Τι δηλώνουν οι δικηγόροι των θυμάτων – Η οργή στα social media από επώνυμους και απλούς πολίτες – Οι ομοιότητες με την περίπτωση του ντράμερ Γιώργου Γιαννόπουλου και οι τροποποιήσεις επιείκειας στον Ποινικό Κώδικα που ευνόησαν τον καταδικασμένο για δύο βιασμούς ανηλίκων ηθοποιό – σκηνοθέτη
Σε σκωτσέζικο ντους παρέπεμπε η χθεσινή, πολυαναναμενόμενη ημέρα ανακοίνωσης της ποινής του Δημήτρη Λιγνάδη καθώς μέσα σε λίγες ώρες υπήρξαν σημαντικές ανατροπές γεγονότων αλλά και συναισθημάτων. Ενώ κρίθηκε ένοχος για δύο βιασμούς ανηλίκων, από τους τέσσερις για τους οποίους κατηγορούνταν συνολικά, και τού επιβλήθηκε συνολική ποινή κάθειρξης 12 ετών, και παρά την αντίθετη εισήγηση του εισαγγελέα κ. Κωνσταντίνου Κούντρια, αφέθηκε τελικά ελεύθερος μέχρι την εκδίκαση του Εφετείου, γεγονός που απογοήτευσε τα θύματα ενώ προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων εκπροσώπων του καλλιτεχνικού χώρου και κυρίως πολιτών οι οποίοι παρακολουθούν την εξέλιξη της πολύκροτης δίκης που διήρκεσε τρεισήμισι μήνες.
Η πρώτη αντίδραση ήρθε μέσα στη δικαστική αίθουσα, αμέσως μετά την ανακοίνωση της προσωρινής αναστολή της εκτέλεσης της ποινής του κατηγορούμενου, από μέλος του ακροατηρίου που φώναξε απευθυνόμενο στην Πρόεδρο της έδρας, κα Παναγιώτα Γούπη, η οποία σημειωτέον τάχθηκε υπέρ της πλήρους αθώωσης του, φωνάζοντας: «Ντροπή σας! Έχετε παιδιά…Αφήνετε ελεύθερο έναν βιαστή παιδιών…»
Στο μεταξύ, η δικηγόρος των δύο εκ των τεσσάρων μηνυτών, Μαρία Κουρτέση, σχολιάζοντας τις χθεσινές αποφάσεις, δήλωσε: «Το βασικό είναι πως η απόφαση για τον Δημήτρη Λιγνάδη είναι καταδικαστική. Κρίθηκε ένοχος από το δικαστήριο για τον βιασμό δύο ανηλίκων. Από κει και πέρα το ότι αφέθηκε ελεύθερος με περιοριστικούς όρους μέχρι το Εφετείο, αυτό αν και δεν συνηθίζεται σε τόσο σοβαρές υποθέσεις, είναι κάτι διαφπρετικό που το έχουμε ξαναδεί στο παρελθόν. Οι εντολείς μου ένιωσαν δικαίωση από την καταδικαστική απόφαση. Η ανακοίνωση, λίγο αργότερα πως δεν θα παραμείνει στη φυλακή μέχρι την εκδίκαση της έφεσης προφανώς τους απογοήτευσε. Νιώθουν φοβισμένοι αυτοί οι άνθρωποι. Έχουν υποστεί πολλά.»
Ο δε δικηγόρος των άλλων δύο μηνυτών, Γιάννης Βλάχος, έκανε ξεκάθαρα λόγο για εσφαλμένη απόφαση επικαλούμενος, μιλώντας στο protothema.gr, συγκεκριμένα επιχειρήματα: «Θεωρούμε ότι η απόφαση να αφεθεί ελεύθερος μέχρι την εκδίκαση της απόφασης στο Εφετείο, με το σκεπτικό ότι δεν υπάρχει κίνδυνος να διαπράξει παρόμοια εγκλήματα με αυτά για τα οποία καταδικάστηκε, είναι λανθασμένη καθώς το ένταλμα σύλληψής του εκδόθηκε στηριζόμενο ακριβώς σε αυτήν την επικινδυνότητα. Το ίδιο και η προσωρινή του κράτηση με τέσσερα βουλεύματα που θεμελίωναν την επικινδυνότητά του. Πώς είναι δυνατόν τη μία μέρα να είναι επικίνδυνος και την άλλη όχι; Επιπλέον, από τα στοιχεία που υπήρχαν μέσα στη δικογραφία αποδεικνύεται ότι ο Λιγνάδης είχε επικοινωνία μέσω των social media με ανήλικα άτομα μέχρι και λίγο καιρό πριν συλληφθεί». Παρόλα αυτά ο Γιάννης Βλάχος υπογράμμισε πως «η καταδικαστική απόφαση για τον Δημήτρη Λιγνάδη αποτελεί μια μεγάλη δικαίωση πρωτίστως για τα θύματα αλλά και για όλη την κοινωνία η οποία στο πλαίσιο των καταγγελιών του ελληνικού #MeToo προσδοκούσε να αλλάξει επιτέλους το κλίμα σχετικά με τέτοιου τύπου εγκλήματα».
