Έχοντας καταγράψει τις τελευταίες εξελίξεις στον χώρο της ελληνικής αντιαεροπορικής – αντιβληματικής άμυνας και έχοντας ξεκαθαρίσει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία αποδεικνύεται καταλύτης για την ευρωπαϊκή άμυνα, συμπαρασύροντας και την ελληνική, ας περάσουμε να δούμε τις διαθέσιμες λύ6σεις δυτικών κατασκευαστών σχετικών συστημάτων.
MBDA UK – Sky Sabre
Το βρετανικό σύστημα κάθετης εκτόξευσης, αναπτύχθηκε για να αντικαταστήσει το σύστημα Rapier και αξιοποιεί τον πύραυλο CAMM (Common Anti-Air Modular Missile) που χρησιμοποιείται στο ναυτικό αντιαεροπορικό σύστημα Sea Ceptor που ήδη υπηρετεί σε αρκετές ναυτικές δυνάμεις. Το σύστημα Sky Sabre αποτελείται από:
• Ένα αυτοκινούμενο ραντάρ έρευνας AESA 3D, 360 μοιρών, μέσης εμβέλειας Giraffe Agile Multi-Bean (AMB) της σουηδικής εταιρείας Saab. Το ραντάρ λειτουργεί στην C band (5.4–5.9 GHz) έχει εμβέλεια 100-120 χλμ, έρευνα κατ’ ύψος 20 χλμ, με δυνατότητα ταυτόχρονου ελέγχου στο αρχικό και ενδιάμεσο στάδιο εκτόξευσης 24 συνολικά πυραύλων κατά 24 διαφορετικών στόχων.
• Το αυτοκινούμενο Κέντρο Ελέγχου Πυρός MIC4AD (Modular Integrated C4I Air and Missile Defence System) της ισραηλινής εταιρείας Rafael, καθώς και
• Αυτοκινούμενες μονάδες πυρός εξοπλισμένες με 8 πυραύλους CAMM κάθετης εκτόξευσης έκαστη, με δυνατότητα κάθετης ψυχρής εκτόξευσης χρησιμοποιώντας γεννήτριας αερίων.
Το σύνολο των παραπάνω συστημάτων είναι εγκατεστημένο επί οχημάτων MAN 8×8 τύπου HX77. Ο CAMM είναι ένα πυραυλικό σύστημα Fire and Forget και δεν χρειάζεται τη χρήση ραντάρ ελέγχου πυρός για την καταύγαση του στόχου. Ο πύραυλος έχει μήκος 3,2 μέτρα διάμετρο 166 χλστ, βάρος 99 κιλά, εμβέλεια 25+ χλμ, επιχειρησιακή οροφή 10 χλμ, πυραυλοκινητήρα χαμηλού ακουστικού ίχνους και μέγιστη ταχύτητα στην αρχική φάση της εκτόξευσης Mach 3 (1.020 μέτρα/δευτερόλεπτο).
Ο πύραυλος διαθέτει σύστημα αμφίδρομης ζεύξης δεδομένων μέσω του οποίο λαμβάνει πληροφορίες από το Κέντρο Ελέγχου Πυρός MIC4AD και φυσικά το ραντάρ έρευνας από την εκτόξευση μέχρι το τελικό στάδιο της αναχαίτησης, οπότε και ενεργοποιείται ο αισθητήρας ενεργού ραντάρ που διαθέτει ο οποίος εγκλωβίζει το στόχο. Η κεφαλή του πυραύλου είναι υψηλής εκρηκτικότητας θραυσματογόνα και πυροδοτείται είτε κατά την επαφή με το στόχο, είτε κατά την προσέγγιση αυτού. Το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά στόχων όπως αεροσκάφη, ελικόπτερα, αεροχημάτων, πύραυλοι πλεύσης και πυρομαχικά ανεμοπορίας. Το σύστημα βρίσκεται σε υπηρεσία στον Βρετανικό Στρατό από το Δεκέμβριο του 2021.
