Πέμπτος πρωθυπουργός της Βρετανίας σε έξι χρόνια. Τρίτος πρωθυπουργός σε διάστημα τριών μηνών. 42 ετών. Ινδικής καταγωγής. Ινδουιστής. Παιδί μεταναστών. Golden Boy με προϋπηρεσία στην Goldman Sachs. Κροίσος. Ο Ρίσι Σούνακ είναι γεμάτος αντιφάσεις. Κανείς, όμως, δεν μπορεί να τον κατηγορήσει για ηττοπάθεια ή έλλειψη προσπάθειας. Έχασε και ξαναπροσπάθησε. Έπεσε και ξανασηκώθηκε. Και με τούτα και με εκείνα, έγινε χθες πρωθυπουργός, υποσχόμενος να υπηρετήσει το Ηνωμένο Βασίλειο «με ακεραιότητα και ταπεινότητα», προειδοποιώντας ωστόσο ότι η χώρα αντιμετωπίζει «βαθιά οικονομική πρόκληση».
Σήμερα συναντάει τον Βασιλιά Κάρολο, ο οποίος θα του αναθέσει και επισήμως τον σχηματισμό κυβέρνησης. Στη συνέχεια θα κατευθυνθεί προς την Ντάουνινγκ Στριτ για να κάνει μια δήλωση περίπου στις 11:35, πριν μπει στην πρωθυπουργική κατοικία.
Θα έχει προηγηθεί η Λιζ Τρας, η οποία επίσης θα συναντήσει τον Βασιλιά στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, ενώ θα μιλήσει και στους δημοσιογράφους έξω από την πρωθυπουργική κατοικία γύρω στις 10.15 τοπική ώρα (12.15 ώρα Ελλάδας). Η απερχόμενη πρωθυπουργός έχει ήδη συγχαρεί τον Σούνακ για την εκλογή του στην ηγεσία των Συντηρητικών, εκφράζοντας «την πλήρη στήριξή της» στο πρόσωπό του, με ανάρτησή της στο Twitter.
Ο νέος ηγέτης των Συντηρητικών και Πρωθυπουργός πλέον της Βρετανίας Ρίσι Σούνακ, μιλώντας νωρίτερα στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος του, έθεσε ως βασική προτεραιότητα της κυβέρνησής του την επίτευξη οικονομικής σταθερότητας και στη συνέχεια την υλοποίηση των δεσμεύσεων που ανέλαβε το κόμμα πριν από τις εκλογές του 2019. Ο Σούνακ υποσχέθηκε επίσης ότι στην κυβέρνησή του θα εκπροσωπηθούν «όλες οι πτέρυγες» του κόμματος, σύμφωνα με την εφημερίδα Sun. Όπως είπε, θα επικεντρωθεί «στην πολιτική και όχι στις προσωπικότητες», τονίζοντας ότι το κόμμα έχει μία ευκαιρία για να πετύχει τους στόχους του. Ο Σούνακ έκανε έκκληση ενότητας και απέκλεισε το ενδεχόμενο προκήρυξης βουλευτικών εκλογών. Σύμφωνα δε με την αναπληρώτρια πολιτική συντάκτρια του Guardian, Jessica Elgot, ο Σούνακ προειδοποίησε τους βουλευτές στη συνάντηση αυτή λίγο νωρίτερα ότι το Συντηρητικό Κόμμα αντιμετωπίζει μια «υπαρξιακή απειλή».
Μέσα στο Σαββατοκύριακο αναμένεται να παρουσιάσει τη νέα κυβέρνηση, ζητώντας και ψήφο εμπιστοσύνης. Την προσεχή Δευτέρα, θα παρουσιάσει το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο και στις 3 Νοεμβρίου η Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας θα ανακοινώσει την απόφαση για το επιτόκιο βάσης. Γεγονός παραμένει ότι λίγοι γνωρίζουν τις θέσεις του νέου πρωθυπουργού για βασικά ζητήματα που δεν άπτονται της οικονομίας. Σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, πιθανολογείται να παρουσιάσει μία αρκετά σκληρή μεταναστευτική και προσφυγική πολιτική, καθώς υποστήριξε το αμφιλεγόμενο σχέδιο ασύλου της Ρουάντα που ανακοινώθηκε νωρίτερα. Πρόκειται για τη σύναψη συμφωνίας να μεταφέρονται αιτούντες άσυλο στη χώρα της Αφρικής, που προκαλεί ανησυχίες και επικρίσεις από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Σουνάκ πιθανότατα θα ταχθεί υπέρ μίας μεγαλύτερης οικονομικής και εμπορικής διπλωματίας. Σε ό,τι αφορά στο Brexit, ήταν επίσης υπέρμαχος της «αποχώρησης» και αναμένεται να πιέσει για περαιτέρω αποσύνδεση από την ενιαία αγορά και την ΕΕ. Πιθανότατα θα πιέσει για τη Βόρεια Ιρλανδία Protocol Bill και το νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση των δεδομένων μόλις αναλάβει τα καθήκοντά του, που και τα δύο επιδιώκουν να αποδεσμεύσουν το Ηνωμένο Βασίλειο από τα ρυθμιστικά πλαίσια της ΕΕ.