Ο ίδιος χαρακτήρισε τη δίκη τραυματική εμπειρία για τα θύματα και τους μάρτυρες υπεράσπισης υπογραμμίζοντας πως «η διαδικασία της δίκης ήταν διεξοδική και επίπονη, δεν ήταν αντάξια του νομικού μας πολιτισμού και δεν τηρήθηκαν νόμοι που προβλέπουν συγκεκριμένη μεταχείριση θυμάτων εγκληματικής βίας καθώς η υπεράσπιση χρησιμοποίησε αναχρονιστικά επιχειρήματα και μεθόδους σπίλωσης της αξιοπιστίας των μαρτύρων με επιχειρήματα που δεν συνδέονταν με τις διερευνώμενες πράξεις» ενώ αποκάλυψε πως ο ένας εκ των εντολέων του σκοπεύει να ασκήσει έφεση επί της σημερινής απόφασης.
Σε εντελώς διαφορετικό κλίμα κινήθηκαν οι δηλώσεις που έκανε ο συνήγορος του Δημήτρη Λιγνάδη, Αλέξη Κούγια, o οποίος, παρά την καταδίκη του εντολέα του για δύο βιασμούς ανηλίκων, παραμένει πιστός στην τακτική της επίθεσης προς διάφορα μέτωπα : «Για όλες τις πράξεις η τακτική δικαιοσύνη αποφάσισε ότι ο κ. Λιγνάδης είναι αθώος. Τον καταδίκασε ένα μέρος των ενόρκων. Θεωρώ δικαιολογημένη αυτή την επιλογή γιατί όταν επί 18 μήνες υπάρχει ένας βομβαρδισμός με μία παντελή καταρράκωση του τεκμηρίου αθωότητας από δημοσιογράφους, από παρουσιαστές, από influencer, όπως τους λένε τελευταία γιατί μαθαίνω κι εγώ καινούργιες λέξεις, από οποιοδήποτε μπορούσε να πει κάτι κακό εναντίον του Λιγνάδη. Όποιος τολμούσε να πει κάτι υπέρ του κ. Λιγνάδη την επομένη ημέρα ήταν στο βάραθρο, ήταν στον Καιάδα, με αποκορύφωμα αυτό που συνέβη με τον κ. Ρουβά που η κυρία Ακρίτα είπε ότι σήμερα τελείωσε η καριέρα του γιατί τόλμησε να μιλήσει και να πει δύο καλές λέξεις για τον κ. Λιγνάδη»
Οι αντιδράσεις για την αποφυλάκιση
Το θέμα Λιγνάδη μονοπωλούσε χθες, επί ώρες ολόκληρες, το ενδιαφέρον των χρηστών των social media με την πλειοψηφία να επιδοκιμάζει την καταδικαστική απόφαση εναντίον του αλλά και να αιφνιδιάζεται δυσσάρεστα, λίγο αργότερα, από την ανακοίνωση της αποφυλάκισής του μέχρι το Εφετείο.
«Το δικαστήριο έκρινε ότι είναι βιαστής. Το ίδιο δικαστήριο του δίνει το ελεύθερο να είναι βιαστής» έγραψε ο γνωστός σκηνοθέτης Δημήτρης Καραντζάς ενώ ο ηθοποιός Αλέξανδρος Μπουρδούμης σχολίασε ειρωνικά και εμφανώς απογοητευμένος από την αποφυλάκιση του Λιγνάδη: «Καλός πολίτης!»
Ο Πρόεδρος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ) Σπύρος Μπιμπίλας, δέχτηκε με ικανοποίηση την καταδίκη του Λιγνάδη για δύο βιασμούς ανηλίκων αναφέροντας: «Ένοχος ο Δημήτρης Λιγναδης! Σεβόμαστε την Δικαιοσύνη κι αυτό που αποφάσισε είναι μήνυμα για έναν καθαρότερο κόσμο, χωρίς κακοποιητικες εξουσίες και προσβολές της ελευθερίας του ατόμου!». Λίγη ώρα αργότερα, ωστόσο, προχώρησε στην παρακάτω ανάρτηση: «Ένοχος μεν, ελεύθερος με αναστολή εξω! ΣΕΒΟΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ! Τα υπόλοιπα στην κρίση του κάθε πολίτη αυτής της δημοκρατικής χώρας».
Ο Πασχάλης Τσαρούχας, Πρόεδρος, μέχρι προσφάτως του Πειθαρχικού Συμβουλίου του ΣΕΗ ο οποίος παρέδωσε στην ειααγγελία όλες τις καταγγελίες που έγιναν στο πλαίσιο του #MeToo επέλεξε να εκφράσει τα συναισθήματά του για την προσωρινή αποφυλάκιση του Δημήτρη Λιγνάδη με τις παρακάτω λέξεις: «Αηδία.Ντροπή. Όχι απελπισία παιδιά.»
