Σταύρος Ιωαννίδης-kathimerini
Το ενδιαφέρον της Πολεμικής Αεροπορίας για την απόκτηση μέσων εναέριου ανεφοδιασμού δεν είναι καινούργιο. Αποτυπώνεται, μάλιστα, με σαφήνεια στη Δομή Δυνάμεων που καταρτίστηκε από το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Αμυνας και εγκρίθηκε με ευρύτατη συναίνεση από τη Βουλή το 2021. Καθώς, όμως, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας προχωρά στην αναθεώρηση του ευρύτερου σχεδιασμού με τη νέα δομή να αναμένεται να καταρτιστεί και να ψηφιστεί στις αρχές του επόμενου έτους, η απόκτηση ιπτάμενων τάνκερ επανέρχεται ως προτεραιότητα ώστε να αυξηθεί σημαντικά η ακτίνα δράσης της Πολεμικής Αεροπορίας και να ενισχυθούν οι επιχειρησιακές της ικανότητες.
Στην περίφημη επιστολή του Aντονι Μπλίνκεν σχετικά με την παραχώρηση στην Ελλάδα στρατιωτικών μέσων από το πλεόνασμα των Ηνωμένων Πολιτειών, από τα οποία κανένα δεν συγκέντρωσε τελικά το ενδιαφέρον της Αθήνας, γίνεται αναφορά στα αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού τύπου KC-135. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, μάλιστα, μιλούσε για μελλοντική παραχώρηση μιας και τα συγκεκριμένα αεροσκάφη βρίσκονται ακόμη σε υπηρεσία με την αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτειών. εχοντας εξαντλήσει όλες τις υπόλοιπες επιλογές του «πακέτου» Μπλίνκεν, το ΓΕΑ πρόκρινε την απόκτηση μέσων που είναι ακόμη λειτουργικά και όχι παροπλισμένα όπως τα δύο C-130Η, η επαναφορά των οποίων σε πτήσιμη κατάσταση κρίθηκε ως μη συμφέρουσα.
Ετσι, η Πολεμική Αεροπορία έστρεψε το ενδιαφέρον της στα KC-135 τα οποία θα μπορούσαν να διατεθούν, το νωρίτερο, εντός του επόμενου έτους, εφόσον, η αμερικανική αεροπορία αποφασίσει ότι θα τερματίσει την «καριέρα» τους. Η Αθήνα, μάλιστα, κινήθηκε ταχύτατα σε αυτή την περίπτωση, στέλνοντας επιστολή (Letter of Interest) στις Ηνωμένες Πολιτείες, με την οποία ζητά να ενημερωθεί για τη διαθεσιμότητα έως τεσσάρων τέτοιων αεροσκαφών. Αν και στο ΓΕΑ γνωρίζουν ότι μπορεί να μεσολαβήσουν από λίγοι μήνες έως και δύο χρόνια για την απόκτηση των συγκεκριμένων ιπτάμενων τάνκερ διότι ακόμη καλύπτουν κρίσιμες ανάγκες της USAF, με αυτή την υποβολή του αιτήματος, ξεκαθαρίζουν το ελληνικό ενδιαφέρον έναντι άλλων πιθανών διεκδικητών.
Αρμόδιες πηγές διευκρινίζουν ότι εφόσον οι Αμερικανοί απαντήσουν θετικά στο ελληνικό αίτημα, κλιμάκιο της Πολεμικής Αεροπορίας θα επισκεφθεί τις ΗΠΑ προκειμένου να επιθεωρήσει τα αεροπλάνα και στη συνέχεια θα αποφασιστεί αν η απόκτηση τους συμφέρει οικονομοτεχνικά και επιχειρησιακά.
