Ο Αμερικανός Πρέσβη στην Άγκυρα Jeff Flake έδωσε συνέντευξη στην δημοσιογράφο Sena Alkan όπου μεταξύ άλλων αναφέρθηκε και στο ζήτημα του αιτήματος την Τουρκίας για πώληση F-16 από τις ΗΠΑ.
Η συνέντευξη με τίτλο «Ο πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών Jeff Flake στο Habertürk» δημοσιεύθηκε στο κανάλι του τηλεοπτικού σταθμού, στο Twitter, Habertürk όπου βρίσκεται και το σχετικό βίντεο.
Σε ότι αφορά ερωτήσεις της τουρκάλας δημοσιογράφου για την ελληνοτουρκική ένταση και την πιθανότητα πώλησης F-16 ειπώθηκαν τα εξής:
Sena Alkan: Τις προηγούμενες εβδομάδες, κάνατε μια δήλωση σχετικά με την τουρκο-ελληνική ένταση στο Αιγαίο. Και είπατε ότι δεν υπάρχει καμία αλλαγή στη θέση των ΗΠΑ σχετικά με την ασφάλεια στην περιοχή αυτή. Αλλά η Τουρκία δεν το βρίσκει αυτό πειστικό και η γενική αίσθηση στην Τουρκία είναι ότι η γνωστή ισορροπημένη προσέγγιση των ΗΠΑ στο θέμα αυτό έχει διαρραγεί. Ποια είναι η απάντησή σας σε αυτές τις επικρίσεις; Και ποιος είναι ο λόγος αυτής της στρατιωτικής συνεργασίας με την Ελλάδα;
Jeff Flake: Θέλω να ξαναπώ ότι η συνεργασία μας για την ασφάλεια με την Τουρκία δεν έχει αλλάξει. Είναι σημαντικό να το θυμόμαστε αυτό: Η αμυντική συνεργασία της Τουρκίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες χρονολογείται εδώ και δεκαετίες. Πρόκειται για μια μακρά, σημαντική και εκτεταμένη συνεργασία. Η Ελλάδα ξεκίνησε σε ένα διαφορετικό σημείο. Έχουμε μια καλή συνεργασία με την Ελλάδα πρόσφατα. Αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι η αμυντική μας συνεργασία με την Τουρκία έχει επηρεαστεί ή αλλάξει. Η αμυντική μας συνεργασία στην περιοχή δεν βασίζεται σε μεροληψία ή προτίμηση για έναν σύμμαχο στο ΝΑΤΟ έναντι ενός άλλου. Η ιδέα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες προτιμούν έναν εταίρο στο ΝΑΤΟ έναντι ενός άλλου ή χρησιμοποιούν τον έναν για να περικυκλώσουν τον άλλο είναι παράλογη. Η αμυντική μας συνεργασία με την Τουρκία είναι σημαντική για την αποδυνάμωση της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η συνεργασία μας με την Ελλάδα είναι σημαντική για την ενίσχυση της ανατολικής πλευράς του ΝΑΤΟ. Επομένως και οι δύο χώρες είναι σημαντικές για τις σχέσεις ασφαλείας μας.
Sena Alkan: Αναφερθήκατε στην αμυντική συνεργασία με την Τουρκία. Από την άλλη πλευρά του νομίσματος, η Τουρκία έχει ένα αίτημα για F-16. Μετά τους S400, δεν συμπεριλήφθηκε στο πρόγραμμα των F-35. Πότε θα δούμε πρόοδο σε αυτό το θέμα; Είναι δυνατόν μετά τις ενδιάμεσες εκλογές;
Jeff Flake: Χαιρετίζουμε το ενδιαφέρον της Τουρκίας να αγοράσει περισσότερα αεροσκάφη F-16 και να εκσυγχρονίσει άλλα F-16. Πρόκειται για μια μεγάλη δυνητική συμφωνία. Αυτές οι μεγάλες συμφωνίες προμηθειών στον αμυντικό τομέα χρειάζονται κάποιο χρόνο. Υπάρχουν πολλές τεχνικές πτυχές που πρέπει να διευθετηθούν. Βρισκόμαστε σε αυτή τη διαδικασία τώρα. Αλλά η αμερικανική κυβέρνηση χαιρετίζει αυτή την προσφορά. Υπάρχουν δυσκολίες στο να περάσουν τέτοιες μεγάλες συμφωνίες προμηθειών από το Κογκρέσο. Αλλά εργάζομαι πάντα σκληρά με τους πρώην συναδέλφους μου για να εξασφαλίσω την υποστήριξη της πρότασης για τα F-16.
