Κλιμακώνει την ένταση έναντι της Ελλάδας η Τουρκία, η οποία επιτίθεται στον άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, φτάνοντας ακόμα και σε απειλές πολέμου από τον φίλα προσκείμενο στην τουρκική κυβέρνηση διευθυντή της εφημερίδας «Milliyet», Οζάι Σεντίρ. Για πολλούς αναλυτές δεν είναι τυχαίο που μία ημέρα πριν ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με δηλώσεις του από το Μέγαρο Μαξίμου -και έχοντας δίπλα του τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι- επανέλαβε την απόφαση της ΕΕ για διακοπή ροής του ρωσικού φυσικού αερίου, και μάλιστα κάνοντας ρητή αναφορά στο παιχνίδι που παίζει η Τουρκία. Είπε χαρακτηριστικά ότι το ρωσικό αέριο «φτάνει στην Ευρώπη από την πίσω πόρτα, την Τουρκία», προκαλώντας, όπως καταγράφηκε στις σελίδες του τουρκικού Τύπου, αντιδράσεις στη γειτονική χώρα.
Ο εκνευρισμός της Άγκυρας αποδίδεται κυρίως στην αδυναμία της να απεγκλωβιστεί από το ρωσικό φυσικό αέριο, όπως έχουν ζητήσει οι ΗΠΑ και η ΕΕ προκειμένου να προχωρήσουν συνεργασίες σε εξοπλιστικά, ενεργειακά και γεωστρατηγικά (π.χ. Συρία) ζητήματα.
Ο πρέσβης ε.τ. Γιώργος Πουκαμισάς μιλώντας στο parapolitika.gr υποστηρίζει ότι «οι Αμερικανοί πιέζουν την Τουρκία να συνεργαστεί ενεργειακά μαζί τους, όμως οι συζητήσεις δεν προχωρούν, ακριβώς επειδή η Τουρκία εξαρτάται ακόμη από το ρωσικό φυσικό αέριο, το οποίο και διακομίζει προς χώρες της Δυτικής Ευρώπης αλλάζοντας το όνομα προέλευσης. Αυτό το κάνει διότι τα μεγέθη της τουρκικής οικονομίας μπορεί σε όγκο συνολικά να είναι μεγαλύτερα σε σχέση με της Ελλάδας, αλλά ταυτόχρονα, αν το πάρουμε σε κατά κεφαλήν, είναι πιο χαμηλά. Κατά συνέπεια, έχει ανάγκη το φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο. Δεν μπορεί να απεκδυθεί αυτού του πλεονεκτήματος που έχει για να περάσει στο αμερικανικό. Όσο λοιπόν αυτή η κατάσταση διαρκεί, πράγματι δουλεύει το επιχείρημα υπέρ ημών και εμπεδώνεται η δυνατότητα αυτού που λέμε Κάθετος Διάδρομος. Εμπεδώνεται συνολικά, γιατί δεν αφορά μόνο τις ροές υδρογονανθράκων, αφορά τις σιδηροδρομικές και τις οδικές μεταφορές και συγκοινωνίες. Θα είμαστε, βέβαια, σε ακόμα καλύτερη θέση όταν φτάσουμε να αντλήσουμε και τους δικούς μας υδρογονάνθρακες από νότια-δυτικά της Κρήτης, στο Ιόνιο κ.λπ.».
Η ανάδειξη της Ελλάδας ως διεθνούς κόμβου για το αμερικανικό LNG στην Ευρώπη, είτε μέσω των λιμανιών είτε μέσω μιας νέας σιδηροδρομικής σύνδεσης της Θράκης με τα Βαλκάνια, θα επιφέρει για πρώτη φορά παράκαμψη της Μαύρης Θάλασσας. Με τον τρόπο αυτό απομονώνεται η Τουρκία από τους αγωγούς των Βαλκανίων; Ο καθηγητής Ενεργειακής Πολιτικής και συνεργάτης του Atlantic Council Τσαρλς Έλληνας (που οργάνωσε τη Σύνοδο P-TEC στο Ζάππειο) εξηγεί στο parapolitika.gr ότι, εάν η Ευρώπη εξακολουθήσει την ίδια τακτική, ότι δηλαδή θα κάνει πως δεν βλέπει ότι το τουρκικό αέριο είναι τελικά ρωσικό, τίποτα δεν θα αλλάξει στους συσχετισμούς. Όπως, τονίζει «η Τουρκία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τη ρωσική Gazprom για να ανανεώσει τα συμβόλαια -τα μακροχρόνια συμβόλαια που έχει- τα οποία λήγουν τώρα και, όπως καταγράφεται στον Τύπο, η Τουρκία θα τα ανανεώσει χωρίς να μειώσει τις ποσότητες φυσικού αεριού. Αυτό σημαίνει ότι αποφάσισε πως θα συνεχίσει να στέλνει ρωσικό φυσικό αέριο στην Ευρώπη. Εναπόκειται στην Ευρώπη να διακόψει την προμήθειά του, εξαιρώντας τις ποσότητες που προέρχονται από το Αζερμπαϊτζάν. Σε αυτή την περίπτωση η Τουρκία θα δυσκολευτεί. Επιπλέον, να λάβουμε υπόψη ότι ο Τραμπ ταυτόχρονα με εμάς δίνει κίνητρα και στην Τουρκία να αξιοποιήσει τους αγωγούς της. Παρέχει κίνητρα στην Τουρκία για να προωθήσει έναν μεγαλύτερο διάδρομο φυσικού αερίου και πετρελαίου, όχι μόνο από το Αζερμπαϊτζάν, αλλά και από τις χώρες της Κασπίας Θάλασσας, από τις τουρκόφωνες χώρες, με κέντρο αυτού του διαδρόμου την Τουρκία. Αν η Τουρκία συνεργαστεί, υπάρχει πιθανότητα ο Τραμπ να της δώσει τα F-16. Η θέση που έχουμε, ότι η Αμερική αφήνει την Τουρκία απέξω, είναι λάθος. Η Αμερική δεν αφήνει την Τουρκία απέξω, ούτε το ΝΑΤΟ, ούτε και η Ευρώπη».
