Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στήριξε σήμερα για πρώτη φορά ανοιχτά το -κατά τ’ άλλα- ‘συνεννοημένο’ άνοιγμα προς τους Κούρδους, που τόλμησε να κάνει ο εταίρος του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, σείοντας συθέμελα την πολιτική σκηνή της Άγκυρας. Ο Τούρκος πρόεδρος έκανε λόγο για ‘ιστορική ευκαιρία’, προκειμένου να λυθεί ένα από τα χρόνια προβλήματα της Τουρκίας.
«Η Τουρκία είναι ισχυρότερη από ποτέ. Σήμερα, έχουμε και πάλι μια μοναδική ευκαιρία να λύσουμε τα χρόνια προβλήματά μας. Ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί είναι ένας ηγέτης που, με την πείρα του και τις θαρραλέες πρωτοβουλίες του και τις ευφυείς προτάσεις του, χαράζει πάντα μια κατεύθυνση προς την ιστορία. Όσοι διαβάζουν τις πρόσφατες εκκλήσεις του προέδρου του Εθνικιστικού Κινήματος σε αυτό το πλαίσιο, βλέπουν το παράθυρο της ιστορικής ευκαιρίας που ανοίγεται μπροστά μας», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος.
«Αγαπητέ Κούρδε αδελφέ…»
Ο Ταγίπ Ερντογάν βέβαια στρέφεται και πάλι στους Κούρδους, όχι αποκλειστικά για την εξασφάλιση των ψήφων τους στην επιδιωκόμενη συνταγματική αναθεώρηση, αλλά και για έναν ακόμη βαθύτερο λόγο, που κρύβεται από πίσω: την αποτροπή των Κούρδων από το να δημιουργήσουν το λεγόμενο «Κουρδικό κράτος» με την υποστήριξη του Ισραήλ και των ΗΠΑ, που ενδεχομένως αναζητούν κι αυτές «πολεμάρχες» στην περιοχή για την εδραίωση της γεωπολιτικής τους κυριαρχίας.
Ο Ερντογάν εξέφρασε ανοιχτά σήμερα το φόβο του ότι μια ισχυρή κουρδική οντότητα, υποστηριζόμενη από τις συγκεκριμένες ξένες δυνάμεις, θα μπορούσε να είναι αποσταθεροποιητική για την Τουρκία κι επιχείρησε, χρησιμοποιώντας το συναίσθημα να προλάβει ενδεχόμενες κινήσεις των ΗΠΑ και του Ισραήλ για την προώθηση της «κουρδικής ατζέντας».
«Αγαπητέ Κούρδε αδελφέ, περιμένουμε ειλικρινά να πάρεις αυτό το χέρι και να το κρατήσεις σφιχτά. Θέλουμε να απομακρύνεις όσους λειτουργούν ως μηχανισμός του σιωνιστικού Ισραήλ, ως υπηρέτες του ιμπεριαλισμού, ως πιόνια των εχθρών της Τουρκίας. Έλα, ας χτίσουμε μαζί τον αιώνα της Τουρκίας», είπε, καλώντας ουσιαστικά τους Κούρδους να ταυτιστούν με την τουρκική πολιτική, προκειμένου να μην επιτρέψουν στους «εχθρούς της Τουρκίας» να τους χρησιμοποιήσουν εναντίον της.
«Την ώρα που τα σύνορα στην περιοχή μας επανασχεδιάζονται, προκειμένου εμείς να διατηρήσουμε την αιώνια αδελφοσύνη μας, ο κύριος συνομιλητής μας είναι οι ίδιοι οι Κούρδοι», δήλωσε, παραδεχόμενος ότι οι Κούρδοι είναι κρίσιμοι για τη διατήρηση της συνοχής των συνόρων της Τουρκίας και για την αποτροπή της δημιουργίας ενός κράτους, που ενδεχομένως θα συνδεθεί γεωπολιτικά με το Ισραήλ. Η προσέγγιση αυτή αποκαλύπτει το στόχο του Ερντογάν ότι η συμμαχία της Τουρκίας με τους Κούρδους της χώρας του, μπορεί να δημιουργήσει ένα εναλλακτικό αφήγημα ενότητας και ασφάλειας ενάντια στις «επιβουλές» των ξένων δυνάμεων.
