«Κάθε σπίτι, κάθε σήραγγα, κάθε σπηλιά – μπορούμε να τα διαχειριστούμε όλα», είχε πει κάποτε ένας υψηλόβαθμος αξιωματικός της πιο επίλεκτης των επίλεκτων μονάδων του Ισραηλινού Στρατού, που εκπαιδεύτηκε να μάχεται στα σκοτάδια: της Yahalom.
Για πολλούς ειδικούς, μια στρατιωτική εισβολή των Ισραηλινών ειδικά στο θέατρο πολέμου – «Λωρίδα της Γάζας» είναι αδιανόητη εάν δεν αναλάβουν οι μαχητές αυτής της μονάδας που στα εβραϊκά σημαίνει «διαμάντι». Ο λόγος είναι ο υπόγειος πόλεμος που αξιοποιούν με επιδεξιότητα οι ιθύνοντες της Χαμάς, έναντι των Ισραηλινών εδώ και χρόνια.
«Οι μάχες σε τούνελ είναι από τις πιο δύσκολες για τους στρατούς στην επίθεση. Κάθε πτυχή ευνοεί την άμυνα» αναφέρει ο Αμερικανός συνταγματάρχης ε.α. και πρώην διευθυντής επικοινωνίας στη Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ Joe Buccino.
«Ένας αποφασισμένος εχθρός εδραιωμένος μέσα σε ένα σύστημα σηράγγων ή σπηλιάς κερδίζει το πάνω χέρι, υπαγορεύοντας την έναρξη της μάχης και συχνά την έκβασή της, δεδομένης της πληθώρας ευκαιριών για ενέδρα», αναφέρει ο Αμερικανός απόστρατος σε ανάλυσή του στο Foreign Policy
Οι σήραγγες θα εισάγουν ένα στοιχείο αποπροσανατολισμού και σουρεαλισμού, δημιουργώντας τυφλά σημεία καθώς ένοπλοι της Χαμάς φαινομενικά υλοποιούνται από τον αέρα για να εξαπολύσουν επιθέσεις. Η τύχη αυτού του υπόγειου αγώνα θα παίξει αναμφίβολα καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της έκβασης αυτής της κρίσιμης φάσης της σύγκρουσης».
Έφτασε η ώρα τους;
Μπροστά σε μια τέτοια κατάσταση οι Ισραηλινοί βγάζουν από τη φαρέτρα τους την μονάδα Yahalom που δημιούργησαν μόλις του 1995.
Η μονάδα ανήκει στο Μηχανικό και αναλαμβάνει ειδικές αποστολές δολιοφθοράς, κατεδάφιση και έκρηξη κτιρίων, δολιοφθορά εχθρικών υποδομών, χειρισμό εκρηκτικών, προετοιμασία εκρηκτικών μηχανισμών και βομβών, εξουδετέρωση εχθρικών εκρηκτικών μηχανισμών, εκκαθάριση πολύπλοκων ναρκοπεδίων, εντοπισμός και το δυσκολότερο ίσως όλων καταστροφή τούνελ.
Όπως ήταν έκπληξη για τους Ισραηλινούς η 7η Οκτωβρίου, έτσι θα είναι και τα νέα υπόγεια της Χαμάς, ακόμα και για τους επίλεκτους της Yahalom
Κατά καιρούς, η μονάδα χρησιμοποιεί ρομπότ και πολλές τηλεκατευθυνόμενες συσκευές, προσπαθώνας να μειώσει τις πιθανότητες να υπάρξουν απώλειeς προσωπικού.
Η Yahalom έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην Επιχείρηση Protective Edge, καταστρέφοντας υπόγειες υποδομές συμβάλλοντας στη προστασία των συμβατικών ισραηλινών δυνάμεων.
Η πρόκληση που αντιμετωπίζει η Μονάδα Yahalom είναι σαν να εξοντώνει στόχους στο σκοτάδι, λένε οι ειδικοί σε ειδικό αφιέρωμα του The Daily Beast. Η Χαμάς μπορεί να χρησιμοποιήσει τις σήραγγες για να αντεπιτεθεί στο Ισραήλ με αιφνιδιαστικές επιθέσεις και η προηγμένη τεχνολογία που μπορεί να χρησιμοποιήσει το Ισραήλ πάνω από το έδαφος είναι άχρηστη υπόγεια.
Οι μαχητές της Χαμάς θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιήσουν τις σήραγγες για να ξεφύγουν από τις ισραηλινές δυνάμεις, σύμφωνα με τον απόστρατο John Spencer, στέλεχος στο Ινστιτούτο Σύγχρονου Πολέμου στις ΗΠΑ, που βρέθηκε στο Ισραήλ για να παρακολουθήσει την εκπαίδευση της Yahalom.