Από την άλλη, οι υψηλοί τόνοι που χρησιμοποιούνται στην Τουρκία το τελευταίο διάστημα ερμηνεύονται από πολλούς ως πίεση που δέχεται από τη γεωστρατηγική αναβάθμιση της Ελλάδας, αλλά και της Κύπρου. Δείχνουν επίσης ότι ανησυχεί ιδιαίτερα για την επανενεργοποίηση του σχήματος 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και ΗΠΑ).
Ο πολύπειρος πρέσβης Γιώργος Πουκαμισάς αποδίδει την ανησυχία που εκδηλώνει η Άγκυρα περισσότερο στην ισχυροποίηση του Ισραήλ, το οποίο θεωρεί, αυτή τη στιγμή, μεγαλύτερη απειλή για τα συμφέροντά της. Όπως λέει, «η Τουρκία αισθάνεται και πάλι να συμπιέζεται, την ίδια στιγμή που για πολλά χρόνια -αναφέρομαι στην τελευταία πενταετία, ειδικά από τότε που υπογράφηκε το τουρκολυβικό μνημόνιο- υπήρχε η αίσθηση ότι η Τουρκία πίεζε την Ελλάδα. Τώρα, λοιπόν, αναπτύσσεται μία σχέση η οποία είναι αντιθετική. Και έχει να κάνει με την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ. Το πράγμα είναι πιο σύνθετο. Θα έλεγα ότι η Τουρκία ανησυχεί περισσότερο για το Ισραήλ, το οποίο με τη σειρά του ανησυχεί πολύ με την Τουρκία. Κατ’ αρχάς διότι πλησιάζει η έναρξη λειτουργίας του εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικό καύσιμο στο Ακουγιού της Τουρκίας απέναντι από την Κύπρο. Είναι πολύ κοντά στο Ισραήλ και το Ισραήλ ανησυχεί. Και επιπλέον φαίνεται ότι υπάρχει συγκέντρωση στρατιωτικού τουρκικού δυναμικού στην κατεχόμενη Κύπρο, το οποίο δεν έχει στόχο τα ελεύθερα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά το Ισραήλ, όπως θεωρεί και το ίδιο. Βέβαια, τα τύμπανα του πολέμου τα έχουμε ακούσει πολλές φορές. Δεν πιστεύω ότι η Τουρκία θα κάνει κάτι. Εκτιμώ ότι τα λένε διάφοροι πολεμοκάπηλοι Τούρκοι απόστρατοι αξιωματικοί, τους οποίους ευκαίρως ακαίρως φιλοξενούν τα μεγάλα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια».
Τι κερδίζει η Ελλάδα από την ενεργειακή συμφωνία με την Ουκρανία με απλά λόγια
Η πρόσφατη ενεργειακή συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Ουκρανίας αποτελεί σημαντικό βήμα που αναδεικνύει τι κερδίζει η Ελλάδα. Η υπογραφή της Δήλωσης Προθέσεων ανάμεσα στη ΔΕΠΑ Εμπορίας και τη Naftogaz για την παροχή αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ουκρανία μέσω ελληνικού εδάφους σηματοδοτεί μια νέα εποχή για τη χώρα μας. Αυτή η στρατηγική συνεργασία τοποθετεί την Ελλάδα στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών ενεργειακών εξελίξεων, προσφέροντας σημαντικά πλεονεκτήματα.
Eνεργειακή συμφωνία Ελλάδας & Ουκρανίας: Γεωπολιτική αναβάθμιση και στρατηγική θέση
Το κυριότερο όφελος που αποκομίζει η Ελλάδα είναι η ουσιαστική αναβάθμιση του γεωπολιτικού της ρόλου. Η χώρα μας εξελίσσεται σε κρίσιμο ενεργειακό κόμβο για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, καθώς η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να τερματίσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μετά το 2028 δημιουργεί νέες ευκαιρίες. Η ενεργή συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών στις ενεργειακές συμφωνίες που υπογράφει η Ελλάδα επιβεβαιώνει την αυξανόμενη σημασία της χώρας μας στο διεθνές σκηνικό.