Sena Alkan: Ο Biden το στηρίζει αυτό, σωστά;
Jeff Flake: Ναι, διαθέτει ήδη στήριξη. Η κυβέρνηση δήλωσε ότι καλωσορίζει αυτή την πρόταση και ότι είναι σημαντική για την αμυντική συνεργασία. Η Τουρκία είναι ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη των αποστολών του ΝΑΤΟ και όλων των θέσεων του ΝΑΤΟ σε αυτή την περιοχή. Είναι πολύ σημαντικό να είμαστε σε θέση να εργαστούμε από κοινού. Και αυτό επιτυγχάνεται καλύτερα με μια πώληση F16 αυτού του μεγέθους.
Σε ότι αφορά την συνεργασία ΗΠΑ – Τουρκίας ειπώθηκαν τα εξής:
Sena Alkan: Σε ποιους τομείς βλέπετε δυνατότητες μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ; Θα ήθελα να δώσω έμφαση στην ενέργεια, διότι η ενέργεια έχει γίνει ένα πολύ σημαντικό θέμα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Και μετά τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία μετά τον πόλεμο, οι ΗΠΑ ήρθαν στο προσκήνιο ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο. Είναι δυνατόν να συνεργαστούμε σε αυτόν τον τομέα και ξεχωριστά, και ίσως λίγο σχετικά με αυτό, ποιο θα ήταν το σχόλιό σας για το σχέδιο της Τουρκίας και της Ρωσίας να δημιουργήσουν ένα σχέδιο κόμβου φυσικού αερίου στην Τουρκία;
Jeff Flake: Κατ’ αρχάς, θα πρέπει να πω ότι αναφέρατε το αυξανόμενο εμπόριο υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις Ηνωμένες Πολιτείες προς την Τουρκία. Αυτή είναι πραγματικά μια αξιοσημείωτη εξέλιξη. Περίπου το 20% του υγροποιημένου φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται στην Τουρκία είναι αμερικανικό LNG. Πρόκειται για μια σημαντική αύξηση. Έχουμε στηρίξει εδώ και καιρό την Τουρκία ως ενεργειακό διαμετακομιστικό κόμβο, ιδίως στον τομέα του φυσικού αερίου. Αφού είδαμε τι έχει κάνει η Ρωσία στην Ουκρανία, είναι δύσκολο να δούμε αν θα είναι ένας αξιόπιστος προμηθευτής ενέργειας σύντομα. Επομένως, είναι καλό να βλέπουμε διαφοροποίηση. Και όσον αφορά αυτόν τον ενεργειακό κόμβο, υπάρχουν και άλλες χώρες στην περιοχή, στον Καύκασο, στην Κεντρική Ασία, με τις οποίες η Τουρκία μπορεί να συνεργαστεί.
Σχετικά και τις σχέσεις Ρωσίας – Τουρκίας ειπώθηκαν τα παρακάτω:
Sena Alkan: H Τουρκία δεν συμμετέχει στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και η Τουρκία και η Ρωσία είναι γειτονικές χώρες και εμπορικοί εταίροι εδώ και πολύ καιρό. Έχουν σταλεί επιστολές από τις ΗΠΑ σε επιχειρηματικούς κύκλους και ορισμένες οργανώσεις. Υπάρχει πιθανότητα επιβολής δευτερογενών κυρώσεων; Αν ναι, που τραβάτε τη γραμμή εδώ; Θέλετε οι τουρκικές εταιρείες να μην συναλλάσσονται με ρωσικές εταιρείες; Αν ναι, είναι αυτό ρεαλιστικό;
Jeff Flake: Εμείς στον δυτικό κόσμο προσπαθούμε πραγματικά να χρησιμοποιήσουμε κυρώσεις και άλλα εργαλεία για να σταματήσουμε τον φρικτό και αδικαιολόγητο πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Και χαιρόμαστε που πολλοί από τους συμμάχους μας συμμετέχουν σε αυτές τις αμερικανικές κυρώσεις. Οι ΗΠΑ έχουν επίσης αυστηρότερες κυρώσεις. Φυσικά, η ΕΕ έχει επίσης σκληρές κυρώσεις. Όπως λέτε, δεδομένων των μακρών ιστορικών δεσμών της Τουρκίας, των οικονομικών δεσμών της, της αλληλεξάρτησής της σε ορισμένους τομείς, ιδίως στον τομέα της ενέργειας, κατανοούμε ότι η Τουρκία δεν θα ακολουθήσει τις ίδιες κυρώσεις που επιβάλλουμε εμείς ή η ΕΕ. Εκτιμούμε όμως τη δέσμευση της Τουρκίας ως χώρας να μην χρησιμοποιηθεί για την παράκαμψη αυτών των κυρώσεων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο εργαζόμαστε στενά και συναντιόμαστε συχνά με τους Τούρκους ομολόγους μας. Τους ενημερώνουμε για τις αλλαγές στο καθεστώς των κυρώσεων, ώστε οι τουρκικές εταιρείες να μην είναι εκτεθειμένες σε δευτερευογενείς επενδύσεις που μπορεί να προκύψουν κατά λάθος. Έχουμε καλή συνεργασία από αυτή την άποψη.