Σύνδεση των Κούρδων με την τουρκική ταυτότητα
Ο Ερντογάν, επιχειρώντας στη συνέχεια να πείσει ότι οι Κούρδοι, όπως και οι Τούρκοι, ανήκουν στην ίδια ιστορική πορεία, συμπεριέλαβε τους Κούρδους στη σύσταση του στρατού του Αλπαρσλάν στο Μαντζικέρτ και στη «νίκη» που «έχτισε μια πατρίδα στην Ανατολία», όπως είπε, παρόλο που οι Κούρδοι δεν αναγνωρίζουν τον εαυτό τους ως μέρος της τουρκικής εθνικής ταυτότητας, αλλά ως ένα ξεχωριστό έθνος με δική του πολιτιστική και εθνοτική ιδιαιτερότητα.
«Ο στρατός του Αλπαρσλάν περιλαμβάνει Τούρκους, Κούρδους και Άραβες. Η νίκη του Μαντζικέρτ είναι μια κοινή νίκη τόσο των Τούρκων όσο και των Κούρδων. Αυτή η νίκη έχτισε μια πατρίδα στην Ανατολία όχι μόνο για τους Τούρκους, αλλά και για την κουρδική αδελφότητα», υποστήριξε, αναγνωρίζοντας στη συνέχεια ακόμη και συνιδρυτική θέση των Κούρδων στο τουρκικό κράτος, που κηρύχθηκε το 1923.
«Επίσης, πριν από 101 χρόνια, ιδρύσαμε μαζί τη Δημοκρατία. Αυτή η Δημοκρατία είναι τόσο δική σας όσο και δική μας. Αυτό που λέμε είναι: “Ας κάνουμε τη Δημοκρατία ένα σπίτι ειρήνης για όλους μας μαζί”».
Θα αφεθεί ελεύθερος ο Οτσαλάν;
Παρά τις ιστορικές και εθνικές συνδέσεις που επιχείρησε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τους Κούρδους της Τουρκίας, άφησε ωστόσο αναπάντητο ένα από τα πιο κρίσιμα ερωτήματα: την αμνηστία του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ηγέτη του ΡΚΚ.
Σε ερώτηση που δέχτηκε μετά το τέλος της ομιλίας του στην κοινοβουλευτική του ομάδα από δημοσιογράφο, αν πρόκειται να βγει από τη φυλακή ο Οτσαλάν, ο Τούρκος πρόεδρος απέφυγε να απαντήσει. Η σιωπή του ενδεχομένως να υποδηλώνει τη δυσκολία του Ερντογάν να προχωρήσει σε τόσο τολμηρές κινήσεις ακόμα ή και έναν δισταγμό για ένα θέμα, που παραμένει ευαίσθητο για την τουρκική κοινωνία και ίσως να περιμένει να δει την εξέλιξη των αντιδράσεων.
Κούρδοι, Πόντιοι, Έλληνες κάτω από την ίδια ‘δημοκρατική σκέπη’ της Τουρκίας
Παράλληλα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιχείρησε και μια άλλη σύνδεση: μία Τουρκική Δημοκρατία που, όπως τόνισε, ανήκει σε κάθε πολίτη που την αισθάνεται δική του, ανεξάρτητα από καταγωγή ή πολιτικές πεποιθήσεις. Στην ομιλία του, αναφέρθηκε σε μια Τουρκία, που αποτελεί «κοινό σπίτι» τόσο των Τούρκων όσο και των Κούρδων, συμπεριλαμβάνοντας επίσης τους Πόντιους, Τσερκέζους, Άραβες και Έλληνες, ακόμα και τους Ρομά.
