Έχει ενεργοποιηθεί ένας μεγάλος σεισμογόνος χώρος, εξήγησε σήμερα καθηγήτρια Γεωλογίας του ΕΚΠΑ, Εύη Νομικού, κάνοντας λόγο για ένα σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο ανάμεσα σε Σαντορίνη και Αμοργό, που δίνει συνεχείς σεισμικές δονήσεις.
Μάλιστα, η κ. Νομικού έφερε το παράδειγμα των συνεχών σεισμών το 2011, όταν το φαινόμενο κράτησε 14 μήνες, και εξήγησε επιστημονικά τι ακριβώς συμβαίνει:
«Όλη η επιστημονική κοινότητα και η ελληνική και η διεθνής έχει στρέψει τα βλέμματα σε έναν ενεργό χώρο μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, όπου τον μελετάμε εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Έχει ενεργοποιηθεί ένας ευρύτερος σεισμολόγος χώρος που αποτελείται από πολλές ρηξιγενείς ζώνες, οι οποίες πιθανότατα να έχουν ενεργοποιηθεί από τη διέλευση ρευστών από έναν μεγαλύτερο μαγματικό θάλαμο, δηλαδή μαγματικές διεργασίες μπορούν να κινήσουν τα ρήγματα χωρίς όμως να έχουμε την περίπτωση μιας τεράστιας ηφαιστειακής έκρηξης, έτσι όπως έχει ακουστεί και έχει φοβίσει τον κόσμο».
Όπως είπε, «είναι ένα σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο, το οποίο το μελετάμε πολύ εντατικά και θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο να αναλύουμε και να συνδυάζουμε τα δεδομένα της μορφολογίας του πυθμένα, το τι βρίσκεται στο υπέδαφος μέσα στον υποθαλάσσιο πυθμένα και τι γίνεται στα βαθύτερα στρώματα στα έγκατα της γης».
«Το 2011 μέσα στο ηφαίστειο της Σαντορίνης υπήρχαν κάποιες μαγματικές διεργασίες. Γι’ αυτό είχαμε και πάρα πολλούς σεισμούς. Ναι, αλλά αυτοί οι σεισμοί που κράτησαν 14 μήνες δεν έφεραν καμία ηφαιστειακή έκρηξη στη Νέα Καμένη. Τώρα λοιπόν, σε ένα πολύπλοκο χώρο βορειοανατολικά της Σαντορίνης, που έχει πολλές ρίξει ρηξιγενείς ζώνες, αυτές πιθανότατα ενεργοποιούνται από τις διελεύσεις ρευστών, οι οποίες προέρχονται από μαγνητικές διεργασίες, δηλαδή πολύ βαθιά στα έγκατα της γης και έτσι λοιπόν, τι έχουμε; Έχουμε συνεχή ενεργοποίηση μέχρι να ηρεμήσει αυτή η κατάσταση» πρόσθεσε.
Και επισήμανε:
«Ο κόσμος δυστυχώς θα ταλαιπωρείται, γι’ αυτό και οι σεισμολόγοι λένε ότι είναι ένα φαινόμενο το οποίο θα μας απασχολήσει για τις επόμενες εβδομάδες. Και αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να παρακολουθούμε πολύ σωστά το πού βρίσκονται τα επίκεντρα. Βλέπουμε μια επανατοποθέτηση των επικέντρων που αυτό σημαίνει ότι έχει ενεργοποιηθεί ένας μεγαλύτερος σεισμογόνος χώρος. Πρέπει να αποφύγουμε να χρησιμοποιούμε λέξεις όπως οι ηφαιστειακές εκρήξεις, γιατί ο κόσμος πάντοτε στο μυαλό του έχει την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης πριν 3.600 χρόνια, με τα πολύ μεγάλα καταστροφικά αποτελέσματα».