Μέλη της ομάδας SAPIR («Sapphire») η οποία υπάγεται στην Yahalom.
Ο Buccino εκτιμά ότι η επίλεκτη μονάδα Yahalom, θα διεξαγάγει επιδρομές μέσα στα τεράστια δίκτυα σηράγγων της Χαμάς, για να συλλέξει πληροφορίες. «Αυτές οι πληροφορίες θα οδηγήσουν στην ηγεσία και τα κέντρα διοίκησης της Χαμάς. Ένα κομμάτι πληροφοριών οδηγεί σε μια επιδρομή, η οποία παράγει περισσότερες πληροφορίες και περισσότερες επιθέσεις. Τουλάχιστον, αυτή είναι η φιλοδοξία.
Υπογείως είναι «ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος για να αποκρύψετε τις δυνατότητές σας, να τις προστατέψετε και επίσης να χρησιμοποιήσετε ασύμμετρα μέσα, όπως το να μην βρεθείς σε ανοιχτή μάχη με τον αντίπαλο στρατό, χρησιμοποιώντας το υπέδαφος για να αναδυθείς και να κάνεις αιφνιδιαστικές επιθέσεις και να υποχωρήσεις διατηρώντας τις μαχητικές δυνατότητές σου», δήλωσε στο Daily Beast ο Spencer. «Αυτή είναι η πρωταρχική στρατηγική της Χαμάς».
«Η κύρια πρόκληση του υπόγειου πολέμου είναι ότι ο εχθρός δεν έχει αφήσει την «υπογραφή» του πάνω από το έδαφος», λέει ο συνταγματάρχης Yaron Beit-On, ο οποίος ήταν διοικητής της μονάδας Yahalom εκείνη την εποχή, το 2016. «Το γεγονός ότι ο εχθρός είναι κρυμμένος, καθιστά τη συλλογή πληροφοριών περίπλοκη και δύσκολη».
Οι πρώτες «τυφλοποντικίνες»
Τον Ιούνιο του 2022, πριν από λίγο παραπάνω από έναν χρόνο από την επίθεση της Χαμάς, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις ανακοίνωσαν ότι η μονάδα Yahalom μπορεί να δεχτεί και γυναίκες, εφόσον όμως πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.
Ποιες είναι όμως αυτές, τη στιγμή που οι επιχειρησιακές απαιτήσεις δεν προσαρμόζονται ενώ η μεταφορά βαρέων φορτίων σε μεγάλες αποστάσεις, στη μάχη είναι καθορισμένη, δηλαδή άνω των 40 κιλών;
Όπως είχε αναφέρει ρεπορτάζ της The Jerusalem Post, oι ακριβείς απαιτήσεις διαφέρουν από μονάδα σε μονάδα, με τις ειδικές δυνάμεις, όπως η Yahalom, να απαιτούν από τις γυναίκες να ζυγίζουν τουλάχιστον 78 κιλά και να έχουν ύψος τουλάχιστον 1,66 μέτρα. Οι γυναίκες σε μονάδες πεζικού μάχης πρέπει να ζυγίζουν τουλάχιστον 67 κιλά. και ύψος τουλάχιστον 1,64 μ. και όσοι θέλουν να ενταχθούν στο Σώμα Τεθωρακισμένων πρέπει να ζυγίζουν τουλάχιστον 60 κιλά, και ύψος τουλάχιστον 1,65 μέτρα.
Επίλεκτες υπηρετούν στην επίλεκτη Μονάδα Έρευνας και Διάσωσης 669 της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας καθώς και στη Yahalom. (πηγή: Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις)
Τον Μάρτιο του 2023, πέρασαν τις πύλες της μονάδας, για πρώτη φορά, 12 ένστολες αφού ολοκλήρωσαν με επιτυχία τις εξετάσεις καταλληλότητας. Στις εξετάσεις που διήρκεσαν τρεις ημέρες, συμμετείχαν 21 γυναίκες, που επικεντρώθηκαν σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών και σωματικών ικανοτήτων των αιτούντων.
Τα 12 κορίτσια που πέρασαν ξεκίνησαν το ετήσιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το οποίο ακόμα δεν έχουν ολοκληρώσει λογικά. Όταν αποφοιτήσουν από το ειδικό αυτό σχολείο θα υπηρετήσουν ως μάχιμες στην ομάδα εξουδετέρωσης βομβών Yahalom.
Αυτή τη φορά είναι δύσκολα τα πράγματα
Οι Ισραηλινές στρατιωτικές Αρχές δεν έχουν δηλώσει ρητά ποια είναι η αποστολή της Μονάδας Yahalom. Όπως αναφέρει το The Daily Beast, πιθανότατα δεν εργάζονται για τη χαρτογράφηση των σηράγγων της Χαμάς, δεδομένου του συνεχιζόμενου πολέμου. Κάποιοι προτείνουν ότι η αποστολή μπορεί να επικεντρωθεί στην ανάκτηση ομήρων και στη συνέχεια στη καταστροφή.
