν όλες οι πτυχές της συμφωνίας, είναι γνωστό ότι η Κίνα έχει διατηρήσει τη συμπερίληψη ρητρών κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων σε έργα τόσο υψηλού δανεισμού. Στο έργο SGR, επίσης, η Κένυα έπρεπε να δημιουργήσει έναν ειδικό λογαριασμό αποθεματικών, ενώ ταυτόχρονα αίρει την ασυλία για ένα συγκεκριμένο λιμάνι στη Μομπάσα, καθιστώντας έτσι αυτά τα δύο περιουσιακά στοιχεία της Κένυας ευάλωτα για κατάσχεση από την Κίνα σε περίπτωση που αθετούσε τις αποπληρωμές της μετά την τέλος της συμφωνίας.
Πρόσφατα, όταν η Κένυα είχε ζητήσει παράταση στις πληρωμές του χρέους, κάτι που αρνήθηκε κατηγορηματικά από την Κίνα δηλώνοντας ότι η Κένυα δεν ήταν χώρα με χαμηλά εισοδήματα.