MBDA-Systems – VL MICA
Το γαλλικό σύστημα κάθετης εκτόξευσης, βασίζεται στους πυραύλους αέρος-αέρος MICA RF/IIR, οι οποίοι βρίσκονται σε υπηρεσία εδώ και 27 και 23 χρόνια αντίστοιχα σε πολλές αεροπορικές δυνάμεις. Το αντιαεροπορικό σύστημα VL MICA αποτελείται από:
• Ένα αυτοκινούμενο ραντάρ έρευνας AESA 3D, 360 μοιρών, μέσης εμβέλειας, το οποίο μπορεί να είναι είτε το TRML-3D/32 της Hensoldt (με εμβέλεια έρευνας 200 χλμ, ταυτόχρονη παρακολούθηση 400 στόχων, το οποίο λειτουργεί στην C band) ή το Ground Master 200 της Thales (με μέγιστη εμβέλεια έρευνας 250 χλμ, μέγιστη εμβέλεια ανίχνευσης 100 χλμ, έρευνα κατ’ ύψος 24 χλμ, το οποίο λειτουργεί στην S band)
• Ένα αυτοκινούμενο Κέντρο Ελέγχου Πυρός (Platoon Command Post) το οποίο εκτελεί όλες τις λειτουργίες Διοίκησης Ελέγχου και Συντονισμού καθώς και την διασύνδεση της πυροβολαρχίας με το ανώτερο επίπεδο διοίκησης για πλήρη δικτυοκεντρική λειτουργία
• 4-6 μονάδες πυρός, έκαστη εξοπλισμένη με 4 πυραύλους MICA RF/IIR κάθετης εκτόξευσης
Οι MICA RF/IIR είναι ένα πυραυλικό σύστημα Fire and Forget και δεν χρειάζεται τη χρήση ραντάρ ελέγχου πυρός για την καταύγαση του στόχου. Ο πύραυλος έχει μήκος 3,1 μέτρα, διάμετρο 160 χλστ, βάρος 112 κιλά, πολεμική κεφαλή υψηλής εκρηκτικότητας θραυσματογόνα βάρους 12 κιλών μέγιστη εμβέλεια 20 χλμ, επιχειρησιακή οροφή 9,1 χλμ, και μέγιστη ταχύτητα στην αρχική φάση της εκτόξευσης Mach 3 (1.020 μέτρα/δευτερόλεπτο).
Ο κάθε εκτοξευτής μπορεί να εκτοξεύσει και τους 4 πυραύλους μέσα σε 6 δευτερόλεπτα εναντίον 4 διαφορετικών στόχων. Χάρις στο σύστημα ακροφυσίων Thrust Vector-Controlled ο πύραυλος μπορεί να πραγματοποιήσει ελιγμούς μεχρι 30g σε απόσταση 10 χλμ από το σημείο της εκτόξευσης. Ο πύραυλος και στις δύο εκδόσεις του διαθέτει σύστημα αμφίδρομης ζεύξης δεδομένων μέσω του οποίο λαμβάνει πληροφορίες από το Κέντρο Ελέγχου Πυρός από την εκτόξευση μέχρι το τελικό στάδιο της αναχαίτισης, οπότε στην περίπτωση του MICA RF ενεργοποιείται ο αισθητήρας ενεργού ραντάρ που διαθέτει ο οποίος εγκλωβίζει το στόχο ή εναλλακτικά στην περίπτωση του MICA IIR ενεργοποιείται ο αισθητήρας IIR που εγκλωβίζει το στόχο παθητικά.
Επιπλέον, ο πύραυλος, όπως αναφέρθηκε παρέχει τη δυνατότητα χρησιμοποίησης εναλλακτικά δύο αισθητήρων ένα ενεργό ραντάρ GSN AD4A (12-18GHz) ή ένα αισθητήρα IIR. Αποτέλεσμα αυτής της δυνατότητας, είναι η χρήση του ιδίου πυραύλου με συνδυασμό από τους δύο αισθητήρες στην ίδια μονάδα πυρός, δηλαδή μια μονάδα πυρός μπορεί να διαθέτει 2 πυραύλους MICA RF και 2 πυραύλους MICA IIR και μπορεί να τους εκτοξεύσει ταυτόχρονα κατά διαφορετικών στόχων ή από ένα MICA RF και ένα MICA IIR κατά ενός στόχου.
