Η ρωσική επιδρομή της περασμένης Κυριακής σε ένα πλοίο πολύ κοντά στις ακτές της Τουρκίας μεταφέρει τις συνέπειες από τον πόλεμο της Ουκρανίας και σε άλλα σημεία των συνόρων του ΝΑΤΟ και αυξάνει τους κινδύνους την ώρα που η Άγκυρα προσπαθεί να πείσει τη Μόσχα να επιστρέψει σε μια συμφωνία εξαγωγής σιτηρών που θα αποκαταστήσει μια κάποια ηρεμία στη Μαύρη Θάλασσα, σημειώνει σε ανάλυσή του το Reuters.
Ένοπλοι πεζοναύτες πραγματοποίησαν επιδρομή στο σκάφος που εδρεύει στην Τουρκία μέσω ελικοπτέρου την Κυριακή, περίπου 60 χιλιόμετρα από τη βορειοδυτική ακτή της Τουρκίας, σε διεθνή μεν ύδατα αλλά πολύ κοντά στην Κωνσταντινούπολη: Η Μόσχα το χαρακτήρισε «επιχείρηση ελέγχου» προτού αυτό αποπλεύσει προς την Ουκρανία.
Η Τουρκία δεν έχει προβεί σε κανένα δημόσιο σχόλιο για το περιστατικό, το οποίο συνέβη πολύ πιο νότια από την περιοχή όπου μαίνεται ο πόλεος εδώ και ενάμιση χρόνο.
Αναλυτές λένε ότι το συμβάν θέτει σε δοκιμασία την αποφασιστικότητα του Ερντογάν να διατηρήσει καλές σχέσεις με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, τον οποίο έχει προσκαλέσει στην Τουρκία αυτόν τον μήνα για να συζητήσει την πιθανή επανέναρξη της συμφωνίας για τις εξαγωγές σιτηρών από την Ουκρανία.
«Αυτό το είδος επιθετικότητας που ασκείται τόσο κοντά στην Κωνσταντινούπολη δεν έχει ελεγχθεί και δεν σέβεται τα συνολικά δικαιώματα της Τουρκίας», δηλώνει ο Γιορούκ Ισίκ, γεωπολιτικός αναλυτής με έδρα την Κωνσταντινούπολη στη συμβουλευτική εταιρεία Bosphorus Observer.
«Η σιωπή της Άγκυρας είναι περίεργη, αλλά δείχνει ότι εξακολουθεί να βασίζεται στον Πούτιν για την επίσκεψη και επιστροφή στη συμφωνία για τα σιτηρά».
Από τότε που η Ρωσία αποχώρησε από τη συμφωνία τον περασμένο μήνα, τόσο αυτή όσο και η Ουκρανία έχουν εκδώσει προειδοποιήσεις και πραγματοποίησαν επιθέσεις σε πλοία στα ανοικτά των ακτών τους, προκαλώντας ανησυχίες ότι η εμπορική ναυτιλία θα μπορούσε να γίνει πιο επικίνδυνη σε περισσότρες θάλασσες.
Τα στενά της Μαύρης Θάλασσας και της Τουρκίας είναι η κύρια διαδρομή που χρησιμοποιούν η Ουκρανία και η Ρωσία – δύο από τους κορυφαίους παραγωγούς γεωργίας στον κόσμο – για να φτάσουν στις παγκόσμιες αγορές.
Από τότε που κατέρρευσε η μακροχρόνια συμφωνία για τα σιτηρά, αυξάνοντας τις παγκόσμιες τιμές των εμπορευμάτων και προκαλώντας ανησυχίες στον ΟΗΕ για παγκόσμια πείνα, η Ρωσία και η Ουκρανία δήλωσαν ότι θα αντιμετωπίζουν τα πλοία που πλησιάζουν στα λιμάνια των άλλων ως πιθανά στρατιωτικά σκάφη.
O Αϊντίν Σεζέρ, πρώην Τούρκος διπλωμάτης και αναλυτής εξωτερικής πολιτικής με έδρα την Άγκυρα, είπε ότι ο ρωσικός έλεγχος στο πλοίο Sukru Okan με σημαία Παλάου πραγματοποιήθηκε τεχνικά σε εμπόλεμη ζώνη, δεδομένων των προειδοποιήσεων της Μόσχας και του Κιέβου.
Δεδομένου ότι η Τουρκία έχει στείλει οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και άλλα όπλα στην Ουκρανία, ενώ την ίδια στιγμή ισχυρίζεται ότι είναι ουδέτερη στον πόλεμο, «είναι πολύ δύσκολο να υψώσει τη φωνή της σε αυτό το θέμα», είπε.
Η Τουρκία προσπαθεί να μεσολαβήσει για να διευκολύνει τυχόν ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. Αντιτάχθηκε στη ρωσική εισβολή αλλά και στις κυρώσεις της Δύσης στη Μόσχα και ενίσχυσε την οικονομική συνεργασία με τη Ρωσία εν μέσω του πολέμου.
Αξιωματούχος του τουρκικού υπουργείου Άμυνας, μιλώντας ανωνύμως στο Reuters, είπε ότι η Άγκυρα εξετάζει τo ρωσικό ρεσάλτο στη Μαύρη Θάλασσα, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Το σκάφος πάντως κατέπλευσε στη συνέχεια σε ρουμανικά ύδατα.
Η Ρωσία δεν έχει σχολιάσει μια πιθανή επίσκεψη του Πούτιν, αν και η Τουρκία την έχει προωθήσει επανειλημμένα, συμπεριλαμβανομένης της κλήσης των ηγετών στις 2 Αυγούστου.
Η Ρωσία έχει δηλώσει ότι θα επιστρέψει στη συμφωνία για τα σιτηρά μόλις η Δύση «εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της» δηλαδή να εξασφαλισθεί η ομαλή εξαγωγή των δικών της σιτηρών και λιπασμάτων.
Τα δύο βασικά ρωσικά αιτήματα είναι να συμπεριληφθεί μια ρωσική τράπεζα στο παγκόσμιο σύστημα πληρωμών SWIFT και να της επιτραπεί να εισαγάγει αγαθά που σχετίζονται με τη γεωργία.
«Ως εκ τούτου, ο Ερντογάν θα πρέπει να διαπραγματευτεί και να προσπαθήσει να πείσει τις δυτικές χώρες, όχι τον Πούτιν, για την αποκατάσταση της συμφωνίας για τα σιτηρά», εκτιμά ο Σεζέρ.
Με πληροφορίες από Reuters: Russian raid off Turkey’s coast tests Erdogan’s resolve
hellasjournal.com