Του ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ, Hellas Journal
Η κατάσταση των σχέσεων των Ηνωμένων Πολιτειών με την Τουρκία είναι τούτη τη στιγμή αχαρτογράφητη, κατά την έκφραση ανώτερης διπλωματικής πηγής, καθώς η αμερικανική Πρεσβεία στην Άγκυρα προσπαθεί να αντιληφθεί το μέγεθος του θυμού του Ταγίπ Ερντογάν, να το αναλύσει και να στείλει τα «αποτελέσματα» στην Ουάσιγκτον.
Φυσικά, ο φιλότουρκος πρέσβης Φλέικ και οι συνεργάτες του, που πρωτοστάτησαν στις εκκλήσεις για την πάση θυσία αποστολή πρόσκλησης στον ισλαμιστή ηγέτη της Τουρκίας, θα έπρεπε να καταλάβουν από το προπερασμένο Σάββατο, ότι ο Ερντογάν θα οδηγούσε τις σχέσεις σε κρίση. Γιατί;
- Λόγω της προκλητικής πρόσκλησης προς τους ηγέτες της Χαμάς να επισκεφθούν επίσημα την Τουρκία. Ανάμεσα τους ήταν και αυτοί που έδωσαν την εντολή για τη σφαγή των Εβραίων, την 7η Οκτωβρίου 2023.
Η κίνηση αυτή και μόνο έπρεπε να υποψιάσει τον Αμερικανό Πρέσβη, ο οποίος έχει ξεπεράσει και τον ίδιο τον Ερντογάν σε …φιλοτουρκισμό. Προφανώς δεν πήρε είδηση, καθώς επέμενε στην πραγματοποίηση της επίσκεψης του Ερντογάν στο Λευκό Οίκο.
Μετά από αυτό το πατατράκ, θα πρέπει να απολυθεί και να επιστρέψει πάραυτα στην Ουάσιγκτον, διότι δεν είδε ούτε καν τον κίνδυνο να μετατρέψει ο ισλαμιστής πρόεδρος σε «κόλαση» το Προεδρικό Γραφείο (Όβαλ Όφις) και σε σημείο προπαγάνδας για τη Χαμάς.
Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ο κ. Φλέικ εισηγήθηκε ήδη να πραγματοποιηθεί συνάντηση του Προέδρου Μπάιντεν με τον Ερντογάν στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, που θα πραγματοποιηθεί στις 11 Ιουλίου στην Ουάσιγκτον.
Η συνάδελφος ανταποκρίτρια της ΕΡΤ, Λένα Αργύρη μετέδωσε χθες την πολύ ενδιαφέρουσα είδηση ότι ο Τούρκος πρόεδρος δεν θα προσκληθεί ξανά στο Λευκό Οίκο, όσο προεδρεύει ο κ. Μπάιντεν. Συγκεκριμένα:
«Όσο και αν επισήμως οι δυο πλευρές μιλούν για αναβολή και όχι για ακύρωση, στην Ουάσιγκτον πίσω από τις κλειστές πόρτες αναφέρουν ότι στο Όβάλ Γραφείο σε αυτή την προεδρεία, ο Ερντογαν δεν θα μπει.
Στην αμερικανική κυβέρνηση αιφνιδιάστηκαν από την απόφαση του Τούρκου προέδρου να τα τινάξει όλα στον αέρα, καθώς ναι μεν μεγάλα προβλήματα στις συνεννοήσεις υπήρχαν, αλλά οι προετοιμασίες συνεχιζόντουσαν κανονικά έως και το Σάββατο το πρωί και ήταν ζήτημα ωρών να γίνει η επίσημη ανακοίνωση από τον Λευκό Οίκο».
- Μετέφερε με ακρίβεια το κλίμα που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην Ουάσιγκτον για τον απολογητή και προπαγανδιστή της Χαμάς, που εξελίχθηκε στον χειρότερο εχθρό του Εβραϊκού Κράτους, βγάζοντας προς τα έξω ένα απίστευτα βρώμικο αντισημιτισμό. Έχει ξεπεράσει το μίσος του ακόμα και αυτών των ηγετών της Χαμάς.