Ο καθηγητής ενεργειακής πολιτικής Τσαρλς Έλληνας τονίζει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιλαμβάνονται την Ελλάδα ως την κύρια πύλη εισόδου για την τροφοδοσία της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης με αμερικανικό ενεργειακό περιεχόμενο. Η παρουσία της Αμερικανίδας πρέσβειρας Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στο Μέγαρο Μαξίμου κατά την υπογραφή της συμφωνίας ύψους 2 δισεκατομμυρίων ευρώ αποδεικνύει τη σπουδαιότητα που αποδίδει η κυβέρνηση Τραμπ στη συνεργασία με την Ελλάδα.
Οικονομικές ευκαιρίες και επενδυτικές προοπτικές
Η ενεργειακή συμφωνία με την Ουκρανία ανοίγει σημαντικές οικονομικές προοπτικές για την Ελλάδα. Η νέα εταιρεία ATLANTIC SEE LNG TRADE, που αποτελεί κοινοπραξία των AKTOR και ΔΕΠΑ Εμπορίας, θα διαχειρίζεται την προμήθεια αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και εισόδημα για τη χώρα. Παράλληλα, η Ελλάδα διεκδικεί ενεργό ρόλο στην μελλontική ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Ελληνικές επιχειρήσεις με εξειδίκευση σε τομείς όπως η καθαρή ενέργεια, οι υποδομές, οι υπηρεσίες υγείας και οι θαλάσσιες μεταφορές μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτή την τεράστια προσπάθεια ανασυγκρότησης. Αυτό που κερδίζει η Ελλάδα από την ενεργειακή συμφωνία με την Ουκρανία περιλαμβάνει και τη δυνατότητα συμμετοχής σε έργα αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας
Η στρατηγική συνεργασία με την Ουκρανία ενισχύει την εθνική ασφάλεια της Ελλάδας με πολλαπλούς τρόπους. Πρώτον, η αναβάθμιση του ρόλου της χώρας ως ενεργειακού κόμβου ενισχύει τη σταθερότητά της έναντι των τουρκικών προκλήσεων και αμφισβητήσεων των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.
Δεύτερον, η αμυντική συνεργασία με την Ουκρανία προσφέρει νέες δυνατότητες. Οι δύο χώρες εξετάζουν συνεργασία στον τομέα των αυτόνομων συστημάτων και των θαλάσσιων drones, όπου η Ουκρανία διαθέτει σημαντική τεχνογνωσία που μπορεί να αξιοποιηθεί από την Ελλάδα. Επιπλέον, προβλέπεται ενίσχυση της συνεργασίας στην αμυντική βιομηχανία μέσω κοινών έργων.
Διπλωματικά οφέλη και διεθνής αναγνώριση
Η επίσκεψη του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Αθήνα παρείχε στην Ελλάδα τη δυνατότητα να υπενθυμίσει διεθνώς το κυπριακό ζήτημα. Η παραλληλισμός της κατάστασης στην Ουκρανία με την παράνομη τουρκική κατοχή του βόρειου τμήματος της Κύπρου ενίσχυσε τη διεθνή αναγνώριση του προβλήματος. Η συνεργασία με την Ουκρανία ενισχύει επίσης τη θέση της Ελλάδας ως αξιόπιστου εταίρου που τηρεί τις διεθνείς δεσμεύσεις της και υποστηρίζει το διεθνές δίκαιο. Αυτή η στάση ενισχύει το διπλωματικό κύρος της χώρας και τις σχέσεις της με τους δυτικούς συμμάχους.
Μακροπρόθεσμες στρατηγικές προοπτικές
Μέσω του διαδρόμου “Route 1”, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα διοχετεύουν σταθερές ποσότητες φυσικού αερίου μέσω του Κάθετου Διαδρόμου προς Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία και τελικά στην Ουκρανία. Αυτή η εξέλιξη τοποθετεί την Ελλάδα στο κέντρο ενός στρατηγικού ενεργειακού δικτύου που θα λειτουργεί για δεκαετίες. Η μακροπρόθεσμη στρατηγική των Αμερικανών για τη δημιουργία ενός ενεργειακού διαδρόμου από την Ουκρανία έως το Ισραήλ τοποθετεί την Ελλάδα σε κεντρική θέση σε αυτό το σχέδιο. Αυτό εξασφαλίζει στη χώρα μας μακροχρόνια οφέλη και σταθερότητα στον ενεργειακό τομέα.
Συμπερασματικά, αυτό που κερδίζει η Ελλάδα από την ενεργειακή συμφωνία με την Ουκρανία είναι πολυδιάστατο: γεωπολιτική αναβάθμιση, οικονομικές ευκαιρίες, ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας και μακροπρόθεσμη στρατηγική θέση στο ευρωπαϊκό ενεργειακό τοπίο.
parapolitika.gr