Αναπάντητο για την ώρα το ερώτημα, τι ακριβώς εξασφάλισε ο Τούρκος πρόεδρος για να πει το μεγάλο ναι.
Η Σουηδία πήρε το «ναι» της Τουρκίας για την ένταξη της στο ΝΑΤΟ.
Την είδηση ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έδωσε το «πράσινο φως» για την ένταξη της σκανδιναβικής χώρας στη Συμμαχία, δημοσιοποιήσε με tweet του ο ΓΓ του Οργανισμού, Γενς Στόλτενμπεργκ, κάνοντας λόγο για μια ιστορική μέρα.
Το tweet του Στόλτενμπεργκ
«Με χαρά σας ανακοινώνω ότι μετά τη συνάντηση που διοργάνωσα με τους Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Σουηδό πρωθυπουργό, ο Πρόεδρος Ερντογάν συμφώνησε να προωθήσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση το συντομότερο δυνατό & να εξασφαλίσει την επικύρωση. Αυτό είναι ένα ιστορικό βήμα που καθιστά όλους τους συμμάχους του ΝΑΤΟ ισχυρότερους & ασφαλέστερους», έγραψε ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ.
Παρότι ο Στόλτενπεργκ, είχε εκφράσει νωρίτερα την αισιοδοξία του ότι η συμφωνία μπορεί να επιτευχθεί στην παρούσα σύνοδο στο Βίλνιους, παρά τους όρους που έθετε ο Ερντογάν και τα παζάρια που έκανε για να δώσει την συγκατάθεσή του, μέχρι αυτή τη στιγμή δεν έχει δοθεί κάποιο λεπτομέρες χρονοδιάγραμμα για το πόσο σύντομα η διαδικασία θα φτάσει στην τουρκική Εθνοσυνέλευση.
Τι υποσχέθηκε η Σουηδία
Ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ δήλωσε πάντως ότι από τον Τούρκο πρόεδρο έλαβε τη διαβεβαίωση ότι θα γίνει το συντομότερο δυνατόν. Υπενθυμίζεται ότι ο Ερντογάν είχε συνδέσει την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, έναν ισχυρισμό που απέρριψαν η Κομισιόν, ο Λευκός Οίκος, αλλά και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Σε κάθε περίπτωση στο κοινό ανακοινωθέν που δόθηκε στη δημοσιότητα, η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι δεν θα παρέχει υποστήριξη στις κουρδικές οργανώσεις YPG/PYD και στον FETO, τον οργανισμό του Φετουλάχ Γκιολέν, του ιεροκήρυκα που ο Ερντογάν θεωρεί υπεύθυνο για την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον του.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ενισχύσουν την οικονομική τους συνεργασία και το διμερές εμπόριο, ενώ η Σουηδία δεσμεύτηκε επιπλέον να υποστηρίξει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ.
Πότε θα γίνει η ένταξη
Όσον αφορά το μεγάλο ερώτημα, του πότε θα γίνει η Σουηδία μέλος στο ΝΑΤΟ, ο Γ.Γ. του οργανισμού είπε τα εξής:
«Να προχωρήσουν όλες οι διαδικασίες πρώτα και από τις δύο πλευρές και μετά θα ανακοινώσουμε ημερομηνίες. Δεν εξαρτάται από μένα να σας δώσω ένα χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Πάντως ξεκαθαρίστηκε από τις δύο πλευρές ότι θα γίνει το συντομότερο δυνατόν. Έχουμε δέσμευση όμως να γίνει σύντομα. Δεν έχω συγκεκριμένη ημερομηνία. Να σεβαστούμε τα χρονοδιαγράμματα των δύο κυβερνήσεων και μετά μιλάμε για ημερομηνία ένταξης».
Σε επιπλέον ερώτηση για την στάση της Ουγγαρίας που παραμένει αντίθετη, ο Στόλτεμπεργκ απάντησε πως «το πρόβλημα λύθηκε από την στιγμή που έχουμε την συγκατάθεση της Τουρκίας».
Ακολουθεί η ανακοίνωση για τη συμφωνία (άτυπη μετάφραση)
«Στις 10 Ιουλίου 2023, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Πρωθυπουργός της Σουηδίας Ulf Kristersson και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg συναντήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Από την τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Τουρκία συνεργάστηκαν στενά για την αντιμετώπιση των θεμιτών ανησυχιών της Τουρκίας για την ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της, άλλαξε τους νόμους της, επέκτεινε σημαντικά τη συνεργασία της για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας κατά του PKK και επανέλαβε τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκική Δημοκρατία, όλα τα βήματα που προβλέπονται στο τριμερές μνημόνιο που συμφωνήθηκε το 2022.
Η Σουηδία και η Τουρκική Δημοκρατία συμφωνούν σήμερα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους τόσο στο πλαίσιο του Τριμερούς Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού που συστάθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη το 2022, όσο και στο πλαίσιο ενός νέου διμερούς Συμφώνου Ασφάλειας που θα συνεδριάζει ετησίως σε υπουργικό επίπεδο και θα δημιουργεί ομάδες εργασίας κατά περίπτωση. Στην πρώτη συνεδρίαση αυτού του Συμφώνου Ασφαλείας, η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως βάση για τη συνέχιση του αγώνα της κατά της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της προς την πλήρη εφαρμογή όλων των στοιχείων του Τριμερούς Μνημονίου, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 4. Η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι δεν θα παράσχει στήριξη στο YPG/PYD και στην οργάνωση που περιγράφεται ως FETÖ στην Τουρκία.
Τόσο η Σουηδία όσο και η Τουρκική Δημοκρατία συμφώνησαν ότι η αντιτρομοκρατική συνεργασία είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια, η οποία θα συνεχιστεί και μετά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Γενικός Γραμματέας Stoltenberg επιβεβαίωσε επίσης εκ νέου ότι το ΝΑΤΟ καταδικάζει κατηγορηματικά την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. Το ΝΑΤΟ θα εντείνει σημαντικά το έργο του σε αυτόν τον τομέα, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση, για πρώτη φορά στο ΝΑΤΟ, από τον Γενικό Γραμματέα της θέσης του Ειδικού Συντονιστή για την Αντιτρομοκρατία.
Δεσμευόμαστε στην αρχή ότι δεν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί, εμπόδια ή κυρώσεις στο αμυντικό εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ των Συμμάχων. Θα εργαστούμε προς την κατεύθυνση της εξάλειψης τέτοιων εμποδίων.
Η Σουηδία και η Τουρκική Δημοκρατία συμφώνησαν επίσης να εντείνουν την οικονομική συνεργασία, μέσω της Μικτής Οικονομικής και Εμπορικής Επιτροπής Τουρκίας-Σουηδίας (JETCO). Τόσο η Τουρκία όσο και η Σουηδία θα επιδιώξουν να μεγιστοποιήσουν τις ευκαιρίες για την αύξηση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων. Η Σουηδία θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της απελευθέρωσης των θεωρήσεων.
Σε αυτή τη βάση, και δεδομένων των επιταγών της αποτροπής και της άμυνας του ευρωατλαντικού χώρου, η Τουρκική Δημοκρατία θα διαβιβάσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και θα συνεργαστεί στενά με τη Συνέλευση για να εξασφαλίσει την επικύρωση».