Και ο γνωστός στιχουργός Γεράσιμος Ευαγγελάτος όμως επέλεξε να εκφράσει δημοσίως την έντονη δυσφορία του σχετικά με την απόφαση της αποφυλάκισης: «Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην ελληνική δικαιοσύνη που ακόμη μια φορά κατάφερε το ακατόρθωτο: η λέξη «ελεύθερος» να ακούγεται πιο ντροπιαστική κι από το «ένοχος». Και το χειρότερο; Ποιος στ’ αλήθεια έπεσε απ’ τα σύννεφα;»
Χιλιάδες όμως ήταν και τα σχόλια των χρηστών του Twitter σχετικά με την εξέλιξη της υπόθεσης Λιγνάδη με τους περισσότερους να μην μπορούν να κατανοήσουν πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος που έχει καταδικαστεί για τον βιασμό δύο ανήλικων παιδιών να αφήνεται ελεύθερος και μάλιστα λίγες μόλις ώρες μετά την ανακοίνωση της ποινής της 12χρονης φυλάκισής του.
Οι συμπτώσεις με την υπόθεση του ντράμερ Γιώργου Γιαννόπουλου
Κι όμως η περίπτωση Λιγνάδη δεν είναι η μοναδική που ένας καταδικασμένος για σεξουαλικά εγκλήματα και μάλιστα σε βάρος ανηλίκων πηγαίνει στο σπίτι του μετά την ανακοίνωση της ποινής του. Ακριβώς το ίδιο είχε συμβεί το 2019 με την περίπτωση του γνωστού ντράμερ Γιώργου Γιαννόπουλου. Και εκείνος καταδικάστηκε πρωτόδικα σε 12 χρόνια φυλάκιση, και μάλιστα χωρίς ελαφρυντικά, για ασέλγεια σε βάρος ενός 6χρονου κοριτσιού, παρέμενε όμως εκτός φυλακής μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης στο εφετείο, η οποία όμως καθυστέρησε πολύ – ξεκίνησε το 2022 και δεν έχει ολοκληρωθεί -εξαιτίας των απανωτών κωλυμάτων που προέβαλε η πλευρά της υπεράσπισης. Τα δε περιοροστικά μέτρα ήταν ίδια με αυτά που επιβλήθηκαν και στον Δημήτρη Λιγνάδη, δηλαδή εμφάνιση δυο φορές το μήνα στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής του και απαγόρευση εξόδου από τη χώρα.
Όλο αυτό το διάστημα ο 69χρονος σήμερα Γιαννόπουλος αρνούνταν πεισματικά τις κατηγορίες, θέτοντας υπό ευθεία αμφισβήτηση την νοητική και ψυχική επάρκεια του παιδιού. Στο μεταξύ μέσα σε λίγες ημέρες από την δημοσιοποίηση της υπόθεσης εμφανίστηκαν πέντε ακόμη γυναίκες οι οποίες τον κατήγγειλαν για ασελγείς πράξεις σε βάρος τους την περίοδο που ήταν ανήλικες. Για τις παραπάνω καταγγελίες τού ασκήθηκαν νέα ποινική δίωξη για κακούργημα γεγονός που οδήγησε τελικά στην προφυλάκισή του, καθώς πλέον κρίθηκε, έστω και με καθυστέρηση, πως υπάρχει κίδνυνος να διαπράξει νέα εγκλήματα.
Οι αλλαγές του 2019 στον Ποινικό Κώδικα που ευνόησαν τον Λιγνάδη
Να σημειώσουμε εδώ πως η δυνατότητα αναστολής της ποινής φυλάκισης προβλεπόταν από την σχετική τροποποίηση του ποινικού κώδικα που έγινε τον Ιουλίο του 2019 στην οποία συμπεριλαμβάνονταν ευνοϊκότερες ρυθμίσεις για όσους έχουν διαπράξει αξιόποινες πράξεις σεξουαλικής φύσεως όπως, για παράδειγμα, τη μείωση στα 15 έτη του ορίου ανηλικότητας για τον κακουργηματικό χαρακτήρα της αποπλάνησης. Δηλαδή η σεξουαλική επαφή ενηλίκου με ένα παιδί μεταξύ 14 και 15 ετών προβλεπόταν να διώκεται ως πλημμέλημα! Με την εκ νέου τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα, το Φθινώπορο του 2021, αυστηροποιήθηκε το πλαίσιο για τα εγκλήματα που αφορούν σε ανήλικους ενώ πλέον προβλέπεται, για πρώτη φορά, και η περίπτωση βιασμού σε βάρος ανηλίκου με ποινή την ισόβια κάθειρξη. Οι αποφάσεις που αφορούν στον Δημήτρη Λιγνάδη, τόσο η ποινή όσο και ανασταλτικός χαρακτήρας της μέχρι το Εφετείο, ωστόσο, εμπίπτουν χρονικά στις προ τελευταίων τροποποιήσεων διατάξεις.