Το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά στόχων όπως αεροσκάφη, ελικόπτερα, αεροχήματα, πύραυλοι πλεύσης και πυρομαχικά ανεμοπορίας. Βασικό μειονέκτημα του συστήματος είναι η μικρή σχετικά εμβέλεια του πυραύλου και ο μεγάλος αριθμός οχημάτων και η αντίστοιχη μεγάλη απαίτηση σε προσωπικό για κάθε μια πυροβολαρχία.
Diehl Defence – IRIS-T SLS/SLM
Το γερμανικό σύστημα κάθετης εκτόξευσης, βασίζεται στον πύραυλο αέρος-αέρος IRIS-T, ο οποίος βρίσκεται σε υπηρεσία εδώ 17 χρόνια σε πολλές αεροπορικές δυνάμεις Το αντιαεροπορικό σύστημα IRIS-T SLM, το οποίο εντάχτηκε σε υπηρεσία στις Αιγυπτιακές Ένοπλες Δυνάμεις το 2022 αποτελείται από:
• Ένα αυτοκινούμενο ραντάρ έρευνας AESA 3D, 360 μοιρών, TRML-4D της Hensoldt, με εμβέλεια έρευνας 250 χλμ, μέγιστη εμβέλεια ανίχνευσης 120 χλμ, μέγιστή εμβέλεια εντοπισμού υπερηχητικών πυραύλων άνω των 60 χλμ, έρευνα κατ’ ύψος 30 χλμ, δυνατότητα ταυτόχρονης παρακολούθησης 1.500 στόχων, το οποίο λειτουργεί στην C band (4–8 GHz). Το ραντάρ έχει δυνατότητα ταυτόχρονου ελέγχου στο αρχικό και ενδιάμεσο στάδιο εκτόξευσης 24 συνολικά πυραύλων κατά 24 διαφορετικών στόχων. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύστημα μπορεί να διασυνδεθεί με το παθητικό ραντάρ Twinvis της Hensoldt. Το Twinvis πρόκειται για ένα σύστημα που παρέχει κάλυψη σ’ ολόκληρο το τόξο των 360 μοιρών, η μέγιστη εμβέλεια έρευνας είναι τα 250 χιλιόμετρα.
• Ένα αυτοκινούμενο Κέντρο Ελέγχου Πυρός Fortion (Integrated Battle Management Software Fire Control, IBMS-FS) της εταιρείας Airbus
• Τρείς μονάδες Πυρός με 8 πυραύλους IRIS-T SLM κάθετης εκτόξευσης έκαστη
Ο πύραυλος έχει μήκος 3,5 μέτρα, βάρος 110 κιλά, διάμετρο 152 χλστ, πολεμική κεφαλή υψηλής εκρηκτικότητας θραυσματογόνα βάρους 11,4 κιλών, μέγιστη εμβέλεια 40+ χλμ, επιχειρησιακή οροφή 20 χλμ, και μέγιστη ταχύτητα στην αρχική φάση της εκτόξευσης Mach 3 (1.020 μέτρα/δευτερόλεπτο). Χάρις στο σύστημα ακροφυσίων Thrust Vector-Controlled ο πύραυλος μπορεί να πραγματοποιήσει βίαιους ελιγμούς.
Ο πύραυλος διαθέτει σύστημα αμφίδρομης ζεύξης δεδομένων μέσω του οποίο λαμβάνει πληροφορίες από το Κέντρο Ελέγχου Πυρός από την εκτόξευση μέχρι το τελικό στάδιο της αναχαίτισης, οπότε ενεργοποιείται ο αισθητήρας IIR που εγκλωβίζει το στόχο παθητικά.