«Αυτή η Δημοκρατία είναι η Δημοκρατία όποιου αισθάνεται ότι ανήκει σε αυτή την πατρίδα, σε αυτό το έθνος, σε αυτή τη γη, ανεξάρτητα από τις πεποιθήσεις του, τη σκέψη του, τον τρόπο ζωής του. Και αυτή η Δημοκρατία είναι η Δημοκρατία τόσο του Τούρκου όσο και του Κούρδου. Φυσικά, όσο και του Τούρκου. Αυτή η Δημοκρατία είναι η Δημοκρατία όλων εκείνων που λένε “είμαι έντιμος πολίτης της Τουρκικής Δημοκρατίας”: του Πόντιου, του Τσερκέζου, του Άραβα, του Έλληνα, του Ρομά, με άλλα λόγια, όλων εκείνων που ζουν σε αυτή την πατρίδα».
Ο Ερντογάν σχεδιάζει τον χάρτη της Τουρκίας
Αναφερόμενος στους αιματηρούς πολέμους που καθόρισαν το τουρκικό κράτος, ο Ερντογάν δήλωσε ότι «η δημοκρατία μας ιδρύθηκε μετά από δεκαετίες αιματηρών πολέμων στην περιοχή μας» και ότι η Τουρκία έχει τη δυνατότητα να καθορίσει τη μοίρα της, αδιαφορώντας για εξωτερικές παρεμβάσεις και προτάσεις.
«Στις Σέβρες μας είπαν “θα είστε σε αυτόν τον χάρτη”. Είπαμε “όχι”. Είπαμε “θα σχεδιάσουμε το δικό μας χάρτη, θα καθορίσουμε τα δικά μας σύνορα”. Σχεδιάσαμε το χάρτη μας με το αίμα των μαρτύρων μας κατά τη διάρκεια του εθνικού αγώνα», σημείωσε, με την αναφορά στις «Σέβρες» να μην αποτελεί απλώς αναφορά σε μία ιστορική συνθήκη, αλλά να υπονοεί και μια παρούσα απειλή: τις δυνάμεις που θέλουν να αλλάξουν τους χάρτες της περιοχής.
Σημαντική ήταν και η επόμενη αναφορά του Ερντογάν σε «ορισμένες χώρες στη γειτονική μας γεωγραφία που δεν μπόρεσαν να επιδείξουν την ίδια επιτυχία», στοχεύοντας στην απόδοση ευθυνών σε γειτονικές χώρες για την αστάθεια και τις προκλήσεις της περιοχής.
«Έχοντας μια βαθιά ριζωμένη κρατική εμπειρία εδώ και χιλιάδες χρόνια, οικοδομήσαμε την ανεξάρτητη πατρίδα μας αγωνιζόμενοι για τη γη μας με την ελεύθερη βούλησή μας, χύνοντας το αίμα μας και δίνοντας τη ζωή μας. Δυστυχώς, ορισμένες χώρες στη γειτονική μας γεωγραφία δεν μπόρεσαν να επιδείξουν την ίδια επιτυχία. Αυτό το ιερό έθνος είναι ένα έθνος που υπάρχει στη σκηνή της ιστορίας εδώ και αιώνες και χιλιάδες χρόνια και είναι ένα έθνος που έχει γράψει ιστορία, που έχει διαμορφώσει την πορεία της ιστορίας», δήλωσε εμφαντικά σε μια προσπάθεια να οικοδομήσει μια εθνική ταυτότητα που συνδέει διαφορετικές εθνοτικές ομάδες κάτω από την τουρκική σημαία και την μουσουλμανική θρησκεία επίσης…
«Καθώς ολοκληρώνω τα λόγια μου, εύχομαι τα εξής από τον Κύριό μου: Ω Αλλάχ, που έκανες τους Τούρκους και τους Κούρδους τον ένδοξο στρατό του Ισλάμ, προστάτεψε την αδελφότητα των Τούρκων και των Κούρδων, αύξησε την πίστη μας στην αγάπη μας, δώσε μας δύναμη. Κάνε μας ξανά τον στρατό της ειρήνης αυτής της αρχαίας γεωγραφίας. Είσαι παντοδύναμος! Αμήν αμήν αμήν αμήν αμήν αμήν!».
ethnos