Και θυμίζω ότι μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο παρακαλούσε τον Μπενιαμίν Νετανιάχου να τα βρούνε, ο οποίος τον συνάντησε μεν στη Νέα Υόρκη, αλλά στους συμμάχους του Εβραϊκού Κράτους έλεγε πως η προσέγγιση της Τουρκίας ήταν ύπουλη και εξυπηρετούσε την ατζέντα του να παρουσιάζει στους Αμερικανούς ότι βελτίωσε δήθεν τις σχέσεις του με το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Αίγυπτο.
Όλες τις προηγούμενες εβδομάδες -μετέδωσε η συνάδελφος- οι συζητήσεις και οι διαπραγματεύσεις μέσω των οποίων θα έκλειναν τα μεγάλα ζητήματα ήταν εξαιρετικά δύσκολες και γινόντουσαν σε καθεστώς έντασης και δυσπιστίας.
Την δυσπιστία ενέτεινε η εμμονή του Ερντογάν να ανακοινωθεί νωρίτερα η επίσκεψη επισήμως καθώς αισθανόταν εκτεθειμένος όπως μετέφεραν οι συνεργάτες του, κάτι που ο Λευκός Οίκος δεν έκανε αν δεν εξασφάλιζε το ναι σε σειρά ζητημάτων.
Η τουρκική διαρροή περί (δήθεν) αναβολής της επίσκεψης του Ερντογάν, αμέσως μετά την δημόσια τοποθέτηση του Τζον Κίρμπι, εκπροσώπου του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (NSC), ο οποίος είπε ότι δεν υπάρχει στο πρόγραμμα του Προέδρου Μπάιντεν, και η νέα σκληρή επίθεση του Ερντογάν κατά του Ισραήλ και των ΗΠΑ, που ακολούθησε, ήταν βέβαιο πως θα οδηγούσε στην ακύρωση.
Το πλήγμα στις τουρκοαμερικανικές σχέσεις είναι ήδη μεγάλο και η ανώτερη διπλωματική πηγή μας είπε ότι θα μπορούσε να υπάρξει μία μακρά περίοδος αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ, που όμοια της δεν έχουμε δει στο παρελθόν.
- Πρέπει να καταγραφεί ως γεγονός μεγάλης σημασίας η σοβαρή πληροφορία ότι ο Ερντογάν πήρε μόνος του τις αποφάσεις και δεν συνεννοήθηκε προηγουμένως με τον υπουργό Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν και τον αρχηγό της ΜΙΤ Ιμπραήμ Καλίν.
Είναι οι δύο πιο στενοί του συνεργάτες, που είχαν αναλάβει την πορεία βελτίωσης των σχέσεων με την Αμερική και την επιστροφή αυτών σε μια κατάσταση ομαλοποίησης και καλής συνεργασίας.
Τι θα πράξουν οι Αμερικανοί; Ως γνωστό η γραφειοκρατία συνεχίζει να επιμένει ότι η Τουρκία είναι ένας καλός …σύμμαχος! Γελούν και οι πέτρες φυσικά με το αφήγημα. Είναι ένα μεγάλο ψέμα. Δεν πρέπει, λοιπόν, να αποκλειστεί μία ύστατη προσπάθεια για να μην επανέλθουν οι σχέσεις στο απόλυτο ναδίρ, αν και ο Ερντογάν εργαλοποιεί ήδη την κρίση στον μουσουλμανικό κόσμο και ειδικά στους Παλαιστίνιους, και λέει ότι δήθεν αυτός απέρριψε την πρόσκληση να επισκεφθεί το Λευκό Οίκο.
Και πάλι η αλήθεια είναι διαφορετική. Η πρόσκληση από τον Πρόεδρο Μπάιντεν δεν έφτασε ποτέ στην Άγκυρα, απλά διεξάγονταν διαπραγματεύσεις για μία πιθανή επίσκεψη του στην αμερικανική πρωτεύουσα.
Εν αναμονή των εξελίξεων, που βεβαίως θα επηρεάσουν και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις -εδώ είμαστε και θα τα ξαναπούμε. Το θέμα της ακύρωσης της πώλησης των μαχητικών F-16 στην Τουρκία θα έρθει ξανά στο προσκήνιο, καθώς το Εβραϊκό Λόμπι -που έπαιξε υπόγεια ρόλο για την ακύρωση της επίσκεψης του Ερντογάν- εργάζεται αθόρυβα και πιστεύω μας επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις…
* Ο Μιχάλης Ιγνατίου είναι διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, και συγγραφέας. Είναι ο ιδρυτής της ιστοσελίδας Hellas Journal