Το αντιαεροπορικό σύστημα IRIS-T SLS αποτελείται από
• Ένα αυτοκινούμενο ραντάρ έρευνας AESA 3D, 360 μοιρών Giraffe 1X της εταιρείας Saab, με μέγιστη εμβέλεια έρευνας 75 χλμ, δυνατότητα ταυτόχρονης παρακολούθησης 100 στόχων, το οποίο λειτουργεί στην Χ band.
• Ένα Κέντρο Ελέγχου και Διοίκησης
• Τρεις μονάδες Πυρός επί οχημάτων Hägglunds Bv410, έκαστη εξοπλισμένη με 4 πυραύλους κάθετης εκτόξευσης IRIS-T SLS
Ο πύραυλος έχει μέγιστη εμβέλεια 12 χλμ, επιχειρησιακή οροφή 8 χλμ, και μέγιστη ταχύτητα στην αρχική φάση της εκτόξευσης Mach 3 (1.020 μέτρα/δευτερόλεπτο). Χάρις στο σύστημα ακροφυσίων Thrust Vector-Controlled ο πύραυλος μπορεί να πραγματοποιήσει βίαιους ελιγμούς. Η διαδικασία καθοδήγησης του πυραύλου προς το στόχο είναι ίδια με αυτή που εφαρμόζεται στην έκδοση IRIS-T SLM. Το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά στόχων όπως αεροσκάφη, ελικόπτερα, αεροχήματα, πύραυλοι πλεύσης και πυρομαχικά ανεμοπορίας.
Το σύστημα IRIS-T SLM έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στον πόλεμο της Ουκρανίας, με ποσοστό επιτυχίας 90% ενώ έχει πετύχει να καταρρίψει και πυραύλους cruise. Επιπλέον δύο ελληνικές εταιρείες κατασκευάζουν σημαντικά τμήματα του πυραύλου.
Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία IDE (Intracom Defense) κατασκευάζει το σύστημα Data Link που χρησιμοποιείται για την καθοδήγηση του πυραύλου από την φάση της εκτόξευσης μέχρις ότου το βλήμα πλησιάσει το στόχο, ενώ η εταιρεία ΕΑΣ κατασκευάζει την πολεμική κεφαλή υψηλής εκρηκτικότητας, θραυσματογόνα. Μάλιστα το Δεκέμβριο του 2022 τα ΕΑΣ υπέγραψαν Μνημόνιο Συνεργασίας με την εταιρεία Diehl Defence για την συμπαραγωγή στην Ελλάδα και των δύο εκδόσεων του αντιαεροπορικού συστήματος.
Rafael – Spyder LR
Το ισραηλινό αντιαεροπορικό σύστημα Spyder LR βασίζεται σε υπάρχοντες πυραύλους και πιο συγκεκριμένα στον πύραυλο αέρος-αέρος Python 5 και στον πύραυλο Derby, που αποτελεί εξέλιξη της οικογένειας των πυραύλων αέρος-αέρος Python. Και οι δύο πύραυλοι προέρχονται από τροποποίηση πυραύλων αέρος-αέρος και διαθέτουν διαφορετικούς αισθητήρες εντοπισμού και εγκλωβισμού του στόχου.
Πιο αναλυτικά το σύστημα αεράμυνας Spyder MR/LR περιλαμβάνει:
• Ένα αυτοκινούμενο ραντάρ έρευνας AESA 3D, 360 μοιρών, τύπου EL/M-2084 MMR της εταιρείας ΙΑΙ/ELTA με μέγιστη εμβέλεια έρευνας 474 χλμ και δυνατότητα παρακολούθησης ταυτοχρόνως 1.100 στόχων, το οποίο λειτουργεί στην S-Band (2 – 4 GHz).
• Αυτοκινούμενο Κέντρο Ελέγχου Πυρός
• 3-6 αυτοκινούμενους εκτοξευτές πυραύλων I-Derby ER και Python-5-LR με 8 βλήματα σε κάθε εκτοξευτή και ηλεκτροπτικό αισθητήρα TopLite.