Τι είναι τα KC-135
Το Boeing KC-135 Stratotanker αποτελεί εξέλιξη του μοντέλου 707 της ίδιας εταιρείας και ήταν το πρώτο τζετ αεροπλάνο εναέριου ανεφοδιασμού της αμερικανικής αεροπορίας. Η ανάπτυξη του ξεκίνησε τη δεκαετία του 1950, με το πρώτο KC-135 να πετά το 1956 και το τελευταίο να παραδίδεται το 1965. Μέσα στα χρόνια, το πρόγραμμα είδε πολλούς εκσυγχρονισμούς και αναβαθμίσεις για να φτάσει να είναι το βασικό μέσο εναέριου ανεφοδιασμού της USAF και ένα από τα πιο αξιόπιστα παγκοσμίως, παρά τα 70 του έτη σε υπηρεσία. Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του, του επιτρέπουν να ανεφοδιάζει άλλα αεροσκάφη σε υψόμετρο άνω των 20.000 ποδών και σε σχετικά μεγάλες ταχύτητες.
Το KC-135 μεταφέρει σχεδόν 40 τόνους καυσίμου και να ανεφοδιάσει όλους τους τύπους μαχητικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας. Αλλωστε, οι πιλότοι των F-16, Rafale και Mirage είναι εξοικειωμένοι με τη διαδικασία του εναέριου ανεφοδιασμού, τόσο την ημέρα όσο και τη νύχτα, ενώ, τα συγκεκριμένα αεροσκάφη θα μπορούν να εξυπηρετήσουν και τα ελληνικά F-35. Μόλις πριν από λίγους μήνες, μάλιστα, χειριστές της Πολεμικής Αεροπορίας επαναπιστοποιήθηκαν με τη συνδρομή δύο ιπτάμενων τάνκερ της ισραηλινής αεροπορίας, κατά τη διάρκεια άσκησης που έλαβε χώρα στα νότια της Κρήτης.
Πως θα αξιοποιηθούν
Αν και ο επίσημος σχεδιασμός θα ξεκινήσει εφόσον η αμερικανική αεροπορία αποδεχτεί το ελληνικό αίτημα, το ΓΕΑ, έχει ήδη εξετάσει τις παραμέτρους ένταξης των ιπτάμενων τάνκερ στο ελληνικό οπλοστάσιο. Αλλωστε, αποτελούν μέρος του γενικότερου σχεδιασμού των ενόπλων δυνάμεων και κρίνονται απαραίτητα εφόσον η Αθήνα θέλει να διασφαλίσει ότι τα ελληνικά μαχητικά θα καλύπτουν αποτελεσματικά όχι μόνο το Αιγαίο αλλά και την ανατολική Μεσόγειο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι βάσεις που εξετάζονται είναι η 110 Πτέρυγα Μάχης της Λάρισας, η 112 της Ελευσίνας και η 115 της Κρήτης. Κάθε μία εξυπηρετεί διαφορετικούς επιχειρησιακούς σκοπούς, με αρμόδιες στρατιωτικές πηγές να εκτιμούν ότι η Κρήτη συγκεντρώνει τις μεγαλύτερες πιθανότητες. Ο λόγος είναι ότι με τα αεροπλάνα αυτά, θα αυξηθεί η ακτίνα δράσης των ελληνικών μαχητικών καθώς θα παραμένουν για περισσότερο χρόνο στον αέρα, άρα θα μπορούν να αναλαμβάνουν αποστολές μακριά από τις βάσεις τους, σε περιοχές όπως τα νότια και ανατολικά της Κρήτης και ο ζωτικός για τα ελληνικά συμφέροντα χώρος μεταξύ Κρήτης – Κύπρου. Unmute
Η Τουρκία χρησιμοποιεί αντίστοιχα μέσα εναέριου ανεφοδιασμού εδώ και περίπου δύο δεκαετίες. Κατά την ελληνοτουρκική κρίση του 2020 αλλά και την περίοδο της υψηλής έντασης στο Αιγαίο (2021-2022) τα τουρκικά ιπτάμενα τάνκερ πετούσαν για ώρες κοντά στα μικρασιατικά παράλια, ανεφοδιάζοντας τα τουρκικά F-16 που προχωρούσαν σε απανωτά μπαράζ παραβιάσεων και υπερπτήσεων.