Οι Εργατικοί έσπευσαν να αποδοκιμάσουν τον νέο Βρετανό πρωθυπουργό για το ρόλο που διαδραμάτισε στην κυβέρνηση των Συντηρητικών.Ο ηγέτης των Εργατικών Κιρ Στάρμερ, δήλωσε ότι ο Σούνακ πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για το «χάος» στο οποίο βρίσκεται σήμερα η οικονομία. Σε μια συνέντευξη στην εφημερίδα Metro, ο Στάρμερ είπε: «Ο Σούνακ είναι μέρος του προβλήματος. Αν κοιτάξετε τι είπαν ο ένας για τον άλλον το καλοκαίρι, αυτός και η Τρας τσακώνονταν για να πουν πόσο απαίσιο ήταν το χάος που οι ίδιοι δημιούργησαν και ότι θα έπρεπε να είναι πρωθυπουργοί για να λύσουν το χάος που οι ίδιοι δημιούργησαν».
Η αντιπρόεδρος των Εργατικών Άντζελα Ρέινερ είπε ότι ο Σούνακ στέφθηκε πρωθυπουργός «χωρίς να πει ούτε μια λέξη για το πώς θα διοικήσει τη χώρα και χωρίς κανείς να έχει την ευκαιρία να ψηφίσει». Ο ηγέτης των Φιλελευθέρων Δημοκρατών Εντ Ντέιβι είπε ότι οι βουλευτές των Τόρις «εγκατέστησαν έναν άλλον άγνωστο πρωθυπουργό χωρίς σχέδιο για την αποκατάσταση της ζημιάς και χωρίς να δώσουν λόγο στον βρετανικό λαό». Ο Πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στέρτζον είπε ότι ο κ. Σούνακ θα πρέπει να προκηρύξει πρόωρες γενικές εκλογές και δεν πρέπει να «ξεκινήσει άλλον έναν γύρο λιτότητας».
Ο Νίκολα Στέρτζον αναφέρθηκε και στην ανάγκη εκλογών. Οι επόμενες εκλογές είναι προγραμματισμένες για το το 2024. Ο νέος πρωθυπουργός δεν έχει καμία υποχρέωση να προκηρύξει πρόωρες εκλογές βάσει του κοινοβουλευτικού πολιτικού συστήματος του Ηνωμένου Βασιλείου. Νέα δημοσκόπηση του YouGov, όμως, έδειξε ότι η πλειοψηφία των πολιτών πιστεύει ότι ο Ρίσι Σουνάκ πρέπει να προκηρύξει πρόωρες γενικές εκλογές. Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν λίγες ώρες αφότου επιβεβαιώθηκε ότι ο Σουνάκ θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός, διαπίστωσαν ότι το 56% των ερωτηθέντων είπαν ότι «οφείλει να το κάνει», έναντι του 29% που δεν βρίσκουν κανένα λόγο. Άλλη δημοσκόπηση αποτύπωσε το έλλειμμα εμπιστοσύνης. Το 41% των ανθρώπων ανήκουν στην κατηγορία των «απογοητευμένων» έναντι του 38% εκείνων που ήταν «ευχαριστημένοι με τη νίκη του».
Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα έχει την παραμικρή περίοδο χάριτος. Ήδη, τα μίντια δεν του χαρίζονται, σχολιάζοντας καυστικά την πρώτη του ομιλία… διάρκειας 90 δευτερολέπτων. «Κατάφερε να πραγματοποιήσει αμήχανη παύση και σε 90 δευτερόλεπτα», σχολιάζουν. Κάποια άλλα δημοσιεύματα τον χαρακτηρίζουν ως «ρομπότ», προσθέτοντας ότι αργά ή γρήγορα θα αναγκαστεί να αποκαλύψει το πραγματικό του πρόσωπο. Ειδικά τη στιγμή που θα κληθεί να αντιμετωπίσει άμεσα την οικονομία, τον πληθωρισμό, το εθνικό σύστημα υγείας της Βρετανίας, το ενδεχόμενο μπλακ άουτ στον τομέα της ενέργειας και έναν χειμώνα γεμάτο απεργίες. Ή αλλιώς την εξάμηνη κόλαση που τον περιμένει…