Ο πύραυλος Ι-Derby ER, είναι εξοπλισμένος με αισθητήρα ενεργού ραντάρ, ενώ ο πύραυλος Python-5-LR με παθητικό αισθητήρα IIR. Και οι δύο πύραυλοι διαθέτουν επιπρόσθετο αυξητικό προωθητή (Booster) που αυξάνει την εμβέλειά τους, επιτρέποντας την αναχαίτιση στόχων σε απόσταση έως και τα 80 χλμ και σε μέγιστο ύψος 20 χλμ.
Οι πύραυλοι διαθέτουν σύστημα αμφίδρομης ζεύξης δεδομένων, μέσω του οποίο λαμβάνουν πληροφορίες από το Κέντρο Ελέγχου Πυρός από την εκτόξευση μέχρι το τελικό στάδιο της αναχαίτισης, οπότε και ενεργοποιούνται οι αισθητήρες τους για τον εγκλωβισμό του στόχου. Το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά στόχων όπως αεροσκάφη, ελικόπτερα, και αεροχήματα.
Τόσο ο I-Derby ER, όσο και Python-5-LR βασίζονται στο πύραυλό Python, ο οποίος αναπτύχθηκε το 1978 με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τις κινηματικές επιδόσεις του πυραύλου, ενώ οι αισθητήρες που διαθέτουν είναι μεσαίου μεγέθους γεγονός που επηρεάζει την πιθανότητα εξουδετέρωσης του στόχου. Επιπλέον το σύστημα δεν λειτουργεί δικτυοκεντρικά. Η έκδοση του Spyder MR/LR δεν βρίσκεται σε υπηρεσία σε καμία χώρα.
Raytheon/Kongsberg Defence & Aerospace – NASAMS II
Το αμερικανο-νορβηγικό σύστημα, αποτελεί εξέλιξη του γνωστού από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 συστήματος NASAMS (National Advanced Surface to Air Missile System). Η νέα έκδοση του συστήματος περιλαμβάνει:
• Αυτοκινούμενα/ρυμουλκούμενα ραντάρ 3D, 360 μοιρών, τύπου AN/MPQ-64F1 Improved Sentinel της εταιρείας Raytheon, με μέγιστη εμβέλεια έρευνας 120 χλμ και δυνατότητα παρακολούθησης ταυτοχρόνως 60 στόχων, το οποίο λειτουργεί στην Χ-Band.
• Ένα αυτοκινούμενο Κέντρο TCC (Tactical Control Cell)
• Ένα αυτοκινούμενο Κέντρο Διαχείρισης Πυρός (Fire Distribution Center (FDC)) της Kongsberg Defence & Aerospace
• Τον ηλεκτροπτικό αισθητήρα ημέρας/νύκτας MSP-500
• 4 Μονάδες Πυρός κάθε μια από τις οποίες διαθέτει 3 αυτοκινούμενους/ρυμουλκούμενους εκτοξευτές με 6 πυραύλους AIM-120 AMRAAM-ER έκαστος
Ο πύραυλος AIM-120 AMRAAM-ER έχει μήκος 3,7 μέτρα, διάμετρο 180 χλστ, βάρος 152 κιλά και πολεμική κεφαλή υψηλής εκρηκτικότητας θραυσματογόνα βάρους 18,1 κιλών. Ο πύραυλος διαθέτει σημαντικά αυξημένη εμβέλεια κατά 50% σε σχέση με τον AIM-120 AMRAAM χάρις στον κινητήρα Mk.143 Mod.0 του πυραύλου RIM-162 ESSM φτάνοντας τα 50 χλμ ενώ η επιχειρησιακή του οροφή φτάνει τα 24 χλμ.
Ο πύραυλος διαθέτει σύστημα αμφίδρομης ζεύξης δεδομένων μέσω του οποίο λαμβάνει πληροφορίες από το Κέντρο Ελέγχου Πυρός από την εκτόξευση μέχρι το τελικό στάδιο της αναχαίτισης, οπότε και ενεργοποιείται το ραντάρ του που προέρχεται από τον πύραυλό AIM-120C7. Το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά στόχων όπως αεροσκάφη, ελικόπτερα, και αεροχήματα. Το σύστημα υπηρετεί σε εννιά (9) χώρες συμπεριλαμβανομένης και της Ουκρανίας στην οποία εστάλη πρόσφατα.