Όσον αφορά στα νέα στοιχεία για την ανύψωση της καλντέρας κατά 4 εκατοστά η καθηγήτρια εξήγησε:
«Όλη η καλντέρα της Σαντορίνης σαφέστατα έχει ένα τεράστιο μαγματικό θάλαμο. Ο μαγματικός θάλαμος, το ρευστό, κινείται κατά χρονικούς περιόδους, όπως γίνεται σε όλα τα ηφαίστεια σε όλο τον κόσμο. Αυτή την περίοδο, από τον Αύγουστο του 2024 έχουμε παρατηρήσει με μετρήσεις και δορυφορικές απεικονίσεις αυτά τα 4 εκατοστά. Άρα σημαίνει ότι έχουμε μία κίνηση. Δεν σημαίνει όμως ότι είναι κάτι πάρα πολύ ανησυχητικό ετσι ώστε να μπορέσουμε να πούμε ότι έχουμε κένωση της Σαντορίνης. Είναι ένα φαινόμενο το οποίο το παρακολουθούμε από τον Αύγουστο του 2024 και γι αυτό έχουν μπει περισσότεροι γεωδαιτικοί σταθμοί και γίνονται περισσότερες δορυφορικές απεικονίσεις. Ακόμα και σήμερα θα γίνουν βαρυτικές μετρήσεις, δηλαδή θέλουμε να δούμε τη βαρύτητα και τη μάζα, τη μάζα και την πυκνότητα των πετρωμάτων μέσα στην καλντέρα της Σαντορίνης, στα έγκατα της γης. Και αυτό το εκτελεί η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού».
Η κ. Νομικού κλήθηκε να απαντήσει στο κατά πόσο συσχετίζονται το μάγμα και τα ρήγματα που έχουν ως αποτέλεσμα τις σεισμικές δονήσεις, λέγοντας:
«Δεν το αρνηθήκαμε ποτέ. Πάντοτε λέγαμε ότι είναι ένας χώρος όπου έχεις ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπου. Έχεις μαγματικές διεργασίες πολύ βαθύτερες, άρα πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά τη σχέση ηφαιστειότητας και τεκτονικής. Αυτά τα δύο μεγέθη αλληλοεπηρεάζονται. Δεν το αρνήθηκε κανένας, απλά οι μηχανισμοί γένεσης που μας δίνουν οι σεισμολόγοι δείχνουν ότι αυτοί οι σεισμοί είναι τεκτονικοί. Δηλαδή έχουμε μετακινήσεις του υποθαλάσσιου πυθμένα».
«Το πιο σημαντικό είναι ότι τα δύο ηφαίστεια, της νέας Καμένης και το υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπου, που ξέρουμε ότι είναι δύο ηφαίστεια ενεργά, θα πρέπει να παρακολουθούνται με τα καλύτερα επιστημονικά όργανα, έτσι ώστε να έχουμε μία συνεχή παρακολούθηση και ροή δεδομένων» κατέληξε.
«Μέχρι Πάσχα και βλέπουμε»
Μιλώντας το πρωί της Πέμπτης (13/2) στο Action 24, ο καθηγητής Τεκτονικής Δυναμικής και Γεωλογίας, Δημήτρης Παπανικολάου εκτίμησε ότι οι σεισμοί στη Σαντορίνη «θα πιάσουν μέχρι το Πάσχα».
Παράλληλα, ξεκαθάρισε ότι «οι ηφαιστειακοί σεισμοί έχουν σταματήσει εδώ και έναν μήνα», χαρακτηρίζοντας «περιττές» τοποθετήσεις όπως αυτές του κ. Γκανά το βράδυ της Τετάρτης.
Όπως εξήγησε ο κ. Παπανικολάου, «τα 4 εκατοστά που ανυψώθηκε η Καλντέρα είναι όσο ανυψώθηκε από το καλοκαίρι μέχρι πριν από έναν μήνα. Μην μπλέκουμε το φαινόμενο αυτό που είναι πρόσφατα και τελειωμένο με ό,τι συμβαίνει. Εδώ δεν έγινε το 2011 που η ανύψωση στην Καλντέρα ήταν μεγαλύτερη».