* Του Κώστα Σαρικά
Αρκετές εβδομάδες νωρίτερα από την καταληκτική ημερομηνία της 29ης Ιουλίου αναμένεται να ‘’πέσουν’’ οι υπογραφές για την απόκτηση των πρώτων 20 μαχητικών 5ης γενιάς F-35 από την Πολεμική μας Αεροπορία.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Onalert.gr οι εντατικές διαβουλεύσεις μεταξύ της Ελληνικής πλευράς – Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων/Πολεμική Αεροπορία – και της Αμερικανικής – κατασκευάστρια εταιρεία Lockheed Martin και US Air Force – όχι απλά βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη αλλά έχουν προχωρήσει σημαντικά. Έτσι θεωρείται βέβαιο ότι δεν θα χρειαστεί να φτάσουμε στα τέλη Ιουλίου αλλά πολύ νωρίτερα θα έχουν ‘’κλειδώσει’’ όλοι οι όροι της μεγάλης συμφωνίας. Η διαδικασία προβλέπει την τελική έγκριση του ΚΥΣΕΑ και στη συνέχεια την υπογραφή της LOA η οποία θα συνεπάγεται την έναρξη του προγράμματος.
Η συμφωνία όπως αναφέρουν πηγές στο Onalert.gr θα είναι οπισθοβαρής και εξαιρετικά συμφέρουσα οικονομικά για την ελληνική πλευρά. Η αποπληρωμή του μεγαλύτερου μέρους του τελικού ποσού θα αρχίσει μετά το 2027 όταν δηλαδή θα έχει αρχίσει η παράδοση στην Πολεμική Αεροπορία των πρώτων stealth μαχητικών. Όπως έχει ήδη αποκαλύψει πρώτο το Onalert.gr το τελικό ποσό για την απόκτηση των 20 F-35 θα φτάσει τα 3,47 δισ. και περιλαμβάνει εκτός από τα μαχητικά στην κορυφαία διαμόρφωση block 4, επιπλέον δύο κινητήρες, τέσσερις εξομοιωτές, την εκπαίδευση ιπτάμενων και τεχνικών ώστε να πιστοποιηθούν στον τύπο του μαχητικού αλλά και FOS για πλήρη τεχνική υποστήριξη, η οποία θα αφορά τα τέσσερα πρώτα χρόνια έπειτα από την απόκτηση τους με option για ανανέωση σε βάθος χρόνου. Στο τελικό ποσό δεν περιλαμβάνονται όπλα, καθώς αυτά θα αποκτηθούν με άλλες συμφωνίες και έπειτα από διαπραγμάτευση με τους Αμερικανούς.
Τα Στελέχη της ΓΔΑΕΕ αλλά και της Πολεμικής Αεροπορίας φαίνεται ότι έχουν ήδη καταλήξει σε συνεργασία με τους Αμερικανούς σε όλους τους βασικούς όρους του μεγάλου deal που αφορά κάθε παράμετρο του προγράμματος και καθορίζουν πλέον τις πτυχές της συμφωνίας που αφορούν ζητήματα εκπαίδευσης, συντήρησης και υποστήριξης. Άλλωστε προαπαιτούμενο πλέον σε όλα τα εξοπλιστικά προγράμματα είναι η υπογραφή από την αρχή Follow On Support συμφωνίας εντός της κύριας σύμβασης.
Το ζήτημα εκπαίδευσης ιπτάμενων και τεχνικών αποτελεί ένα επιπλέον μεγάλο κεφάλαιο της συμφωνίας καθώς πρόκειται για προσωπικό που θα συντηρεί και θα επιχειρεί διαβαθμισμένα μαχητικά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και πολύ αυστηρούς κώδικες ασφάλειας. Σημαντικό ζήτημα φυσικά αποτελεί και το θέμα των εγκαταστάσεων όπου θα φιλοξενηθούν τα stealth μαχητικά. Και μπορεί να έχει ήδη ξεκαθαριστεί ότι η συμφωνία δεν θα περιλαμβάνει SSI (Security of Supply and Information) – πιο γνωστά ως αντισταθμιστικά οφέλη – καθώς η Πολεμική Αεροπορία έχει αποφασίσει να αναλάβει η ίδια να πραγματοποιήσει τις εργασίες στην 117 Πτέρυγα Μάχης στην Ανδραβίδα, όμως οι όροι ασφάλειας των Αμερικανών είναι ιδιαίτερα αυστηροί. Άλλωστε οι εργασίες στην ‘’φωλιά’’ των πρώτων ελληνικών F-35 αναμένεται να αρχίσουν πολύ νωρίτερα από την απόκτηση των πρώτων μαχητικών τα οποία θα παραμείνουν στις ΗΠΑ πιθανόν ακόμα και ως το 2030 για την αρχική εκπαίδευση των πρώτων ιπτάμενων.
Η συμφωνία θα προβλέπει ότι η Πολεμική Αεροπορία πρόκειται να παραλάβει τα πρώτα F-35 εντός του 2028. Σε αυτά αλλά και στους εξομοιωτές επί Αμερικανικού εδάφους πρόκειται να εκπαιδευτούν οι πρώτοι 16 ιπτάμενοι της HAF που θα μεταβούν στις ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων και 6 εκπαιδευτές. H εκπαίδευση στα μονοθέσια F-35 διαφέρει από τους όλους τους άλλους τύπους μαχητικών που έχει στο στόλο της η Πολεμική Αεροπορία και διαθέτουν και διθέσια έκδοση. Κατά συνέπεια απαιτούν δεκάδες ώρες εκπαίδευσης στο έδαφος και στους εξομοιωτές μέχρι κάθε ιπτάμενος να φτάσει σε επίπεδο να απογειώσει και να πετάξει με απόλυτη ασφάλεια μόνος το πανίσχυρο υπερσύγχρονο μαχητικό.
Την ίδια ώρα η απόφαση της Πολεμικής Αεροπορίας να αναλάβει μόνη της να μετατρέψει την 117 Πτέρυγα Μάχης στην πιο σύγχρονη Βάση της χώρας αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα, καθώς πρέπει να αλλάξουν όλα στο παλιό αεροδρόμιο με εγκαταστάσεις που μετρούν πολλές δεκαετίες ζωής και σκληρής χρήσης.
Νέοι διάδρομοι, ηλεκτρονικά βοηθήματα, ανακατασκευή των shelter όπου θα φιλοξενούνται τα F-35, ανακατασκευή του πύργου ελέγχου, εγκατάσταση οπτικών ινών, ανακατασκευή των υποστέγων συντήρησης, κατασκευή νέων κτιρίων και εγκαταστάσεων φιλοξενίας του προσωπικού, αποψιλώσεις, διευθετήσεις και χωματουργικές εργασίες, διπλά περιμετρικά συρματοπλέγματα με δίκτυο από κάμερες που θα καλύπτουν κάθε γωνιά της Αεροπορικής Βάσης αποτελούν έργα τα οποία πρέπει να ολοκληρωθούν τα επόμενα χρόνια. Ενώ θεωρείται δεδομένο ότι εντός αυτού του διαστήματος θα έχουν ήδη αποσυρθεί τα θρυλικά F-4 Phantom και το αεροδρόμιο θα έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο εργοτάξιο.