IAI-DRDO Barak 8 LRAD
Το ισραηλινό-ινδικό αντιαεροπορικό σύστημα κάθετης εκτόξευσης, είναι ένα από τα νεότερα σε ανάπτυξη δικτυοκεντρικά και σπονδυλωτής σχεδίασης αντιαεροπορικά συστήματα και ενσωματώνει τις πλέον σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα των πυραυλικών συστημάτων. Η ανάπτυξη του συστήματος ολοκληρώθηκε πριν από λίγα χρόνια (2016) και από το 2021 έχουν ξεκινήσει οι παραδόσεις στον πρώτο χρήστη του τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ινδίας
Το Barak 8 LRAD περιλαμβάνει:
• Ένα αυτοκινούμενο ραντάρ έρευνας AESA 3D, 360 μοιρών, τύπου EL/M-2084 MMR της εταιρείας ΙΑΙ/ELTA με μέγιστη εμβέλεια έρευνας 474 χλμ και δυνατότητα παρακολούθησης ταυτοχρόνως 1100 στόχων, το οποίο λειτουργεί στην S-Band (2 – 4 GHz).
• Ένα αυτοκινούμενο Κέντρο Ελέγχου Πυρός
• Τρεις αυτοκινούμενους εκτοξευτές πυραύλων με 8 βλήματα Barak 8 LRAD σε κάθε πλατφόρμα εκτόξευσης, οι οποίοι μπορούν να εκτοξευτούν μέσα σε 20 δευτερόλεπτα
Ο πύραυλος Barak 8 LRAD έχει μήκος 4,5 μέτρα, διάμετρο 225 χλστ, βάρος 275 κιλά, και πολεμική κεφαλή υψηλής εκρηκτικότητας θραυσματογόνα βάρους 60 κιλών. Η μέγιστη εμβέλεια του φτάνει τα 70 χλμ, αν και πληροφορίες αναφέρουν ότι τελικά η εμβέλεια του φτάνει τα 100 χλμ. Η επιχειρησιακή του οροφή φτάνει τα 20 χλμ και η μέγιστη ταχύτητα του τα 3+ Mach. Ο πύραυλος διαθέτει σύστημα αμφίδρομης ζεύξης δεδομένων, μέσω του οποίο λαμβάνει πληροφορίες από το Κέντρο Ελέγχου Πυρός από την εκτόξευση μέχρι το τελικό στάδιο της αναχαίτησης, οπότε και ενεργοποιείται το ενεργό ραντάρ του.
Ο πύραυλος είναι ιδιαίτερα ευέλικτος και μπορεί να πραγματοποιήσει ελιγμούς με φόρτιση μέχρι και 50g, ενώ η μεγάλη πολεμική του κεφαλή επαυξάνει την αποτελεσματικότητα του. Ο Barak 8 LRAD μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά στόχων όπως αεροσκάφη, ελικόπτερα, τακτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι, αεροχήματα, πύραυλοι πλεύσης και πυρομαχικά ανεμοπορίας.
Το σύστημα Barak 8 LRAD έχει παραγγελθεί από τον Ινδικό Στρατό και την Ινδική Αεροπορία. Συνολικά μέχρι σήμερα έχουν παραγγελθεί από τον Iνδικό Στρατό 5 Συντάγματα αντιαεροπορικού πυροβολικού, και από την Ινδική Αεροπορία 18 Σμήνη με 3 εκτοξευτές (συνολικά 54 εκτοξευτές) των 8 πυραύλων έκαστο. Το πρώτο σύστημα παραλήφθηκε από την Ινδική Αεροπορία τον Μάρτιο του 2021 και δοκιμάστηκε από τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ινδίας τον Μάρτιο του 2022. Ενδιαφέρον για την απόκτηση του συστήματος έχει επιδείξει η Αρμενία.
Defencepoint.gr