Οι στρατιώτες πρέπει επίσης να είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν επιθέσεις με αέρια, δήλωσε ο απόστρατος υποστράτηγος του αμερικανικού στρατού Μαρκ Σβαρτς.
«Αυτό για το οποίο θα ανησυχούσα πραγματικά είναι να μπορέσω να αντιμετωπίσω κάποιο είδος αερίου που επηρεάζει τα συστήματα φιλτραρίσματος που πρέπει να χρησιμοποιείτε όταν λειτουργείτε υπόγεια», είπε ο Σβάρτς, προειδοποιώντας ότι αυτό θα μπορούσε να ανατρέψει τα σχέδια του Ισραηλινών να εκτελούν επιχειρήσεις υπόγεια.
«Έχετε προστατευτικό εξοπλισμό που μπορείτε να φορέσετε, αλλά νομίζω ότι αυτό που μπορεί πραγματικά να το επιβραδύνει ή να αναγκάσει τους Ισραηλινούς να ξανασκεφτούν τα πράγματα, είναι αν συναντήσουν τέτοιο αέριο» προσέθεσε ο Σβαρτς.
Το Ισραήλ έχει πει ότι ο κύριος στόχος του είναι να εξαλείψει τη Χαμάς. Εάν συμβαίνει αυτό, η πίεση στη Μονάδα Yahalom θα είναι άνευ προηγουμένου, εκτιμούν οι ειδικοί.
Το Ισραήλ έχει εργαστεί για να στοχεύσει και να εξαλείψει σήραγγες σε προηγούμενες εκστρατείες, συμπεριλαμβανομένου του 2008 και του 2014, (Επιχείρηση Protective Edge).
Στη συνέχεια, μέλη της ισραηλινής υπηρεσίας εντόπισαν, χαρτογράφησαν και εκκαθάρισαν σήραγγες, τοποθετώντας εκρηκτικά για να τις καταστρέψουν.
Δύσκολος στόχος τα τούνελ 500 χλμ. της Χαμάς
Οι επίλεκτοι της Yahalom, ενώ περνούν από μια 9μηνη σκληρή εκπαίδευση κομάντο στη συνέχεια εξειδικεύονται, καθώς η μονάδα αποτελείται από αρκετά ειδικά τμήματα. Ωστόσο, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, ακόμη και με όλα τα εργαλεία και την εκπαίδευση, η κλίμακα της επιχείρησης μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στους στρατιώτες.
Ο λόγος είναι ότι παραμένουν εκατοντάδες τούνελ. Από τα περίπου 300 μίλια τούνελ -όσο είναι σχεδόν η απόσταση Αθήνας-Θεσσαλονίκης, που υποπτεύονται οι Ισραηλινοί ότι διαθέτει η Χαμάς, το Ισραήλ έχει καταστρέψει μόλις 60! «Πιστεύω ότι έχουν πιθανώς περισσότερα από αυτά τα 500 χιλιόμετρα [περίπου 300 μίλια]… ακριβώς επειδή αυτό ήταν ένα τόσο ζωτικό μέρος της στρατηγικής και της προετοιμασίας τους. Όπως και η 7η Οκτωβρίου ήταν μια έκπληξη, προφανώς θα εκπλαγούν βλέποντας το υπόγειο».
«Η Χαμάς συνέχισε να εξελίσσεται και πρέπει να υποθέσετε ότι αυτό σημαίνει και τις σήραγγες», είπε ο Σπένσερ. Είναι πολύ πιθανό η Χαμάς να έχει διπλασιάσει τις σήρραγες. «Ενώ το Ισραήλ έχει εργαστεί για να κατανοήσει το δίκτυο σηράγγων της Χαμάς, το υπόγειο τοπίο μπορεί να έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, προκαλώντας εκπλήξεις για τους Ισραηλινούς στρατιώτες, προειδοποίησε ο Σπένσερ.
Έτσι, αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι αφάνταστα πιο δύσκολα ακόμα και για τους επίλεκτους Ισραηλινούς, λόγω των εκατοντάδων ομήρων στα υπόγεια της Γάζας. Η καταστροφή των σηράγγων πριν επιστραφούν οι όμηροι και πριν οι μυστικές υπηρεσίες εξακριβώσουν που ακριβώς κρύβεται η Χαμάς θα θέσει σε θανάσιμο κίνδυνο τη ζωή των ομήρων. Αυτό ίσως δένει εν πολλοίς τα χέρια της Yahalom.